Koszty

Prawo rodzinne – rozwód

Prawo rodzinne – opieka nad dzieckiem i alimenty

Prawo handlowe – umowy

Prawo handlowe – odpowiedzialność

Przepisy regulujące opłaty pobierane przez przedstawicieli zawodów prawniczych

Prawnicy

W Republice Czeskiej występuje tylko jeden rodzaj prawnika – adwokat (advokát). Nie wyróżnia się odrębnych zawodów prawniczych na wzór podziału prawników na barristers i solicitors w Zjednoczonym Królestwie.

W rozporządzeniu Ministerstwa Sprawiedliwości nr 177/1996 z dnia 4 czerwca 1996 r. określono opłaty i wynagrodzenie pobierane przez prawników z tytułu świadczenia usług prawnych (taryfa wynagrodzeń prawników). Tekst rozporządzenia w języku angielskim jest dostępny na stronie internetowej Czeskiej Izby Adwokackiej.

Opłaty pobierane przez prawników mogą być również uzgadniane prywatnie między zainteresowanymi stronami.

W przypadku większości spraw cywilnych (w tym spraw z zakresu prawa rodzinnego i handlowego) zastępstwo procesowe nie jest obowiązkowe.

Koszty stałe

Koszty stałe w postępowaniu cywilnym

Koszty stałe stron w postępowaniu cywilnym

W ustawie nr 549/1991 w sprawie opłat sądowych (brak wersji w języku angielskim) uregulowano opłaty pobierane w postępowaniu cywilnym. Są one różne w zależności od rodzaju postępowania. W niektórych przypadkach obowiązują opłaty stałe; w innych wysokość opłaty oblicza się jako procent wartości przedmiotu sporu.

We wszystkich przypadkach opłaty uiszcza się w walucie czeskiej (korona czeska), przy czym można również wnieść je, dokonując przelewu na rachunek Skarbu Państwa (sądu). Opłaty w wysokości nieprzekraczającej 5 000 koron czeskich można uiszczać w postaci znaków skarbowych (státní kolek), które można nabyć w urzędach pocztowych i w innych wybranych miejscach.

Sąd poucza osobę wnoszącą pozew o wysokości należnej opłaty sądowej.

Etap postępowania cywilnego, na którym strony muszą zapłacić koszty stałe

Opłata sądowa jest należna w chwili powstania obowiązku jej uiszczenia (np. z chwilą wniesienia pozwu). W przypadku niedopełnienia obowiązku uiszczenia opłaty należnej za postępowanie przez stronę do tego zobowiązaną sąd wzywa ją do uiszczenia opłaty w wyznaczonym terminie. Jeżeli po upływie tego terminu strona zobowiązana nie wniesie opłaty, sąd umarza postępowanie.

Koszty stałe w postępowaniu karnym

Koszty stałe stron w postępowaniu karnym

Postępowanie karne wszczyna się zawsze z urzędu (w ramach obowiązku służbowego prokuratora), a oskarżony pokrywa wyłącznie koszty zastępstwa procesowego (jeśli nie przyznano mu prawa do skorzystania z usług obrońcy nieodpłatnie lub po obniżonej stawce). Jeżeli jednak oskarżony został uznany za winnego prawomocnym wyrokiem, ma on obowiązek zwrotu na rzecz Skarbu Państwa kosztów postępowania karnego w kwocie przewidzianej w przepisach prawa.

Etap postępowania karnego, na którym strony muszą zapłacić koszty stałe

W postępowaniu karnym nie pobiera się żadnych opłat sądowych.

Koszty stałe w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym

Koszty stałe stron w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym

Nie obowiązują żadne stałe opłaty sądowe z tytułu wniesienia skargi do Trybunału Konstytucyjnego Republiki Czeskiej (Ústavní soud České republiky), lecz obowiązuje zastępstwo procesowe.

Etap postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym, na którym strony muszą zapłacić koszty stałe

Nie pobiera się żadnych stałych opłat sądowych.

Informacje wstępne, których powinny udzielić osoby świadczące zastępstwo procesowe

Prawa i obowiązki stron

Osoby świadczące zastępstwo procesowe nie mają obowiązku udzielania stronom żadnych informacji przed rozpoczęciem świadczenia usługi.

Prawa i obowiązki stron mogą być przedmiotem uzgodnienia między prawnikiem a klientem.

Podstawa prawna kosztów

Gdzie znaleźć informacje na temat podstawy prawnej kosztów pobieranych w Republice Czeskiej?

W każdej konkretnej sprawie wskazane jest zasięgnięcie porady prawnika. Z chwilą rozpoczęcia postępowania sąd poucza strony o wysokości należnych opłat sądowych.

W jakim języku można uzyskać informacje na temat podstawy prawnej kosztów pobieranych w Republice Czeskiej?

Ponieważ jedynym językiem urzędowym w Republice Czeskiej jest język czeski, nie ma obowiązku prawnego udzielania informacji w innych językach. Jakość informacji zależy zatem od woli i wiedzy osoby udzielającej informacji.

Gdzie można znaleźć informacje na temat mediacji?

Informacje na temat mediacji można znaleźć na stronie internetowej Stowarzyszenia Mediatorów Republiki Czeskiej (Asociace mediátorů České republiky, AMČR).

Informacje na temat zarejestrowanych mediatorów można znaleźć na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości lub bezpośrednio w bazie danych Lista mediatorów (Seznam mediátorů).

Gdzie można znaleźć dodatkowe informacje na temat kosztów?

Strona internetowa zawierająca informacje na temat kosztów

Nie istnieje żadna oficjalna strona internetowa zawierająca informacje na temat kosztów.

Gdzie można znaleźć informacje na temat średniej długości różnych postępowań?

Na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości można znaleźć dane statystyczne dotyczące działalności sądów i prokuratury.

Gdzie można znaleźć informacje na temat średnich łącznych kosztów danego postępowania?

Wysokość należnych opłat zależy od okoliczności sprawy, nie są zatem dostępne średnie łączne koszty postępowania.

VAT

Jak podaje się informacje na ten temat?

Opłaty sądowe nie są objęte podatkiem VAT i ich kwota jest ostateczna. Taryfa wynagrodzeń prawników nie zawiera VAT. Mimo to niektóre kancelarie prawne, będące płatnikami VAT, doliczają ten podatek (21%). Podatek VAT i sposób jego pobierania uregulowano ustawą nr 235/2004 o podatku od wartości dodanej.

Jakie są obowiązujące stawki?

Podstawowa stawka podatku VAT wynosi 21%, a stawka obniżona – 15%.

Pomoc prawna

Progi dochodów obowiązujące w postępowaniu cywilnym

Nie obowiązują konkretne progi dochodów. Przyznanie pomocy prawnej zależy nie tylko od dochodu wnioskodawcy, ale również od ogólnej sytuacji materialnej jego gospodarstwa domowego. Jeżeli wymaga tego ochrona interesów strony (tj. w szczególności w przypadku, gdy postępowanie jest złożone pod względem merytorycznym lub procesowym) lub jeżeli w danym postępowaniu obowiązuje zastępstwo procesowe, a jednocześnie uzasadnia to sytuacja strony, sąd wyznacza stronie adwokata z urzędu. W takim przypadku sąd zwalnia stronę z obowiązku pokrycia wynagrodzenia adwokata oraz uiszczenia opłat sądowych.

Nieodpłatną pomoc prawną świadczą również Czeska Izba Adwokacka (Česká advokátní komora) oraz wyspecjalizowane organizacje pozarządowe (w zależności od przedmiotu postępowania).

Progi dochodów obowiązujące w odniesieniu do oskarżonych w postępowaniu karnym

Nie obowiązują konkretne progi dochodów. Sąd wyznacza oskarżonemu obrońcę z urzędu we wszystkich sprawach, w których obowiązuje zastępstwo procesowe, a oskarżony nie ma własnego adwokata.

Jeżeli oskarżony udokumentuje, że nie dysponuje wystarczającymi środkami na pokrycie kosztów obrony, sąd postanawia, że osoba ta jest uprawniona do skorzystania z usług obrońcy nieodpłatnie lub po obniżonej stawce.

Progi dochodów obowiązujące w odniesieniu do ofiar (pokrzywdzonych) w postępowaniu karnym

Pokrzywdzeni, którzy nie ukończyli 18. roku życia, mają prawo do nieodpłatnego zastępstwa procesowego w postępowaniu karnym, chyba że postępowanie toczy się w sprawie uchylania się od obowiązku alimentacyjnego (zanedbání povinné výživy).

Nieodpłatne zastępstwo procesowe przysługuje również pokrzywdzonym zaliczającym się do następujących kategorii:

1. szczególnie bezbronne ofiary zgodnie z przepisami ustawy nr 45/2013 o ofiarach przestępstw i zmianie niektórych ustaw (ustawa o ofiarach przestępstw);
2. osoby, które doznały ciężkiego uszczerbku na zdrowiu w wyniku umyślnego przestępstwa;
3. pozostali przy życiu bliscy ofiary, która zmarła wskutek przestępstwa;

osoby, które dowiodą, że nie dysponują wystarczającymi środkami na pokrycie kosztów zastępstwa procesowego. Osoby takie mają prawo wybrać swojego pełnomocnika – w przeciwnym razie wyznaczy go właściwy organ ścigania.

Jeżeli pokrzywdzony jest szczególnie bezbronną ofiarą, dodatkowo przysługuje mu ograniczona pomoc prawna na mocy ustawy o ofiarach przestępstw. Ten rodzaj pomocy prawnej świadczą adwokaci, którzy wyrazili chęć świadczenia pewnego zakresu nieodpłatnej pomocy prawnej takim ofiarom i figurują w specjalnym rejestrze prowadzonym przez Ministerstwo Sprawiedliwości.

Inne warunki uzyskania pomocy prawnej przez pokrzywdzonych

Organizacje pozarządowe nienastawione na zysk, które spełniły warunki i uzyskały akredytację Ministerstwa Sprawiedliwości, oraz Służby Probacyjne i Mediacyjne (Probační a mediační služba) mogą udzielać informacji prawnych ofiarom przestępstw (zwłaszcza informacji na temat praw przysługujących im na mocy ustawy o ofiarach przestępstw oraz praw pokrzywdzonych w postępowaniu karnym). Informacje te nie stanowią jednak w sposób bezpośredni pomocy prawnej.

Inne warunki uzyskania pomocy prawnej przez oskarżonych

W tym zakresie zastosowanie mają te same informacje, które podano powyżej w odniesieniu do progów dochodów w przypadku pomocy prawnej dla oskarżonych w postępowaniu karnym.

Bezpłatne postępowania sądowe

Nie pobiera się opłat sądowych z tytułu wniesienia skargi do Trybunału Konstytucyjnego. Podobnie nie pobiera się opłat w przypadku niektórych rodzajów postępowań (określonych w § 11 ustawy nr 549/1991 o opłatach sądowych), na przykład gdy powództwo wnosi osoba małoletnia, a także w niektórych innych rodzajach spraw (np. gdy stroną postępowania jest państwo lub jego organy; w przypadku złożenia wniosku o azyl przez obcokrajowca lub w innych sprawach, w których stroną jest osoba znajdująca się w słabszej pozycji).

Kiedy strona przegrywająca ma obowiązek pokryć koszty poniesione przez stronę wygrywającą?

W każdym indywidualnym przypadku decyzję w tej sprawie podejmuje sąd (zgodnie z treścią orzeczenia); sąd może obciążyć stronę przegrywającą sprawę kosztami postępowania w całości lub w części. Nie dotyczy to jednak postępowania rozwodowego. Nakaz zapłaty kosztów może również obejmować koszty zastępstwa procesowego.

Koszty i wynagrodzenie biegłych

Sąd pokrywa wynagrodzenie biegłych, których powołuje. Strony sporu pokrywają koszty wynagrodzenia biegłych wyłącznie w przypadku, gdy same wnioskują o powołanie biegłego. W niektórych szczególnych przypadkach sąd może nakazać stronie przegrywającej sprawę pokrycie wynagrodzenia biegłego.

Wynagrodzenie tłumaczy

Koszty wynagrodzenia tłumaczy ponosi sąd; jeżeli stroną postępowania jest cudzoziemiec, który nie rozumie języka czeskiego, może on zwracać się do sądu w swoim języku ojczystym.

Powiązane załączniki

Sprawozdanie Republiki Czeskiej z badania na temat przejrzystości kosztów   (703 Kb)