Podręcznik

Etap

Wideokonferencja –

sprawy cywilne i handlowe

Wideokonferencja –

sprawy karne

1. Wniosek o przeprowadzenie dowodu

 

 

1.1. Uczestnicy

Sąd przesyła wniosek

 

Sąd, w którym rozpoczęło się postępowanie („sąd wystosowujący wniosek”), bezpośrednio przekazuje wniosek przeprowadzającemu dowód sądowi innego państwa członkowskiego („sądowi, do którego wystosowano wniosek”). Sąd wystosowujący wniosek o bezpośrednie przeprowadzenie dowodu (na mocy art. 17) kieruje go do jednostki centralnej lub właściwych władz państwa, do którego wystosowano wniosek.

Sąd, prokurator lub inny właściwy organ sądowy przesyłają wniosek

Sąd („sąd wystosowujący wniosek”) lub inny właściwy organ sądowy (np. prokuratorzy w ośrodkach wzajemnej pomocy sądowej) bezpośrednio przekazują wniosek właściwemu organowi państwa, do którego wystosowano wniosek.

1.2. Forma wniosku

Standardowe formularze z rozporządzenia z 2001 roku o przeprowadzaniu dowodów

 

 

Wniosek należy wystosować na standardowym formularzu załączonym do rozporządzenia z 2001 roku o przeprowadzaniu dowodów. Musi on zawierać szczegółowe informacje, takie jak imię, nazwisko i adres stron postępowania, charakter i przedmiot sprawy, opis planowanego przeprowadzenia dowodu itd. Stosowne formularze to:

Formularz A: wniosek o przeprowadzenie dowodu (na mocy art. 10–12).

Formularz I: wniosek o bezpośrednie przeprowadzenie dowodu (na mocy art. 17).

Standardowy formularz (nieobowiązkowy):

Wniosek o wzajemną pomoc prawną w sprawach karnych

 

We wniosku o przesłuchanie w drodze wideokonferencji powinny się znaleźć informacje o organie składającym wniosek, w miarę możliwości o przedmiocie i powodzie wniosku, o tożsamości i obywatelstwie danej osoby oraz o nazwie organu sądowego i nazwisku osoby, która będzie prowadzić przesłuchanie.

 

Ponadto we wniosku należy podać powód, dla którego nie jest wskazane lub możliwe, by świadek lub biegły osobiście stawili się na przesłuchaniu, oraz wskazać nazwę organu sądowego i nazwisko osoby, która będzie prowadzić przesłuchanie.

 

1.3. Przesyłanie wniosku

Formularze można znaleźć na stronie internetowej europejskiego atlasu sądowego (europejska sieć sądowa w sprawach cywilnych i handlowych):

https://e-justice.europa.eu/content_taking_of_evidence_forms-160-pl.do

 

Wniosek można przesłać pocztą zwykłą, pocztą kurierską, faksem (wszystkie państwa członkowskie) lub pocztą elektroniczną (tylko 13 państw członkowskich).

 

1.4. Odpowiedź na wniosek

1. (Niebezpośrednie) Przeprowadzanie dowodu przez sąd, do którego wystosowano wniosek

 

 

Potwierdzenie odbioru: W przypadku wniosków wystosowywanych na mocy art. 10–12 (tzn. niebezpośrednie przeprowadzanie dowodu) sąd, do którego wystosowano wniosek, w ciągu siedmiu dni od jego otrzymania wysyła do sądu wystosowującego wniosek potwierdzenie odbioru, używając w tym celu formularza B, którego wzór podany jest w załączniku.

Formularz: Odpowiedzi udziela się na formularzu F załączonym do rozporządzenia 1206/2001. Podaje się w niej termin i miejsce przeprowadzania dowodu oraz warunki uczestnictwa.

Termin: W ciągu 30 dni sąd, do którego wystosowano wniosek, musi powiadomić sąd wystosowujący wniosek, że nie może przyjąć wniosku lub że potrzebuje dodatkowych informacji. Powiadomienie wystosowuje, korzystając z formularza C załączonego do rozporządzenia o przeprowadzaniu dowodów.

Zaakceptowany wniosek należy wykonać w terminie dziewięćdziesięciu dni od jego otrzymania. Jeżeli wystąpią opóźnienia, należy użyć formularza G, żeby powiadomić o tym sąd wystosowujący wniosek. W razie odrzucenia wniosku (formularz H) sąd, do którego wystosowano wniosek, powiadamia o tym sąd wystosowujący wniosek w terminie 60 dni od jego otrzymania.

Odmowa zastosowania wideokonferencji: Sąd, do którego wystosowano wniosek, uwzględnia go, chyba że jest to niezgodne z prawem państwa członkowskiego sądu, do którego wystosowano wniosek, lub niemożliwe z powodu poważnych trudności praktycznych.

Sąd odpowiedzialny za rozpatrzenie wniosku niezwłocznie potwierdza jego odbiór. Jednak zgodnie z konwencją z 2000 roku sąd, do którego wystosowano wniosek, nie ma obowiązku potwierdzenia jego odbioru.

Potwierdzenie odbioru zostaje przesłane organowi państwa członkowskiego wystosowującego wniosek i zawiera nazwę, adres, telefon i faks sądu oraz w miarę możliwości nazwisko odpowiedzialnego sędziego.

 

Państwo członkowskie, do którego wystosowano wniosek, wykonuje go jak najszybciej, w jak największym stopniu uwzględniając terminy proceduralne i inne terminy wskazane przez państwo członkowskie wystosowujące wniosek. Państwo członkowskie wystosowujące wniosek uzasadnia te terminy.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Odmowa zastosowania wideokonferencji: Państwo członkowskie, do którego wystosowano wniosek, wyraża zgodę na przesłuchanie w formie wideokonferencji, pod warunkiem że zastosowanie tej formy nie jest sprzeczne z podstawowymi zasadami porządku prawnego i że dysponuje ono technicznymi środkami do przeprowadzenia przesłuchania.

 

Wniosek o bezpośrednie przeprowadzenie dowodu na mocy art. 17.

W terminie 30 dni od otrzymania wniosku organ centralny lub właściwe władze informują sąd wystosowujący wniosek, wypełniając formularz J, o tym, czy wniosek został przyjęty i o warunkach przeprowadzenia dowodu.  Jeżeli wniosek został przyjęty, jednostka centralna lub właściwy organ mogą wyznaczyć sąd swojego państwa członkowskiego, który będzie uczestniczył w przeprowadzaniu dowodu i dopilnowywał prawidłowego stosowania przedmiotowego artykułu i przestrzegania ustalonych warunków.

 

1.5. Dostęp do sprzętu wideo
konferencyjnego

Jeżeli sąd wystosowujący wniosek albo sąd, do którego wystosowano wniosek, nie mają dostępu do wymienionych powyżej środków technicznych, mogą je sobie udostępnić na podstawie wzajemnego porozumienia.

Jeżeli państwo członkowskie, do którego wystosowano wniosek, nie ma dostępu do środków technicznych pozwalających na przeprowadzenie wideokonferencji, państwo członkowskie wystosowujące wniosek może w porozumieniu z nim środki takie udostępnić.

1.6. Praktyczne uzgodnienia przed wideokonferencją

1. (Niebezpośrednie) Przeprowadzanie dowodu przez sąd, do którego wystosowano wniosek:

Sąd, do którego wystosowano wniosek: – powiadomienie sądu wystosowującego wniosek i/lub stron o terminie i miejscu przeprowadzenia dowodu oraz o warunkach uczestnictwa;

– wezwanie świadka.

Oba sądy:

– rezerwacja sali rozpraw;

– aktywacja sprzętu wideokonferencyjnego (w tym testowanie łącz);

– zatrudnienie tłumaczy i personelu technicznego.

2. Bezpośrednie przeprowadzanie dowodu:

Sąd wystosowujący wniosek:

– powiadomienie świadka o terminie i miejscu przeprowadzenia dowodu.

Sąd wystosowujący wniosek lub organ, w którego lokalizacji odbywa się wideokonferencja (z pomocą organu centralnego lub właściwych władz):

– rezerwacja sali rozpraw lub miejsca wideokonferencyjnego;

– aktywacja sprzętu (w tym testowanie łącz);

– zatrudnienie tłumaczy i personelu technicznego.

Sąd lub organ sądowy państwa członkowskiego, do którego wystosowano wniosek, zgodnie ze swoim prawem dostarcza danej osobie wezwanie do stawiennictwa.

 

Sąd wystosowujący wniosek i sąd, do którego wystosowano wniosek, lub organ, w którego lokalizacji odbywa się wideokonferencja:

– rezerwacja sali rozpraw lub miejsca wideokonferencyjnego;

– aktywacja sprzętu wideokonferencyjnego (w tym testowanie łącz);

– zatrudnienie tłumaczy i personelu technicznego.

1.7. Języki i tłumaczenie

1.  (Niebezpośrednie) Przeprowadzanie dowodu przez sąd, do którego wystosowano wniosek:

Język

Używa się języka sądu, do którego wystosowano wniosek.

Tłumaczenie

Na prośbę państwa członkowskiego wystosowującego wniosek lub osoby, która ma zostać przesłuchana, państwo członkowskie, do którego wystosowano wniosek, dopilnowuje, aby osoba przesłuchiwana mogła w razie potrzeby skorzystać z pomocy tłumacza.

 

2. Bezpośrednie przeprowadzanie dowodu:

Język

Z zastrzeżeniem warunków nałożonych przez organ centralny lub właściwe władze używa się języka sądu występującego z wnioskiem.

Tłumaczenie

Sąd występujący z wnioskiem dopilnowuje, aby osoba przesłuchiwana mogła w razie potrzeby skorzystać z pomocy tłumacza.

 

Języki

Sąd wystosowujący wniosek informuje w nim sąd, do którego wystosowuje wniosek, jakiego języka będzie się używać.

Sąd występujący z wnioskiem i sąd, do którego wystosowano wniosek, mogą w stosownym przypadku postanowić, że postępowanie w całości lub częściowo będzie się odbywało w języku obcym.

Tłumaczenie

Na prośbę państwa członkowskiego wystosowującego wniosek lub osoby, która ma zostać przesłuchana, państwo członkowskie, do którego wystosowano wniosek, dopilnowuje, aby osoba przesłuchiwana mogła w razie potrzeby skorzystać z pomocy tłumacza.

2.1. Przebieg przesłuchania w drodze wideo-konferencji

Zastosowanie ma prawo państwa, do którego wystosowano wniosek

Wideokonferencję organizuje się zgodnie z prawem państwa, do którego wystosowano wniosek. Sąd wystosowujący wniosek może jednak zwrócić się o to, by wniosek został wykonany zgodnie z procedurą specjalną przewidzianą w prawie jego państwa członkowskiego.  Sąd, do którego wystosowano wniosek, wyraża na to zgodę, chyba że jest to sprzeczne z prawem jego państwa członkowskiego lub stoją temu na przeszkodzie poważne trudności praktyczne.

 

Jeżeli dowód przeprowadza bezpośrednio – na mocy art. 17 – sąd występujący z wnioskiem, wykonuje on wniosek zgodnie ze swoim prawem krajowym.

 

Zastosowanie ma prawo państwa wystosowującego wniosek

Wideokonferencję organizuje się zgodnie z prawem państwa wystosowującego wniosek. Wniosek jest zgodny z formalnościami i procedurami wyraźnie wskazanymi przez państwo wystosowujące wniosek, chyba że formalności i procedury takie są sprzeczne z podstawowymi zasadami prawa państwa, do którego wystosowano wniosek.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Odmowa składania zeznań

Osoba, która ma zostać przesłuchana, może odmówić składania zeznań, o ile jest to zgodne z ustawodawstwem państwa, do którego wystosowano wniosek, lub ustawodawstwem państwa wystosowującego wniosek.

 

Bezpośrednie przeprowadzenie dowodu na mocy art. 17 jest dopuszczalne tylko na zasadzie dobrowolnej i bez środków przymusu.

 

 

Odmowa składania zeznań

Osoba, która ma zostać przesłuchana, może odmówić składania zeznań, o ile jest to zgodne z ustawodawstwem państwa, do którego wystosowano wniosek, lub ustawodawstwem państwa wystosowującego wniosek.

 

Obecność organu sądowego państwa, do którego wystosowano wniosek

Organ sądowy państwa członkowskiego, do którego wystosowano wniosek, jest obecny podczas przesłuchania, a w razie potrzeby towarzyszy mu tłumacz; organ ten jest odpowiedzialny także za potwierdzenie tożsamości osoby przesłuchiwanej oraz za to, by przestrzegane były podstawowe zasady porządku prawnego państwa członkowskiego, do którego wystosowano wniosek.

 

 

2.2.  Kto odpowiada za przesłuchanie w drodze wideokonferencji

1. (Niebezpośrednie) Przeprowadzanie dowodu przez sąd, do którego wystosowano wniosek:

Sąd, do którego wystosowano wniosek (sąd państwa, do którego wystosowano wniosek na mocy art. 10–12 rozporządzenia z 2001 roku o przeprowadzaniu dowodów).

 

2. Bezpośrednie przeprowadzanie dowodu:

Sąd wystosowujący wniosek (sąd państwa wystosowującego wniosek na mocy art. 17 rozporządzenia z 2001 roku o przeprowadzaniu dowodów).

 

 

Sąd lub prokurator państwa wystosowującego wniosek.

2.3.  Koszty wideokonferencji

Sąd wystosowujący wniosek dopilnowuje zwrotu kosztów wynagrodzenia biegłych i tłumaczy oraz organizacji wideokonferencji.
Wykonanie wniosku o niebezpośrednie przeprowadzenie dowodu nie daje powodu do roszczeń o zwrot opłat ani kosztów. Jeżeli jednak sąd, do którego wystosowano wniosek, zażąda zwrotu kosztów wynikających z zastosowania wideokonferencji, sąd wystosowujący wniosek powinien te koszty zwrócić.

Sąd wystosowujący wniosek dopilnowuje zwrotu kosztów wynagrodzenia biegłych i tłumaczy oraz organizacji wideokonferencji.  Sąd, do którego wystosowano wniosek, może odstąpić od dochodzenia zwrotu wszystkich lub niektórych kosztów.

3.  Czynności po sesji wideo-

konferencyjnej

1. Niebezpośrednie przeprowadzanie dowodu:

W przypadku wniosku wystosowanego na mocy art. 10–12 przedmiotowego rozporządzenia sąd, do którego wystosowano wniosek, bezzwłocznie wysyła sądowi wystosowującemu wniosek dokumenty świadczące o wykonaniu wniosku, a w stosownym przypadku zwraca dokumenty od niego otrzymane. Do dokumentów dołącza potwierdzenie wykonania wniosku, sporządzone na formularzu H, którego wzór podany jest w załączniku do rozporządzenia z 2001 roku o przeprowadzaniu dowodów.

2. Bezpośrednie przeprowadzanie dowodu:

O ile organ centralny nie wskaże inaczej, po wideokonferencji nie jest konieczne podejmowanie żadnych czynności.

Organ sądowy państwa członkowskiego, do którego wystosowano wniosek, po przesłuchaniu sporządza jego protokół zawierający datę i miejsce przesłuchania, tożsamość osoby przesłuchiwanej, tożsamość i funkcje wszystkich innych osób uczestniczących w przesłuchaniu w państwie członkowskim, do którego wystosowano wniosek, informacje o zaprzysiężeniu, a także opis warunków technicznych, w których przesłuchanie się odbyło. Właściwy organ państwa członkowskiego, do którego wystosowano wniosek, przekazuje protokół właściwemu organowi pastwa członkowskiego wystosowującego wniosek.

Ostatnia aktualizacja: 17/11/2021

Stroną zarządza Komisja Europejska. Informacje na tej stronie nie muszą odzwierciedlać oficjalnego stanowiska Komisji Europejskiej, nie ponosi ona również odpowiedzialności za wszelkie informacje, dane czy odniesienia na niej zawarte. Więcej informacji na temat praw autorskich odnoszących się do stron UE znajduje się na stronie „Informacje prawne”.