Online-procedures en e-communicatie met rechtbanken

Duitsland
Inhoud aangereikt door
European Judicial Network
Europees justitieel netwerk (in burgerlijke en handelszaken)

1 Is het mogelijk via het internet een gerechtelijke procedure in te stellen?

In geval van civiele procedures is het mogelijk bij een rechtbank in elektronische vorm een vordering of verzoek in te dienen. Voorwaarde hierbij is dat de vordering of het verzoek voorzien is van een gekwalificeerde handtekening van de verantwoordelijke persoon of dat de indiening beveiligd gebeurt met een (eenvoudige) handtekening van die persoon. Beveiligde manieren van indiening worden omschreven in artikel 130a, lid 4, van het Wetboek van burgerlijke rechtsvordering (Zivilprozessordnung – ZPO).

2 Zo ja, voor welk soort zaken kan deze procedure worden gebruikt? Kunnen bepaalde procedures uitsluitend via het internet worden ingesteld?

In beginsel is het in alle civiele procedures mogelijk een vordering of verzoek langs elektronische weg bij een rechtbank in te dienen, zoals beschreven bij vraag 1. Sommige procedures kunnen uitsluitend elektronisch worden gevoerd, bijvoorbeeld handelsregisterprocedures en schuldvorderingsprocedures.

3 Is deze internetdienst 24 uur per dag/7 dagen per week beschikbaar of alleen op specifieke tijdstippen? In dat laatste geval, wat zijn die tijdstippen?

Er gelden geen tijdsrestricties.

4 Moeten de nadere gegevens over de vordering in een specifiek format worden verstrekt?

Het elektronische document moet kunnen worden verwerkt. Het technische kader voor de indiening en de kenmerken die voor de verwerking nodig zijn, worden in de Verordening betreffende elektronische juridische transacties (Elektronischen-Rechtsverkehr-Verordnung) beschreven.

5 Hoe wordt gezorgd voor de overdracht en opslag van gegevens?

Het technische kader wordt in de Verordening betreffende elektronische juridische transacties beschreven.

6 Moet er gebruik worden gemaakt van een soort elektronische handtekening en/of een systeem voor tijdregistratie?

Elektronisch ingediende vorderingen of verzoeken moeten zijn voorzien van een gekwalificeerde handtekening van de verantwoordelijke persoon of moeten beveiligd met een eenvoudige handtekening bij de rechtbank worden ingediend (zie vraag 1).

7 Zijn er gerechtskosten verschuldigd? Zo ja, hoe kunnen deze worden betaald en gaat het om andere kosten dan die voor niet-elektronische procedures?

In beginsel heeft het type gebruikte communicatietechnologie geen invloed op de hoogte van de gerechtskosten. Er zijn verschillende wijzen van betaling: factuur, automatische incasso en elektronische betaling. Meer informatie is te verkrijgen bij de gerechtelijke autoriteiten van de deelstaten.

8 Is het mogelijk een via het internet ingediende vordering in te trekken?

Dit is inderdaad mogelijk. De algemene regels zijn van toepassing.

9 Kan, of moet, de verweerder, wanneer de eiser de procedure via het internet heeft ingesteld, eveneens via het internet reageren?

Ongeacht de vorm waarin de vordering is ingesteld, bestaat er voor advocaten, overheidsinstanties en publiekrechtelijke rechtspersonen een algemene verplichting om een elektronische reactie naar de rechtbank te sturen. Verder staat het de procespartijen vrij om stukken elektronisch bij de rechtbank in te dienen.

10 Hoe verloopt de elektronische procedure wanneer de verweerder op de vordering reageert?

De algemene regels zijn van toepassing. Er is nog geen specifieke civiele procedure die geheel elektronisch wordt gevoerd.

11 Hoe verloopt de elektronische procedure wanneer de verweerder niet op de vordering reageert?

De gewone regels zijn van toepassing. Er is nog geen specifieke civiele procedure die geheel elektronisch wordt gevoerd.

12 Is het mogelijk bij een gerecht stukken elektronisch in te dienen, en zo ja, bij welk soort procedures en onder welke voorwaarden?

Onder bepaalde voorwaarden kunnen stukken elektronisch bij een rechtbank worden ingediend (zie vraag 1).

13 Kunnen gerechtelijke stukken, en met name rechterlijke beslissingen, via het internet worden betekend of ter kennis worden gebracht?

Gerechtelijke stukken, met name beslissingen, kunnen beveiligd worden betekend (artikel 173, lid 1, van het Wetboek van burgerlijke rechtsvordering). Advocaten, notarissen, gerechtsdeurwaarders, autoriteiten, organen en publiekrechtelijke instellingen moeten voor een veilige betekening zorg dragen. Verder kan betekening van een elektronisch document slechts in de volgende gevallen plaatsvinden: aan natuurlijke personen die voor de betrokken procedure met deze vorm van betekening hebben ingestemd, en aan rechtspersonen die daar in algemene zin mee hebben ingestemd (artikel 173, lid 4, eerste en derde volzin, van het Wetboek van burgerlijke rechtsvordering).

14 Kunnen rechterlijke beslissingen elektronisch worden bekendgemaakt?

Ja. Het elektronisch toezenden van gerechtelijke beslissingen is in beginsel mogelijk, zoals beschreven bij vraag 13).

15 Is het mogelijk via het internet een rechtsmiddel in te stellen en kan de desbetreffende beslissing dan via het internet worden betekend of ter kennis worden gebracht?

De hierboven reeds beschreven algemene regels voor de indiening en betekening van elektronische documenten zijn van toepassing (zie vragen 1 en 13).

16 Is het mogelijk via het internet tenuitvoerleggingsprocedures in te stellen?

Zoals beschreven bij vraag 1 kunnen tenuitvoerleggingsbevelen langs elektronische weg aan gerechtsdeurwaarders worden verzonden, wat ook geldt voor verzoeken om tenuitvoerlegging gericht aan de betrokken rechtbanken. Onder meer advocaten en autoriteiten zijn zelfs verplicht hun verzoeken of bevelen elektronisch te verzenden (artikel 753, lid 5, en artikel 130d van het Wetboek van burgerlijke rechtsvordering). In dit kader kunnen of moeten bijlagen eveneens elektronisch worden verzonden, tenzij in de wet wordt bepaald dat het document in schriftelijke vorm moet worden overgelegd. Van de executoriale titel moet in beginsel een kopie schriftelijk worden verzonden. Als de executoriale titel een besluit tot tenuitvoerlegging is die geen exequatur vereist en de vordering niet groter is dan 5 000 EUR, kan de executoriale titel onder bepaalde voorwaarden bij uitzondering in elektronische vorm worden verzonden. Dit is bijvoorbeeld het geval bij een elektronisch verzoek om gedwongen tenuitvoerlegging wanneer beslag wordt gelegd op een geldvordering of deze wordt overgedragen (artikel 829a van het Wetboek van burgerlijke rechtsvordering). Tevens is dit het geval wanneer een bevel voor de gedwongen tenuitvoerlegging van geldvorderingen elektronisch wordt verzonden (artikel 754a van het Wetboek van burgerlijke rechtsvordering).

17 Kunnen de partijen of hun wettelijke vertegenwoordigers onlinezaken raadplegen? Zo ja, hoe?

Dit is in beginsel niet mogelijk. In sommige gevallen kan informatie over kadaster- en andere registerzaken en over zittingsdata in civiele procedures echter wel elektronisch worden geraadpleegd.

Laatste update: 18/01/2024

De verschillende taalversies van deze pagina worden bijgehouden door de betrokken EJN-contactpunten. De informatie wordt vertaald door de diensten van de Europese Commissie. Eventuele aanpassingen zijn daarom mogelijk nog niet verwerkt in de vertalingen. Het EJN en de Commissie aanvaarden geen enkele verantwoordelijkheid of aansprakelijkheid voor informatie of gegevens in dit document of waarnaar in dit document wordt verwezen. Zie de juridische mededeling voor auteursrechtelijke bepalingen van de lidstaat die verantwoordelijk is voor deze pagina.