Έξοδα

Οικογενειακό δίκαιο — διαζύγιο

Οικογενειακό δίκαιο — επιμέλεια τέκνων και διατροφή

Εμπορικό δίκαιο — συμβάσεις

Εμπορικό δίκαιο — ευθύνη

Κανονιστικό πλαίσιο σχετικά με τις αμοιβές στον χώρο των νομικών επαγγελμάτων

Δικηγόροι

Στην Τσεχική Δημοκρατία υπάρχει ένας μόνο τύπος δικηγόρου. Δεν υπάρχουν χωριστά νομικά επαγγέλματα ανάλογα με αυτό του δικηγόρου, όπως οι «barristers» και οι «solicitors» στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Το διάταγμα του Υπουργείου Δικαιοσύνης αριθ. 177/1996, της 4 Ιουνίου 1996, ρυθμίζει τις αμοιβές και τις αποζημιώσεις που καταβάλλονται στους δικηγόρους για την παροχή νομικών υπηρεσιών (πίνακας δικηγορικών αμοιβών). Μετάφρασή του στα αγγλικά είναι διαθέσιμη στον ιστότοπο του τσεχικού Δικηγορικού Συλλόγου.

Η αμοιβή δικηγόρου μπορεί επίσης να ρυθμιστεί ιδιωτικά μεταξύ των εμπλεκομένων μερών.

Η εκπροσώπηση από δικηγόρο δεν είναι υποχρεωτική στις περισσότερες αστικές υποθέσεις (συμπεριλαμβανομένων των οικογενειακών και των εμπορικών υποθέσεων).

Πάγια έξοδα

Πάγια έξοδα στις αστικές δικαστικές διαδικασίες

Πάγια έξοδα των διαδίκων στις αστικές δικαστικές διαδικασίες

Ο νόμος αριθ. 549/1991 σχετικά με τα δικαστικά τέλη (δεν διατίθεται μετάφραση στα αγγλικά) ρυθμίζει τα τέλη που είναι καταβλητέα στις αστικές δικαστικές διαδικασίες. Τα τέλη διαφέρουν ανάλογα με το είδος της διαδικασίας. Σε ορισμένες περιπτώσεις καταβάλλονται πάγια τέλη· σε άλλες περιπτώσεις, το ύψος του τέλους ορίζεται σε ποσοστιαία βάση.

Σε κάθε περίπτωση, τα τέλη πρέπει να καταβληθούν σε τσεχικές κορόνες (CZK) και μπορούν να καταβληθούν με τραπεζικό έμβασμα στον λογαριασμό του δημόσιου ταμείου (ή του δικαστηρίου). Τέλη ύψους έως 5 000 CZK μπορούν να καταβληθούν μέσω ειδικών κρατικών χαρτοσήμων (státní kolek), τα οποία διατίθενται προς πώληση σε ταχυδρομεία και άλλα σημεία πώλησης.

Το δικαστήριο υποχρεούται να ενημερώσει το πρόσωπο που ασκεί αγωγή για το ακριβές ύψος του καταβλητέου δικαστικού τέλους.

Στάδιο της αστικής διαδικασίας κατά το οποίο πρέπει να καταβληθούν τα πάγια έξοδα

Τα δικαστικά τέλη είναι καταβλητέα κατά τον χρόνο γένεσης της σχετικής υποχρέωσης (π.χ. κατά την κατάθεση αγωγής). Αν ο υπόχρεος στην καταβολή του δεν καταβάλει οφειλόμενο για τη διαδικασία τέλος, το δικαστήριο τον καλεί να το καταβάλει εντός προθεσμίας που τάσσει για τον σκοπό αυτό. Αν η προθεσμία αυτή παρέλθει χωρίς ο υπόχρεος στην καταβολή του τέλους να το καταβάλει, το δικαστήριο διακόπτει τη διαδικασία.

Πάγια έξοδα στις ποινικές διαδικασίες

Πάγια έξοδα των διαδίκων στις ποινικές διαδικασίες

Η ποινική διαδικασία κινείται πάντοτε αυτεπαγγέλτως (από τον εισαγγελέα) και ο κατηγορούμενος καταβάλλει μόνο τα έξοδα της εκπροσώπησής του από δικηγόρο (αν δεν του παρέχεται δωρεάν υπεράσπιση ή υπεράσπιση με μερική κάλυψη του κόστους της). Ωστόσο, αν ο κατηγορούμενος κριθεί ένοχος με τελεσίδικη απόφαση, υποχρεούται να αποζημιώσει το κράτος για τα έξοδα της ποινικής διαδικασίας στο ποσό που ορίζει ο νόμος.

Στάδιο της ποινικής διαδικασίας κατά το οποίο πρέπει να καταβληθούν τα πάγια έξοδα

Δεν επιβάλλονται δικαστικά τέλη στις ποινικές διαδικασίες.

Πάγια έξοδα στις διαδικασίες ενώπιον του Συνταγματικού Δικαστηρίου

Πάγια έξοδα των διαδίκων στις διαδικασίες ενώπιον του Συνταγματικού Δικαστηρίου

Οι προσφυγές ενώπιον του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Τσεχικής Δημοκρατίας (Ústavní soud České republiky) δεν υπόκεινται στην καταβολή πάγιου δικαστικού τέλους, αλλά οι διάδικοι πρέπει να εκπροσωπούνται από δικηγόρο.

Στάδιο της διαδικασίας ενώπιον του Συνταγματικού Δικαστηρίου κατά το οποίο πρέπει να καταβληθούν τα πάγια έξοδα

Δεν επιβάλλονται πάγια δικαστικά τέλη.

Πληροφορίες που πρέπει να παρέχονται εκ των προτέρων από τους συνηγόρους

Δικαιώματα και υποχρεώσεις των διαδίκων

Οι συνήγοροι των διαδίκων δεν υποχρεούνται να παρέχουν εκ των προτέρων πληροφορίες.

Τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των διαδίκων μπορούν να ρυθμιστούν με συμφωνία μεταξύ του δικηγόρου και του εντολέα του.

Νομική βάση προσδιορισμού των εξόδων

Πού μπορώ να βρω πληροφορίες σχετικά με τον προσδιορισμό των εξόδων στην Τσεχική Δημοκρατία;

Συνιστάται να συμβουλευτείτε δικηγόρο για κάθε συγκεκριμένη περίπτωση. Μόλις ξεκινήσει η διαδικασία, το δικαστήριο υποχρεούται να γνωστοποιήσει στους διαδίκους το ποσό των οφειλόμενων δικαστικών τελών.

Σε ποιες γλώσσες μπορώ να βρω πληροφορίες σχετικά με τον προσδιορισμό των εξόδων στην Τσεχική Δημοκρατία;

Η μόνη επίσημη γλώσσα στην Τσεχική Δημοκρατία είναι η τσεχική. Ως εκ τούτου, δεν υπάρχει νομική υποχρέωση παροχής πληροφοριών σε άλλες γλώσσες. Επομένως, η ποιότητα των πληροφοριών εξαρτάται από την προθυμία και τις γνώσεις του προσώπου που τις παρέχει.

Πού μπορώ να βρω πληροφορίες σχετικά με τη διαμεσολάβηση;

Πληροφορίες σχετικά με τη διαμεσολάβηση διατίθενται στον ιστότοπο της Ένωσης Διαμεσολαβητών της Τσεχικής Δημοκρατίας (Asociace mediátorů České republiky — AMČR).

Πληροφορίες σχετικά με τους εγγεγραμμένους διαμεσολαβητές είναι δυνατόν να αντληθούν από τον ιστότοπο του Υπουργείου Δικαιοσύνης και/ή απευθείας μέσω αναζήτησης στη βάση δεδομένων του καταλόγου διαμεσολαβητών (Seznam mediátorů).

Πού μπορώ να βρω πληροφορίες σχετικά με τα έξοδα;

Διαθέσιμος ιστότοπος με πληροφορίες σχετικά με τα έξοδα

Δεν υπάρχει επίσημος ιστότοπος που να παρέχει πληροφορίες σχετικά με τα έξοδα.

Πού μπορώ να βρω πληροφορίες σχετικά με τη μέση διάρκεια των διαφόρων διαδικασιών;

Ο ιστότοπος του Υπουργείου Δικαιοσύνης περιέχει στατιστικά στοιχεία σχετικά με τις δραστηριότητες των δικαστηρίων και των εισαγγελιών.

Πού μπορώ να βρω πληροφορίες σχετικά με το μέσο συνολικό κόστος ορισμένης διαδικασίας;

Τα καταβλητέα έξοδα εξαρτώνται από τις περιστάσεις κάθε συγκεκριμένης υπόθεσης. Δεν υπάρχουν διαθέσιμες πληροφορίες σχετικά με το μέσο συνολικό κόστος των δικαστικών διαδικασιών.

Φόρος προστιθέμενης αξίας

Πώς μπορώ να βρω σχετικές πληροφορίες;

Τα δικαστικά τέλη απαλλάσσονται από τον ΦΠΑ και το ποσό τους είναι το τελικό. Ο πίνακας των δικηγορικών αμοιβών δεν περιλαμβάνει ΦΠΑ. Ωστόσο, ορισμένα δικηγορικά γραφεία υπόκεινται σε ΦΠΑ και χρεώνουν ΦΠΑ (με συντελεστή 21 %). Ο ΦΠΑ και ο τρόπος είσπραξης του φόρου αυτού ρυθμίζονται από τον νόμο αριθ. 235/2004 περί φόρου προστιθέμενης αξίας.

Ποιοι είναι οι εφαρμοστέοι συντελεστές;

Ο κανονικός συντελεστής είναι 21 %, ο μειωμένος συντελεστής είναι 15 %.

Νομική συνδρομή (ευεργέτημα πενίας)

Ανώτατα όρια εισοδήματος στον τομέα της αστικής δικαιοσύνης

Δεν προβλέπονται συγκεκριμένα ανώτατα όρια εισοδήματος. Στα κριτήρια επιλεξιμότητας για την παροχή δωρεάν νομικής συνδρομής δεν περιλαμβάνεται μόνο το εισόδημα του οικείου προσώπου, αλλά και η συνολική οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού του. Όταν το επιβάλλει η ανάγκη προστασίας των συμφερόντων ενός διαδίκου (ιδίως σε υποθέσεις πολύπλοκες από άποψη ουσιαστικού ή δικονομικού δικαίου) ή όταν οι διάδικοι πρέπει υποχρεωτικά να εκπροσωπούνται από δικηγόρο στο συγκεκριμένο είδος διαδικασίας και, ταυτόχρονα, οι περιστάσεις του διαδίκου δικαιολογούν την εν λόγω διαδικασία, το δικαστήριο διορίζει δικηγόρο ως συνήγορο του διαδίκου. Στη συνέχεια, η υποχρέωση του διαδίκου να καταβάλει αμοιβή στον δικηγόρο, καθώς και να καταβάλει τα δικαστικά τέλη, αίρεται από το δικαστήριο.

Δωρεάν νομική συνδρομή παρέχεται επίσης από τον Τσεχικό Δικηγορικό Σύλλογο (Česká advokátní komora) και εξειδικευμένες μη κυβερνητικές οργανώσεις (ανάλογα με το αντικείμενο της διαδικασίας).

Ανώτατα όρια εισοδήματος για τους κατηγορουμένους σε ποινικές διαδικασίες

Δεν προβλέπονται συγκεκριμένα ανώτατα όρια εισοδήματος. Το δικαστήριο διορίζει συνήγορο υπεράσπισης για τον κατηγορούμενο σε όλες τις περιπτώσεις στις οποίες η εκπροσώπηση από δικηγόρο είναι υποχρεωτική και ο κατηγορούμενος δεν διαθέτει δικηγόρο.

Αν ο κατηγορούμενος αποδείξει ότι δεν μπορεί να καλύψει τα έξοδα υπεράσπισής του, το δικαστήριο αποφασίζει ότι δικαιούται δωρεάν νομική υπεράσπιση ή υπεράσπιση με μερική κάλυψη του κόστους της.

Ανώτατα όρια εισοδήματος για τα θύματα (παθόντες) σε ποινικές διαδικασίες

Οι παθόντες ηλικίας κάτω των 18 ετών δικαιούνται να εκπροσωπηθούν δωρεάν από δικηγόρο στις ποινικές διαδικασίες, εκτός αν η διαδικασία αφορά το αδίκημα της παραμέλησης του καθήκοντος διατροφής και υποστήριξης (zanedbání povinné výživy).

Οι παθόντες που εμπίπτουν σε κάποια από τις ακόλουθες κατηγορίες επίσης δικαιούνται δωρεάν νομική εκπροσώπηση από δικηγόρο:

1. τα ιδιαίτερα ευάλωτα θύματα σύμφωνα με τον νόμο αριθ. 45/2013 για τα θύματα αξιόποινων πράξεων και για την τροποποίηση ορισμένων νόμων (νόμος για τα θύματα αξιόποινων πράξεων)·
2. τα πρόσωπα που υπέστησαν βαριά σωματική βλάβη ως αποτέλεσμα εκ προθέσεως αξιόποινης πράξης·
3. οι επιζώντες θύματος που απεβίωσε ως αποτέλεσμα της αξιόποινης πράξης·

τα πρόσωπα που αποδεικνύουν ότι δεν μπορούν να καλύψουν το κόστος της νομικής εκπροσώπησής τους. Τα πρόσωπα αυτά έχουν το δικαίωμα να επιλέξουν τα ίδια τον δικηγόρο τους· αν δεν το πράξουν, το αρμόδιο όργανο επιβολής του νόμου διορίζει δικηγόρο για λογαριασμό τους.

Αν ο παθών αποτελεί επίσης ιδιαίτερα ευάλωτο θύμα, λαμβάνει επιπλέον περιορισμένη νομική συνδρομή βάσει του νόμου για τα θύματα αξιόποινων πράξεων. Αυτή η μορφή νομικής συνδρομής παρέχεται από δικηγόρους οι οποίοι έχουν προσφερθεί εθελοντικά για να παρέχουν, έως ορισμένη έκταση, δωρεάν νομική συνδρομή σε θύματα αυτού του είδους και είναι εγγεγραμμένοι σε ειδικό μητρώο που τηρείται από το Υπουργείο Δικαιοσύνης.

Άλλες προϋποθέσεις που συνδέονται με την παροχή νομικής συνδρομής σε θύματα

Μη κυβερνητικές μη κερδοσκοπικές οργανώσεις που πληρούν τις καθορισμένες προϋποθέσεις και έχουν λάβει διαπίστευση από το Υπουργείο Δικαιοσύνης, καθώς και η Υπηρεσία Επιμελητών Κοινωνικής Αρωγής και Διαμεσολάβησης (Probační a mediační služba) μπορούν να παρέχουν νομικές πληροφορίες στα θύματα αξιόποινων πράξεων (ιδίως πληροφορίες σχετικά με τα δικαιώματά τους βάσει του νόμου για τα θύματα αξιόποινων πράξεων και τα δικαιώματα των παθόντων σε ποινικές διαδικασίες). Ωστόσο, οι εν λόγω νομικές πληροφορίες δεν συνιστούν άμεσα νομική συνδρομή.

Άλλες προϋποθέσεις που συνδέονται με την παροχή νομικής συνδρομής σε κατηγορουμένους

Οι παραπάνω πληροφορίες σχετικά με τα ανώτατα όρια εισοδήματος όσον αφορά τη νομική συνδρομή για τους κατηγορουμένους σε ποινικές διαδικασίες ισχύουν και εν προκειμένω.

Δικαστικές διαδικασίες που απαλλάσσονται από τέλη

Οι προσφυγές ενώπιον του Συνταγματικού Δικαστηρίου δεν υπόκεινται στην πληρωμή δικαστικών τελών. Ομοίως, δεν επιβάλλονται δικαστικά τέλη σε ορισμένα είδη διαδικασιών (που ορίζονται στο άρθρο 11 του νόμου αριθ. 549/1991 σχετικά με τα δικαστικά τέλη), για παράδειγμα στις υποθέσεις στις οποίες ο ενάγων είναι ανήλικος και σε ορισμένες άλλες υποθέσεις (π.χ. στις υποθέσεις στις οποίες το κράτος ή τα όργανά του είναι διάδικος, όταν η υπόθεση αφορά αίτηση ασύλου που έχει υποβληθεί από αλλοδαπό και στις υποθέσεις στις οποίες ένας διάδικος είναι «πρόσωπο που βρίσκεται σε ασθενέστερη θέση»).

Σε ποιες περιπτώσεις πρέπει να καταβάλει ο ηττηθείς διάδικος τα έξοδα του διαδίκου που κέρδισε τη δίκη;

Αυτό εξαρτάται, σε κάθε συγκεκριμένη περίπτωση, από τη διακριτική ευχέρεια του δικαστή (όπως περιγράφεται στην οριστική απόφαση του δικαστή)· το δικαστήριο μπορεί να καταδικάσει τον ηττηθέντα διάδικο στην καταβολή του συνόλου ή μέρους των δικαστικών εξόδων. Ωστόσο, αυτό δεν ισχύει για τις διαδικασίες διαζυγίου. Η απόφαση σχετικά με τα έξοδα συχνά καλύπτει και τα έξοδα εκπροσώπησης από δικηγόρο.

Αμοιβές και έξοδα πραγματογνωμόνων

Το δικαστήριο καταβάλλει αμοιβή στους πραγματογνώμονες που διορίζει. Τα έξοδα πραγματογνωμοσύνης βαρύνουν τους διαδίκους μόνο στις περιπτώσεις στις οποίες οι ίδιοι ζητούν τις υπηρεσίες του πραγματογνώμονα. Σε ορισμένες ειδικές περιπτώσεις, το δικαστήριο μπορεί να διατάξει τον ηττηθέντα διάδικο να καταβάλει την αμοιβή του πραγματογνώμονα.

Αμοιβές μεταφραστών και διερμηνέων

Το δικαστήριο υποχρεούται να καταβάλει τις αμοιβές των μεταφραστών και των διερμηνέων· όταν ένας διάδικος είναι αλλοδαπός που δεν κατανοεί την τσεχική γλώσσα, μπορεί να απευθύνεται στο δικαστήριο στη μητρική του γλώσσα.

Σχετικά παραρτήματα

Έκθεση της Τσεχικής Δημοκρατίας σχετικά με τη μελέτη για τη διαφάνεια των δαπανών   (703 Kb)