Rejestry działalności gospodarczej w państwach UE

Austria

W tej części przedstawiono w zarysie austriacki rejestr działalności gospodarczej.

Autor treści:
Austria

Historia ustanowienia krajowego rejestru handlowego

Kiedy powstał rejestr?

Do 1990 r. austriacki rejestr handlowy (Handelsregister) był prowadzony w formie papierowej. W 1991 r. został zastąpiony przez Firmenbuch, który ma postać elektronicznej bazy danych.

Od kiedy jest dostępny w wersji elektronicznej?

Po zastąpieniu Handelsregister przez Firmenbuch w 1991 r. dane przechowywane w rejestrze głównym (Hauptbuch) przeniesiono do elektronicznej bazy danych. Od tego czasu wszystkie dane, zarówno aktualne, jak i historyczne (z okresu do 1991 r.), są dostępne w wersji elektronicznej. Od 2005 r. archiwum dokumentów (Urkundensammlung) rejestru handlowego jest również prowadzone w formie elektronicznej.

Jakie są obowiązujące przepisy dotyczące rejestru?

Najważniejsze przepisy znajdują się w ustawie o rejestrze handlowym (Firmenbuchgesetz – FBG) oraz w kodeksie handlowym (Unternehmensgesetzbuch – UGB).

Jakie informacje można znaleźć w rejestrze handlowym?

Kto ma dostęp do rejestru?

Informacje o wpisach w rejestrze handlowym zawarte w bazie danych rejestru są publicznie dostępne. Możliwy jest wgląd zarówno do rejestru głównego, jak i do archiwum dokumentów.

Jakie informacje są przechowywane w rejestrze?

Rejestr główny rejestru handlowego zawiera informacje dotyczące wszystkich wpisanych do niego austriackich podmiotów prowadzących działalność gospodarczą. Dokumenty, na podstawie których dokonuje się wpisów, są przechowywane w archiwum dokumentów.

Rejestr handlowy służy do rejestrowania i ujawniania informacji podlegających wpisowi do rejestru zgodnie z przepisami prawa spółek. Należą do nich na przykład numer przedsiębiorstwa w rejestrze handlowym, jego firma, forma prawna, siedziba i miejsce prowadzenia działalności, jak również osoby uprawnione do jego reprezentacji. Co do zasady o wszelkich zmianach danych wpisanych do rejestru handlowego należy niezwłocznie zawiadomić sąd (obowiązek zawiadomienia).

Jaki rodzaj danych zawiera rejestr (które podmioty wpisuje się do rejestru publicznego, informacje o upadłości, sprawozdania finansowe itp.)?

Zgodnie z § 2 FBG wpisowi do rejestru głównego podlegają w szczególności: wszystkie spółki kapitałowe [spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (Gesellschaft mit beschränkter HaftungGmbH), spółki akcyjne (Aktiengesellschaft – AG), spółki europejskie – SE], zarejestrowane spółki osobowe [spółki jawne (offene GesellschaftOG) i spółki komandytowe (KommanditgesellschaftKG)] oraz spółdzielnie (w tym spółdzielnie europejskie – SCE) mające siedzibę w Austrii. Spółki cywilne (Gesellschaften bürgerlichen Rechts – GesbR) nie podlegają wpisowi do rejestru handlowego, ponieważ nie mają osobowości prawnej. Zagraniczne osoby prawne podlegają wpisowi do rejestru handlowego, jeśli mają oddział w Austrii.

Zasadniczo wpis osób fizycznych prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą do rejestru handlowego jest dobrowolny. Wpis do rejestru handlowego jest obowiązkowy tylko wtedy, gdy osoba fizyczna prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą osiąga obrót przekraczający 700 000 euro w dwóch kolejnych latach obrotowych lub obrót przekraczający 1 000 000 euro w dowolnym roku.

Jakie dokumenty przechowuje się w rejestrze (akta, zbiory dokumentów, statuty, protokoły walnego zgromadzenia itp.)?

Oprócz wpisów w rejestrze głównym rejestru handlowego liczne dokumenty są przechowywane w archiwum dokumentów. Należą do nich w szczególności umowy/statuty spółek kapitałowych, sprawozdania finansowe spółek objętych wymogiem sporządzania sprawozdań oraz wzory podpisów osób uprawnionych do reprezentacji.

Jak wyszukiwać informacje w rejestrze (i jakie kryteria wyszukiwania są dostępne)?

Osobiście/na stronie internetowej rejestru.

Jakie kryteria wyszukiwania są dostępne?

Wpisując numer, pod którym dany podmiot jest wpisany do rejestru handlowego (Firmenbuchnummer), można uzyskać wyciąg z rejestru. Wyciąg zawiera co do zasady dane aktualnie znajdujące się w rejestrze. Na wniosek można jednak obecnie uzyskać również usunięte (historyczne) dane.

Jeśli nie zna się numeru podmiotu w rejestrze handlowym, można wyszukiwać przez podanie firmy osoby prawnej (Firma) lub imienia i nazwiska osoby, która pełni określoną funkcję w strukturze organizacyjnej danej osoby prawnej (np. dyrektor zarządzający).

Wszystkie dokumenty dotyczące osoby prawnej, które zapisano w formie elektronicznej, można również wyszukać za pomocą listy dokumentów (Urkundenliste).

Zob. również informacje podane w odpowiedzi na pytanie „Jak uzyskać wyciąg z rejestru, uwierzytelniony odpis lub kopię dokumentu?”.

Jak mogę uzyskać dokumenty?

Nieodpłatnie? Za opłatą?

Zob. informacje podane w odpowiedzi na pytanie „Jak uzyskać wyciąg z rejestru, uwierzytelniony odpis lub kopię dokumentu?”.

Jak uzyskać wyciąg z rejestru, uwierzytelniony odpis lub kopię dokumentu?

Z bazy danych rejestru handlowego można pobrać zarówno wyciągi z rejestru handlowego (z rejestru głównego), jak i dokumenty (z archiwum dokumentów). Dostępne dokumenty w przypadku konkretnej osoby prawnej są widoczne na liście dokumentów. Pobieranie danych z bazy danych rejestru handlowego jest odpłatne, z wyjątkiem krótkiego podsumowania zawierającego najważniejsze informacje o osobie prawnej, które nie podlega opłatom.

Znając firmę lub numer w rejestrze handlowym osoby prawnej, można pobierać wyciągi i dokumenty z rejestru handlowego za pośrednictwem JustizOnline, cyfrowej platformy informacyjno-usługowej austriackiego wymiaru sprawiedliwości. W przypadku produktów odpłatnych należy się zarejestrować z wykorzystaniem podpisu za pomocą telefonu komórkowego i mieć możliwość dokonania płatności online. Z kolei wspomniane powyżej krótkie podsumowanie można uzyskać bez konieczności spełnienia żadnych dodatkowych warunków.

Stały dostęp online do austriackiego rejestru handlowego ze wszystkimi opcjami wyszukiwania można uzyskać za pośrednictwem Verrechnungsstelle. Są to wyspecjalizowane spółki, z którymi Ministerstwo Sprawiedliwości podpisało umowy na obsługę zapytań dotyczących rejestru handlowego. Taki dostęp online mają także wszyscy notariusze, adwokaci oraz biegli rewidenci i doradcy podatkowi (Wirtschaftstreuhänder). Wnioski o udostępnienie informacji z bazy danych rejestru handlowego można również składać w sądach.

Procedura rejestracji

Jak mogę wszcząć procedurę rejestracji (składanie wniosku do rejestru, poświadczanie dokumentów, rodzaj dokumentów, które należy załączyć)?

Osobiście/przez internet

Wnioski do rejestru handlowego składa się wyłącznie w formie pisemnej i w większości przypadków podpisy wnioskodawców muszą być poświadczone przez notariusza lub sąd.

We wniosku należy dokładnie wskazać, o jaki rodzaj wpisu się wnosi. W wielu przypadkach do wniosku należy również dołączyć odpowiednie dokumenty. W przypadku niektórych z takich dokumentów obowiązują również specjalne wymogi formalne. Na przykład statut spółki akcyjnej (AG) lub umowa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (GmbH) wymagają formy aktu notarialnego.

Wnioski można składać w sądzie rejestrowym (Firmenbuchgericht) w formie papierowej lub elektronicznej. W przypadku niektórych wniosków dostępne są również oddzielne formularze, zob.:

https://justizonline.gv.at/jop/web/formulare/kategorie/2

https://portal.justiz.gv.at/at.gv.justiz.formulare/Justiz/Firmenbuch.aspx

Na tej stronie internetowej nie omówiono wyczerpująco wszystkich wymagań dotyczących formy i treści, które muszą spełniać wnioski składane do rejestru handlowego. Powyżej podano jedynie podstawowe informacje. Aby zasięgnąć porady w tym zakresie, należy zwrócić się do notariusza lub adwokata.

W jaki sposób rozpoznaje się złożone wnioski?

Wnioski są rozpoznawane pod względem formalnym i merytorycznym przez właściwy sąd rejestrowy. Właściwe w tym zakresie są sądy pierwszej instancji, do których właściwości należą sprawy gospodarcze [sądy rejonowe (Landesgerichte)]. Właściwość miejscową określa się na podstawie głównego miejsca prowadzenia działalności lub siedziby osoby prawnej, która jest lub ma zostać wpisana do rejestru handlowego.

W sądach rejestrowych organami decyzyjnymi są zarówno sędziowie, jak i referendarze sądowi. Jeśli wniosek nie może otrzymać prawidłowego biegu ze względu na braki formalne, sąd może wezwać wnioskodawcę do poprawienia wniosku.

Skutki prawne rejestracji

Skutki wpisów wobec osób trzecich zgodnie z art. 17 dyrektywy (UE) 2017/1132

Skutki prawne wpisów do rejestru handlowego wobec osób trzecich reguluje § 15 kodeksu handlowego, zgodnie z którym podmiot nie może powołać się wobec osoby trzeciej na fakt, który powinien zostać wpisany do rejestru, jeżeli do takiego wpisu nie doszło, chyba że dana osoba trzecia była już tego faktu świadoma (ust. 1). Fakt wpisany do rejestru wywołuje skutki prawne wobec osób trzecich. Nie dotyczy to jednak czynności prawnych dokonanych w ciągu 15 dni od daty wpisu, pod warunkiem że osoba trzecia wykaże, że nie zdawała sobie sprawy ani nie powinna była zdawać sobie sprawy z tego faktu (ust. 2). Jeżeli dany podmiot dokonał nieprawidłowego wpisu lub też nie doprowadził do wykreślenia wpisu, o którego wadliwości wiedział lub powinien był wiedzieć, wpis ten wywołuje skutki prawne wobec osób trzecich w transakcjach handlowych. Reguła ta nie ma jednak zastosowania wówczas, gdy dany podmiot jest w stanie dowieść, że osoba trzecia działała, nie biorąc pod uwagę wpisu, wiedziała o jego wadliwości albo nie wiedziała o jego wadliwości w wyniku rażącego niedbalstwa (ust. 3).

Wiążącą wersją umowy spółki akcyjnej lub spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest zawsze wersja znajdująca się w rejestrze handlowym, ponieważ skutki prawne wszelkich zmian dokonanych w umowie spółki zależą od ich wpisania do rejestru handlowego [§ 148 ust. 3 ustawy o spółkach akcyjnych (Aktiengesetz – AktG) i § 49 ust. 2 ustawy o spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością (GmbH-Gesetz – GmbHG)].

Rozbieżności między wpisem do rejestru a treścią ogłoszenia

Ponieważ wpisy do rejestru handlowego są przekazywane z bazy danych rejestru bezpośrednio do dodatkowych zbiorów ogłoszeń [bazy danych ogłoszeń prawnych (Ediktsdatei) i dziennika urzędowego – Wiener Zeitung] za pomocą procesu wykorzystującego rozwiązania informatyczne, można praktycznie wykluczyć rozbieżności między treścią wpisu do rejestru firm a treścią dodatkowego ogłoszenia. Gdyby jednak rozbieżność zaistniała, obowiązuje wpis w rejestrze handlowym.

Kto ponosi odpowiedzialność za prawidłowość wpisu?

Zasadniczo obowiązkiem każdego przedsiębiorcy jest dopilnowanie, aby dotyczące go dane wpisane do rejestru handlowego były prawidłowe i aktualne. Ewentualną zmianę takich danych należy niezwłocznie zgłosić do rejestru handlowego. Jeśli osoba zobowiązana do zgłoszenia danych do rejestru handlowego nie dopełni tego obowiązku, może zostać do tego zobowiązana poprzez nałożenie grzywny.

Procedury ochrony danych

Procedury dotyczące praw osoby, której dane dotyczą, w zakresie publikowania i przechowywania jej danych osobowych

Wszelkie roszczenia z tytułu naruszenia prawa do ochrony danych osobowych podlegają przede wszystkim przepisom regulującym postępowanie przed sądem rejestrowym [zob. § 84 ustawy o ustroju sądów powszechnych (Gerichtsorganisationsgesetz)].

Dane kontaktowe

Sąd rejestrowy właściwy miejscowo w przypadku danej osoby prawnej (zob. informacje zawarte w odpowiedzi na pytanie „W jaki sposób rozpoznaje się złożone wnioski?”) można ustalić za pomocą funkcji wyszukiwania sądów (Gerichtssuche) na platformie JustizOnline, dostępnej pod adresem:

https://justizonline.gv.at/jop/web/home

Przydatne linki

https://www.justiz.gv.at/home/service/firmenbuch~36f.de.html

https://justizonline.gv.at/jop/web/firmenbuchabfrage

Ostatnia aktualizacja: 14/12/2022

Za wersję tej strony w języku danego kraju odpowiada właściwe państwo członkowskie. Tłumaczenie zostało wykonane przez służby Komisji Europejskiej. Jeżeli właściwy organ krajowy wprowadził jakieś zmiany w wersji oryginalnej, mogły one jeszcze nie zostać uwzględnione w tłumaczeniu. Komisja Europejska nie przyjmuje żadnej odpowiedzialności w odniesieniu do danych lub informacji, które niniejszy dokument zawiera, lub do których się odnosi. Informacje na temat przepisów dotyczących praw autorskich, które obowiązują w państwie członkowskim odpowiedzialnym za niniejszą stronę, znajdują się w informacji prawnej.