Moje roszczenie ma zostać rozpatrzone w tym kraju

Dania

Autor treści:
Dania

W związku z jakiego rodzaju czynem zabronionym mogę otrzymać kompensatę?

Państwo wypłaca wnioskodawcy kompensatę i odszkodowanie w przypadku naruszenia przepisów duńskiego kodeksu karnego lub ustawy o pobycie, zakazie pobytu i wydaleniu, które to naruszenie doprowadziło do uszczerbku na zdrowiu lub śmierci. Wynika to z ustawy o kompensacie dla ofiar przestępstw. Naruszenie przepisów szczególnych, w tym przepisów ustawy o ruchu drogowym, wojskowego kodeksu karnego i rozporządzeń z mocą ustawy, nie może stanowić podstawy do przyznania kompensaty i odszkodowania na mocy ustawy o kompensacie dla ofiar przestępstw. Duńska Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem przeprowadza niezależną ocenę służącą ustaleniu, czy zdarzenie wchodzi w zakres przepisów ustawy o kompensacie dla ofiar przestępstw. Przy ocenie zdarzenia Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem uwzględnia zazwyczaj ocenę zdarzenia przez funkcjonariuszy policji. Jeżeli popełniony czyn nie jest czynem karalnym, ponieważ został popełniony np. w ramach obrony koniecznej, w stanie wyższej konieczności lub za zgodą pokrzywdzonego, kompensata ani odszkodowanie nie przysługują.

W związku z jakiego rodzaju uszczerbkiem na zdrowiu mogę otrzymać kompensatę?

Ustawa dotyczy głównie uszczerbku na zdrowiu, ponieważ kompensata z tytułu szkody na mieniu przysługuje wyłącznie w ograniczonym zakresie. Uszczerbek na zdrowiu oznacza zarówno uszkodzenie ciała, jak i rozstrój zdrowia psychicznego.

Kompensatę wypłaca się zasadniczo wyłącznie wnioskodawcy, na którego przestępstwo wywarło bezpośredni wpływ. Zgodnie z przepisami ustawy o kompensacie dla ofiar przestępstw prawo do otrzymania kompensaty i odszkodowania może jednak przysługiwać również osobom, które znajdowały się wystarczająco blisko miejsca zdarzenia, mimo że nie można ich uznać za pokrzywdzone. Osoba bliska ofiary przestępstwa może również otrzymać kompensatę na pokrycie kosztów pogrzebu z uwagi na utratę głównego żywiciela rodziny itp. – por. poniżej.

W przypadku doznania uszczerbku na zdrowiu kompensata i odszkodowanie przysługują z tytułu:

  • wydatków na rehabilitację,
  • utraconych zarobków,
  • bólu i cierpienia,
  • trwałego uszczerbku na zdrowiu,
  • utraty zdolności do zarobkowania,
  • czynu niedozwolonego,
  • rażącego naruszenia prawa,
  • innego rodzaju szkód (np. wydłużenie okresu kształcenia lub konieczność korzystania ze specjalnego wyposażenia),
  • kosztów prawnych.

W przypadku śmierci ofiary istnieje możliwość przyznania kompensaty:

  • na pokrycie kosztów pogrzebu,
  • z tytułu utraty głównego żywiciela rodziny,
  • w formie świadczenia przejściowego na rzecz pozostającego przy życiu małżonka/konkubenta,
  • w formie świadczenia wypłacanego osobom pozostałym przy życiu.

W przypadkach, w których doszło również do szkody na mieniu, kompensatę wypłaca się z tytułu uszkodzenia odzieży i rzeczy osobistych, które ofiara przestępstwa miała na sobie lub przy sobie w chwili doznania uszczerbku na zdrowiu, a także z tytułu szkody na mieniu spowodowanej przez określone osoby skazane, np. więźniów.

Kompensata nie przysługuje z tytułu poniesienia strat pieniężnych, np. wskutek oszustwa. Podobnie kompensata nie jest wypłacana z tytułu popadnięcia w niedostatek, poniesienia strat z działalności operacyjnej, utraty zysków itp.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego zmarłej w następstwie jego popełnienia? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę?

Tak. Jak wspomniano powyżej, kompensatę i odszkodowanie można wypłacić w przypadku śmierci pokrzywdzonego.

Kompensatę na pokrycie kosztów pogrzebu wypłaca się osobie, która pokryła koszty pogrzebu, niezależnie od tego, czy osoba ta jest bliskim zmarłego.

Kompensatę z tytułu utraty głównego żywiciela rodziny wypłaca się małżonkowi/konkubentowi zmarłego i jego pozostającym przy życiu dzieciom, dla których był on głównym żywicielem rodziny.

Jeżeli zmarły nie pozostawił małżonka/konkubenta, w szczególnych okolicznościach istnieje możliwość przyznania świadczenia przejściowego innej osobie pozostającej przy życiu. Osobą taką może być brat lub siostra, którzy przez wiele lat zamieszkiwali ze zmarłym we wspólnym gospodarstwie domowym.

Ponadto dopuszcza się możliwość przyznania świadczenia osobom pozostałym przy życiu, którym zmarły był szczególnie bliski. Świadczenie takie przyznaje się w pierwszej kolejności małżonkowi, konkubentowi, małoletnim dzieciom i rodzicom zmarłego.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli jestem krewnym lub osobą pozostającą na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego, która pozostała przy życiu? Kto z krewnych lub jakie osoby pozostające na utrzymaniu ofiary czynu zabronionego mogą otrzymać kompensatę w tym przypadku?

Rodzice są uprawnieni do uzyskania zwrotu kosztów wizyt w placówkach medycznych, w których przebywają ich dzieci, które doznały uszczerbku na zdrowiu.

W przypadku dzieci i nastolatków obecność matki lub ojca w szpitalu lub udział matki lub ojca w rehabilitacji może mieć kluczowe znaczenie dla poprawy ich stanu zdrowia. W takich szczególnych przypadkach dopuszcza się możliwość pokrycia całości lub części przychodów utraconych przez matkę lub ojca.

Czy mogę otrzymać kompensatę, jeżeli nie jestem obywatelem państwa członkowskiego UE?

Tak. W ustawie o kompensacie dla ofiar przestępstw nie uzależniono możliwości wypłacenia kompensaty od posiadania określonego obywatelstwa ani miejsca zamieszkania. Ustawa stanowi jedynie, że przestępstwo musiało zostać popełnione w Danii. Jeżeli pozostałe przesłanki przewidziane w ustawie są spełnione, wówczas nie ma znaczenia, czy wnioskodawca jest obcokrajowcem mającym miejsce zamieszkania w Danii, czy też turystą lub osobą przebywającą na terytorium duńskim przez krótki czas.

Czy mogę dochodzić kompensaty od państwa, jeżeli w nim mieszkam lub z niego pochodzę (jest to państwo mojego zamieszkania lub obywatelstwa), nawet jeżeli czyn zabroniony został popełniony w innym państwie członkowskim UE? Czy mogę tak uczynić zamiast dochodzić kompensaty w państwie, w którym doszło do popełnienia czynu zabronionego? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Ogólnie rzecz biorąc, nie. Istnieje jednak ograniczona możliwość otrzymania kompensaty od Rady ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem nawet w przypadku, gdy do uszczerbku na zdrowiu doszło wskutek przestępstwa popełnionego za granicą. Kompensatę przyznaje się wyłącznie w przypadku, gdy zostanie to uznane za zasadne. Możliwość przyznania kompensaty jest w założeniu ograniczona, ponieważ stanowi ona środek wykorzystywany wyłącznie w szczególnych przypadkach, w których występują wyjątkowe okoliczności.

W szczególnych przypadkach kompensatę wypłaca się z tytułu uszczerbku wyrządzonego czynami zabronionymi popełnionymi poza terytorium Danii, jeżeli wnioskodawca ma miejsce zamieszkania w Danii, jest obywatelem duńskim lub w momencie popełnienia czynu zabronionego był oddelegowany na placówkę zagraniczną w celu reprezentowania interesów Danii. Rekompensatę i odszkodowanie wypłaca się w związku z uszczerbkiem, którego osoba będącą obywatelem duńskim lub mająca miejsce zamieszkania w Danii doznała za granicą wskutek napaści dokonanej przez innego obywatela duńskiego lub inną osobę mającą miejsce zamieszkania w Danii. Dotyczy to jednak wyłącznie sytuacji, w której do takiego uszczerbku doszło w zamkniętym środowisku duńskim, np. w trakcie wycieczki szkolnej. W przypadku gdy ofiara przestępstwa i sprawca mają związki z Danią w wyniku zbiegu okoliczności, kompensata nie przysługuje.

Kompensata może również zostać przyznana w przypadku gdy przestępstwo popełniono przeciwko wnioskodawcy, który ma miejsce zamieszkania w Danii i wyjechał służbowo poza terytorium Danii. Dotyczy to wyłącznie pracy zawodowej wykonywanej krótkoterminowo za granicą, w przypadku gdy nie można oczekiwać, aby wnioskodawca lub jego pracodawca wykupili ubezpieczenie prywatne w celu pokrycia kosztów związanych z doznanym uszczerbkiem na zdrowiu. Dotyczy to tylko uszczerbków na zdrowiu, do których doszło w godzinach pracy.

Studiów i staży zagranicznych nie uznaje się za pracę zawodową.

Wnioskodawca będący małoletnim zamieszkującym za granicą z uwagi na fakt, że jego rodzice wykonują tam pracę zawodową, jest uprawniony do kompensaty i odszkodowania. W takim przypadku kluczowe znaczenie ma sytuacja rodziców małoletniego.

Czy aby móc dochodzić kompensaty, muszę zawiadomić policję o popełnieniu przestępstwa?

Tak, podstawową przesłanką uzyskania kompensaty od państwa jest złożenie zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa na policji w ciągu 72 godzin.

Złożenie zawiadomienia jest równoznaczne z wnioskiem o wszczęcie przez policję dochodzenia w sprawie. W poważniejszych sprawach bezpośredni wniosek o wszczęcie dochodzenia w sprawie nie jest z reguły potrzebny, ale w mniej poważnych przypadkach jest to zasadniczo konieczne. Dlatego też sam fakt obecności policji na miejscu zdarzenia, a niekiedy również rozmowy policjantów z pokrzywdzonym, nie zawsze jest równoznaczny ze złożeniem zawiadomienia o popełnienia przestępstwa.

W niektórych przypadkach można odstąpić od wyznaczonego terminu złożenia zawiadomienia. Na przykład Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem niemal zawsze odstępuje od wymogu złożenia zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa na policji w ciągu 72 godzin, jeżeli sprawca został aresztowany i postawiony w stan oskarżenia pomimo złożenia zawiadomienia po upływie tego terminu.

Zgodnie z ustawą obawa przed odwetem nie stanowi ważnej przyczyny zwalniającej z obowiązku złożenia zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa na policji w ciągu 72 godzin.

Od terminu 72 godzin odstępuje się w przypadku zgwałcenia, kazirodztwa, poważnych przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności popełnionych względem dzieci oraz niektórych przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności popełnionych przeciwko osobie poniżej 18. roku życia. Odstępstwo to dotyczy wyłącznie terminu 72 godzin, a warunkiem możliwości dochodzenia kompensaty jest nadal złożenie zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa na policji. Wspomniany termin został zniesiony w odniesieniu do uszczerbku na zdrowiu doznanego wskutek przestępstw popełnionych po dniu 1 kwietnia 2016 r.

Czy muszę czekać na zakończenie dochodzenia policyjnego lub postępowania karnego, zanim wystąpię o kompensatę?

Procedura administracyjna

Wniosek o przyznanie kompensaty należy złożyć na policji w okręgu policyjnym, w którym złożono zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa. Policja przekazuje następnie wniosek Radzie ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem.

Jeżeli sprawa jest nadal przedmiotem postępowania prowadzonego przez policję, prokuraturę lub sąd, policja przekazuje wniosek Radzie ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem dopiero po zakończeniu takiego postępowania. W niektórych przypadkach sprawa może jednak zostać rozpoznana przez Radę ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem, zanim zakończy się postępowanie prowadzone przez policję, prokuraturę lub sąd.

Zdarza się to stosunkowo rzadko, zazwyczaj wyłącznie w przypadku bardzo poważnych przestępstw, głównie zabójstw, w przypadku których ze względu na dobro osób pozostających przy życiu może zachodzić szczególna potrzeba rozpatrzenia całości lub części wniosku o kompensatę, zanim policja lub sąd zakończy postępowanie w sprawie.

Niezależnie od powagi przestępstwa Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem nie może rozpatrzyć wniosku do momentu zakończenia postępowania w sprawie prowadzonego przez policję lub sąd, jeżeli istnieje jakakolwiek wątpliwość odnośnie do tego, czy przestępstwo zostało faktycznie popełnione, lub gdy istnieją obiektywne przesłanki uzasadniające zwolnienie sprawcy z odpowiedzialności karnej lub obniżenie kwoty kompensaty z winy wnioskodawcy.

Postępowanie sądowe

Wnioskodawca musi wystąpić z wnioskiem o kompensatę w toku postępowania karnego przed sądem. W takim przypadku sędzia może podjąć decyzję o rozpoznaniu wniosku w toku postępowania karnego bądź o skierowaniu wniosku do rozpoznania przez Radę ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem lub o rozpatrzeniu go w toku postępowania cywilnego. Decyzja ta może być uzależniona od tego, czy sprawca kwestionuje zasadność roszczenia.

Jeżeli sąd rozpoznał wniosek w toku postępowania karnego, wnioskodawca może również wystąpić z wnioskiem do Rady ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem.

Czy muszę dochodzić najpierw odszkodowania od sprawcy – jeżeli został zidentyfikowany?

Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem nie przyzna kompensaty, jeżeli dochodzone odszkodowanie zostanie wypłacone przez sprawcę lub z polisy ubezpieczeniowej bądź w postaci innych świadczeń o charakterze odszkodowawczym. Rada nie wyda decyzji, dopóki nie ustali, czy dochodzone odszkodowanie zostało pokryte za pomocą innych środków.

Nie istnieje jednak wymóg, zgodnie z którym należy najpierw podjąć próbę uzyskania odszkodowania od sprawcy, ani wymóg, aby sprawca został wykryty.

Jeżeli sprawca nie został zidentyfikowany lub skazany, czy jestem nadal uprawniony do otrzymania kompensaty?

Tak. Wnioskodawca może dochodzić wypłaty kompensaty od państwa nawet w przypadku braku możliwości pociągnięcia sprawcy przestępstwa do odpowiedzialności karnej z uwagi na fakt, że jego tożsamość jest nieznana, lub z uwagi na niemożność ustalenia miejsca jego pobytu. Pozostałe przesłanki ustawowe w dalszym ciągu muszą być jednak spełnione.

W takich przypadkach Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem przeprowadza niezależną ocenę, aby ustalić, czy wnioskodawca doznał uszczerbku na zdrowiu w rezultacie przestępstwa.

Czy istnieje termin do wniesienia wniosku o kompensatę?

Poza szczególnie uzasadnionymi przypadkami Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem nie może przetwarzać wniosku złożonego po upływie więcej niż 2 lat od daty popełnienia przestępstwa. Jeżeli sąd wydał w sprawie wyrok, bieg tego terminu rozpoczyna się z chwilą skazania sprawcy. Jeżeli policja przeprowadziła postępowanie przygotowawcze w sprawie, które nie doprowadziło do wszczęcia postępowania karnego, bieg terminu rozpoczyna się od daty wydania przez policję postanowienia o umorzeniu postępowania przygotowawczego.

Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem może również odmówić rozpatrzenia wniosku, jeżeli rozpatrzyła już wcześniej roszczenia odszkodowawcze zgłoszone przez tego samego wnioskodawcę z tytułu tego samego przestępstwa, a nowe roszczenie zostało zgłoszone po upływie 2 lat od dnia, w którym wnioskodawca zdał sobie sprawę lub powinien był zdać sobie sprawę z istnienia tego roszczenia, chyba że występują szczególne okoliczności przemawiające za rozpatrzeniem takiego wniosku.

Policja ma obowiązek pouczyć wnioskodawcę o możliwości dochodzenia kompensaty zgodnie z przepisami ustawy o kompensacie dla ofiar przestępstw. Jeżeli policja nie wywiązała się z tego obowiązku, Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem zazwyczaj odstąpi od wspomnianego dwuletniego terminu.

Jeżeli w chwili popełnienia przestępstwa wnioskodawca był osobą małoletnią, Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem będzie bardziej skłonna do odstąpienia od tego terminu.

Jakie straty i wydatki zostaną pokryte przez kompensatę?

  • a) w przypadku ofiary czynu zabronionego:
    • szkoda majątkowa (niedotycząca kondycji psychicznej):
      • koszty związane z leczeniem (leczenie ambulatoryjne i szpitalne, rehabilitacja) TAK
      • dodatkowe potrzeby lub koszty wynikające z uszczerbku na zdrowiu (tj. opieka i pomoc, leczenie okresowe i stałe, fizjoterapia długotrwała, dostosowanie miejsca zamieszkania, specjalne wyposażenie itp.) TAK
      • trwały uszczerbek na zdrowiu (np. inwalidztwo i inna trwała niepełnosprawność) TAK
      • utrata zarobków w trakcie leczenia oraz po jego zakończeniu (w tym utracone zarobki i utrata zdolności do pracy zarobkowej lub obniżenie standardu życia itp.) TAK
      • utracone możliwości NIE
      • koszty postępowania sądowego związanego ze zdarzeniem, które spowodowało szkodę, np. koszty obsługi prawnej, koszty sądowe. TAK, w niektórych przypadkach. W szczególnych przypadkach Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem może zobowiązać wnioskodawcę do pokrycia całości lub części wydatków poniesionych przez niego w związku z postępowaniem prowadzonym przez radę. W żadnym wypadku wnioskodawca nie będzie zobowiązany do pokrycia jakichkolwiek kosztów prawnych związanych z samym postępowaniem karnym, ponieważ postępowanie takie jest wszczynane przez policję.
      • kompensata z tytułu kradzieży lub zniszczenia rzeczy osobistych TAK Kompensatę wypłaca się z tytułu uszkodzenia odzieży i rzeczy osobistych, które ofiara przestępstwa miała na sobie lub przy sobie w chwili doznania uszczerbku na zdrowiu.
    • szkoda niemajątkowa (krzywda):
      • ból i cierpienie ofiary TAK Zob. powyżej, aby zapoznać się z wykazem innych elementów, które stanowią podstawę dochodzenia kompensaty lub odszkodowania.
  • b) w przypadku osób uprawnionych lub bliskich ofiary:
    • szkoda majątkowa (niedotycząca kondycji psychicznej):
      • koszty pogrzebu TAK
      • koszty leczenia (np. terapia dla członka rodziny, leczenie ambulatoryjne i szpitalne, rehabilitacja) NIE
      • utrata środków utrzymania lub utracone możliwości TAK/NIE Kompensata przysługuje z tytułu utraty głównego żywiciela rodziny. Zob. szczegółowe informacje przedstawione powyżej.
    • szkoda niemajątkowa (krzywda):
      • ból i cierpienie członków rodziny lub osób uprawnionych / kompensata dla osób pozostałych przy życiu po śmierci ofiary NIE/TAK Osobom bliskim i innym osobom nie przysługuje kompensata z tytułu bólu i cierpienia. Osoby takie mogą jednak otrzymać świadczenie przejściowe. Więcej szczegółowych informacji na ten temat przedstawiono powyżej.

Czy kompensata zostanie wypłacona jednorazowo czy będzie wypłacana w miesięcznych ratach?

Przyznane przez radę kompensata i zwrot kosztów zostaną wypłacone w terminie około 14 dni po wydaniu przez radę decyzji. Środki wypłaca się za pośrednictwem policji w okręgu policyjnym, w którym złożono zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa.

W przypadku roszczeń, które zatwierdzono na mocy jednej decyzji, całą kwotę wypłaca się jednorazowo.

W jaki sposób moje zachowanie w związku z czynem zabronionym, moja karalność lub brak mojej współpracy w toku postępowania o kompensatę wpływają na otrzymanie kompensaty lub jej wysokość?

Do wniosków o kompensatę i zwrot kosztów ofiarom przestępstw zastosowanie mają odpowiednio ogólne przepisy dotyczące kompensaty przewidziane w prawie duńskim, w tym przepisy przewidujące możliwość obniżenia wysokości kompensaty lub nieprzyznania tego świadczenia w razie współsprawstwa wnioskodawcy w popełnieniu czynu zabronionego lub zgody na ryzyko doznania skutków takiego czynu. Zgoda na ryzyko może dotyczyć na przykład skutków czynów popełnionych w związku z konfliktem między członkami gangów motocyklowych.

Jeżeli pokrzywdzony nie będzie współpracował w wystarczającym stopniu w toku postępowania prowadzonego w sprawie, może utracić prawo do dochodzenia kompensaty. Dotyczy to na przykład sytuacji, w której pokrzywdzony odmówi złożenia wyjaśnień na policji lub w sądzie.

Kwota kompensaty może również zostać obniżona lub kompensata może nie zostać przyznana, jeżeli wnioskodawca nie wypełni standardowych obowiązków w zakresie zmniejszania rozmiarów szkody. Oznacza to, że osoba, która poniosła szkodę wskutek czynu zabronionego popełnionego przez inną osobę, jest zobowiązana do zmniejszania – w miarę możliwości – rozmiarów szkody doznanej w rezultacie takiego czynu zabronionego.

Przy przetwarzaniu wniosku nigdy nie kładzie się nacisku na uprzednią karalność wnioskodawcy. Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem zazwyczaj nie zwraca się o udostępnienie danych z rejestru karnego.

Jeżeli wnioskodawca nie przedstawi dokumentów na poparcie zgłoszonego roszczenia wymaganych przez Radę ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem , może to wpłynąć na wysokość przyznanej kompensaty. Wnioskodawca ma obowiązek należycie udokumentować zgłaszane roszczenia.

W jaki sposób moja sytuacja finansowa może wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub na wysokość kwoty?

Wniosek może zostać rozpatrzony w trybie priorytetowym np. jeżeli wnioskodawca został wezwany do stawienia się przed wydziałem sądu rejonowego ds. egzekucji i drobnych roszczeń (fogedret), jeżeli dostępne są informacje dotyczące zajęcia lub jeżeli wnioskodawca otrzymał zawiadomienia z banku o nieuiszczaniu bieżących opłat.

Jeżeli chodzi o wnioski dotyczące utraconych zarobków, Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem ma świadomość, że dochody wnioskodawcy zmniejszyły się, w związku z czym koncentruje się na takich sprawach.

Poza powyższymi przypadkami spraw nie traktuje się priorytetowo wyłącznie ze względu na sytuację finansową wnioskodawcy.

Sytuacja finansowa wnioskodawcy nie wpływa również w żaden inny sposób na możliwość uzyskania kompensaty ani na jej wysokość.

Czy istnieją jeszcze inne kryteria, które mogłyby wpłynąć na szansę otrzymania przeze mnie kompensaty lub wysokość kwoty?

Kompensaty lub odszkodowania nie przyznaje się, jeżeli dochodzone odszkodowanie zostanie wypłacone przez sprawcę lub z polisy ubezpieczeniowej bądź w postaci innych świadczeń o charakterze odszkodowawczym.

Konieczne jest, aby wnioskodawca współpracował w maksymalnym możliwym stopniu z policją w toku prowadzonego postępowania przygotowawczego. Umyślne zatajenie informacji lub niechęć do brania udziału w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym w sprawie skutkuje zazwyczaj odmową przyznania kompensaty.

Aby uzyskać kompensatę od państwa, wnioskodawca musi również – w toku ewentualnego postępowania karnego przeciwko sprawcy – wystąpić z wnioskiem o kompensatę lub złożyć stosowne oświadczenie w tej sprawie w sądzie.

Zgodnie z przepisami ogólnymi prawa deliktów musi istnieć związek przyczynowy między popełnionym przestępstwem a poniesioną szkodą.

W jaki sposób zostanie obliczona kompensata?

Wysokość kompensaty oblicza się dla każdego roszczenia z osobna na podstawie kwoty będącej przedmiotem wniosku. Jeżeli wnioskodawca dostatecznie dobrze udokumentował swoje roszczenie, wysokość kompensaty oblicza się stosownie do poniesionej przez niego szkody. Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem oblicza rozmiar szkody dla każdego roszczenia zgodnie z obowiązującymi przepisami (np. utracone zarobki oblicza się jako różnicę między oczekiwanym dochodem a dochodem faktycznie uzyskiwanym w okresie objętym wnioskiem). Jeżeli wnioskodawca przedstawił wyłącznie dokumenty na potwierdzenie części swojego roszczenia, kompensata zostanie wypłacona wyłącznie do wysokości udokumentowanej kwoty. W niektórych przypadkach Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem wyliczy kwotę szacunkową. Może się tak zdarzyć, w przypadku gdy wnioskodawca nie jest w stanie samodzielnie obliczyć kwoty roszczenia.

Wysokość kompensaty oblicza się zgodnie z taryfą. Niektóre spośród tych stawek są indeksowane raz do roku, 1 stycznia. Wysokość kompensaty z tytułu bólu i cierpienia wynosi np. 200 duńskich koron za każdy dzień zwolnienia chorobowego (dane z 2018 r.). Stopień trwałego uszczerbku na zdrowiu wyrażany jest w procentach, a każdy procent odpowiada określonej kwocie kompensaty, która wynosi 8 790 duńskich koron za jeden procent (dane z 2018 r.). Kompensatę z tytułu czynu niedozwolonego i rażącego naruszenia prawa oblicza się stosownie do powagi i charakteru napaści na ofiarę przestępstwa, a także rodzaju popełnionego przestępstwa.

Czy istnieje kwota minimalna/maksymalna kompensaty?

Nie ustalono ogólnego limitu wysokości kompensaty i odszkodowania. Obecnie w Danii nie przewiduje się minimalnej kwoty kompensaty i odszkodowania. Przewidziano jednak maksymalną kwotę, jaką można przyznać w odniesieniu do niektórych elementów, z tytułu których może przysługiwać kompensata. W tym względzie zob. poniższy wykaz:

  • ból i cierpienie: 76 500 duńskich koron (dane z 2018 r.);
  • trwały uszczerbek na zdrowiu: 879 000 duńskich koron (dane z 2018 r.);
  • utrata zdolności do zarobkowania: 9 227 500 duńskich koron (dane z 2018 r.);
  • kwota świadczenia przejściowego: 165 500 duńskich koron (dane z 2018 r.);
  • szkoda na mieniu: 132 000 duńskich koron (dane z 2018 r.).

Kompensata z tytułu trwałego uszczerbku na zdrowiu może, w wyjątkowych przypadkach, zostać oszacowana na 120% wskazanej powyżej kwoty, co oznacza, że maksymalna kwota wynosi 1 054 000 duńskich koron (dane z 2018 r.).

Czy oczekuje się ode mnie podania we wniosku o kompensatę określonej kwoty? Jeżeli tak, czy dostanę instrukcje dotyczące sposobu jej obliczenia lub innych kwestii?

Od wnioskodawców nie oczekuje się obliczenia łącznej kwoty wszystkich roszczeń będących przedmiotem wniosku. Oczekuje się natomiast, że poza wyszczególnieniem elementów, z tytułu których ubiegają się o kompensatę, podadzą oczekiwaną łączną kwotę dochodzonej kompensaty. Obliczenie kwoty wszystkich roszczeń nie jest jednak warunkiem otrzymania kompensaty.

Informacje na temat sposobu obliczania kwoty utraconych zarobków znajdują się na stronie tytułowej formularza wniosku. Również rada udziela (potencjalnym) wnioskodawcom wszelkich informacji na temat sposobu obliczenia wysokości i udokumentowania dochodzonego roszczenia. Wnioskodawca może także uzyskać od rady wskazówki dotyczące czynników głównie branych pod uwagę w odniesieniu do poszczególnych elementów uprawniających do dochodzenia kompensaty.

Od wnioskodawcy nie oczekuje się obliczenia wartości kompensaty z tytułu krzywdy, ponieważ kwota ta zostanie obliczona na podstawie taryfy, stosownie do rozmiaru doznanej krzywdy.

Czy kompensata wypłacana przez właściwy organ zostanie pomniejszona o odszkodowanie, które otrzymam z tytułu poniesienia szkody z innych źródeł (od pracodawcy lub z prywatnego systemu ubezpieczeń)?

Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem nie przyzna kompensaty, jeżeli dochodzone odszkodowanie zostanie wypłacone przez sprawcę lub z polisy ubezpieczeniowej bądź w postaci innych świadczeń o charakterze odszkodowawczym. Dlatego też, co do zasady, nie chodzi o stwierdzenie, czy na przykład płatność z tytułu ubezpieczenia zostanie potrącona przy rozpatrywaniu roszczenia przez Radę ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem, ale raczej o ustalenie, kto powinien wypłacić odszkodowanie. Jeżeli zakład ubezpieczeń odmówi wypłaty odszkodowania, można skierować sprawę do Rady ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem.

Jeżeli wnioskodawca wykupił prywatne ubezpieczenie wypadkowe, z którego otrzymał świadczenie z tytułu niezdolności do pracy lub trwałego uszczerbku na zdrowiu, nie skutkuje to obniżeniem wysokości ani nieprzyznaniem kompensaty z tytułu trwałego uszczerbku na zdrowiu czy utraty zdolności do zarobkowania. Wysokości kompensaty nie obniża się również, w przypadku gdy wnioskodawca otrzymał świadczenie z pomocy społecznej (takie jak renta, dodatek do pensji itp.) z tytułu doznanej szkody.

Jeżeli wnioskodawca wykupił ubezpieczenie zdrowotne, kosztów leczenia nie zwraca się w ramach kompensaty w stopniu, w jakim zostały pokryte z polisy ubezpieczeniowej. Ponadto kompensaty nie przyznaje się w zakresie, w jakim koszty leczenia mogą zostać nieodpłatnie pokryte z powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego lub w ramach innych świadczeń publicznych.

Jeżeli chodzi o szkodę wpływającą na zdolność do pracy, Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem może wypłacić wyłącznie kompensatę z tytułu bólu i cierpienia, kompensatę z tytułu utraconych zarobków i różnic w uzyskiwanych zarobkach, a także kompensatę z tytułu czynu niedozwolonego i rażącego naruszenia prawa, ponieważ wszystkie pozostałe elementy stanowiące podstawę kompensaty, włącznie z wydatkami na rehabilitację itp., są pokrywane z ustawowego ubezpieczenia od wypadków przy pracy wykupionego przez pracodawcę.

Czy mogę otrzymać zaliczkę na poczet kompensaty? Jeżeli tak, na jakich warunkach?

Zgodnie z podstawową zasadą kompensaty i odszkodowania nie wypłaca się z wyprzedzeniem, lecz dopiero po zakończeniu rozpatrywania roszczenia.

W niektórych przypadkach Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem stosuje politykę wypłacania zaliczki na poczet kompensaty z tytułu trwałego uszczerbku na zdrowiu. Zasadniczo Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem czeka na wydanie przez Zakład Ubezpieczeń Rynku Pracy (Erhvervssikring) oświadczenia w kwestii wymiaru kompensaty, ale jeżeli uznano, iż wnioskodawca doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu wyłącznie wskutek odniesionych obrażeń, rada może przyznać zaliczkę na poczet kompensaty.

Czy po wydaniu przez organ rozstrzygnięcia w sprawie kompensaty mogę otrzymać kompensatę uzupełniającą lub dodatkową (ze względu na zmianę okoliczności lub pogorszenie stanu zdrowia itp.)?

Tak. Jeżeli po wydaniu decyzji przez Radę ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem ustalono, że stan zdrowia pokrzywdzonego pogarsza się, co skutkuje ponoszeniem przez niego dalszych strat, rada może uwzględnić takie dodatkowe straty. Należy pamiętać, że termin na złożenie stosownego wniosku do Rady ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem wynosi 2 lata. Bieg tego dwuletniego terminu rozpoczyna się w chwili, w której wnioskodawca zdał sobie sprawę lub powinien był zdać sobie sprawę z tego, że poniesiona przez niego szkoda spowodowała dalsze straty.

Kompensatę z tytułu przyszłych kosztów rehabilitacji i innych przyszłych strat spowodowanych poniesioną szkodą ustala się jako określoną kwotę pieniężną. Dlatego też jeżeli wnioskodawca otrzymał już kompensatę z tytułu przyszłych kosztów rehabilitacji itp., nie może w późniejszym terminie zwrócić się z kolejnym wnioskiem w tym zakresie wyłącznie w celu uzyskania dodatkowej kompensaty na pokrycie kosztów rehabilitacji i innych strat.

Jakie dokumenty należy załączyć do wniosku o kompensatę?

Nie istnieją żadne wymogi zobowiązujące wnioskodawcę do przedłożenia wraz z wnioskiem dokumentów potwierdzających. Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem otrzymuje wniosek za pośrednictwem policji, która załącza do niego dokumenty pochodzące z akt sprawy karnej.

Jeżeli Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem stwierdzi, że wniosek jest objęty zakresem ustawy o kompensacie dla ofiar przestępstw, będzie kontynuowała rozpatrywanie zgłoszonych roszczeń. Przy rozpatrywaniu roszczeń rada często potrzebuje różnych dokumentów, w zależności od charakteru roszczeń dochodzonych przez wnioskodawcę. Jeżeli wnioskodawca przedłoży wraz z formularzem wniosku dokumenty na potwierdzenie zgłaszanych roszczeń, może to przyspieszyć cały proces. Korzystne z punktu widzenia wnioskodawcy byłoby również przedłożenie wraz z wnioskiem ewentualnej decyzji zakładu ubezpieczeń o odmowie wypłaty odszkodowania.

Przedłożona dokumentacja może obejmować na przykład rachunki potwierdzające poniesienie wydatków w związku z naruszeniem przepisów duńskiego kodeksu karnego. Ponadto przy ustalaniu rozmiaru doznanego przez ofiarę uszczerbku na zdrowiu często wykorzystuje się dokumentację medyczną i raporty lekarskie. Jeżeli chodzi o utratę zarobków i utratę zdolności do zarobkowania, wnioskodawca powinien przedłożyć dokumentację dotyczącą poziomu jego zarobków zarówno przed doznaniem uszczerbku na zdrowiu, jak i po doznaniu takiego uszczerbku w postaci pasków wynagrodzeń, zeznań rocznych oraz – w stosownych przypadkach – zaświadczenia wystawionego przez pracodawcę. W niektórych przypadkach wykorzystuje się również akta urzędu gminy.

Jeżeli Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem uzna, że potrzebuje dodatkowych dokumentów do celów rozpoznania wniosku, zwróci się do wnioskodawcy o przekazanie takich dodatkowych dokumentów.

Czy istnieją opłaty administracyjne lub inne należności, które należy uiścić w chwili wniesienia wniosku oraz w trakcie jego rozpatrywania?

Nie. Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem rozpatruje złożony przez wnioskodawcę wniosek nieodpłatnie.

Jaki organ wydaje rozstrzygnięcia dotyczące wniosków o kompensatę (w sprawach krajowych)?

W Danii decyzje w kwestii kompensaty i odszkodowania dla ofiar przestępstw podejmuje organ powołany przez Ministra Sprawiedliwości – Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem.

Sądy duńskie również mogą orzekać w sprawie odszkodowania w toku postępowania karnego albo późniejszego postępowania cywilnego wszczętego np. w celu zaskarżenia decyzji rady.

Na jaki adres należy wysłać wniosek (w sprawach krajowych)?

Wniosek należy przesłać na adres komisariatu policji właściwego dla miejsca złożenia zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa. Policja przekaże następnie wniosek Radzie ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem wraz z aktami sprawy karnej.

Jeżeli Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem rozpatruje już sprawę wnioskodawcy, należy przesłać wniosek w wersji papierowej na następujący adres: Erstatningsnævnet, Toldboden 2, 2. sal, DK-8800 Vibord lub w wersji elektronicznej na adres erstatningsnaevnet@erstatningsnaevnet.dk.

Czy muszę być obecny w trakcie postępowania lub w czasie rozpatrywania mojego wniosku?

Procedura administracyjna

Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem rozpatruje wnioski w trybie pisemnym. Decyzja jest sporządzana na piśmie i przesyłana wnioskodawcy w postaci papierowej bądź w postaci cyfrowej. Wnioskodawca nie musi zatem brać osobiście udziału w postępowaniu.

Postępowanie sądowe

Jeżeli wniosek jest rozpoznawany przez sąd w toku postępowania karnego lub w późniejszym terminie w sprawie z powództwa przeciwko Radzie ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem, wnioskodawca ma prawo do bycia obecnym na rozprawie głównej. W takim przypadku obecność wnioskodawcy na rozprawie nie jest obowiązkowa, jeżeli jest on reprezentowany przez pełnomocnika procesowego i nie został wezwany do stawienia się przed sądem w celu złożenia zeznań.

Jak długo będę musiał czekać (w przybliżeniu) na wydanie decyzji dotyczącej kompensaty przez ten organ?

Czas rozpoznawania wniosku przez Radę ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem może się znacznie różnić w zależności do specyfiki sprawy. Wynika to między innymi z konieczności uzyskania dodatkowych informacji dotyczących danej sprawy od policji, lekarzy lub innych organów, w zależności od konkretnych okoliczności sprawy. Podobnie w przypadku trwałego uszczerbku na zdrowiu lub utraty zdolności do zarobkowania konieczne może okazać się skierowanie sprawy do rozpoznania przez Zakład Ubezpieczeń Rynku Pracy, co może wydłużyć czas rozpatrzenia sprawy.

Ponad 50% nowych spraw otrzymanych przez Radę ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem rozpoznaje się w terminie 50 dni w ramach procedury przyspieszonej stosowanej w odniesieniu do nieskomplikowanych spraw. Dotyczy to spraw, w których wydano prawomocne orzeczenie rozstrzygające zarówno o winie, jak i o kwocie kompensaty.

W przypadku braku możliwości rozpoznania sprawy w toku tej szczególnej procedury przyspieszonej sprawę rozpoznaje się w trybie zwykłym, w ramach którego czas rozpoznania wniosku przez Radę ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem wynosi obecnie do 18 miesięcy od daty otrzymania przez nią nowego wniosku o kompensatę.

Wnioskodawca może przyspieszyć proces rozpoznawania jego sprawy, przekazując Radzie stosowne dowody na poparcie zgłaszanych roszczeń. Przekazane dokumenty mogą obejmować na przykład rachunki za zakup leków, zaświadczenie lekarskie zawierające informacje o czasie trwania choroby lub wystawione przez pracodawcę zaświadczenie dotyczące dochodu utraconego wskutek doznania uszczerbku na zdrowiu.

Jeżeli nie zgadzam się z rozstrzygnięciem organu, w jaki sposób mogę je zaskarżyć?

Decyzji Rady ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem nie można zaskarżyć do innego organu administracyjnego. Jeżeli wnioskodawca chce odwołać się od decyzji, musi najpierw skontaktować się z Radą ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem i wyjaśnić, dlaczego nie zgadza się z jej treścią. Rada oceni następnie, czy w danym przypadku istnieją podstawy do ponownego rozpoznania sprawy. Kryterium stosowanym zazwyczaj w tym kontekście jest przedstawienie przez wnioskodawcę nowych, istotnych informacji mających znaczenie dla wyniku sprawy.

Jeżeli Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem podtrzyma swoją decyzję, wnioskodawca może zaskarżyć taką decyzję do sądu.

Wnioskodawca może również złożyć skargę do Parlamentarnego Rzecznika Praw Obywatelskich.

Gdzie mogę pobrać niezbędne formularze i uzyskać pozostałe informacje dotyczące wnoszenia wniosku o kompensatę?

Formularze i informacje na temat sposobu ubiegania się o kompensatę i odszkodowanie można znaleźć na stronie internetowej Rady ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem: http://www.erstatningsnaevnet.dk/da/GlobalMenu/english.aspx

Czy istnieje specjalny numer telefonu, pod który mógłbym zadzwonić, lub strona internetowa, z którą mógłbym się zapoznać?

Informacji na temat kompensaty dla ofiar przestępstw udziela Rada ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem pod numerem telefonu: + 45 33 92 33 34 w godz. 10.00–15.00 od poniedziałku do czwartku oraz w godz. 10.00–14.00 w piątki.

Czy w trakcie sporządzania wniosku o kompensatę mogę otrzymać pomoc prawną (pomoc ze strony prawnika)?

Tak. Pokrzywdzony biorący udział w postępowaniu karnym może w niektórych przypadkach być uprawniony do wystąpienia o ustanowienie pełnomocnika procesowego na potrzeby postępowania. Zadaniem pełnomocnika procesowego jest wsparcie pokrzywdzonego w złożeniu pozwu o odszkodowanie w toku postępowania karnego, jak i w dochodzeniu kompensaty przed Radą ds. Kompensaty za Szkody Wyrządzone Przestępstwem.

Rada nie może ustanowić pełnomocnika dla wnioskodawcy. Dokonuje tego sąd właściwy miejscowo dla okręgu, w którym doszło do popełnienia przestępstwa.

Ponadto w Danii prowadzą działalność różne organizacje świadczące pomoc prawną.

Czy istnieją organizacje wspierające ofiary czynów zabronionych, które mogłyby mi pomóc w dochodzeniu kompensaty?

Ostatnia aktualizacja: 04/05/2022

Za wersję tej strony w języku danego kraju odpowiada właściwe państwo członkowskie. Tłumaczenie zostało wykonane przez służby Komisji Europejskiej. Jeżeli właściwy organ krajowy wprowadził jakieś zmiany w wersji oryginalnej, mogły one jeszcze nie zostać uwzględnione w tłumaczeniu. Komisja Europejska nie przyjmuje żadnej odpowiedzialności w odniesieniu do danych lub informacji, które niniejszy dokument zawiera, lub do których się odnosi. Informacje na temat przepisów dotyczących praw autorskich, które obowiązują w państwie członkowskim odpowiedzialnym za niniejszą stronę, znajdują się w informacji prawnej.