

Βρείτε πληροφορίες ανά περιφέρεια
O όρος «υποχρέωση διατροφής» αναφέρεται στην υποχρέωση που επιβάλλεται από τον νόμο σε πρόσωπο που διαθέτει τα μέσα προς τούτο να καλύψει τις ανάγκες ενός άλλου προσώπου με το οποίο συνδέεται με δεσμό συγγένειας εξ αίματος ή εξ αγχιστείας. Ως εκ τούτου, διατροφή μπορούν να λάβουν διάφορα πρόσωπα, και ιδίως τα εξής:
Ο κανόνας «διατροφή δεν οφείλεται για το παρελθόν» σημαίνει ότι σκοπός της διατροφής είναι να καλύψει παρούσες και μελλοντικές ανάγκες και όχι παρελθούσες δαπάνες. Από νομικής άποψης, ο κανόνας αυτός εισάγει μαχητό τεκμήριο, καθώς μπορεί να ανατραπεί εάν ο δικαιούχος αποδείξει είτε ότι αναγκάστηκε να συνάψει χρέη για να διατραφεί είτε ότι δεν παρέμεινε αδρανής ή ότι αδυνατούσε να ενεργήσει.
Οι απαιτήσεις διατροφής δεν είναι δεκτικές συμψηφισμού, εκτός εάν οι απαιτήσεις με τις οποίες πρόκειται να συμψηφιστούν αφορούν επίσης διατροφή.
Σε περίπτωση από κοινού άσκησης της γονικής μέριμνας, καθένας από τους γονείς, είτε είναι έγγαμος ή άγαμος, σε διάσταση ή διαζευγμένος, υπέχει την υποχρέωση να συνεισφέρει στη συντήρηση και την εκπαίδευση των τέκνων του ανάλογα με τους πόρους του, με τους πόρους του άλλου γονέα, καθώς και με τις ανάγκες του τέκνου. Σε περίπτωση διαζυγίου ή διάστασης, οι γονείς, είτε ασκούν από κοινού τη γονική μέριμνα είτε όχι, οφείλουν να συνεχίζουν να συνεισφέρουν στις δαπάνες συντήρησης και εκπαίδευσης των τέκνων τους, εκτός εάν εκδοθεί αντίθετη δικαστική απόφαση. Η συνεισφορά αυτή λαμβάνει τη μορφή διατροφής και δεν παύει αυτομάτως με την ενηλικίωση του τέκνου. Μπορεί να καταβάλλεται απευθείας στο ενήλικο τέκνο και υπόκειται σε αναθεώρηση ανάλογα με τις ανάγκες του τέκνου και το πώς εξελίσσονται οι πόροι και τα βάρη καθενός από τους γονείς.
Ο δικαστής οικογενειακών υποθέσεων στο πλαίσιο των πρωτοδικείων (tribunaux d’arrondissement) είναι κατ’ εξοχήν αρμόδιος σε θέματα διατροφής, σε θέματα άσκησης της γονικής μέριμνας καθώς και σε θέματα διαζυγίου και δικαστικού χωρισμού.
Ο/Η αιτών/-ούσα διατροφή πρέπει να προσφύγει στον δικαστή οικογενειακών υποθέσεων για να ζητήσει την επιδίκαση διατροφής. Εάν το αίτημα επιδίκασης διατροφής υποβάλλεται στο πλαίσιο δίκης διαζυγίου ή δικαστικού χωρισμού, ο δικαστής οικογενειακών υποθέσεων που κρίνει την αγωγή διαζυγίου ή δικαστικού χωρισμού κρίνει επίσης το αίτημα επιδίκασης διατροφής.
Σε περίπτωση επιτροπείας ή δικαστικής συμπαράστασης, αγωγή διατροφής μπορεί να υποβληθεί από τον επίτροπο ή αντιστοίχως τον δικαστικό συμπαραστάτη για λογαριασμό του γονέα ή του ανήλικου τέκνου.
Αγωγή διατροφής για λογαριασμό ανήλικου τέκνου μπορεί να υποβάλει και ο γονέας ή οι γονείς που ασκούν τη γονική μέριμνά του.
Το ανήλικο τέκνο δεν έχει δικαιοπρακτική ικανότητα και δεν νομιμοποιείται να υποβάλει το ίδιο αγωγή διατροφής, εκτός εάν ο ανήλικος είναι σε θέση να διαμορφώσει ίδια άποψη, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 1007-50 του νέου κώδικα πολιτικής δικονομίας. Στο πλαίσιο αυτό, το ανήλικο τέκνο που είναι σε θέση να διαμορφώσει ίδια άποψη μπορεί, με αίτησή του στο πρωτοδικείο, να απευθυνθεί στον δικαστή οικογενειακών υποθέσεων σχετικά με κάθε αίτημα που αφορά τη μεταρρύθμιση της άσκησης της γονικής μέριμνας ή της άσκησης του δικαιώματος επικοινωνίας ή διανυκτέρευσης. Στην περίπτωση αυτή, το δικαστήριο διορίζει, με απόφαση που εκδίδει, δικηγόρο για το ανήλικο τέκνο εντός προθεσμίας δεκαπέντε ημερών.
Το κατά τόπον αρμόδιο πρωτοδικείο είναι:
Σε περίπτωση από κοινού αίτησης, αρμόδιο είναι το δικαστήριο του τόπου κατοικίας ενός εκ των διαδίκων κατ’ επιλογή τους.
Ωστόσο, όταν η διαφορά αφορά αποκλειστικά την καταβολή διατροφής μεταξύ συζύγων, τη συνεισφορά στη συντήρηση και την εκπαίδευση του τέκνου, τη συνεισφορά στα βάρη του γάμου ή έκτακτα και προσωρινά μέτρα σε περίπτωση λύσης του συμφώνου συμβίωσης, αρμόδιο μπορεί να είναι το δικαστήριο του τόπου κατοικίας του δικαιούχου συζύγου ή πρώην συντρόφου ή του γονέα που έχει αναλάβει κατά κύριο λόγο τη φροντίδα των τέκνων, ακόμα και ενηλίκων.
Η κατά τόπον αρμοδιότητα καθορίζεται σε συνάρτηση με την κατοικία κατά την ημερομηνία άσκησης του ένδικου βοηθήματος ή, στις υποθέσεις διαζυγίου, κατά την ημερομηνία υποβολής της αρχικής αίτησης.
Όταν το αίτημα διατροφής υποβάλλεται στο πλαίσιο δίκης διαζυγίου, αρμόδιο είναι το δικαστήριο που έχει επιληφθεί της αγωγής διαζυγίου.
Ο αιτών μπορεί να προσφύγει στον δικαστή οικογενειακών υποθέσεων με αίτησή του ενώπιον του πρωτοδικείου. Η αίτηση αυτή κατατίθεται στη γραμματεία του πρωτοδικείου που την κοινοποιεί στον αντίδικο. Οι διάδικοι δεν έχουν υποχρέωση παράστασης με δικηγόρο, εκτός εάν το αίτημα χορήγησης διατροφής υποβάλλεται στο πλαίσιο δίκης διαζυγίου για ισχυρό κλονισμό του γάμου ή δίκης δικαστικού χωρισμού. Στις περιπτώσεις αυτές, η παράσταση δικηγόρου είναι υποχρεωτική.
Σε κάθε περίπτωση, ο αιτών υποχρεούται να προσκομίσει στο δικαστήριο κάθε έγγραφο που αποδεικνύει ότι δεν είναι σε θέση να συντηρήσει τον εαυτό του. Τέτοια αποδεικτικά είναι, για παράδειγμα, εκκαθαριστικά σημειώματα μισθοδοσίας, βεβαιώσεις φορολογικής απαλλαγής, βεβαιώσεις ανεργίας ή αναρρωτικής άδειας μακράς διάρκειας, μισθώματα, δάνεια, τέκνα που βαρύνουν τον αιτούντα και έξοδα συντήρησης και εκπαίδευσής τους κ.λπ.
Στις δαπάνες που προβλέπονται σε περίπτωση δίκης περιλαμβάνονται τα δικαστικά έξοδα και η διαδικαστική αποζημίωση, στα οποία μπορεί να καταδικαστεί, εν όλω ή εν μέρει, ο ηττηθείς διάδικος. Στα παραπάνω προστίθεται, ανάλογα με την περίπτωση, η αμοιβή δικηγόρου.
Τα πρόσωπα με εισόδημα που θεωρείται ανεπαρκές σύμφωνα με τη νομοθεσία του Λουξεμβούργου μπορούν να τύχουν του ευεργετήματος της πενίας. Για τον σκοπό αυτόν, οφείλουν να συμπληρώσουν ένα ερωτηματολόγιο διαθέσιμο στην κεντρική υπηρεσία κοινωνικής πρόνοιας και να το αποστείλουν στον πρόεδρο του κατά τόπον αρμόδιου δικηγορικού συλλόγου.
Εάν το ευεργέτημα της πενίας χορηγηθεί από τον πρόεδρο του δικηγορικού συλλόγου, καλύπτει όλα τα έξοδα που αφορούν τις δίκες, τις διαδικασίες ή τις πράξεις για τις οποίες χορηγήθηκε. Καλύπτει για παράδειγμα τα τέλη δικαστικού ενσήμου και εγγραφής, τα παράβολα γραμματείας, τις αμοιβές των δικηγόρων, τα τέλη και τα έξοδα του δικαστικού επιμελητή, τα έξοδα και τις αμοιβές των συμβολαιογράφων, τα έξοδα και τις αμοιβές των τεχνικών συμβούλων, τα έξοδα των μαρτύρων, τις αμοιβές των μεταφραστών και διερμηνέων, τα τέλη για πιστοποιητικά εφαρμοστέου δικαίου, τα έξοδα μετακίνησης, τα τέλη και έξοδα διατυπώσεων εγγραφών, υποθηκών και ενεχύρων καθώς και τα έξοδα δημοσιεύσεων στον Τύπο, εάν είναι αναγκαίο.
Κατά τη διάρκεια της δίκης και μετά την έκδοση απόφασης διαζυγίου ή δικαστικού χωρισμού η διατροφή λαμβάνει συχνά τη μορφή μηνιαίας προσόδου. Μπορεί, όμως, να λάβει και τη μορφή κεφαλαίου το οποίο μπορεί να συνίσταται είτε σε χρηματικό ποσό είτε στην παροχή αγαθών σε είδος.
Όσον αφορά τη συνεισφορά στη συντήρηση και την εκπαίδευση τέκνου, η διατροφή μπορεί να λάβει είτε τη μορφή μηνιαίας προσόδου, είτε, εν όλω ή εν μέρει, τη μορφή της άμεσης ανάληψης των δαπανών που πραγματοποιούνται προς όφελος του τέκνου. Τέλος, η υποχρέωση διατροφής μπορεί να εκπληρώνεται με τη μορφή της παραχώρησης δικαιώματος χρήσης και οίκησης.
Εάν ο υπόχρεος διατροφής αποδείξει ότι δεν είναι σε θέση να την καταβάλει, το δικαστήριο μπορεί να διατάξει τη στέγαση, διατροφή και συντήρηση του δικαιούχου της διατροφής στην κατοικία του υπόχρεου.
Δεν υπάρχει πίνακας αναφοράς. Το ποσό της διατροφής υπολογίζεται σε συνάρτηση με τους πόρους του υπόχρεου και τις ανάγκες του δικαιούχου.
Για να προσαρμόζεται η διατροφή στις εξελίξεις του κόστους ζωής, ο δικαστής μπορεί να αποφασίσει, ακόμα και αυτεπαγγέλτως, ότι η διατροφή θα αναπροσαρμόζεται με βάση την προβλεπόμενη από τον νόμο ρήτρα διακύμανσης.
Εφόσον προκύψουν νέα στοιχεία, η ορισθείσα διατροφή, εκτός εάν έχει καταβληθεί σε κεφάλαιο στο πλαίσιο διαζυγίου, μπορεί να αναθεωρηθεί, προς τα πάνω ή προς τα κάτω, ή ακόμη και να διαταχθεί η παύση της. Ελλείψει συμφωνίας μεταξύ των μερών, η απαλλαγή ή η μείωση αποφασίζεται από το δικαστήριο.
Το δικαστήριο έχει επίσης το δικαίωμα να μεταρρυθμίζει το ποσό της διατροφής που έχει καθοριστεί με κοινή συμφωνία των διαδίκων. Το δικαίωμα αυτό δεν υφίσταται μόνο σε περίπτωση μεταβολής της κατάστασης του δικαιούχου και του υπόχρεου, αλλά και ελλείψει οποιασδήποτε μεταβολής, εάν το δικαστήριο κρίνει το ποσό ανεπαρκές ή υπερβολικό.
Η διάρκεια χορήγησης διατροφής σε σύζυγο στην περίπτωση διαζυγίου για ισχυρό κλονισμό του γάμου δεν μπορεί να υπερβαίνει τη διάρκεια του γάμου, εκτός αν συντρέχουν εξαιρετικές περιστάσεις.
Κατά τη διάρκεια της δίκης και μετά την έκδοση απόφασης διαζυγίου ή δικαστικού χωρισμού, η διατροφή καταβάλλεται στον/στη δικαιούχο σύζυγο.
Η συνεισφορά στη συντήρηση και την εκπαίδευση τέκνου καταβάλλεται είτε από τον ένα γονέα στον άλλον είτε στο πρόσωπο στο οποίο έχει ανατεθεί η επιμέλεια του τέκνου. Αν το τέκνο είναι ενήλικο, ο δικαστής μπορεί να αποφασίσει ή οι γονείς να συμφωνήσουν ότι η συνεισφορά αυτή θα καταβάλλεται, εν όλω ή εν μέρει, στο ίδιο το τέκνο.
Ο δικαιούχος μπορεί να χρησιμοποιήσει διάφορα μέσα για να αναγκάσει τον απειθή οφειλέτη να καταβάλει τη διατροφή.
Στο πεδίο του αστικού δικαίου:
Ο δικαιούχος διαθέτει διάφορες δυνατότητες:
Στο πεδίο του ποινικού δικαίου:
Ο δικαιούχος μπορεί να καταθέσει έγκληση για τα ακόλουθα ποινικά αδικήματα:
Το εν λόγω αδίκημα αφορά την υποχρέωση διατροφής που υπέχουν οι γονείς έναντι των τέκνων τους, οι σύζυγοι ο ένας έναντι του άλλου, καθώς και ο θετός γονέας έναντι του θετού τέκνου.
Της δίωξης του αδικήματος προηγείται εξέταση του υπόχρεου διατροφής, για την οποία συντάσσεται πρακτικό, από όργανο της αστυνομίας του Μεγάλου Δουκάτου. Εάν ο τόπος κατοικίας του υπόχρεου της διατροφής δεν είναι γνωστός, δεν απαιτείται εξέταση.
Για την εφαρμογή του άρθρου 391β του ποινικού κώδικα, εξομοιώνονται με απόφαση που επιδικάζει διατροφή οι δικαστικές αποφάσεις και οι δικαστικώς επικυρωμένες συμβάσεις με αντικείμενο την υποχρέωση καταβολής παροχών, χρηματικών ποσών ή συνεισφορών στα βάρη του γάμου, καθώς και οι όροι περί διατροφής που περιέχονται σε συμβάσεις οι οποίες συνήφθησαν προ του συναινετικού διαζυγίου.
Οι αξιώσεις καταβολής οφειλόμενων διηνεκών και ισόβιων προσόδων, καθώς και διατροφών παραγράφονται μετά από πέντε έτη.
Κατόπιν αιτήματος του δικαιούχου, το Εθνικό Ταμείο Αλληλεγγύης μπορεί να προβεί σε είσπραξη κάθε διατροφής που οφείλεται σε σύζυγο, ανιόντα ή κατιόντα. Όσον αφορά τα προς είσπραξη ποσά, το Ταμείο υποκαθίσταται στις αξιώσεις και τις εγγυήσεις του δικαιούχου για την είσπραξη της διατροφής. Από τη στιγμή που γνωστοποιείται στον οφειλέτη το προς είσπραξη ποσό, ο οφειλέτης υποχρεούται να το καταθέσει στον πρόεδρο του Εθνικού Ταμείου Αλληλεγγύης.
Το Εθνικό Ταμείο Αλληλεγγύης μπορεί, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, να καταβάλει τη διατροφή αντί του οφειλέτη. Η αίτηση είσπραξης υποβάλλεται από τον δικαιούχο ή τον νόμιμο εκπρόσωπό του στον πρόεδρο του Εθνικού Ταμείου Αλληλεγγύης.
Η αίτηση γίνεται δεκτή από τον πρόεδρο ή τον αναπληρωτή του, εφόσον ο δικαιούχος αποδείξει ότι:
α) έχει τη νόμιμη κατοικία του στη χώρα και ότι ο ίδιος ή ο νόμιμος εκπρόσωπός του διαμένει στη χώρα επί πενταετία
β) δικαιούται διατροφή βάσει δικαστικής απόφασης εκτελεστής στο Μεγάλο Δουκάτο του Λουξεμβούργου
γ) η είσπραξη του συνόλου ή μέρους της διατροφής δεν κατέστη δυνατή παρά τη λήψη μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης του ιδιωτικού δικαίου
δ) βρίσκεται σε δυσχερή οικονομική κατάσταση.
Ακόμη και εάν δεν πληρούται η προϋπόθεση που προβλέπεται ανωτέρω υπό γ), η αίτηση γίνεται δεκτή, όταν τα μέσα αναγκαστικής εκτέλεσης δεν προβλέπεται να τελεσφορήσουν ή όταν ο οφειλέτης διαμένει στο εξωτερικό. Αρμόδιος για τυχόν διαφορές είναι ο ειρηνοδίκης του τόπου κατοικίας του δικαιούχου, ο οποίος πρέπει να επιληφθεί εντός σαράντα ημερών από την κοινοποίηση της απόφασης του προέδρου του Ταμείου.
Οι δικαιούχοι τυγχάνουν αυτοδικαίως του ευεργετήματος της πενίας. Στο διάστημα που μεσολαβεί μεταξύ της αποδοχής της αίτησης και της παύσης των πληρωμών από το Ταμείο, ο δικαιούχος δεν μπορεί να αξιώσει την καταβολή διατροφής από τον υπόχρεο.
Σύμφωνα με τη Σύμβαση της Νέας Υόρκης της 20ής Ιουνίου 1956 και τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2008, για τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο, την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων και τη συνεργασία σε θέματα υποχρεώσεων διατροφής, οι αιτούντες που διαμένουν στο Λουξεμβούργο μπορούν, εάν ο υπόχρεος διαμένει στο εξωτερικό, να απευθύνονται στον Γενικό Εισαγγελέα (Procureur Général d'Etat).
Ο Γενικός Εισαγγελέας, ως κεντρική αρχή, διαβιβάζει την αίτηση και τα συνημμένα έγγραφα στην κεντρική αρχή του κράτους διαμονής του οφειλέτη, προκειμένου αυτή να συνδράμει τον δικαιούχο στην είσπραξη της οφειλόμενης διατροφής.
Ο δικαιούχος διατροφής απευθύνει την αίτησή του στη διαβιβάζουσα αρχή, στην προκείμενη περίπτωση στον Γενικό Εισαγγελέα, χρησιμοποιώντας τα διάφορα έντυπα που προβλέπονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 4/2009.
Γενικός Εισαγγελέας (Procureur Général d'Etat)
Cité Judiciaire
Bâtiment CR
L-2080 Luxembourg
Οι αιτούντες που διαμένουν εκτός Λουξεμβούργου πρέπει να απευθύνονται στην κεντρική αρχή της χώρας διαμονής τους. Δεν μπορούν να απευθύνονται απευθείας σε οργανισμούς ή διοικητικές αρχές του Λουξεμβούργου.
Άνευ αντικειμένου.
Ναι.
Στην περίπτωση αιτήσεων βάσει αυτού του κανονισμού της ΕΕ, σε δικαιούχους διατροφής ηλικίας κάτω των 21 ετών παρέχεται το ευεργέτημα της πενίας εντελώς δωρεάν, ανεξάρτητα από τα προβλεπόμενα στην εθνική νομοθεσία.
Για να είναι εφικτή η συνδρομή της κεντρική αρχής σύμφωνα με το άρθρο 51 του κανονισμού περί υποχρεώσεων διατροφής, το Λουξεμβούργο ψήφισε τον νόμο της 3ης Αυγούστου 2011 για την εφαρμογή του εν λόγω κανονισμού της ΕΕ, καθώς και έναν κανονισμό του Μεγάλου Δουκάτου για την εκτέλεση των άρθρων 2 και 3 του εν λόγω νόμου της 3ης Αυγούστου 2011 (Mémorial A αριθ. 175 της 12ης Αυγούστου 2011).
Οι νομοθετικές αυτές διατάξεις παρέχουν στον Γενικό Εισαγγελέα απευθείας πρόσβαση σε ορισμένες βάσεις δεδομένων.
Σχετικοί σύνδεσμοι
Αυτή η ιστοσελίδα είναι μέρος του ιστότοπου Η Ευρώπη σου.
Θα μας βοηθούσαν πολύ τα σχόλιά σας σχετικά με τη χρησιμότητα των παρεχόμενων πληροφοριών.
Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται ο αντίστοιχος αρμόδιος επαφής του ΕΔΔ. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο δεν αναλαμβάνουν καμία απολύτως ευθύνη όσον αφορά πληροφορίες ή δεδομένα που περιέχονται ή αναφέρονται στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.