Assikurazzjoni tal-assi waqt klejm fil-pajjiżi tal-UE

1 X'inhuma t-tipi differenti ta’ miżuri?

Skont il-liġi Lussemburgiża hemm firxa ta’ miżuri disponibbli sabiex jiġu ppreservati d-drittijiet tal-partijiet sakemm tkun għadha pendenti l-konklużjoni ta’ kawża ġudizzjarja sħiħa li tkun se tiddeċiedi definittivament dwar it-talbiet tagħhom.

Dawn jistgħu jinqasmu f’żewġ kategoriji:

• miżuri ordnati mill-qorti mingħajr seduta fejn tinstema’ l-parti l-oħra: f’dawn il-każijiet il-qorti tirċievi rikors ex parte għal ordni proviżorja jew kawtelatorja mingħand waħda mill-partijiet u tagħti d-deċiżjoni tagħha abbażi tal-informazzjoni pprovduta minn dik il-parti; u
• miżuri ordnati mill-qorti wara seduta li fiha nstemgħu l-partijiet: f’dawn il-każijiet il-qorti tagħti d-deċiżjoni tagħha biss wara li jkun hemm seduta miftuħa għall-pubbliku (jew kultant seduta bil-bibien magħluqa (en chambre du conseil)) fejn il-partijiet jistgħu jesprimu l-fehmiet tagħhom; is-seduta tissejjaħ permezz ta’ taħrika (assignation, innotifikata mill-uffiċjal ġudizzjarju) jew mir-reġistratur, skont il-proċedura meħtieġa bil-liġi.

2 X'inhuma l-kundizzjonijiet biex jittieħdu dawn il-miżuri?

Fil-każijiet urġenti kollha, l-imħallef li jippresjedi proċedimenti sommarji (juge des référés) jista’ jordna miżuri proviżorji li għalihom ma jkunx hemm oġġezzjoni ġustifikata jew li huma ġġustifikati minħabba l-eżistenza ta’ tilwima.

L-imħallef jista’ jiddeċiedi wkoll dwar diffikultajiet b’rabta mal-eżekuzzjoni tal-ordnijiet tiegħu stess.

L-imħallef li jippresjedi jew is-sostitut tiegħu dejjem jista’ jordna miżuri kawtelatorji jew rimedjali li huma neċessarji biex jiġu evitati danni imminenti jew biex jinġieb fi tmiemu disturb manifestament illegali.

2.1 Il-proċedura

Ir-rikors isir b’taħrika (assignation) biex wieħed jidher f’seduta organizzata għal dan l-għan fil-ħin u l-ġurnata normali għal dawn is-seduti orali.

Jekk il-każ ikun urġenti, madankollu, l-imħallef li jippresjedi jew is-sostitut tiegħu jistgħu jippermettu t-taħrika ta’ parti biex tattendi għas-seduta f’ħin stabbilit anke matul tmiem il-ġimgħa, festi pubbliċi jew ġranet li normalment ma humiex ġranet tax-xogħol, kemm fil-qorti kif ukoll fid-dar tal-imħallef stess, li tkun miftuħa għall-pubbliku f’dik l-okkażjoni.

Fil-każijiet urġenti kollha, l-imħallef li jippresjedi l-proċedimenti sommarji jista’ jordna miżuri proviżorji li ma jkunx hemm oġġezzjoni ġustifikata għalihom jew li jkunu ġġustifikati mill-eżistenza ta’ tilwima. Huma jistgħu jiddeċiedu wkoll dwar diffikultajiet b’rabta mal-eżekuzzjoni ta’ sentenza jew xi ordni eżegwibbli oħra. Meta l-proċeduri sommarji jikkonċernaw diffikultajiet rigward l-eżekuzzjoni ta’ ordni jew sentenza, il-qorti li jkollha ġuriżdizzjoni hija l-qorti tal-post fejn għandha tiġi eżegwita l-miżura.

L-imħallef li jippresjedi jew is-sostitut tiegħu jista’ dejjem jordna miżuri proviżorji jew rimedjali li huma neċessarji biex jiġu evitati danni imminenti jew biex iġibu fi tmiemu disturb manifestament illegali. Sabiex ma jintilfux il-provi, il-qorti tista’ tordna kull miżura ta’ investigazzjoni li tista’ tkun meħtieġa, inkluż is-smigħ tax-xhieda.

Hemm bosta dispożizzjonijiet ġuridiċi speċifiċi li jipprevedu miżuri proviżorji jew kawtelatorji fi kwistjonijiet speċifiċi (pereżempju l-kiri tal-proprjetà, proprjetà indiviża, koproprjetà, suċċessjonijiet, reġimi tal-proprjetà matrimonjali, eċċ.). Ir-regoli speċifiċi dwar il-ġuriżdizzjoni normalment ikunu stabbiliti fit-test tal-liġi li jagħti s-setgħa lill-qorti biex tadotta tali miżura. Ma hemmx regola ġenerali dwar il-ġuriżdizzjoni, apparti l-fatt li l-ġuriżdizzjoni biex jiġu adottati miżuri proviżorji normalment tkun għand l-imħallef li jippresjedi l-qorti li tkun mitluba tieħu konjizzjoni tal-mertu tat-tilwima.

Fin-nuqqas ta’ proċedura speċifika, parti li tkun tixtieq li tiġi ordnata miżura trid titlob lill-imħallef li jkollu l-ġuriżdizzjoni biex jisma rikorsi b’urġenza. Skont l-ammont ikkonċernat, il-ġuriżdizzjoni tkun vestita fil-kummissarju tal-ġustizzja (juge de paix – sa massimu ta’ EUR 15,000) jew fl-imħallef għal proċedimenti sommarji (juge des référés) fil-Qorti Distrettwali (tribunal d’arrondissement). Dawn l-imħallfin għandhom il-ġuriżdizzjoni biex jordnaw miżuri proviżorji jew rimedjali jew biex jiġu evitati danni imminenti jew biex iġibu fi tmiemu disturb manifestament illegali.

Ġeneralment, ma hijiex obbligatorja r-rappreżentanza minn avukat.

2.2 Il-kundizzjonijiet ewlenin

Il-qorti tista’ ġeneralment tadotta miżuri proviżorji biss jekk, fil-fehma tagħha, ikun hemm bżonn reali għalihom jew il-kwistjoni tkun urġenti.

Meta l-kreditur japplika għal awtorizzazzjoni biex jissekwestra l-assi, il-qorti jeħtieġ li tivverifika jekk, fuq il-bażi tad-dokumenti u l-ispjegazzjonijiet li ngħatat, it-talba hijiex fondata mqar fil-prinċipju.

3 L-għan u n-natura ta’ dawn il-miżuri?

3.1 X'tipi ta’ assi jistgħu jkunu suġġetti għal dawn il-miżuri?

Il-miżuri proviżorji jistgħu jikkonċernaw l-assi mobbli kollha ta’ individwu. Huma eżenti mis-sekwestru biss ċerti oġġetti meqjusa bħala essenzjali għal ħajja ta’ kuljum. Ara wkoll l-iskeda informattiva “Kif għandha tiġi eżegwita deċiżjoni tal-qorti – Il-Lussemburgu”.

Il-liġi Lussemburgiża tippermetti s-sekwestru ta’ pagi u salarji u ta’ dħul alternattiv (pensjonijiet, dħul indipendenti eċċ.). Dik il-parti mid-dħul ekwivalenti għal dak li huwa meqjus bħala essenzjali għal ħajja ta’ kuljum jibqa’ dejjem eżentat.

Il-kreditur ma jistax jissekwestra assi immobbli. Dan it-tip ta’ sekwestru jeħtieġ deċiżjoni definittiva mill-qorti.

3.2 X’inhuma l-effetti ta’ dawn il-miżuri?

F’ħafna mill-każijiet, il-qorti li tordna l-miżura tispeċifika wkoll l-effetti tagħha. Il-qorti tista’ tiffissa perjodu ta’ żmien għall-ordni tagħha, jew tillimita l-ordni għal assi jew atti speċifiċi.

Meta l-qorti tawtorizza s-sekwestru b’rispons għal rikors ex parte minn waħda mill-partijiet, il-liġi tistabbilixxi perjodi ta’ preskrizzjoni li fihom għandu jiġi ppreżentat quddiem il-qorti rikors għal validazzjoni (demande de validation). Jekk it-talba għall-awtorizzazzjoni ma ssirx fil-ħin, is-sekwestru awtomatikament isir null.

3.3 X’inhi l-validità ta’ dawn il-miżuri?

Il-liġi tagħti s-setgħa lill-qrati biex jadottaw miżuri proviżorji sabiex jirregolaw b’mod temporanju tilwima bejn diversi partijiet sakemm tingħata soluzzjoni definittiva fl-aħħar tal-proċess fuq il-mertu.

Skont definizzjoni mogħtija mill-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea, tali miżuri “huma intiżi biex tiġi ppreservata sitwazzjoni fattwali jew legali biex jiġu ssalvagwardjati drittijiet li qed jintalab ir-rikonoxximent tagħhom xi mkien ieħor minbarra l-qorti li għandha l-ġuriżdizzjoni fuq il-mertu tal-kwistjoni”.

Il-miżuri proviżorji jistgħu jittieħdu wkoll sabiex sitwazzjoni ma tkomplix tmur għall-agħar.

Fil-prattika, dawn il-miżuri jippermettu lill-kredituri jipproteġu ruħhom mir-riskju li ma jitħallsux bl-użu ta’ waħda minn dawn iż-żewġ tekniki: jew id-debituri ma jitħallewx jiddisponu mill-assi tagħhom, jew jiġu rreġistrati ipoteki fuq l-assi sabiex jekk l-assi jbiddlu l-idejn id-dejn ikun jista’ jiġi rkuprat mill-akkwirenti futuri.

4 Hemm possibilità li l-miżura tiġi appellata?

Meta miżura proviżorja tittieħed minn qorti wara seduta li fiha nkunu nstemgħu l-partijiet, din tista’ tiġi appellata. Il-preskrizzjoni għall-appell hija ta’ 15-il ġurnata wara n-notifika tad-deċiżjoni.

Ma hemmx appell minn deċiżjonijiet meħuda fuq rikors ex parte. Jekk parti fil-kawża tkun tal-fehma li l-miżura ttieħdet bi żball hija tista’ titlob lill-qorti għal miżura proviżorja ġdida li tissospendi l-effetti tal-miżura li kienet ġiet ordnata b’risposta għal rikors ex parte preċedenti.

Links relatati

http://www.legilux.lu/