Pełny tekst

Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie z dnia 1 września 2015 r. (sygn. akt XVI C 2372/14)

Uzasadnienie

Skład orzekający

Przewodniczący: Sędzia SR Katarzyna Dawid.

Sentencja

Sąd Rejonowy dla W. M. w W., Wydział XVI Cywilny po rozpoznaniu w dniu 26 sierpnia 2015 r. w W. narozprawie sprawy z powództwa E. Z. i J. Z. przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. o zapłatę kwoty 54 000 złotych.

I.zasądza od strony pozwanej (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. na rzecz powódki E. Z. kwotę 27 000 zł (dwadzieścia siedem tysięcy złotych) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 25 listopada 2011 r. do dnia zapłaty;

II.zasądza od strony pozwanej (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. na rzecz powoda J. Z. kwotę 27 000 zł (dwadzieścia siedem tysięcy złotych) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 25 listopada 2011 r. do dnia zapłaty;

III.oddala powództwo w pozostałym zakresie;

IV.zasądza od strony pozwanej (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. na rzecz powódki E. Z. kwotę 3 175,50 zł (trzy tysiące sto siedemdziesiąt pięć złotych i pięćdziesiąt groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu;

V.zasądza od strony pozwanej (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. na rzecz powoda J. Z. kwotę 3 175,50 zł (trzy tysiące sto siedemdziesiąt pięć złotych i pięćdziesiąt groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Uzasadnienie faktyczne

W pozwie, wniesionym do Sądu Rejonowego w Ż. w dniu 21 listopada 2013 r., powodowie E. Z. i J. Z. wnieśli o zasądzenie od strony pozwanej (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. kwoty 54 000 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 5 listopada 2011 r. do dnia zapłaty oraz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W piśmie procesowym z dnia 4 grudnia 2013 r. powodowie sprecyzowali żądanie pozwu, wnosząc o zasądzenie od strony pozwanej kwoty 54 000 złotych na ich rzecz po połowie, tj. po 27 000 złotych na rzecz każdego z nich (k. 53 - pismo procesowe z dnia 4 grudnia 2013 r.).

W uzasadnieniu pozwu powodowie wskazali, że w dniu 5 listopada 2011 r. zawarli ze stroną pozwaną umowę timeshare nr (...)/05/11/11/RS/01 oraz, że w tym samym dniu na poczet tej umowy wpłacili stronie pozwanej kwotę 54 000 złotych, stanowiącą równowartość 13 000 Euro. Następnie po szczegółowym zapoznaniu się z postanowieniami tej umowy powodowie pismem, nadanym w dniu 10 listopada 2011 r., złożyli stronie pozwanej oświadczenie o odstąpieniu od przedmiotowej umowy oraz wezwali stronę pozwaną do zwrotu zapłaconej kwoty 54 000 złotych. Powodowie wyjaśnili, że strona pozwana odmówiła zwrotu wpłaconej przez nich kwoty, twierdząc, że pełnomocnictwo udzielone do złożenia oświadczenia o odstąpieniu od umowy nie było ważne na dzień jego złożenia (k. 3 - 6 - pozew).

W odpowiedzi na pozew strona pozwana (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. (dalej też jako: (...) Sp. z o.o.") podniosła zarzut niewłaściwości Sądu, wnosząc o przekazanie sprawy do rozpoznania Sądowi właściwemu ze względu na siedzibę pozwanej Spółki. Ustosunkowując się merytorycznie do żądania pozwu, wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powodów kosztów postępowania według norm prawem przepisanych.

Uzasadniając swoje stanowisko procesowe, strona pozwana wskazała, że powodowie nie odstąpili od umowy z dnia 5 listopada 2011 r., gdyż osoba składająca w ich mieniu oświadczenie o odstąpieniu od umowy nie była umocowana do tej czynności. Podniosła, że na pełnomocnictwie z dnia 9 listopada 2011 r., dołączonym do oświadczenia o odstąpieniu od umowy, datowanego na 8 listopada 2011 r. i podpisanego przez adwokat A. B., nie było własnoręcznych podpisów powodów, lecz tzw. faksymile. Ponadto strona pozwana zarzuciła, że z treści pełnomocnictwa jednoznacznie wynika, że zostało ono udzielone w dniu 9 listopada 2011 r., tymczasem oświadczenie o odstąpieniu od umowy zostało sporządzone w dniu 8 listopada 2011 r. Niezależnie od powyższego, pozwana Spółka podniosła, że powodowie zrzekli się dobrowolnie prawa do odstąpienia od umowy, w związku z czym nawet, gdyby oświadczenie o odstąpieniu od umowy zostało złożone przez umocowanego pełnomocnika, pozostałoby bezskuteczne. Podkreśliła, że powodowie uiścili wynagrodzenie i zrezygnowali mocą dobrowolnego, jednostronnego oświadczenia woli z prawa odstąpienia od umowy, gdyż żądali natychmiastowej realizacji swojego świadczenia. Ponadto strona pozwana wskazała, że niezbędne koszty zawarcia umowy to kwota 1 000 Euro, która wyraźnie wynika z treści umowy oraz formularza negocjacyjnego, na którym powodowie wpisali swoje dane kontaktowe. Z ostrożności procesowej wskazała, iż powodowie nigdy nie dostarczyli jej prawidłowego pełnomocnictwa upoważniającego adwokat A. B. do złożenia w ich imieniu oświadczenia o odstąpieniu. Dodała, że umowa w punkcie I Ogólnych Warunków Umowy przewidywała, że nabywca był zobowiązany do zwrotu przedsiębiorcy kosztów niezbędnych do zawarcia umowy w razie skorzystania z prawa odstąpienia od umowy, a zatem nawet w przypadku hipotetycznego uznania roszczenia powodów za uzasadnione, ich żądanie winno zostać pomniejszone o takie koszty, czyli w przedmiotowej sprawie o równowartość 1 000 Euro (k. 57 - 65 - odpowiedź na pozew).

Postanowieniem z dnia 27 maja 2014 r., wydanym w sprawie o sygnaturze akt I C 1268/13, Sąd Rejonowy w Ż. uznał się niewłaściwym i sprawę przekazał według właściwości miejscowej tutejszemu Sądowi Rejonowemu (k. 82 - postanowienie z dnia 27 maja 2014 r.).

Po przekazaniu sprawy do tutejszego Sądu pełnomocnicy stron podtrzymali stanowiska jak wyżej z tym, że pełnomocnik strony pozwanej na rozprawie w dniu 26 sierpnia 2015 r. oświadczył, że strona pozwana nigdy nie kwestionowała, że powodowie mieli prawo do odstąpienia od przedmiotowej umowy (k. 216 - protokół rozprawy z dnia 26 sierpnia 2015 r.).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 5 listopada 2011 r. powodowie J. Z. i E. Z. udali się do hotelu (...) w miejscowości K. na spotkanie, podczas którego wysłuchali oferty i prezentacji strony pozwanej (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.

Powodowie zainteresowali się przedstawioną im przez stronę pozwaną ofertą zawarcia umowy timesharingu, dotyczącą apartamentu w Z. i przystąpili do negocjacji, po których wyrazili chęć podpisania umowy.

Przed podpisaniem umowy powodowie przeczytali jej projekt, w którego początkowej części E. Z. zauważyła omyłki, dotyczące danych powodów. Omyłki te zostały poprawione przez przedstawiciela strony pozwanej. Po przedstawieniu powodom poprawionych egzemplarzy umowy, powodowie nie przeczytali całej jej treści umowy, lecz sprawdzili jedynie ich dane osobowe, po czym podpisali umowę.

(dowód: k. 196 - 198 - częściowo zeznania świadka B. K.; k. 198 - 200 - częściowo zeznania świadka K. S.; k. 206 - 207 - częściowo zeznania świadka B. B. S.; k. 211 - 215 - zeznania powoda J. Z.; k. 215 - zeznania powódki E. Z.)

Zgodnie z umową nr (...), zawartą pomiędzy stronami postępowania w dniu 5 listopada 2011 r., Nabywcy J. Z. i E. Z. nabyć mieli prawo do korzystania z apartamentu wakacyjnego w Z. przez okres jednego tygodnia każdego roku w sezonie (...) Czerwonym na okres do 31 grudnia 2035 r. (pkt 1 i 2 umowy).

Z tytułu powyższej umowy powodowie zobowiązali się do uiszczenia na rzecz (...) Sp. z o.o. ceny negocjowanej w wysokości 12 000 Euro oraz niezbędnych kosztów zawarcia umowy w wysokości 1 000 Euro (pkt 3 umowy).

Zgodnie z pkt 4 umowy korzystanie z apartamentu nie było obciążane żadnymi dodatkowymi kosztami oprócz Rocznych Kosztów (...) Apartamentem w aktualnej wysokości 360 Euro. Koszty te mogły podlegać corocznemu dostosowaniu (zmniejszeniu lub zwiększeniu), proporcjonalnie do zmieniających się kosztów utrzymania nieruchomości, nie więcej jednak niż o odpowiedni wskaźnik GUS. Ponadto za (...) pobrana miała być opłata w wysokości 45 Euro.

Stosownie do pkt I zdanie 2, 3 i 4 Ogólnych Warunków Umowy Nabywcom przysługiwało prawo do odstąpienia od umowy w terminie 10 dni od daty jej zawarcia poprzez złożenie (...) Sp. z o.o. stosownego oświadczenia woli z zachowaniem formy pisemnej. Termin dziesięciodniowy miał być zachowany, jeżeli Nabywcy w tym terminie dokonają nadania listu poleconego. Odstąpienie od umowy w powyższym terminie stwarzać miało bezwarunkowy obowiązek zapłaty na rzecz (...) Sp. z o.o. indywidualnie wynegocjowanych " Niezbędnych kosztów zawarcia umowy".

(dowód: poświadczone za zgodność z oryginałami kserokopie: k. 10 - 14 - umowy nr (...) z dnia 5 listopada 2011 r. wraz z załącznikami)

Powodom zależało na zarezerwowaniu pobytu sylwestrowego w Z. w 2011 r., dlatego przedstawiciele strony pozwanej zaproponowali im, aby zapłacili całość ceny od razu przy podpisywaniu umowy i aby podpisali wraz z umową dwa dodatkowe oświadczenia o dokonaniu rezerwacji i o zrzeczeniu się prawa do odstąpienia od umowy.

Wraz z umową przedstawiono powodom do podpisania także sporządzony na druku firmowym strony pozwanej gotowy formularz, zawierający żądanie natychmiastowej realizacji umowy wraz z oświadczeniem o rezygnacji z uprawnienia do odstąpienia od umowy. Powodowie na druku tym złożyli własnoręczne podpisy. Ponadto powodowie na piśmie złożyli oświadczenie o rezerwacji tygodnia 52 w roku 2011.

(dowód: k. 77 - 78 - skany oświadczeń z dnia 5 listopada 2011 r.; k. 196 - 198 - zeznania świadka B. K.; k. 198 - 200 - zeznania świadka K. S.; k. 206 - 207 - zeznania świadka B. S.; k. 211 - 215 - zeznania powodów)

Zgodnie z zawartą umową, powodowie w dniu 5 listopada 2011 r. przelali na rzecz strony pozwanej kwotę 54 000 złotych, stanowiącą równowartość 13 000 Euro.

(okoliczność bezsporna)

Następnego dnia po zawarciu umowy powodowie - po szczegółowym przeczytaniu treści podpisanej przez nich umowy - stwierdzili, że poza wpłaconą już przez nich kwotą 54 000 złotych w umowie tej zastrzeżone są dodatkowe koszty. Powodowie byli przekonani, iż oprócz wpłaconej przez nich kwoty przedmiotowa umowa nie wiąże się z żadnymi dodatkowymi kosztami. Wobec tego, powodowie postanowili odstąpić od tej umowy.

J. Z. skontaktował się z adwokat A. B., której udzielił ustnego pełnomocnictwa do odstąpienia od powyższej umowy. Adwokat A. B. poprosiła powoda o przekazanie jej także pełnomocnictwa na piśmie. Wobec tego, pracownica powoda wypełniła druk pełnomocnictwa i przybiła na nim faksymile z podpisami obojga powodów. Po dostarczeniu tak sporządzonego pełnomocnictwa adwokat A. B. poprosiła ona telefonicznie powoda, aby przyjechał do jej kancelarii wraz z żoną w celu złożenia własnoręcznych podpisów pod dokumentem pełnomocnictwa.

Około 09 lub 10 listopada 2011 r. powodowie przyjechali razem do kancelarii (...) i złożyli własnoręczne podpisy na dokumencie pełnomocnictwa datowanym na dzień 9 listopada 2011 r., upoważniającym adwokat A. B. do złożenia w ich imieniu oświadczenia o odstąpieniu od umowy, zawartej przez nich z (...) Sp. z o.o. nr (...)/05/11/11/RS/01 oraz do reprezentowania ich w sprawie wszelkich roszczeń wynikających z ww. umowy a także do działania w ich imieniu we wszystkich instancjach z prawem substytucji.

(dowód: k. 72 - skan pełnomocnictwa z faksymile; k. 132 - pełnomocnictwo podpisane własnoręcznie przez powodów; k. 211 - 215 - zeznania powodów)

Pismem, datowanym na dzień 8 listopada 2011 r., skierowanym do (...) Sp. z o.o. - nadanym listem poleconym w dniu 10 listopada 2011 r. - adwokat A. B., powołując się na dołączone do tego pisma pełnomocnictwo, udzielone jej przez J. Z. i E. Z., oświadczyła, że w imieniu powodów na podstawie art. 2 pkt 1 ustawy o ochronie niektórych praw konsumentów oraz odpowiedzialności za produkt niebezpieczny z dnia 2 marca 2000 r. (Dz. U. Nr 22, poz. 271) odstępuje od umowy nr (...), zawartej w dniu 5 listopada 2011 r. w miejscowości K. Jednocześnie wniosła o zwrot uiszczonej na rzecz (...) Sp. z o.o. kwoty 54 000 złotych w terminie 14 dni wraz z ustawowymi odsetkami od dnia dokonania wpłaty.

Do pisma tego załączono pełnomocnictwo z dnia 9 listopada 2011 r., udzielone przez powodów adwokat A. B. upoważniające ją m.in. do złożenia w ich imieniu oświadczenia o odstąpieniu od umowy zawartej z (...) Sp. z o.o. nr (...)/05/11/11/RS/01. Pod pełnomocnictwem tym podpisy powodów zostały odwzorowane przy użyciu faksymile.

(dowód: k. 39 - poświadczona za zgodność z oryginałem kserokopia oświadczenia o odstąpieniu od umowy z dnia 8 listopada 2011 r. wraz z potwierdzeniem nadania przesyłki poleconej; k. 72 - skan pełnomocnictwa z dnia 9 listopada 2011 r. z faksymiliami)

W załączeniu maila z dnia 15 listopada 2011 r., skierowanego do powodów, strona pozwana wysłała powodom potwierdzenie rezerwacji Tygodnia Własnego z 2011 r. w obiekcie (...), położonym w Z. w terminie od dnia 31 grudnia 2011 r. do dnia 7 stycznia 2012 r.

(dowód: k. 75 - wydruk maila z dnia 15 listopada 2011 r.; k. 76 - skan potwierdzenia rezerwacji apartamentu)

W skierowanym do powodów piśmie z dnia 24 listopada 2011 r. strona pozwana poinformowała powodów, że przesłane do niej odstąpienie z dnia 8 listopada 2011 r. od umowy nr (...) 102/05/11/11/RS/01 nie może być uznane za skuteczne, gdyż pełnomocnictwo załączone do tego pisma nie było ważne na dzień datowania pisma.

(dowód: k. 74 - skan pisma z dnia 24 listopada 2011 r.)

Wobec tego, że strona pozwana nie zwróciła powodom wpłaconej przez nich kwoty 54 000 złotych w wyznaczonym terminie, pełnomocnik powodów w dniu 6 grudnia 2011 r. skierował do strony pozwanej kolejne wezwanie do zapłaty.

(dowód: k. 40 - poświadczona za zgodność z oryginałem kserokopia wezwania do zapłaty z dnia 6 grudnia 2011 r. wraz z potwierdzeniem nadania)

W dniu 16 grudnia 2011 r. strona pozwana sporządziła skierowane do powodów pismo powitalne w klubie (...) i przesłała je powodom wraz z " Certyfikatem Nr (...)", potwierdzającym nabycie prawa do korzystania z apartamentu w Z., zgodnie z podpisaną umową oraz z (...).

(dowód: poświadczone za zgodność z oryginałami kserokopie: k. 42 - 42v - Certyfikatu Nr (...) z dnia 16 grudnia 2011 r., k. 43 - 43v - Formularza Rezerwacyjnego Tygodnia Powitalnego, k. 44 - pisma z dnia 16 grudnia 2011 r.)

Adwokat A. B. w imieniu powodów odesłała stronie pozwanej przesłane jej mocodawcom Certyfikat nr (...) wraz z załącznikami, informując jednocześnie, że wskutek odstąpienia od umowy wszelkie zobowiązania wynikające z jej treści nie powstały. Wezwała jednocześnie stronę pozwaną do zwrotu powodom kwoty 54 000 złotych w terminie do dnia 10 stycznia 2012 r.

(dowód: k. 41 - poświadczona za zgodność z oryginałem kserokopia przedsądowego wezwania do zapłaty wraz z potwierdzeniem nadania)

W odpowiedzi na powyższe pismo w piśmie z dnia 28 grudnia 2011 r. strona pozwana poinformowała, że nie ma podstaw do zwrotu wpłaconej przez powodów kwoty. Wskazała, że pismo o nazwie O. o odstąpieniu od umowy nr (...) (...) z dnia 8 listopada 2011 r. nie może być uznane za skuteczne, gdyż bardzo szczegółowe pełnomocnictwo załączone do tego pisma nie było ważne na dzień składania odstąpienia od umowy.

(dowód: k. 45 - poświadczona za zgodność z oryginałem kserokopia pisma z dnia 28 grudnia 2011 r.)

W kolejnym piśmie z dnia 13 stycznia 2012 r., skierowanym do adwokat A. B., strona pozwana w związku z przesłanym Certyfikatem poinformowała, że nie może go przyjąć, gdyż powodowie nie odstąpili od zawartej umowy i tym samym zostali członkami (...). Podała także, iż odsyła na adres powodów załączone dokumenty.

(dowód: k. 46 - poświadczona za zgodność z oryginałem kserokopia pisma z dnia 13 stycznia 2012 r.)

Przy piśmie z dnia 27 stycznia 2012 r. adwokat A. B. ponownie odesłała stronie pozwanej Certyfikat nr (...), wskazując, że powodowie skutecznie odstąpili od umowy. W piśmie tym zwróciła się jednocześnie do strony pozwanej z prośbą o wskazanie przyczyn, z powodu których (...) Sp. z o.o. uważa, że udzielone przez J. i E. Z. pełnomocnictwo było nieważne.

(dowód: k. 50 - poświadczona za zgodność z oryginałem kserokopia pisma z dnia 27 stycznia 2012 r. wraz z potwierdzeniem nadania)

Do dnia zamknięcia rozprawy strona pozwana nie zwróciła powodom żądanej przez nich kwoty.

(okoliczność bezsporna)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wskazanych w jego opisie dowodów z dokumentów, zeznań świadków: B. K. (k. 196 - 198), K. S. (k. 198 - 200) i B. B. S. (k. 206 - 207) oraz zeznań powodów J. Z. (k. 211 - 215) i E. Z. (k. 215).

Dowodom z dokumentów, w tym złożonym w formie zwykłych kserokopii, Sąd dał wiarę w całości. Strony postępowania nie żądały przedstawienia przez stronę przeciwną oryginałów złożonych dokumentów (art. 129 k.p.c.), nie kwestionowały również, iż pisma o takiej treści zostały sporządzone przez osoby, które je podpisały. Odnośnie zaś pełnomocnictwa z dnia 9 listopada 2011 r., dołączonego do oświadczenia o odstąpieniu od umowy datowanego na dzień 8 listopada 2011 r., powodowie w toku postępowania przyznali, że opatrzone było ono faksymiliami z ich podpisami a nie ich własnoręcznymi podpisami.

Co do zasady Sąd dał wiarę zeznaniom świadków: B. K., K. S. i B. B. S., gdyż były one spójne, rzeczowe, konsekwentne i wzajemnie niesprzeczne. Natomiast w zakresie, w jakim świadkowie zeznawali o informowaniu powodów o dodatkowych kosztach związanych z umową, ostatecznie - wobec tego, że skorzystanie przez powodów z prawa do odstąpienia od umowy, nie wymagało w niniejszej sprawie podawania przyczyny - okoliczności te nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie.

Ze szczególną ostrożnością Sąd podszedł do oceny zeznań powodów, mając na uwadze, że są oni osobami bezpośrednio zainteresowanymi korzystnym dla siebie rozstrzygnięciem w niniejszej sprawie, dlatego też ich zeznania wymagały szczegółowej analizy.

Po dokonaniu tej analizy, Sąd dał wiarę zeznaniom powodów, gdyż w przeważającej części znalazły one potwierdzenie w pozostałych dowodach zgromadzonych w sprawie. W ocenie Sądu, zeznania te były rzeczowe, konsekwentne, szczegółowe oraz wzajemnie zbieżne. W szczególności z zeznań tych wynika, że w dniu 10 listopada 2011 r., kiedy adwokat A. B. skierowała do strony pozwanej w imieniu powodów przesyłką poleconą oświadczenie o odstąpieniu od umowy z dnia 5 listopada 2011 r., była ona umocowana przez powodów do ich reprezentowania w tym przedmiocie.

Sąd nie poczynił natomiast ustaleń faktycznych na podstawie dowodu z zeznań świadka Ł. O. (k. 207 - 208), gdyż zeznania te nie wniosły nic istotnego do ustalenia okoliczności sprawy, ponieważ w czasie udzielania przedmiotowego pełnomocnictwa przez powodów adwokat A. B. w listopadzie 2011 r. świadek nie był jeszcze zatrudniony w jej kancelarii i nie miał wiedzy na temat okoliczności udzielenia tego pełnomocnictwa.

Czyniąc ustalenia faktyczne, Sąd uwzględnił także zgodne twierdzenia stron w trybie art. 229 k.p.c. oraz twierdzenia strony, którym przeciwnik nie przeczył w trybie art. 230 k.p.c.

Uzasadnienie prawne

Sąd zważył co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w przeważającej części.

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż okoliczności faktyczne w niniejszej sprawie w zasadniczej mierze nie były pomiędzy stronami sporne. Spór zaś dotyczył odmiennej oceny prawnej tego stanu faktycznego.

Poza sporem było, że strony postępowania w dniu 5 listopada 2011 r. zawarły umowę timesharingu o określonej treści, że powodowie w dniu podpisania tej umowy zapłacili stronie pozwanej wynikającą z niej kwotę 54 000 złotych oraz, że powodowie podpisali oświadczenie o zrzeczeniu się prawa do odstąpienia od tej umowy w terminie 10 dni od jej zawarcia. Strony postępowania zgodnie przedstawiały także przebieg korespondencji pomiędzy nimi od 10 listopada 2011 r. Bezsporne było również, iż podpisy na pełnomocnictwie z dnia 9 listopada 2011 r., dołączonym do przesłanego w dniu 10 listopada 2011 r. odstąpienia od umowy, stanowią faksymile a nie własnoręczne podpisy powodów.

Kwestią sporną była zaś ocena, czy w tych okolicznościach faktycznych, można uznać, że adwokat A. B. w dniu 10 listopada 2011 r. była umocowana do reprezentowania powodów do złożenia w ich imieniu oświadczeń o odstąpieniu od umowy z dnia 5 listopada 2011 r.

Strona pozwana zarzuciła, że odstąpienie przez powodów od umowy nie było skuteczne, gdyż na dołączonym do tego pisma pełnomocnictwie dla adwokat A. B. nie było własnoręcznych podpisów powodów, lecz jedynie faksymile. Ponadto strona pozwana wskazała, że powodowie w dniu 5 listopada 2011 r. zrzekli się prawa do odstąpienia od zawartej umowy. Podniosła także, iż w przypadku uznania zasadności żądania powodów należna kwota winna być pomniejszona o równowartość 1 000 Euro tytułem niezbędnych kosztów zawarcia umowy zgodnie z punktem I Ogólnych Warunków Umowy.

Ostatecznie w toku postępowania strona pozwana przyznała, że powodowie pomimo złożonego oświadczenia o rezygnacji z odstąpienia od umowy, byli uprawnieni do odstąpienia od umowy w terminie 10 dni od dnia jej zawarcia (k. 216).

Dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie kluczowa była zatem przede wszystkim ocena, czy w ustalonym wyżej stanie faktycznym oświadczenie o odstąpieniu od umowy, datowane na dzień 8 listopada 2011 r., wysłane do strony pozwanej listem poleconym w dniu 10 listopada 2011 r., odniosło skutek prawny.

monografie W pierwszej kolejności wskazać należy, iż w chwili zawarcia przedmiotowej umowy, tj. w dniu 5 listopada 2011 r., obowiązywała ustawa z dnia 13 lipca 2000 r. o ochronie nabywców prawa korzystania z budynku lub pomieszczenia mieszkalnego w oznaczonym czasie w każdym roku oraz o zmianie ustaw Kodeks cywilny, Kodeks wykroczeń i ustawy o księgach wieczystych i hipotece (Dz. U. z 2000 r. Nr 74, poz. 855 z późn. zm., dalej też jako " ustawa z dnia 13 lipca 2000 r."). Ustawa ta określała zasady ochrony nabywcy, który na podstawie umowy, zawartej na co najmniej trzy lata, uzyskiwał od przedsiębiorcy prawo korzystania z budynku lub pomieszczenia mieszkalnego w oznaczonym czasie w każdym roku oraz zobowiązywał się do zapłaty przedsiębiorcy ryczałtowego wynagrodzenia (art. 1 ust. 1 ustawy).

Mając zatem na uwadze treść przedmiotowej umowy z dnia 5 listopada 2011 r., stwierdzić należało, iż zastosowanie do niej mają przepisy powyższej ustawy z dnia 13 lipca 2000 r.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy nabywca mógł odstąpić od umowy bez podania przyczyny w terminie dziesięciu dni od doręczenia mu dokumentu umowy, przez złożenie przedsiębiorcy pisemnego oświadczenia woli o odstąpieniu od umowy. Stosownie zaś do art. 11 tej ustawy uprawnienia tego nie można było w drodze umowy ograniczyć ani wyłączyć.informacje o jednostcetezy z piśmiennictwa Dla oceny skuteczności oświadczenia o odstąpieniu od umowy, złożonego stronie pozwanej w dniu 10 listopada 2011 r. (data nadania przesyłki poleconej, zawierającej oświadczenie o odstąpieniu od umowy), rozważyć należy zatem skuteczność oświadczenia powodów o zrzeczeniu się przewidzianego ustawą prawa do odstąpienia od umowy.

Literalne brzmienie art. 11 ustawy z dnia 13 lipca 2000 r. zdawałoby się wskazywać, że wyłączenie uprawnienia nie może mieć miejsca w umowie, ale w jednostronnym oświadczeniu woli już tak. W tym przypadku przy wykładni literalnej pozostać jednak nie można. Skoro bowiem ustawodawca zabrania konsumentowi zrzeczenia się tego uprawnienia w drodze złożenia oświadczenia woli w ramach umowy, to uznać trzeba, że niedopuszczalne jest także złożenie tego rodzaju oświadczenia w oderwaniu od oświadczenia drugiej strony. Należy mieć bowiem na uwadze charakter omawianych przepisów, które mają służyć ochronie konsumenta, a złożenie oświadczenia o zrzeczeniu się uprawnienia bez przyjęcia oświadczenia drugiej strony będzie zwykle jeszcze mniej korzystne niż dokonane w umowie.

Wskazać przy tym należy, że tylko tak interpretowany przepis art. 11 ww. ustawy zapewni wykonanie celów Dyrektywy 94/47/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 października 1994 r. w sprawie ochrony nabywców w odniesieniu do niektórych aspektów umów odnoszących się do nabywania praw do korzystania z nieruchomości w oznaczonym czasie (Dz.U.UE.L1994.280.83, Dz.U.UE-sp.13-13-315), której wdrożeniem miały być zapisy tej ustawy. Stosownie do art. 5 pkt 1 tej Dyrektywy Państwa Członkowskie ustanawiają przepisy w swoich ustawodawstwach gwarantujące, że w uzupełnieniu do możliwości unieważnienia umów przez nabywcę na mocy prawa krajowego nabywca ma prawo do odstąpienia od umowy bez podania przyczyny, w ciągu 10 dni kalendarzowych od podpisania przez strony umowy lub wiążącej umowy przedwstępnej. Zgodnie zaś z art. 8 ww. Dyrektywy Państwa Członkowskie ustanawiają przepisy w swoich ustawodawstwach zapewniające, że jakakolwiek klauzula, na podstawie której nabywca zrzeka się praw przysługujących mu na mocy niniejszej dyrektywy lub na podstawie której zbywca zostaje zwolniony ze zobowiązań wynikających z niniejszej dyrektywy, nie będą dla nabywcy wiążące, na warunkach ustanowionych w prawie krajowym.

Ponadto zgodnie z art. 12 ust. 1 Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/122/WE z dnia 14 stycznia 2009 r. w sprawie ochrony konsumentów w odniesieniu do niektórych aspektów umów timeshare, umów o długoterminowe produkty wakacyjne, umów odsprzedaży oraz wymiany (Dz.U.UE.L2009.33.10) Państwa członkowskie zapewniają, aby w przypadku gdy prawo właściwe dla umowy jest prawem jednego z państw członkowskich, konsumenci nie mogli zrezygnować z praw przysługujących im na mocy niniejszej dyrektywy. Stosownie zaś do treści art. 16 tej Dyrektywy najpóźniej do dnia 23 lutego 2011 r. państwa członkowskie przyjmują i publikują przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania tej dyrektywy.

Celem powyższych Dyrektyw było zapewnienie, aby przed upływem terminu do odstąpienia od umowy uprawnienie to nie mogło wygasnąć w ogóle - czy to na podstawie zawartej umowy, czy też jednostronnego oświadczenia konsumenta.

Biorąc pod uwagę powyższe, Sąd uznał, że niedopuszczalne jest zrzeczenie się prawa odstąpienia od umowy także poprzez złożenie jednostronnego oświadczenia woli. W konsekwencji oświadczenie powodów z dnia 5 listopada 2011 r. o rezygnacji z prawa do odstąpienia od umowy było bezskuteczne i nie doprowadziło do wygaśnięcia prawa powodów do odstąpienia od umowy.

Ponadto w tym miejscu powtórzyć należy, iż sama strona pozwana na ostatnim terminie rozprawy przyznała, że nie kwestionuje, iż powodowie mieli prawo do odstąpienia od umowy.

Kolejno, odnosząc się do podniesionego przez stronę pozwaną zarzutu, iż powodowie nie odstąpili skutecznie od umowy z dnia 5 listopada 2011 r., stwierdzić należało, że okazał się on niezasadny.

Strona pozwana podniosła, że skoro adwokat A. B. do przesłanego w dniu 10 listopada 2011 r. oświadczenia o odstąpieniu od umowy, dołączyła jedynie pełnomocnictwo zaopatrzone w faksymile, a nie w podpisy własnoręczne powodów, to pełnomocnictwo to jest nieważne, a w związku z tym oświadczenie o odstąpieniu od umowy nie było skuteczne.

W okolicznościach niniejszej sprawy z powyższym stanowiskiem strony pozwanej nie sposób się jednak zgodzić.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 13 lipca 2000 r. oświadczenie o odstąpieniu od umowy powinno być wysłane przedsiębiorcy pismem. Ustawa ta nie wskazuje jednak skutków niezachowania formy pisemnej.

Stosownie zatem do art. 73 § 1 k.c. - który stanowi, że jeżeli ustawa zastrzega dla czynności prawnej formę pisemną, czynność dokonana bez zachowania zastrzeżonej formy jest nieważna tylko wtedy, gdy ustawa przewiduje rygor nieważności - uznać należało, że forma pisemna dla oświadczenia o odstąpieniu od umowy jest zastrzeżona pod rygorem ad probationem. W konsekwencji dla pełnomocnictwa materialnego do dokonania tej czynności nie jest wymagana forma szczególna.

Wskazać należy, iż wprawdzie stosownie do treści art. 99 § 1 k.c. jeżeli do ważności czynności prawnej potrzebna jest szczególna forma, pełnomocnictwo do dokonania tej czynności powinno być udzielone w tej samej formie. Jednakże wymóg ten dotyczy sytuacji, w której dla dokonania czynności przepis zastrzega formę szczególną ad solemnitatem. Nie ma natomiast zastosowania, gdy ustawa wymaga zachowania formy dla celów dowodowych. W takim przypadku pełnomocnictwo może być złożone w formie dowolnej, a nawet w sposób konkludentny.

Wobec powyższego, stwierdzić należało, iż sam fakt polecenia adwokat A. B. wystosowania do strony pozwanej pisma, zawierającego oświadczenie o odstąpieniu od umowy umocował ją do dokonania tej czynności za powodów. Dowodem powyższej okoliczności jest fakt sporządzenia dokumentu pełnomocnictwa z faksymiliami powodów (choć oczywiście taki dokument nie stanowi formy pisemnej). Ponadto z zeznań powodów wynika, że w dniu wysłania oświadczenia o odstąpieniu od umowy oboje powodowie udzielili adwokat A. B. pełnomocnictwa do złożenia w ich imieniu tego oświadczenia.

Dodać przy tym należy, iż w okolicznościach niniejszej sprawy nie miała znaczenia okoliczność, że pełnomocnictwo datowane było na dzień 9 listopada 2011 r., a pismo o odstąpieniu od umowy na dzień 8 listopada 2011 r. Swój skutek oświadczenie o odstąpieniu od umowy wywarło bowiem z chwilą jego nadania, a zatem w dniu 10 listopada 2011 r., czyli już po udzieleniu pełnomocnictwa przez powodów.

Na skuteczność oświadczenia o odstąpieniu od umowy nie ma również wpływu fakt błędnego powołania się przez pełnomocnika powodów na przepisy ustawy z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny. Wolą powodów było bowiem odstąpienie od umowy i bez znaczenia pozostaje, w jakim unormowaniu upatrywali oni źródła swojego uprawnienia.

Mając te wszystkie względy na uwadze, stwierdzić należało, że oświadczenie o odstąpieniu od umowy zostało złożone przez powodów stronie pozwanej w ustawowym terminie (umowę zawarto w dniu 5 listopada 2011 r., zaś oświadczenie nadano w dniu 10 listopada 2011 r., czyli w terminie 10 dni przewidzianym w art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 13 lipca 2000 r.) oraz, że było ono skuteczne, a więc powodowie skutecznie odstąpili od umowy z dnia 5 listopada 2011 r. W myśl zaś art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 13 lipca 2000 r. w takiej sytuacji umowę poczytuje się za niezawartą.

Strona pozwana zobowiązana jest zatem do zwrotu powodom spełnionego przez nich świadczenia w postaci kwoty 54 000 złotych, przy czym kwota ta powinna być im zwrócona zgodnie z ich żądaniem po połowie, tj. po 27 000 złotych na rzecz każdego z nich, z uwagi na pozostawanie małżonków w dacie podpisywania umowy z dnia 5 listopada 2011 r. w ustroju rozdzielności majątkowej.

Na marginesie jedynie zaznaczyć należy, iż dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie nie było istotne ustalenie, czy powodowie byli informowani o dodatkowych kosztach związanych z przedmiotową umową, skoro przysługiwało im prawo do odstąpienia od umowy w terminie 10 dni od jej zawarcia bez podawania przyczyny.

Następnie wskazać należy, iż nietrafny okazał się podniesiony przez stronę pozwaną zarzut, iż kwota podlegająca zwrotowi powinna być pomniejszona o 1 000 Euro tytułem poniesionych przez stronę pozwaną niezbędnych kosztów zawarcia umowy.

Wprawdzie stosownie do treści art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 13 lipca 2000 r. umowa mogła zobowiązywać nabywcę do zwrotu przedsiębiorcy kosztów niezbędnych do zawarcia umowy, w razie skorzystania z prawa odstąpienia w terminie, o którym mowa w art. 6 ust. 1 ustawy. Jednakże ustawodawca miał na względzie rzeczywiste koszty poniesione przez przedsiębiorcę. Sam fakt wskazania kwoty w umowie, która te koszty ma stanowić jest niewystarczający.

Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, wyrażonym w wyroku z dnia 23 marca 2005 r., w sprawie I CK 586/04, OSNC 2006/3/51 - które Sąd orzekający w niniejszym składzie w pełni podziela - w umowie, na podstawie której nabywca uzyskuje od przedsiębiorcy prawo korzystania z budynku lub pomieszczenia mieszkalnego w oznaczonym czasie w każdym roku, niedozwolone jest postanowienie zobowiązujące nabywcę - w razie skorzystania przez niego z ustawowego prawa odstąpienia od umowy - do zapłaty kwoty przewyższającej koszty niezbędne do zawarcia tej umowy, faktycznie poniesione przez przedsiębiorcę.

Pozwana Spółka powinna była zatem udowodnić wysokość rzeczywiście poniesionych przez siebie kosztów zawarcia umowy z powodami, czego jednak w niniejszym postępowaniu nie uczyniła. W konsekwencji Sąd uznał więc, że kwota wskazana w umowie jako " niezbędne koszty zawarcia umowy" pozostaje w oderwaniu od kosztów rzeczywiście poniesionych przez stronę pozwaną i zastrzeżenie obowiązku zapłaty tej kwoty jest niedopuszczalne.

Biorąc pod uwagę wszystkie wskazane wyżej względy, Sąd na podstawie powołanych przepisów uznał, że żądanie główne powodów jest w całości zasadne. Roszczenie powodów znajduje oparcie również w treści art. 410 § 2 k.c. Przepis ten stanowi, iż świadczenie jest nienależne, jeżeli ten, kto je spełnił, nie był w ogóle zobowiązany lub nie był zobowiązany względem osoby, której świadczył, albo jeżeli podstawa świadczenia odpadła lub zamierzony cel świadczenia nie został osiągnięty, albo jeżeli czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia. Odpadnięcie podstawy świadczenia wynikać może z odstąpienia od umowy. W świetle zaś art. 395 § 2 k.c. w razie wykonania prawa odstąpienia umowa uważana jest za nie zawartą, a to, co strony już świadczyły, ulega zwrotowi w stanie nie zmienionym.

Orzeczenie o odsetkach od kwoty głównej uzasadnia treści art. 481 § 1 i § 2 k.c., zgodnie z którymi jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi (§ 1). Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe (§ 2).

Dodać przy tym należy, iż art. 395 § 2 k.c. nie wskazuje terminu zwrotu świadczeń po odstąpieniu od umowy. W takiej sytuacji zastosowanie znajdzie zatem art. 455 k.c., zgodnie z którym jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania.

W niniejszej sprawie już oświadczenie powodów o odstąpieniu od umowy zawierało wezwanie do zapłaty. Brak jest wprawdzie dowodu wskazującego na datę doręczenia tego pisma stronie pozwanej, jednakże w piśmie datowanym na dzień 24 listopada 2011 r., pozwana Spółka odniosła się do oświadczenia o odstąpieniu od umowy, a zatem do tego dnia wezwanie do zapłaty musiało już dotrzeć do strony pozwanej. W konsekwencji za datę doręczenia stronie pozwanej wezwania do zapłaty Sąd przyjął dzień 24 listopada 2011 r. Wobec tego, Sąd zasądził odsetki ustawowe od kwoty głównej od dnia następnego, tj. od 25 listopada 2011 r. do dnia zapłaty.

Dodać należy, iż nie zasługiwał na uwzględnienie podniesiony przez stronę pozwaną zarzut, iż odsetki ustawowe od kwoty głównej nie należą się powodom za okres sprzed skierowania przez stronę pozwaną pierwszego pisma do adwokat A. B. Strona pozwana podnosiła, że pomimo zakwestionowania przez nią już w piśmie z dnia 24 listopada 2011 r. skuteczności odstąpienia od umowy z powodu nieważności pełnomocnictwa, powodowie nie przekazali jej prawidłowego pełnomocnictwa. Wskazać należy, iż z treści korespondencji pomiędzy stronami postępowania wynika, że strona pozwana wprawdzie zakwestionowała ważność pełnomocnictwa z dnia 9 listopada 2011 r., jednakże nie podała przy tym przyczyny nieważności tego pełnomocnictwa. Pełnomocnik powodów w piśmie z dnia 27 stycznia 2012 r. (k. 50) zwrócił się zatem do strony pozwanej o podanie przyczyny, z powodu której pozwana Spółka uważa, że pełnomocnictwo to było nieważne. Pismo to pozostało bez odpowiedzi. Skoro zatem strona pozwana nie podała powodom przyczyny, z powodu której kwestionowała skuteczność odstąpienia do umowy i ważność pełnomocnictwa, to stwierdzić należało, że niezasadnie oczekiwała, iż powodowie domyślą się tych przyczyn i nadeślą jej pełnomocnictwo w oryginale.

Mając powyższe na uwadze, Sąd orzekł jak w pkt I i II sentencji wyroku, zasądzając od strony pozwanej na rzecz każdego z powodów kwoty po 27 000 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 25 listopada 2011 r. do dnia zapłaty. Natomiast - z wyżej podanych już względów - w pozostałym zakresie, tj. co do odsetek ustawowych za okres od dnia 5 listopada 2011 r. do dnia 24 listopada 2011 r., Sąd oddalił powództwo (pkt III sentencji wyroku).

Podstawę prawną rozstrzygnięcia o kosztach procesu stanowił przepis art. 100 zdanie 2 k.p.c., zgodnie z którym sąd może włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania. W niniejszej sprawie żądanie powodów podlegało oddaleniu jedynie w nieznacznej części, tj. co odsetek ustawowych od kwoty głównej od dnia 5 listopada 2011 r. do dnia 24 listopada 2011 r. Wobec tego, w zakresie kosztów procesu Sąd uznał powodów za stronę wygrywającą sprawę w całości i zasądził na ich rzecz od strony pozwanej całość poniesionych przez nich kosztów procesu. Na koszty te składały się: opłata sądowa od pozwu w wysokości 2 700 złotych, wynagrodzenie pełnomocnika powodów, będącego adwokatem, w wysokości 3 600 złotych (ustalone zgodnie z § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, Dz. U. z 2013 r. poz. 461, j.t. z późn. zm.) oraz opłaty skarbowe od pełnomocnictw w łącznej kwocie 51 złotych (k. 9, k. 131, k. 204). Łącznie koszty procesu poniesione przez powodów wyniosły zatem 6 351 złotych i kwota ta powinna przypaść powodom po połowie, a więc po 3 175,50 złotych.

Mając to na uwadze, Sąd w punktach IV i V sentencji wyroku zasądził od strony pozwanej na rzecz powodów E. Z. i J. Z. kwoty po 3 175,50 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Z tych wszystkich względów na podstawie powołanych przepisów, Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.