Assikurazzjoni tal-assi waqt klejm fil-pajjiżi tal-UE

1 X'inhuma t-tipi differenti ta’ miżuri?

It-tipi differenti ta’ miżuri kawtelatorji huma dawn li ġejjien:

• il-mandat ta’ deskrizzjoni;
• il-mandat ta’ qbid;
• il-mandat ta’ qbid fuq azjenda kummerċjali;
• il-mandat ta’ sekwestru;
• il-mandat ta’ impediment tas-safar;
• il-mandat ta’ arrest ta’ bċejjeċ tal-baħar;
• mandat ta’ arrest ta’ inġenji tal-ajru;
• il-mandat ta’ inibizzjoni.

2 X'inhuma l-kundizzjonijiet biex jittieħdu dawn il-miżuri?

Il-miżuri huma regolati permezz tal-Kap 12 tal-Liġijiet ta’ Malta taħt l-Artikoli 829 et seq.  Jista’ ukoll jatgħti l-każ li japplikaw disposizzjonijiet f’ xi liġijiet speċjali.

2.1 Il-proċedura

It-talba għall-ħruġ ta’ xi wieħed mill-miżuri msemmija għandha ssir b’rikors ġuramentat imħejji mir-rikorrenti u għandu jkun fiha l-oriġini u x-xorta tad-debitu jew il-pretensjoni li wieħed ikun irid iqiegħed fiż-żgur, u fejn id-dritt imfittex li jkun assikurat bl-att huwa dejn, jew talba li tista’ tkun sodisfatta bil-ħlas ta’ ammont ta’ flus, l-ammont li għalih tammonta t-talba.

2.2 Il-kundizzjonijiet ewlenin

4 Dawn il-mandati jinħarġu mill-Qorti. Il-mandati ta’ deskrizzjoni jew ta’ impediment tas-safar sabiex tittieħed is-subizzjoni tal-parti kuntrarja ma jistgħux jiġu maħruġa mill-Qorti tal-Maġistrati (Malta) jew mill-Qorti tal-Maġistrati (Għawdex) fil-kompetenza tagħha inferjuri. Barra minn hekk, ma jistgħux jiġu maħruġa mandati ta’ qbid jew ta’ sekwestru biex jitqiegħdu fiż-żgur jeddijiet jew pretensjonijiet kontra l-Gvern ta’ Malta. Ma jista’ jiġi maħruġ ebda mandat ta’ qbid jew ta’ sekwestru, biex jitqiegħdu fiż-żgur jeddijiet jew pretensjonijiet kontra in-nies tal-forzi armati ta’ xi pajjiż jew dawk ta’ xi bastiment li jkun mikri għal kollox fis-servizz tal- Gvern ta’ Malta meta dawn in-nies ikunu jinsabu f’Malta mal-forza jew bastiment li miegħu jkunu jagħmlu. Ebda mandat ta’ impediment tas-safar biex jitqiegħdu fiż-żgur jeddijiet jew pretenzjonijiet kontra il-kaptani, il-baħrin, jew nies oħra tal-baħar ingaġġati regolarment, meta l-bastiment li jkunu fuqu ngaġġati jkun irċieva l-karti tas-safar, u l-inġinieri ta’ kull grad, li jkunu fis-servizz ta’ bastiment tal-istim.

Wieħed għandu dejjem jirreferi għall-Artikoli 829 et seq. tal-Kap. 12 tal-Liġijiet ta’ Malta.  Jista’ ukoll jatgħti l-każ li japplikaw disposizzjonijiet f’ xi liġijiet speċjali.

3 L-għan u n-natura ta’ dawn il-miżuri?

3.1 X'tipi ta’ assi jistgħu jkunu suġġetti għal dawn il-miżuri?

L-assi li huma soġġetti ghal dawn il-miżuri huma assi mobbli kif ukoll immobbli. Jista jinħareġ ukoll mandat ta’ qbid fuq azjenda kummerċjali. Mandat ta’ arrest kawtelatorju jista’ jinħareġ fuq bċejjeċ tal-baħar ‘il fuq minn għaxar metri, kif ukoll fuq inġenji tal-ajru.

3.2 X’inhuma l-effetti ta’ dawn il-miżuri?

L-effett tagħhom ivarja skont in-natura tal-miżura, iżda b’mod ġenerali, l-assi kemm mobbli kif ukoll immobbli ma jkunux jistgħu jinbiegħu jew jiġu trasferiti lil terżi.

Il-mandat ta’ deskrizzjoni jista’ jinħareġ biex iqiegħed fiż-żgur jedd fuq ħwejjeġ mobbli, li, sabiex dak il-jedd jista’ jiġi eżerċitat, ir-rikorrent ikollu interess li dawk il-ħwejjeġ mobbli jibqgħu fil-lok u fl-istat li fih ikunu jinsabu. Fil-waqt li mandat ta’ qbid ta’ ħwejjeġ mobbli ir-Reġistratur jaqbad mingħand id-debitur l-oġġetti jew l-oġġett imsemmi fir-rikors. L-effett ta’ mandat ta’ qbid kawtelatorju ta’ azjenda kummerċjali huwa li jippreserva l-assjem sħiħ tal-assi ta’ azjenda, inklużi l-liċenzi u l-avvjament, jordna li l-istess ma tiġix mibjugħa in parti jew totalment u fl-istess ħin iżommha għaddejja fin-negozju, iżda f’kull każ il-qorti ma għandhiex tilqa’ talba għal mandat jekk tkun sodisfatta li hemm mezzi oħra għall-kawtela tal-ammont pretiż. Min-naħa l-oħra, il-mandat ta’ arrest ta’ bċejjeċ tal-baħar kif ukoll inġenji tal-ajru ikollu l-effett li jaqbad il-biċċa tal-baħar ta’ ’il fuq minn għaxar metri jew inġenji tal-ajru mingħand id-debitur kif ukoll li jissekwestra l-istess għand l-awtorità li f’idejha tinsab, kif ukoll li jordna li l-istess awtorità ma tirrilaxxax il-biċċa tal-baħar jew ta’ l-ajru jew li tippermetti lid-debitur milli b’xi mod jitlaq mill-pussess tiegħu l-istess fis-sħiħ jew in parti jew li jagħti jew iċedi xi drittijiet fuq l-istess. L-iskop tal-mandat ta’ inibizzjoni hu dak li jżomm persuna milli tagħmel kwalunkwe ħaġa li tkun li tista’ tkun ta’ preġudizzju għall-persuna li qed titlob il-mandat.

3.3 X’inhi l-validità ta’ dawn il-miżuri?

Sakemm ma jiġix imħassar mill-Qorti jew irtirat mill-parti li toħroġ il-mandat, kull mandat kawtelatorju għandu jibqa’ fis-seħħ sa ħmistax-il ġurnata wara li l-kawża tgħaddi f’ġudikat.

4 Hemm possibilità li l-miżura tiġi appellata?

Appell kontra dawn il-miżuri m’hemmx izda hemm dak li jissejjaħ kontro-mandat. F’dan il-każ, l-intimat li jkun inħareġ att kawtelatorju kontrih jista’ jagħmel rikors lill-qorti li tkun ħarġet l-att kawtelatorju, jew inkella, jekk tkun saret kawża, jista’ jagħmel rikors lill-qorti li tkun qegħda tittratta dik il-kawża li fih jitlob li l-att kawtelatorju jiġi revokat, sew għal kollox jew f’parti minnu, għal xi waħda minn dawn ir-raġunijiet li ġejjin:

• li l-att kawtelatorju m’għadux iktar fis-seħħ;
• li waħda mill-ħtiġiet tal-liġi għall-ħruġ tal-att kawtelatorju ma tkunx għadha fil-fatt teżisti;
• li jkun hemm garanzija xierqa oħra sabiex tissodisfa l-pretensjoni ta’ min ikun talab il-ħruġ tal-att kawtelatorju sew bil-ħruġ ta’ att kawtelatorju ieħor, jew inkella jekk dik il-garanzija oħra tista’ għas-sodisfazzjon tal-qorti tassigura biżżejjed il-pretensjoni; jew
• jekk jintwera li l-ammont mitlub ma jkunx prima facie ġustifikat jew ikun eċċessiv; jew
• jekk il-garanzija mogħtija titqies mill-qorti li tkun biżżejjed; jew
• jekk jintwera li fiċ-ċirkostanzi ma jkunx raġonevoli li jinżamm fis-seħħ l-att kawtelatorju jew parti minnu jew li dan l-att jew parti minnu mhuwiex aktar meħtieġ jew ġustifikabbli.