Schadeloosstelling vorderen van de dader

Hoe kan ik tijdens een proces (strafrechtelijke procedure) van een dader schadeloosstelling of andere vormen van genoegdoening vorderen, en tot wie moet ik die vordering richten?

In het Bulgaarse Wetboek van Strafvordering (Nakazatelno-protsesualen kodeks) staat beschreven hoe slachtoffers van een strafbaar feit een eis tot schadeloosstelling kunnen indienen in een strafrechtelijke procedure. Als het slachtoffer geen schadeloosstelling vordert in de strafrechtelijke procedure of van mening is dat de toegekende schadeloosstelling niet alle geleden schade dekt, heeft hij of zij het recht een eis tot schadeloosstelling op grond van de Wet verplichtingen en verbintenissen (Zakon za zadalzheniata i dogovorite) in te dienen bij een civiele rechtbank, die de zaak zal behandelen op grond van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Grazhdanski procesionalen kodeks).

Op welk punt in de strafrechtelijke procedure moet ik mijn vordering indienen?

Een civiele vordering tot schadevergoeding en tot samenvoeging van de civiele zaak van het slachtoffer en de strafrechtelijke procedure moet worden ingesteld vóór aanvang van de voorbereidende zitting van het gerecht van eerste aanleg. Het gerecht stuurt een kennisgeving van de voorbereidende zitting. Binnen 7 dagen na ontvangst van de kennisgeving kunnen het slachtoffer of zijn of haar erfopvolgers verzoeken om samenvoeging van de strafrechtelijke procedure en hun civiele zaak of civiele vervolging; rechtspersonen kunnen dit eveneens doen als civiele partij.

Wat kan ik in die vordering vragen en hoe moet ik dat formuleren (een totaalbedrag opgeven en/of de afzonderlijke schadeposten, gederfde winst en rente specificeren)?

De civiele vordering kan worden ingesteld door het slachtoffer of de advocaat van het slachtoffer. Het verzoek kan zowel mondeling als schriftelijk worden ingediend. De vordering moet de volgende elementen bevatten: de volledige naam van de eiser en van de persoon tegen wie de vordering wordt ingesteld; de strafzaak waarin de civiele vordering wordt ingesteld; het strafbare feit dat de schade veroorzaakt heeft en de aard en het bedrag van de gevorderde schadeloosstelling. De civiele vordering in de gerechtelijke procedure kan worden ingesteld tegen de verdachte en tegen iedere andere persoon die civiel aansprakelijk is voor de schade die is veroorzaakt door het strafbare feit.

Bestaat er een specifiek formulier voor dergelijke vorderingen?

Nee.

Welk bewijs moet ik overleggen ter ondersteuning van mijn vordering?

Het bewijs moet worden overgelegd tijdens de gerechtelijke procedure. De partij die de civiele vordering instelt, heeft het recht om: deel te nemen aan de gerechtelijke procedure; te verzoeken om een conservatoire maatregel om de civiele vordering zeker te stellen; de bewijsstukken in de zaak in te zien en de noodzakelijke uittreksels te verkrijgen; bewijsstukken in te dienen; verzoeken, notities en bezwaren in te dienen en beslissingen van de rechtbank aan te vechten die inbreuk maken op de rechten en legitieme belangen van de partij.

Zijn er aan mijn vordering gerechtskosten of andere kosten verbonden?

Het slachtoffer hoeft geen griffierechten te betalen, noch andere kosten die samenhangen met zijn of haar civiele vordering.

Kan ik rechtsbijstand krijgen voor en/of gedurende de procedure? Kan ik rechtsbijstand krijgen wanneer ik niet woon in het land waar de procedure plaatsvindt?

Het slachtoffer of de partij die de vordering instelt kan een advocaat in de arm nemen. Als het slachtoffer/de partij bewijs overlegt dat hij of zij geen advocaat kan betalen, maar wel een advocaat wil en het recht hiermee gediend is, wijst het gerecht van eerste aanleg een advocaat aan.

Wanneer kan de strafrechter mijn vordering tegen de dader afwijzen of weigeren er uitspraak over te doen?

Het gerecht van eerste aanleg doet uitspraak over de civiele vordering in een beslissing die tijdens de voorbereidende zitting wordt bekendgemaakt. Als de rechter weigert uitspraak te doen over de rechtsvordering, moet deze weigering met redenen worden omkleed. Er kan geen beroep worden ingesteld tegen de afwijzing.

Kan ik hoger beroep of een ander rechtsmiddel instellen tegen een dergelijke beslissing?

Er kan geen beroep worden ingesteld tegen de weigering van een strafrechter uitspraak te doen over een civiele vordering. Het slachtoffer heeft het recht een vordering tot schadevergoeding in te stellen bij een civiele rechtbank, waar de zaak op grond van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering wordt behandeld. Als de strafzaak nog loopt, wordt de civiele vordering voor een civiele rechtbank uitgesteld tot de strafzaak is beëindigd.

Als de rechter mij schadeloosstelling heeft toegekend, hoe kan ik er dan zeker van zijn dat de beslissing tegen de dader ten uitvoer wordt gelegd en op welke hulp kan ik daarvoor een beroep doen?

Als de dader eenmaal is veroordeeld, kan het slachtoffer bij de rechtbank een verzoek om een executoriale titel indienen. Met een executoriale titel kan het slachtoffer een deurwaarder opdracht geven de door de rechter toegekende schadeloosstelling te verkrijgen.