Περιορισμοί στην κληρονομική διαδοχή – ειδικοί κανόνες

1 Περιλαμβάνει το δίκαιο του εν λόγω κράτους μέλους ειδικούς κανόνες οι οποίοι, για λόγους που αφορούν την οικονομική, οικογενειακή ή κοινωνική τους χρήση, θέτουν περιορισμούς που αφορούν ή επηρεάζουν την κληρονομική διαδοχή σε σχέση με ορισμένα ακίνητα, επιχειρήσεις ή άλλες ειδικές κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων που βρίσκονται στο κράτος μέλος αυτό;

Σύμφωνα με το δίκαιο της Σκωτίας, η διαδοχή σε κληρονομικά ακίνητα που βρίσκονται εκτός της Σκωτίας διέπεται από το δίκαιο της χώρας στην οποία βρίσκονται τα ακίνητα.

Ως προς τα περιουσιακά στοιχεία που βρίσκονται στη Σκωτία, όταν υπάρχει διαθήκη και για λόγους προστασίας από την αποκλήρωση, ο/η επιζών/-ώσα σύζυγος ή καταχωρισμένος/-η σύντροφος έχει νόμιμο δικαίωμα στο ένα τρίτο της κινητής περιουσίας (μετρητά, έπιπλα κ.λπ.) του/της θανόντος/-ούσας αν υπάρχουν κατιόντες (τέκνα) ή στο μισό της κινητής περιουσίας αν δεν υπάρχουν κατιόντες. Οι κατιόντες μοιράζονται το μισό της κινητής περιουσίας αν δεν υπάρχει επιζών/-ώσα σύζυγος ή καταχωρισμένος/-η σύντροφος ή το ένα τρίτο αν υπάρχει επιζών/-ώσα σύζυγος ή καταχωρισμένος/-η σύντροφος.

Στην περίπτωση που πρόσωπο αποβιώσει χωρίς διαθήκη, εφαρμόζονται οι ακόλουθοι κανόνες: οι κανόνες του σκωτικού νόμου του 1964 περί κληρονομικής διαδοχής [Succession (Scotland) Act 1964].

Νόμιμη μοίρα

Μετά την εξόφληση των χρεών, στην πρώτη τάξη στην κληρονομική διαδοχή καλείται η νόμιμη μοίρα του/της επιζώντος/-ώσας συζύγου ή καταχωρισμένου/-ης συντρόφου, η οποία περιλαμβάνει δικαίωμα

• στην κατοικία (ακίνητη περιουσία) στην οποία ζει μέχρι το ποσό των 473.000 λιρών στερλινών
• σε έπιπλα αξίας έως 29.000 λιρών στερλινών
• στο ποσό είτε των 50.000 λιρών στερλινών είτε των 89.000 λιρών στερλινών, ανάλογα με το αν ο/η θανών/-ούσα άφησε τέκνα.

Νόμιμα δικαιώματα

Μετά την κάλυψη της νόμιμης μοίρας, στην επόμενη τάξη στην κληρονομική διαδοχή καλούνται τα νόμιμα δικαιώματα. Τα νόμιμα δικαιώματα μπορούν να ικανοποιηθούν μόνο από την κινητή περιουσία του/της θανόντος/-ούσας.

Ο/Η επιζών/-ώσα σύζυγος ή καταχωρισμένος/-η σύντροφος έχει νόμιμο δικαίωμα στο ένα τρίτο της κινητής περιουσίας του/της θανόντος/-ούσας αν υπάρχουν κατιόντες (τέκνα) ή στο μισό της κινητής περιουσίας αν δεν υπάρχουν κατιόντες. Οι κατιόντες μοιράζονται το μισό της κινητής περιουσίας αν δεν υπάρχει επιζών/-ώσα σύζυγος ή καταχωρισμένος/-η σύντροφος ή το ένα τρίτο αν υπάρχει επιζών/-ώσα σύζυγος ή καταχωρισμένος/-η σύντροφος.

Υπόλοιπο της κληρονομίας

Το υπόλοιπο της κληρονομίας διανέμεται στους πιο μακρινούς συγγενείς σύμφωνα με το άρθρο 2 του νόμου του 1964.

2 Σύμφωνα με το δίκαιο του εν λόγω κράτους μέλους, είναι οι ειδικοί αυτοί κανόνες εφαρμοστέοι στην κληρονομική διαδοχή σε σχέση με τα προαναφερθέντα περιουσιακά στοιχεία ανεξαρτήτως του δικαίου που διέπει την κληρονομική διαδοχή;

Όταν αποβιώσει πρόσωπο που κατοικούσε στη Σκωτία, η διαδοχή στα ακίνητα περιουσιακά στοιχεία του εν λόγω προσώπου διέπεται από το δίκαιο της χώρας στην οποία βρίσκονται τα ακίνητα περιουσιακά στοιχεία. Η διαδοχή στα κινητά περιουσιακά στοιχεία του/της θανόντος/-ούσας διέπεται από το δίκαιο της Σκωτίας, ανεξάρτητα από τον τόπο στον οποίο βρίσκονται τα εν λόγω περιουσιακά στοιχεία.

3 Προβλέπει το δίκαιο του εν λόγω κράτους μέλους ειδικές διαδικασίες για να διασφαλίζεται η συμμόρφωση προς τους ανωτέρω ειδικούς κανόνες;

Σύμφωνα με το δίκαιο της Σκωτίας, τη διαχείριση της κληρονομίας αναλαμβάνει συνήθως εκτελεστής διαθήκης κατόπιν της λήψης σχετικού πιστοποιητικού (grant of Confirmation) από το Sheriff Court. Ο εκτελεστής της διαθήκης τελεί σε ειδική σχέση με τους δικαιούχους κατά τη διαχείριση της κληρονομίας και πρέπει να εκπληρώσει ορισμένα καθήκοντα, μεταξύ των οποίων να εισπράξει τις απαιτήσεις της κληρονομίας και γενικότερα να συγκεντρώσει την κληρονομία του/της θανόντος/-ούσας, να αποκτήσει το δικαίωμα διαχείρισής της μέσω της λήψης του ανωτέρω πιστοποιητικού, να εξοφλήσει τα τυχόν χρέη και να διανείμει το υπόλοιπο της κληρονομίας στους δικαιούχους.

Η σχέση μεταξύ εκτελεστή και δικαιούχου είναι σχέση εμπιστευματική. Κανείς εκτελεστής δεν επιτρέπεται να θέσει τον εαυτό του σε κατάσταση στην οποία το συμφέρον του βρίσκεται σε σύγκρουση με το καθήκον του έναντι δικαιούχου. Αν εκτελεστής ή εμπιστευματοδόχος θέσει τον εαυτό του σε τέτοια κατάσταση, μπορεί να στοιχειοθετείται απιστία για την οποία ο δικαιούχος μπορεί να προσφύγει στη δικαιοσύνη.