Εθνικά ειδικά δικαστήρια

Slovensko

Στην παρούσα ενότητα παρέχονται πληροφορίες για την οργάνωση των ειδικών δικαστηρίων της Σλοβακίας.

Obsah zajišťuje
Slovensko

Διοικητικά δικαστήρια

Οι υποθέσεις διοικητικού δικαίου υπάγονται κυρίως στην αρμοδιότητα των περιφερειακών δικαστηρίων (krajský súd) και του Ανώτατου Δικαστηρίου της Σλοβακικής Δημοκρατίας (Najvyšší súd Slovenskej republiky).

Η Σλοβακική Δημοκρατία δεν διαθέτει χωριστά διοικητικά δικαστήρια· υπάρχουν όμως χωριστά τμήματα διοικητικών δικαστών.

Ειδικά δικαστήρια

Συνταγματικό Δικαστήριο

Το Συνταγματικό Δικαστήριο της Σλοβακικής Δημοκρατίας (Ústavný súd Slovenskej republiky) αποτελεί ανεξάρτητο δικαιοδοτικό όργανο με αρμοδιότητα να αποφαίνεται επί της συνταγματικότητας της νομοθεσίας.

Η έδρα του Συνταγματικού Δικαστηρίου βρίσκεται στην πόλη Košice, στη διεύθυνση Hlavná 110, Košice 042 65, ενώ το δικαστήριο διαθέτει παράρτημα στην Bratislava στη διεύθυνση Župné námestie 12.

Αρμοδιότητες

Σύμφωνα με το Σύνταγμα της Σλοβακικής Δημοκρατίας, το Συνταγματικό Δικαστήριο αποφαίνεται επί του κατά πόσον:

  • οι νόμοι είναι σύμφωνοι με το Σύνταγμα, τους συνταγματικούς νόμους και τις διεθνείς συμβάσεις οι οποίες έχουν υπογραφεί από το Εθνικό Συμβούλιο της Σλοβακικής Δημοκρατίας και έχουν κυρωθεί και δημοσιευτεί όπως ορίζει ο νόμος·
  • τα κυβερνητικά διατάγματα και οι γενικώς δεσμευτικές νομικές διατάξεις που θεσπίζονται από τα υπουργεία και άλλους φορείς της κεντρικής κυβέρνησης είναι σύμφωνα με το Σύνταγμα, τους συνταγματικούς νόμους και τις διεθνείς συμβάσεις οι οποίες έχουν υπογραφεί από το Εθνικό Συμβούλιο της Σλοβακικής Δημοκρατίας και έχουν κυρωθεί και δημοσιευτεί όπως ορίζει ο νόμος·
  • οι γενικώς δεσμευτικοί κανονισμοί είναι σύμφωνοι με το Σύνταγμα (άρθρο 68), τους συνταγματικούς νόμους, τις διεθνείς συμβάσεις οι οποίες έχουν υπογραφεί από το Εθνικό Συμβούλιο της Σλοβακικής Δημοκρατίας και έχουν κυρωθεί και δημοσιευτεί όπως ορίζει ο νόμος, και με τους νόμους, εκτός αν απαιτείται να αποφανθεί άλλο δικαστήριο·
  • οι γενικώς δεσμευτικές νομικές διατάξεις που θεσπίζονται από φορείς της τοπικής διοίκησης και οι γενικώς δεσμευτικοί κανονισμοί των φορέων της τοπικής αυτοδιοίκησης (βάσει του άρθρου 71 παράγραφος 2) είναι σύμφωνοι με το Σύνταγμα, τους συνταγματικούς νόμους, τις διεθνείς συμβάσεις οι οποίες έχουν υπογραφεί όπως ορίζει ο νόμος, με τους νόμους, τα κυβερνητικά διατάγματα και τις γενικώς δεσμευτικές νομικές διατάξεις που θεσπίζονται από τα υπουργεία και άλλους φορείς της κεντρικής κυβέρνησης, εκτός αν απαιτείται να αποφανθεί άλλο δικαστήριο επ’ αυτών.

Το Συνταγματικό Δικαστήριο οφείλει επίσης:

  • να αποφαίνεται επί του σύννομου χαρακτήρα των διεθνών συμβάσεων που αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης, για τις οποίες απαιτείται τόσο η σύμφωνη γνώμη του Εθνικού Συμβουλίου της Σλοβακικής Δημοκρατίας όσο και συμφωνία με το σύνταγμα και/ή συνταγματικό νόμο·
  • να αποφαίνεται κατά πόσον το αντικείμενο δημοψηφίσματος που προκηρύσσεται κατόπιν αιτήματος πολιτών ή ψηφίσματος του Εθνικού Συμβουλίου της Σλοβακικής Δημοκρατίας (σύμφωνα με το άρθρο 95 παράγραφος 1) είναι σύμφωνο προς το Σύνταγμα ή συνταγματικό νόμο·
  • να αποφαίνεται επί συγκρούσεων αρμοδιότητας μεταξύ φορέων της κεντρικής κυβέρνησης, εκτός εάν ο νόμος ορίζει ότι οι εν λόγω διαφορές εκδικάζονται από άλλη κρατική αρχή·
  • να αποφαίνεται επί προσφυγών που ασκούνται από φυσικά ή νομικά πρόσωπα τα οποία επικαλούνται προσβολή των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή ελευθεριών τους στο πλαίσιο διεθνούς σύμβασης που κυρώθηκε από τη Σλοβακική Δημοκρατία και δημοσιεύτηκε όπως ορίζει ο νόμος – εκτός εάν άλλο δικαστήριο πρέπει να αποφανθεί επί της προστασίας των εν λόγω δικαιωμάτων και ελευθεριών·
  • να αποφαίνεται επί προσφυγών που ασκούνται από φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης σχετικά με την αντισυνταγματικότητα ή την έλλειψη νομιμότητας αποφάσεων σχετικά με θέματα τοπικής αυτοδιοίκησης ή παρεμβάσεων σε τέτοια θέματα, εκτός αν απαιτείται να αποφανθεί άλλο δικαστήριο επ’ αυτών·
  • να ερμηνεύει το Σύνταγμα ή τους συνταγματικούς νόμους όταν ένα θέμα είναι αμφισβητούμενο·
  • να αποφαίνεται επί προσφυγών που ασκούνται κατά απόφασης που επιβεβαιώνει ή απορρίπτει την εντολή μέλους του Κοινοβουλίου·
  • να αποφαίνεται σχετικά με τη συνταγματικότητα ή τη νομιμότητα των εκλογών (για τον/την πρόεδρο της Σλοβακικής Δημοκρατίας, το Εθνικό Συμβούλιο της Σλοβακικής Δημοκρατίας, τους φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο)·
  • να αποφαίνεται επί προσφυγών που ασκούνται κατά του αποτελέσματος απλού ή δεσμευτικού δημοψηφίσματος για την απομάκρυνση του/της προέδρου της Σλοβακικής Δημοκρατίας·
  • να κρίνει κατά πόσον η απόφαση για τη διάλυση πολιτικού κόμματος ή κινήματος, ή για την αναστολή των δραστηριοτήτων του είναι σύμφωνη με τους συνταγματικούς και λοιπούς νόμους·
  • να αποφαίνεται σχετικά με την αποπομπή, η οποία κινείται από το Εθνικό Συμβούλιο, του/της προέδρου της Σλοβακικής Δημοκρατίας λόγω εκ προθέσεως παραβίασης του Συντάγματος ή προδοσίας·
  • να κρίνει κατά πόσον απόφαση κήρυξης κατάστασης έκτακτης ανάγκης και άλλες αποφάσεις που σχετίζονται με την απόφαση αυτή έχουν εκδοθεί σύμφωνα με το Σύνταγμα ή συνταγματικό νόμο.

Σύνθεση του δικαστηρίου

Το Συνταγματικό Δικαστήριο συγκροτείται από 13 δικαστές.

Οι δικαστές του Συνταγματικού Δικαστηρίου διορίζονται από τον πρόεδρο της Σλοβακικής Δημοκρατίας με θητεία 12 ετών, βάσει πρότασης του Εθνικού Συμβουλίου της Σλοβακικής Δημοκρατίας. Το Εθνικό Συμβούλιο πρέπει να προτείνει διπλάσιο αριθμό υποψηφίων δικαστών από εκείνον που θα διορίσει ο πρόεδρος.

Άλλες σχετικές πληροφορίες

Οι αποφάσεις του Συνταγματικού Δικαστηρίου λαμβάνονται σε τριμελή σύνθεση ή σε ολομέλεια.

Οι αποφάσεις του Συνταγματικού Δικαστηρίου είναι τελεσίδικες: ως εκ τούτου, δεν υπάρχει δυνατότητα προσφυγής κατ’ αυτών.

Το Συνταγματικό Δικαστήριο μπορεί να κινήσει διαδικασία κατόπιν παραλαβής σχετικής αίτησης, η οποία υποβάλλεται από:

  • τουλάχιστον το ένα πέμπτο του συνόλου των μελών του Εθνικού Συμβουλίου της Σλοβακικής Δημοκρατίας,
  • τον/την πρόεδρο της Σλοβακικής Δημοκρατίας,
  • την κυβέρνηση της Σλοβακικής Δημοκρατίας,
  • δικαστήριο,
  • τον/την γενικό/-ή εισαγγελέα (generálny prokurátor),
  • κάθε πρόσωπο του οποίου τα δικαιώματα εκδικάζονται σε υποθέσεις δυνάμει του άρθρου 127 (προσφυγές που ασκούνται από φυσικά ή νομικά πρόσωπα) και του άρθρου 127α (προσφυγές φορέων της τοπικής αυτοδιοίκησης),
  • το Ανώτατο Ελεγκτικό Συνέδριο της Σλοβακικής Δημοκρατίας (Najvyšší kontrolnýúrad Slovenskej republiky) στις περιπτώσεις που προβλέπονται στο άρθρο 126 παράγραφος 2 (ανεξάρτητα από το αν έχει δικαιοδοσία το Ανώτατο Ελεγκτικό Συνέδριο ή όχι),
  • τον/την πρόεδρο του Δικαστικού Συμβουλίου της Σλοβακικής Δημοκρατίας για θέματα που άπτονται της συνταγματικότητας της νομοθεσίας, σύμφωνα με το άρθρο 125 παράγραφος 1, όσον αφορά την απονομή της δικαιοσύνης,
  • τον διαμεσολαβητή για θέματα συνταγματικότητας της νομοθεσίας δυνάμει του άρθρου 125 παράγραφος 1, όταν η περαιτέρω εφαρμογή της νομοθεσίας αυτής μπορεί να θέσει σε κίνδυνο θεμελιώδη δικαιώματα ή ελευθερίες ή ανθρώπινα δικαιώματα και θεμελιώδεις ελευθερίες που απορρέουν από διεθνή σύμβαση η οποία έχει κυρωθεί από τη Σλοβακική Δημοκρατία και δημοσιευτεί όπως ορίζει ο νόμος,
  • οποιονδήποτε αμφισβητεί την ελεγκτική δραστηριότητα του Ανώτατου Ελεγκτικού Συνεδρίου της Σλοβακικής Δημοκρατίας στην περίπτωση που προβλέπεται στο άρθρο 126 παράγραφος 2.

Νομικές βάσεις δεδομένων

Ο ιστότοπος του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Σλοβακικής Δημοκρατίας παρέχει δωρεάν πρόσβαση στα ακόλουθα:

  • αποφάσεις του δικαστηρίου,
  • εκθέσεις σχετικά με πορίσματα και αποφάσεις,
  • δελτία Τύπου,
  • διεθνείς δραστηριότητες,
  • πληροφορίες σχετικά με το δικαστήριο.

Ειδικό Ποινικό Δικαστήριο

Το Ειδικό Ποινικό Δικαστήριο (Špecializovaný trestný súd) δημιουργήθηκε το 2009 για να διαδεχθεί το Ειδικό Δικαστήριο. Το Ειδικό Ποινικό Δικαστήριο αποφαίνεται επί ποινικών υποθέσεων και επί άλλων υποθέσεων οι οποίες ορίζονται από τη σχετική με τις δικαστικές διαδικασίες νομοθεσία (Κώδικας Ποινικής Δικονομίας). Είναι πρωτοβάθμιο δικαστήριο με καθεστώς περιφερειακού δικαστηρίου. Οι αρμοδιότητες και τα καθήκοντα του δικαστηρίου αυτού ορίζονται στο άρθρο 14 του νόμου 301/2005 (Κώδικας Ποινικής Δικονομίας).

Στοιχεία επικοινωνίας του Ειδικού Ποινικού Δικαστηρίου της Σλοβακικής Δημοκρατίας:

Διεύθυνση: Suvorovova č. 5/A, P.O.BOX 117, 902 01 Pezinok
Τηλ.: +421 33 69 031 14
Φαξ: +421 33 69 032 72

Αρμοδιότητες

Το Ειδικό Ποινικό Δικαστήριο είναι αρμόδιο να εκδικάζει υποθέσεις που αφορούν τις ακόλουθες αξιόποινες πράξεις:

  • ανθρωποκτονία εκ προθέσεως,
  • χειραγώγηση δημόσιων συμβάσεων και δημοπρασιών σύμφωνα με το άρθρο 266 παράγραφος 3 του Ποινικού Κώδικα,
  • πλαστογραφία και παραχάραξη/κιβδηλεία νομίσματος και τίτλων σύμφωνα με το άρθρο 270 παράγραφος 4 του Ποινικού Κώδικα,
  • κατάχρηση εξουσίας από δημόσιο λειτουργό σύμφωνα με το άρθρο 326 παράγραφοι 3 και 4 του Ποινικού Κώδικα σε συνδυασμό με τα αδικήματα των εδαφίων β), γ), ε), στ), ζ), η), θ), ιβ) ή ιγ),
  • δωροληψία σύμφωνα με τα άρθρα 328 έως 330 του Ποινικού Κώδικα,
  • δωροδοκία σύμφωνα με τα άρθρα 332 έως 334 του Ποινικού Κώδικα,
  • έμμεση δωροδοκία σύμφωνα με το άρθρο 336 του Ποινικού Κώδικα,
  • εκλογική δωροδοκία σύμφωνα με το άρθρο 336a του Ποινικού Κώδικα,
  • δωροδοκία στον τομέα του αθλητισμού σύμφωνα με το άρθρο 336b του Ποινικού Κώδικα,
  • σύσταση, οργάνωση ή προώθηση εγκληματικής οργάνωσης και τα ιδιαιτέρως σοβαρά αδικήματα που διαπράττονται από εγκληματικές οργανώσεις,
  • τρομοκρατία,
  • αδικήματα κατά της περιουσίας δυνάμει του τέταρτου τίτλου του ειδικού μέρους του Ποινικού Κώδικα ή οικονομικά αδικήματα δυνάμει του πέμπτου τίτλου του ειδικού μέρους του Ποινικού Κώδικα, αν το αδίκημα έχει προκαλέσει ζημία ή όφελος τουλάχιστον 25 000 φορές μεγαλύτερο από το ποσό της ζημίας ήσσονος σημασίας σύμφωνα με τον Ποινικό Κώδικα ή αν η αξία του διαπραχθέντος αδικήματος είναι τουλάχιστον 25 000 φορές μεγαλύτερη από το ποσό της ζημίας ήσσονος σημασίας σύμφωνα με τον Ποινικό Κώδικα,
  • ζημία εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
  • αδικήματα που συνδέονται με εκείνα που απαριθμούνται στα εδάφια α) έως ιβ) ή ιγ), εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις συνεκδίκασης υποθέσεων,
  • εξτρεμισμός σύμφωνα με το άρθρο 140α του Ποινικού Κώδικα.
Τελευταία επικαιροποίηση: 27/02/2023

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται το εκάστοτε κράτος μέλος. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν αναλαμβάνει καμία ευθύνη όσον αφορά τις πληροφορίες ή τα στοιχεία που περιλαμβάνονται ή για τα οποία γίνεται λόγος στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.