Ποιας χώρας το δικαστήριο είναι αρμόδιο;

1 Πρέπει να απευθυνθώ στα τακτικά πολιτικά δικαστήρια ή σε κάποιο ειδικό δικαστήριο (για παράδειγμα εργατοδικείο);

Στην Πολωνία, οι αστικές υποθέσεις εκδικάζονται από τα τακτικά δικαστήρια (sądy powszechne) και το Ανώτατο Δικαστήριο (Sąd Najwyższy) (βλ: Συστήματα απονομής δικαιοσύνης στα κράτη μέλη – Πολωνία), εκτός εάν εμπίπτουν στην αρμοδιότητα των ειδικών δικαστηρίων.

Ο κώδικας πολιτικής δικονομίας περιλαμβάνει διατάξεις για την αρμοδιότητα των δικαστηρίων (ΚΠολΔ, Kodeks Postępowania Cywilnego), στα άρθρα 16-18 και 27-46.

Στα τοπικά δικαστήρια (sądy rejonowe), οι αστικές υποθέσεις εξετάζονται από τα ακόλουθα τμήματα:

Πολιτικά

Οικογενειακά και ανηλίκων (οικογενειακά δικαστήρια, sądy rodzinne) – για οικογενειακές υποθέσεις και υποθέσεις επιτροπείας υποθέσεις ηθικής διαφθοράς ανηλίκων και κολάσιμες πράξεις που τελούνται από ανηλίκους υποθέσεις θεραπείας ατόμων εθισμένων στο αλκοόλ, σε ναρκωτικές ή ψυχοτρόπες ουσίες καθώς και υποθέσεις που σύμφωνα με άλλη νομοθεσία εμπίπτουν στην αρμοδιότητα του δικαστηρίου της επιτροπείας

Εργατικά και κοινωνικής ασφάλισης (εργατικά δικαστήρια, sądy pracy) – για υποθέσεις εργατικού δικαίου και κοινωνικής ασφάλισης

Εμπορικά (εμποροδικεία, sądy gospodarcze) για υποθέσεις αστικού και εμπορικού δικαίου μεταξύ επιχειρηματικών οντοτήτων, όσον αφορά τις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες υποθέσεις που αφορούν τις εταιρικές σχέσεις σε ανώνυμη ή προσωπική εταιρία υποθέσεις κατά μελών του διοικητικού συμβουλίου εταιριών, που αφορούν αξιώσεις από ψευδείς δηλώσεις που υποβλήθηκαν από τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου στο εθνικό δικαστικό μητρώο υποθέσεις κατά επιχειρηματικών οντοτήτων για την έκδοση διαταγής για την παύση της περιβαλλοντικής ζημίας και πτωχευτικές υποθέσεις

Κτηματολογικά – για την τήρηση των κτηματολογίων και τη διευθέτηση άλλων αστικών υποθέσεων που αφορούν τη διαδικασία κτηματογράφησης

Τα περιφερειακά δικαστήρια (sądy okręgowe) της Πολωνίας διαθέτουν αντίστοιχα τμήματα, εκτός από κτηματολόγια, οικογενειακά τμήματα και τμήματα ανηλίκων. Τα περιφερειακά δικαστήρια της Πολωνίας διαθέτουν πολιτικά οικογενειακά τμήματα που είναι αρμόδια ιδίως για την εκδίκαση υποθέσεων διαζυγίου, δικαστικού χωρισμού και λύσης του δικαστικού χωρισμού, ακύρωσης γάμου, αναγνώρισης του υποστατού ή μη του γάμου ή κήρυξης της εκτελεστότητας αλλοδαπών αποφάσεων σε οικογενειακές υποθέσεις.

Περαιτέρω, το Περιφερειακό Δικαστήριο Βαρσοβίας διαθέτει τις εξής πρόσθετες μονάδες που λειτουργούν ως τμήματα:

Δικαστήριο προστασίας του ανταγωνισμού και των καταναλωτών (Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów), με αρμοδιότητα εκδίκασης υποθέσεων που αφορούν την πρόληψη των μονοπωλιακών πρακτικών και υποθέσεων εποπτείας ενέργειας

Δικαστήριο κοινοτικών σημάτων και βιομηχανικών σχεδίων (Sąd Wspólnotowych Znaków Towarowych i Wzorów Przemysłowych), που εκδικάζει υποθέσεις παραβιάσεων, επαπειλούμενων παραβιάσεων ή έλλειψης παραβιάσεων βιομηχανικών σχεδίων και εμπορικών σημάτων, ακύρωσης ενός κοινοτικού σχεδίου, λήξης ή ακύρωσης ενός εμπορικού σήματος και των συνεπειών της παραβίασης ενός εμπορικού σήματος.

Επιπλέον, στις 1 Ιανουαρίου 2010 το Τοπικό Δικαστήριο του Lublin ορίστηκε αρμόδιο για την εκδίκαση υποθέσεων που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα άλλων τοπικών δικαστηρίων με μια ηλεκτρονική διαδικασία αίτησης έκδοσης διαταγής πληρωμής.

2 Όταν έχουν αρμοδιότητα τα τακτικά πολιτικά δικαστήρια (δηλαδή αυτά τα δικαστήρια είναι αρμόδια για τις εν λόγω υποθέσεις), πώς μπορώ να βρω σε ποιο πρέπει να απευθυνθώ;

Ο γενικός κανόνας είναι ότι τα πρωτοδικεία είναι αρμόδια για τις αστικές υποθέσεις στον πρώτο βαθμό. Τα τοπικά δικαστήρια (sądy rejonowe) είναι αρμόδια για όλες τις υποθέσεις εκτός από όσες επιφυλάσσονται με νόμο (άρθρα 16 και 507 του ΚΠολΔ) στα πρωτοδικεία.

Τα περιφερειακά δικαστήρια είναι αρμόδια στον πρώτο βαθμό για τις υποθέσεις του άρθρου 17 του ΚΠολΔ, και συγκεκριμένα:

1) για μη περιουσιακά δικαιώματα και περιουσιακές αξιώσεις που εγείρονται από κοινού με τα εν λόγω δικαιώματα, εκτός από τις υποθέσεις αναγνώρισης ή προσβολής της συγγένειας τέκνου, ακύρωσης της αναγνώρισης πατρότητας και λύσης της υιοθεσίας

2) για την προστασία των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και των συναφών δικαιωμάτων, καθώς και για υποθέσεις που αφορούν εφευρέσεις, υποδείγματα χρησιμότητας, βιομηχανικά σχέδια, εμπορικά σήματα, γεωγραφικές ενδείξεις και τοπογραφίες ολοκληρωμένων κυκλωμάτων, και υποθέσεις προστασίας άλλων δικαιωμάτων επί άυλων περιουσιακών στοιχείων

3) για αξιώσεις που απορρέουν από το δίκαιο του τύπου

4) για περιουσιακά δικαιώματα, αν η αξία του αντικειμένου της διαφοράς υπερβαίνει το ποσό των εβδομήντα πέντε χιλιάδων ζλότι, εκτός από υποθέσεις διατροφής, παραβίασης κατοχής, αναγνώρισης της διανομής των περιουσιακών στοιχείων των συζύγων, προσαρμογής των κτηματολογικών εγγραφών στο πραγματικό νομικό καθεστώς, και υποθέσεις που εξετάζονται σε ηλεκτρονική διαδικασία αίτησης έκδοσης διαταγής πληρωμής

5) για την έκδοση απόφασης επέχουσας θέσης απόφασης διάσπασης ενός συνεταιρισμού

6) για την κατάργηση, ακύρωση ή αναγνώριση του μη υποστατού των αποφάσεων των διοικούντων οργάνων των νομικών προσώπων ή των οργανωτικών μονάδων που δεν είναι νομικά πρόσωπα άλλα έχουν αποκτήσει εκ του νόμου νομική προσωπικότητα

7) για την πρόληψη και καταπολέμηση του αθέμιτου ανταγωνισμού

8) για αποζημίωση ζημίας που προκλήθηκε από την έκδοση παράνομης τελεσίδικης απόφασης.

9) για απαιτήσεις που απορρέουν από παραβιάσεις δικαιωμάτων που απορρέουν από κανόνες περί προστασίας προσωπικών δεδομένων.

Περαιτέρω, η αρμοδιότητα των πρωτοδικείων καταλαμβάνει, για παράδειγμα:

1) υποθέσεις ανικανότητας

2) υποθέσεις επίλυσης διαφορών που αφορούν τη λειτουργία των κρατικών επιχειρήσεων: μεταξύ του συμβουλίου της επιχείρησης και του μέλους του διοικητικού συμβουλίου της επιχείρησης, των διοικούντων οργάνων της επιχείρησης και των ιδρυτικών της οργάνων και μεταξύ των διοικούντων οργάνων και του εποπτεύοντος οργάνου της επιχείρησης

3) την αναγνώριση αποφάσεων των αλλοδαπών δικαστηρίων και την κήρυξη της εκτελεστότητάς τους (άρθρα 1148¹ και 1151¹ του ΚΠολΔ).

Σε υποθέσεις περιουσιακών δικαιωμάτων, ο ενάγων υποχρεούται να προσδιορίσει την αξία του αντικειμένου της διαφοράς στην αγωγή του, εκτός αν αντικείμενο της διαφοράς είναι συγκεκριμένο χρηματικό ποσό.

Σε υποθέσεις χρηματικών αξιώσεων, ακόμη και αν έχουν εγερθεί σε επικουρική βάση άλλης αξίωσης, το χρηματικό ποσό που προσδιορίζεται συνιστά την αξία του αντικειμένου της διαφοράς.

Σε άλλες περιουσιακές υποθέσεις, ο ενάγων υποχρεούται να προσδιορίσει την αξία του αντικείμενου της διαφοράς, παραθέτοντας το χρηματικό ποσό στην αγωγή, σύμφωνα με τα άρθρα 20-24 του ΚΠολΔ.

2.1 Υπάρχει διαφοροποίηση μεταξύ κατωτέρων και ανωτέρων τακτικών πολιτικών δικαστηρίων (για παράδειγμα τα πρωτοδικεία ως κατώτερα δικαστήρια και τα περιφερειακά δικαστήρια ως ανώτερα δικαστήρια) και αν ναι, ποιο δικαστήριο είναι αρμόδιο για την υπόθεση μου;

Πρβλ. παράγραφο 2.

2.2 Κατά τόπον αρμοδιότητα (είναι αρμόδιο για την υπόθεση μου το δικαστήριο της πόλης Α ή το δικαστήριο της πόλης Β;)

Ο κώδικας πολιτικής δικονομίας της Πολωνίας διακρίνει τέσσερα είδη δικαστικής αρμοδιότητας: γενική (άρθρα 27-30), συντρέχουσα (άρθρα 31-37), αποκλειστική (άρθρα 38-42) και ειδική (άρθρα 43-46).

Η κατά τόπον αρμοδιότητα έχει περιγραφεί λεπτομερώς στις παραγράφους 2.2.1 έως 2.2.3

2.2.1 Ο βασικός κανόνας της κατά τόπον αρμοδιότητας

Γενική κατά τόπον αρμοδιότητα

Οι αγωγές πρέπει να ασκούνται ενώπιον του κατά τόπον αρμόδιου πρωτοβάθμιου δικαστηρίου του τόπου κατοικίας του εναγομένου (άρθρο 27 του ΚΠολΔ).

Σύμφωνα με το άρθρο 25 του αστικού κώδικα, ως κατοικία του φυσικού προσώπου νοείται η κοινότητα/πόλη στην οποία διαμένει το πρόσωπο με πρόθεση μόνιμης διαμονής. Εάν ο εναγόμενος δεν είναι κάτοικος Πολωνίας, η γενική αρμοδιότητα καθορίζεται σύμφωνα με τον τόπο διαμονής του και αν αυτός είναι άγνωστος ή βρίσκεται εκτός Πολωνίας, οι αγωγές πρέπει να κατατίθενται σύμφωνα με την πιο πρόσφατη κατοικία του εναγομένου στην Πολωνία.

Αγωγές κατά του Δημόσιου Ταμείου πρέπει να κατατίθενται στο αρμόδιο δικαστήριο της έδρας της οργανωτικής μονάδας που αφορά η διαφορά. Όταν το Δημόσιο Ταμείο εκπροσωπείται από τη γενική εισαγγελία της Δημοκρατίας της Πολωνίας (Prokuratoria Generalna Rzeczypospolitej Polskiej), οι αγωγές πρέπει να κατατίθενται στο αρμόδιο δικαστήριο της έδρας του παραρτήματος της εισαγγελίας που είναι αρμόδιο για την οργανωτική μονάδα που αφορά η αξίωση.

Οι αγωγές κατά άλλων νομικών προσώπων και οντοτήτων που δεν είναι φυσικά πρόσωπα πρέπει να κατατίθενται στο αρμόδιο δικαστήριο της έδρας τους (άρθρο 30 του ΚΠολΔ).

2.2.2 Εξαιρέσεις στον βασικό κανόνα

Βλέπε σημείο 2.2.2.1.

2.2.2.1 Πότε μπορώ να επιλέξω ανάμεσα στο δικαστήριο του τόπου κατοικίας του εναγομένου (το δικαστήριο του βασικού κανόνα) και κάποιο άλλο δικαστήριο;

Η συντρέχουσα κατά τόπον αρμοδιότητα παρέχει σε συγκεκριμένες περιπτώσεις στον ενάγοντα το δικαίωμα επιλογής του δικαστηρίου. Ο ενάγων μπορεί συνεπώς να ασκήσει αγωγή ενώπιον του δικαστηρίου που έχει γενική αρμοδιότητα ή ενώπιον άλλου δικαστηρίου, το οποίο προσδιορίζεται στα άρθρα 32 έως 37¹ του ΚΠολΔ.

Συντρέχουσα κατά τόπον αρμοδιότητα θεμελιώνεται στις εξής περιπτώσεις:

• σε αξιώσεις διατροφής και αναγνώρισης της συγγένειας τέκνου και σε σχετικές αξιώσεις – οι αγωγές μπορούν να ασκούνται στο αρμόδιο δικαστήριο του τόπου του νομιμοποιούμενου προσώπου
• σε περιουσιακή αξίωση κατά επιχειρηματικής οντότητας – οι αγωγές μπορούν να ασκούνται ενώπιον του αρμόδιου δικαστηρίου του τόπου των κεντρικών γραφείων ή του παραρτήματος της οντότητας, εφόσον η αξίωση συνδέεται με τις δραστηριότητες των κεντρικών γραφείων ή του παραρτήματος. Τούτο, ωστόσο, δεν ισχύει σε υποθέσεις στις οποίες κατά τον νόμο η γενική εισαγγελία του Δημόσιου Ταμείου εκπροσωπεί το Δημόσιο Ταμείο
• αναγνώρισης του υποστατού μιας συμφωνίας, εκτέλεσης, καταγγελίας ή ακύρωσης μιας συμφωνίας καθώς και αποζημίωσης λόγω μη εκτέλεσης ή μη ορθής εκτέλεσης μιας συμφωνίας – οι αγωγές μπορούν να ασκούνται ενώπιον του αρμόδιου δικαστηρίου του τόπου εκτέλεσης της επίδικης συμφωνίας σε περίπτωση αμφιβολιών, ο τόπος εκτέλεσης της συμφωνίας θα πρέπει να επιβεβαιωθεί γραπτώς
• σε αδικοπρακτική αξίωση – οι αγωγές μπορούν να ασκούνται ενώπιον του κατά τόπον αρμόδιου δικαστηρίου του τόπου επέλευσης του συμβάντος που προκάλεσε τη ζημία
• πληρωμής του ποσού που οφείλεται για τον χειρισμό μιας υπόθεσης – οι αγωγές μπορούν να ασκούνται ενώπιον του αρμόδιου δικαστηρίου του τόπου στον οποίο χειρίστηκε την υπόθεση ο νόμιμος εκπρόσωπος
• σε αξίωση από μίσθωση ακινήτου (najem ή dzierżawa) – οι αγωγές μπορούν να ασκούνται ενώπιον του αρμόδιου δικαστηρίου του τόπου του ακινήτου
• κατά μέρους που ευθύνεται βάσει γραμματίου εις διαταγήν ή επιταγής – οι αγωγές μπορούν να ασκούνται ενώπιον του αρμόδιου δικαστηρίου του τόπου πληρωμής. Περισσότερα μέρη που ευθύνονται βάσει γραμματίου εις διαταγήν ή επιταγής μπορούν να εναχθούν από κοινού στο αρμόδιο δικαστήριο του τόπου πληρωμής ή στο δικαστήριο που έχει γενική αρμοδιότητα για τον λήπτη ή τον εκδότη του γραμματίου εις διαταγήν ή της επιταγής
• σε αξίωση του εργατικού δικαίου – οι αγωγές μπορούν να ασκούνται ενώπιον του κατά τόπον αρμόδιου δικαστηρίου όπου παρέχεται, παρασχέθηκε ή επρόκειτο να παρασχεθεί το έργο ή ενώπιον του κατά τόπον αρμόδιου δικαστηρίου του τόπου της απασχόλησης (άρθρο 461 παράγραφος 1 του ΚΠολΔ).

2.2.2.2 Σε ποιες περιπτώσεις υποχρεούμαι να επιλέξω δικαστήριο άλλο από αυτό της κατοικίας του εναγομένου (το δικαστήριο του βασικού κανόνα);

H αποκλειστική αρμοδιότητα ενός δικαστηρίου έχει την έννοια ότι η υπόθεση μπορεί να εκδικαστεί μόνον από το δικαστήριο που ορίζει ο κώδικας. Αποκλειστική αρμοδιότητα θεμελιώνεται στις εξής περιπτώσεις που αφορούν:

• την κυριότητα ή άλλα εμπράγματα δικαιώματα σε ακίνητο, και την κατοχή ακινήτου – οι αγωγές μπορούν να ασκούνται αποκλειστικά ενώπιον του αρμόδιου δικαστηρίου του τόπου του ακινήτου εάν το αντικείμενο της διαφοράς είναι δουλεία επί ακινήτου, η αρμοδιότητα καθορίζεται σύμφωνα με τον τόπο του δουλεύοντος ακινήτου
• τη διαδοχή, τη νόμιμη μοίρα, καθώς και κληροδοσίες, εντολές ή άλλες πράξεις διάθεσης βάσει διαθήκης – οι αγωγές πρέπει να ασκούνται μόνον ενώπιον του αρμόδιου δικαστηρίου του τόπου της πιο πρόσφατης συνήθους κατοικίας του διαθέτη και εάν δεν μπορεί να προσδιοριστεί η κατοικία του διαθέτη στην Πολωνία, ενώπιον του αρμόδιου δικαστηρίου του τόπου της κληρονομίας ή μέρους αυτής
• τη συμμετοχή σε συνεταιρισμό, προσωπική εταιρία, ανώνυμη εταιρία ή ένωση – οι αγωγές μπορούν να ασκούνται αποκλειστικά ενώπιον του αρμόδιου δικαστηρίου της έδρας
• μια σχέση γάμου – οι αγωγές μπορούν να ασκούνται μόνον ενώπιον του κατά τόπον αρμόδιου δικαστηρίου του τόπου της πιο πρόσφατης κατοικίας των συζύγων, εφόσον έστω ένας από αυτούς εξακολουθεί να έχει την κατοικία ή τη συνήθη διαμονή του εντός της εν λόγω αρμοδιότητας. Ελλείψει τέτοιας βάσης, αποκλειστικά αρμόδιο δικαστήριο είναι το δικαστήριο της κατοικίας του εναγομένου και ελλείψει και αυτής της βάσης, το δικαστήριο του τόπου κατοικίας του ενάγοντα
• τη σχέση μεταξύ γονέα και τέκνου και θετού γονέα και υιοθετημένου τέκνου – οι αγωγές μπορούν να ασκούνται ενώπιον του αρμόδιου δικαστηρίου του τόπου κατοικίας του ενάγοντα, με τον όρο ότι δεν υπάρχουν λόγοι κατάθεσης αγωγής βάσει των διατάξεων της γενικής αρμοδιότητας.

2.2.2.3 Μπορούν οι διάδικοι να αναθέσουν αρμοδιότητα σε δικαστήριο που άλλως δεν θα είχε αρμοδιότητα;

Ως ειδική αρμοδιότητα νοείται η δυνατότητα διαφορετικού καθορισμού της αρμοδιότητας σε περιπτώσεις που ορίζει ειδικός νόμος:

Ο ενάγων έχει λάβει το δικαίωμα παρέκτασης της αρμοδιότητας.

Εάν δικαιολογείται η αρμοδιότητα περισσότερων δικαστηρίων ή εάν η αγωγή ασκείται κατά περισσότερων μερών για τα οποία είναι αρμόδια διάφορα δικαστήρια βάσει της νομοθεσίας για τη γενική αρμοδιότητα. Το ίδιο ισχύει εάν το ακίνητο του τόπου που αποτελεί τη βάση καθορισμού της δικαστικής αρμοδιότητας υπάγεται σε περισσότερες αρμοδιότητες.

Έχει χορηγηθεί το δικαίωμα παρέκτασης αρμοδιότητας και στους δύο διαδίκους βάσει συμφωνίας ή κοινού αιτήματος.

Οι διάδικοι μπορούν να συμφωνήσουν γραπτώς να υπάγουν μια ήδη υφιστάμενη διαφορά ή οποιαδήποτε διαφορά ενδεχομένως να προκύψει στο μέλλον από μια συγκεκριμένη έννομη σχέση, σε πρωτοβάθμιο δικαστήριο που δεν είναι κατά τόπον αρμόδιο βάσει του νόμου. Το δικαστήριο θα είναι τότε αποκλειστικά αρμόδιο, εκτός αν οι διάδικοι έχουν άλλως συμφωνήσει ή εκτός εάν ο ενάγων κατέθεσε την αξίωσή του με την ηλεκτρονική διαδικασία της αίτησης έκδοσης διαταγής πληρωμής. Οι διάδικοι μπορούν επίσης να περιορίσουν, με γραπτή συμφωνία, το δικαίωμα του ενάγοντα να επιλέξει μεταξύ περισσότερων δικαστηρίων που είναι αρμόδια για τις εν λόγω διαφορές.

Οι διάδικοι, ωστόσο, δεν μπορούν να μεταβάλουν την αποκλειστική αρμοδιότητα.

Οι συμφωνίες για την αρμοδιότητα του δικαστηρίου πρέπει να είναι γραπτές. Μπορεί να απαρτίζουν μια συμφωνία του ουσιαστικού δικαίου (ρήτρα αρμοδιότητας) ή να συνιστούν αυτοτελή συμφωνία.

Σε υποθέσεις εργατικού δικαίου και κοινωνικής ασφάλισης, το αρμόδιο δικαστήριο μπορεί, έπειτα από κοινό αίτημα των διαδίκων να παραπέμψει την υπόθεση προς εκδίκαση σε άλλο ισόβαθμο δικαστήριο που επιλαμβάνεται υποθέσεων εργατικού δικαίου και κοινωνικής ασφάλισης, όταν αυτό δικαιολογείται για λόγους σκοπιμότητας.

Το αρμόδιο δικαστήριο καθορίζεται από το ανώτερο δικαστήριο ή το Ανώτατο Δικαστήριο.

Εάν το αρμόδιο δικαστήριο παρεμποδίζεται στην εκδίκαση της υπόθεσης ή στην ανάληψη άλλης πράξης, το ανώτερο δικαστήριο θα ορίσει άλλο δικαστήριο. Ο εν λόγω ορισμός επιτρέπεται μόνον λόγω φραγμού που παρεμποδίζει την εκδίκαση της υπόθεσης, λ.χ., λόγω αποκλεισμού δικαστή ή ανωτέρας βίας.

Το Ανώτατο Δικαστήριο υποχρεούται να ορίσει το δικαστήριο ενώπιον του οποίου πρόκειται να ασκηθεί η αγωγή εφόσον είναι αδύνατος ο καθορισμός της κατά τόπον αρμοδιότητας βάσει των περιστάσεων της υπόθεσης, σύμφωνα με τον κώδικα (άρθρο 45 του ΚΠολΔ).

3 Όταν έχουν αρμοδιότητα τα ειδικά δικαστήρια, πώς μπορώ να βρω σε ποιο πρέπει να απευθυνθώ;

Ειδικά δικαστήρια είναι τα διοικητικά δικαστήρια (sądy administracyjne) και τα στρατοδικεία (sądy wojskowe).

Η λειτουργία των στρατοδικείων ρυθμίζεται με τον νόμο για την οργάνωση των στρατοδικείων (Prawo o ustroju sądów wojskowych) της 21ης Αυγούστου 1997. Γενικά, τα εν λόγω δικαστήρια είναι αρμόδια για ποινικές υποθέσεις στις ένοπλες δυνάμεις της Πολωνίας. Η παραπομπή άλλων υποθέσεων στην αρμοδιότητά τους επιτρέπεται αποκλειστικά με νόμο.

Η λειτουργία των διοικητικών δικαστηρίων ρυθμίζεται από τον νόμο οργάνωσης των διοικητικών δικαστηρίων (Prawo o ustroju sądów administracyjnych) της 25ης Ιουλίου 2002. Τα διοικητικά δικαστήρια απονέμουν δικαιοσύνη με την εποπτεία των δραστηριοτήτων των αρχών της δημόσιας διοίκησης, καθώς και με επίλυση των διαφορών καθ’ ύλην και κατά τόπον αρμοδιότητας μεταξύ των αρχών της τοπικής αυτοδιοίκησης και των αρχών της κεντρικής κρατικής διοίκησης. Δεν αποκλείεται σε εξαιρετικές περιπτώσεις ένα διοικητικό δικαστήριο, στο πλαίσιο των εποπτικών του καθηκόντων που άπτονται των δραστηριοτήτων των αρχών της δημόσιας διοίκησης, να μπορεί να αποφασίσει επί μιας αστικής υπόθεσης.