Mediacja w państwach UE

Z kim należy się kontaktować?

Federalna Komisja ds. Mediacji (Commission fédérale de médiation).

Mimo że federalna komisja sama nie prowadzi żadnych mediacji, reguluje zawód mediatora i prowadzi aktualny wykaz upoważnionych mediatorów.

Sekretariat komisji udziela informacji w języku niderlandzkim i francuskim. Z komisją można się skontaktować za pomocą poczty elektronicznej oraz pod następującym adresem:

SPF Justice

1000 Bruxelles

Tel.: (+32) 2 224 99 01

Faks: (+32) 2 224 99 07

Federalna Komisja ds. Mediacji gwarantuje (dzięki procedurze wydawania upoważnienia mediatorom) jakość i rozwój mediacji.

Wykaz mediatorów jest dostępny w języku niderlandzkim i francuskim.

W jakich dziedzinach dopuszcza się korzystanie z mediacji lub jest ona najbardziej rozpowszechniona?

Mediację dopuszcza się w następujących dziedzinach:

• prawo cywilne (w tym spory rodzinne);
• prawo handlowe;
• prawo pracy;
• istnieje również mediacja w postępowaniu karnym i mediacja naprawcza, ale dziedziny te nie wchodzą w zakres kompetencji Federalnej Komisji ds. Mediacji.

Najbardziej rozpowszechnioną dziedziną mediacji jest prawo cywilne, w szczególności sprawy rodzinne.

Do jakich reguł należy się stosować?

Skorzystanie z mediacji jest dobrowolnym wyborem stron i nie podlega sankcjom w przypadku niepowodzenia.

Zgodnie z niedawno przyjętymi przepisami z zakresu prawa rodzinnego sędzia ma obowiązek poinformować strony o istnieniu i możliwościach mediacji.

Istnieje „Kodeks postępowania” mediatorów dostępny w języku niderlandzkim i francuskim.

Informacje i szkolenia

Wiele informacji jest dostępnych na stronie internetowej w języku niderlandzkim i francuskim. Dotyczą one różnych aspektów mediacji (jej przebiegu, kosztów, adresów itd.).

Miejsce dla zawodowych mediatorów

Ta część strony internetowej zawiera informacje dotyczące kryteriów wydawania upoważnienia mediatorom i warunków ich szkolenia.

Federalna Komisja ds. Mediacji uregulowała zasady szkolenia mediatorów, ale samo szkolenie zapewnia sektor prywatny.

Program obejmuje 60-godzinny program podstawowy, który składa się z co najmniej 25 godzin szkolenia teoretycznego i co najmniej 25 godzin szkolenia praktycznego.

• Program podstawowy obejmuje ogólne zasady mediacji (etykę/filozofię), naukę różnych alternatywnych sposobów rozwiązywania sporów, prawo właściwe, aspekty socjologiczne, psychologiczne i proces mediacji.
• Ćwiczenia praktyczne obejmują przedmioty programowe i rozwijają – poprzez odgrywanie ról – umiejętność negocjacji i komunikacji.

Oprócz programu podstawowego istnieją programy właściwe dla każdego rodzaju mediacji (co najmniej 30 godzin, które rozdzielane są na dowolnie na czas trwania szkolenia teoretycznego i praktycznego).

Istnieją programy szczególne w zakresie mediacji w sprawach rodzinnych, cywilnych i handlowych oraz w społecznych.

Kryteria wydawania upoważniania mediatorom

• kryteria wydawania upoważnienia mediatorom,
• wytyczne dotyczące składania wniosków w celu uzyskania statusu upoważnionego mediatora określone na podstawie ustawy z dnia 21 lutego 2005 r.,
• wykaz wniosków o uznanie statusu mediatora (Word).

Kryteria dotyczące szkolenia/kształcenie ustawiczne

Szkolenie podstawowe

• La Décision du 1er février 2007 fixant les conditions et procédures d’agrément des centres de formation et des formations de médiateurs agréés (decyzja z dnia 1 lutego 2007 r. określająca warunki i procedury zatwierdzania ośrodków szkolenia i uznawania szkoleń upoważnionych mediatorów) (PDF)
• instytucje zajmujące się szkoleniem mediatorów zatwierdzone przez Federalną Komisję ds. Mediacji

Kształcenie ustawiczne

• Décision du 18 décembre 2008 définissant les obligations des médiateurs agréés en matière de formation continue et les critères d’agrément des programmes en cette materie (decyzja z dnia 18 grudnia 2008 r. określająca obowiązki upoważnionych mediatorów w zakresie kształcenia ustawicznego i kryteria uznawania programów w tym zakresie)

Kodeks dobrego postępowania

• Le Code de bonne conduite du médiateur agréé (Kodeks dobrego postępowania upoważnionego mediatora) (Word)

Rozpatrywanie skarg

• La Décision relative à la procédure de retrait d’agrément, à la détermination des sanctions qui découlent du code de bonne conduite et à la procédure d’application de ces sanctions (decyzja dotycząca procedury cofania upoważnienia, określania sankcji wynikających z kodeksu dobrego postępowania i procedury stosowania tych sankcji)

Jakie są koszty mediacji?

Mediacja nie jest bezpłatna. Wynagrodzenie mediatora jest uzgadniane między prywatnym mediatorem a stronami. Prawo nie reguluje wynagrodzeń. Zasadniczo każda ze stron płaci połowę wynagrodzenia.

Strona może otrzymać pomoc w celu zapłaty wynagrodzenia mediatora, jeżeli posiada niskie dochody i pod warunkiem, że mediator poosiada upoważnienie.

Czy ugoda zawarta w wyniku mediacji może być egzekwowana?

Zgodnie z europejską dyrektywą 2008/52/WE możliwe jest wystąpienie z wnioskiem o wykonanie pisemnej ugody wynikającej z umowy. Państwa członkowskie informują, które sądy lub inne organy są organami właściwymi do rozpatrywania takich wniosków. Belgia nie przekazała jeszcze takiej informacji.

Zgodnie z art. 1733 i 1736 kodeksu postępowania cywilnego możliwe jest jednak uznanie ugody zawartej w wyniku mediacji przez sędziego, przez co stanie się ona urzędowo ważna i wykonalna. Jeżeli chodzi o formę, to ugoda zostaje wyrażona w formie orzeczenia sądu.

Istnieje inna możliwość niż uznanie mediacji. Możliwe jest spisanie ugody zawieranej w wyniku mediacji jako aktu notarialnego w obecności notariusza. W ten sposób ugoda również staje się urzędowo ważna i wykonalna bez konieczności zwracania się do sądu. Taka możliwość istnieje jedynie, jeżeli zgadzają się na nią wszystkie strony.

Ciekawe strony

Service Public Fédéral Justice (Federalny wymiar sprawiedliwości)

Commission fédérale de médiation (Federalna Komisja ds. Mediacji)