Schadeloosstelling vorderen van de dader

Hoe kan ik tijdens een proces (strafrechtelijke procedure) van een dader schadeloosstelling of andere vormen van genoegdoening vorderen, en tot wie moet ik die vordering richten?

U hebt het recht om in het kader van een strafprocedure een civiele schadevordering in te stellen tegen de verdachte. Een onderzoeksinstantie of het openbaar ministerie moet aan het slachtoffer uitleg geven over de procedure voor het instellen van een civiele vordering, de essentiële vereisten voor een civiele vordering, de termijn voor het instellen van een civiele vordering en de gevolgen van het verstrijken van deze termijn.

Op welk moment moet ik tijdens de strafprocedure een vordering indienen?

U kunt een civielrechtelijke procedure instellen binnen 10 dagen nadat u het strafdossier hebt onderzocht. U kunt ook vragen dat het openbaar ministerie deze termijn verlengt. Indien het Openbaar Ministerie het mogelijk acht de akkoordprocedure toe te passen, stelt het Openbaar Ministerie een redelijke termijn vast voor de indiening van een verzoek om een civielrechtelijke vordering.

Als de termijn wordt overschreden, wordt de civiele vordering teruggestuurd, maar in dat geval kunt u een vordering tot schadevergoeding indienen bij een civiele rechtbank.

Wat kan ik in die vordering vragen en hoe moet ik dat formuleren (een totaalbedrag opgeven en/of de afzonderlijke schadeposten, gederfde winst en rente specificeren)?

In een civiele procedure kunt u een vordering instellen die tot doel heeft de door het strafbare feit geschonden toestand van welzijn te herstellen of te verhelpen. De feitelijke omstandigheden die aan een dergelijke vordering ten grondslag liggen, moeten elkaar grotendeels overlappen met de feiten van het strafbare feit en het moet ook mogelijk zijn om een dergelijke vordering in een civiele procedure te behandelen.

Een civiele vordering moet schriftelijk worden ingesteld en de eiser en de verweerder vermelden, alsmede de duidelijk tot uitdrukking gebrachte vordering van het slachtoffer en de feitelijke omstandigheden en het bewijs waarop de vordering van het slachtoffer is gebaseerd. De vordering moet volledig zijn (d.w.z. de bedragen van alle soorten schade waarvoor het slachtoffer schadevergoeding vordert). In het kader van een vordering tot vergoeding van immateriële schade kan het bedrag van de gevorderde schadevergoeding naar goeddunken van de rechter onbepaald en billijk worden vergoed.

De rechter kan een termijn vaststellen voor het verhelpen van tekortkomingen in een civiele procedure.

Is er een specifiek formulier voor dergelijke verzoeken?

Er is geen specifiek formulier voor civiele vorderingen vastgesteld.

Welk bewijs moet ik overleggen ter ondersteuning van mijn vordering?

Een civiele vordering moet vergezeld gaan van het bewijs van de feiten die ten grondslag liggen aan de vordering van het slachtoffer en waarop het slachtoffer zich wil beroepen, ongeacht de door het openbaar ministerie aangevoerde bewijzen.

Zijn er aan mijn vordering gerechtskosten of andere kosten verbonden?

Het horen van een civiele procedure in een strafprocedure is vrijgesteld van betaling door de staat, met uitzondering van een civiele vordering tot vergoeding van immateriële schade, indien de vordering tot schadevergoeding is gebaseerd op andere redenen dan lichamelijk letsel of andere gezondheidsstoornissen of het overlijden van een zorgverlener.

Indien de civiele vordering wordt afgewezen, komen de kosten in verband met de procedure van de civiele vordering of het bewijs van publiekrechtelijke vordering ten laste van het slachtoffer. Indien de civiele vordering gedeeltelijk wordt toegewezen, verdeelt de rechter de kosten van de civiele procedure over het slachtoffer, de verdachte en de verweerder, rekening houdend met alle omstandigheden. De rechter kan ook beslissen dat de kosten van het slachtoffer in verband met de procedure in het kader van de civiele vordering geheel of gedeeltelijk ten laste komen van het slachtoffer, indien de veroordeling van de benadeelde partij voor hem uiterst onbillijk of onredelijk zou zijn.

Indien de rechter weigert kennis te nemen van de civiele vordering op grond van een beslissing tot vrijspraak of beëindiging van de strafprocedure, komen de kosten in verband met de procedure van de civiele vordering ten laste van de staat. Indien het gerecht om andere redenen weigert kennis te nemen van de civiele vordering, verdeelt de rechter de kosten van de procedure in het kader van de civiele vordering over het slachtoffer en de staat, rekening houdend met alle omstandigheden.

Kan ik voor en/of tijdens de procedure rechtsbijstand krijgen? Kan ik rechtsbijstand krijgen wanneer ik niet woon in het land waar de procedure plaatsvindt?

U ontvangt rechtsbijstand indien de in de Wet inzake rechtsbijstand genoemde gronden aanwezig zijn. Indien de rechtbank van oordeel is dat uw wezenlijke belangen mogelijk onvoldoende worden beschermd zonder bijstand van een advocaat, kan de rechtbank op eigen initiatief beslissen u rechtsbijstand te verlenen op grond van en volgens de procedure waarin de wet inzake rechtsbijstand voorziet.

Een persoon kan rechtsbijstand van de staat ontvangen indien zijn financiële situatie op het moment dat hij rechtsbijstand nodig heeft, betekent dat hij niet kan betalen voor de bevoegde juridische diensten, of indien hij slechts gedeeltelijk of in termijnen voor juridische diensten kan betalen, of indien zijn financiële situatie hem niet in staat stelt te voldoen aan de basisbehoeften voor levensonderhoud na betaling van juridische diensten.

Rechtsbijstand wordt verleend aan personen die op het tijdstip van indiening van de steunaanvraag in de Republiek Estland of in een andere lidstaat van de Europese Unie wonen of onderdaan zijn van de Republiek Estland of een andere lidstaat van de Europese Unie. Aan andere personen wordt alleen rechtsbijstand toegekend indien dit voortvloeit uit een internationale verplichting die Estland bindt.

In de wet worden de gronden voor de weigering van de verlening van rechtsbijstand uiteengezet. Er wordt geen rechtsbijstand verleend indien de verzoeker bijvoorbeeld in staat is zijn rechten als zodanig te beschermen; indien de aanvrager eigenaar is van onroerend goed dat zonder grote moeilijkheden kan worden verkocht om de kosten van juridische diensten te dekken, en indien de kosten van juridische diensten vermoedelijk niet meer dan het dubbele bedragen van het gemiddelde maandinkomen van de verzoeker, minus belastingen en verplichte verzekeringsuitkeringen, bedragen die bestemd zijn voor de nakoming van een uit de wet voortvloeiende onderhoudsverplichting, alsmede redelijke huisvestings- en vervoerskosten. Evenmin wordt staatssteun verleend indien het onder de gegeven omstandigheden duidelijk onwaarschijnlijk is dat de verzoeker in staat zal zijn zijn rechten te beschermen; wanneer om rechtsbijstand wordt verzocht om een vordering tot vergoeding van immateriële schade in te stellen en er geen dwingende redenen van openbaar belang zijn, of indien de mogelijke winst voor de verzoeker bij de beslechting van de zaak onredelijk klein is in vergelijking met de geraamde kosten van rechtsbijstand van de staat.

Rechtsbijstand wordt verleend op basis van het verzoek van de betrokkene. Indien een persoon als slachtoffer in een strafprocedure om staatssteun verzoekt, beslist de rechter die de zaak behandelt of, tijdens het vooronderzoek van een strafzaak, de rechter die bevoegd zal zijn om kennis te nemen van de zaak, over de verlening van rechtsbijstand.

Een aanvraag voor rechtsbijstand moet in het Ests worden ingediend met behulp van het desbetreffende aanvraagformulier. Een aanvraag kan ook in het Engels worden ingediend indien rechtsbijstand wordt aangevraagd door een natuurlijke persoon die in een andere lidstaat van de Europese Unie verblijft of onderdaan is van een andere lidstaat van de Europese Unie.

Een persoon die rechtsbijstand aanvraagt, moet bij zijn aanvraag een naar behoren uitgevoerde en ondertekende verklaring voegen over de financiële situatie van de aanvrager en, indien mogelijk, ander bewijs van deze situatie. Indien een persoon niet in Estland woont, moet hij bij zijn aanvraag een door de bevoegde autoriteit van het land van verblijf afgegeven verklaring betreffende zijn inkomen en inkomen van zijn gezinsleden in de laatste drie jaar voegen. Indien deze verklaring niet kan worden ingediend om redenen die onafhankelijk zijn van de verzoeker, kan zonder deze verklaring over de verlening van rechtsbijstand worden beslist.

Wanneer kan de strafrechter mijn vordering tegen de dader afwijzen of weigeren er uitspraak over te doen?

Een civiele vordering wordt met name afgewezen indien de vordering niet aan de vereisten voldoet, de strafprocedure wordt beëindigd of een vrijspraak wordt uitgesproken, en als u de gerechtskosten niet heeft betaald (mits dit wettelijk verplicht was). Een rechter kan ook weigeren kennis te nemen van een civiele vordering indien het slachtoffer of de civiele verweerder niet verschijnt tijdens de zitting en de zaak niet zonder hun aanwezigheid kan worden behandeld. Bovendien kan een rechter weigeren kennis te nemen van een civiele vordering indien een strafrechtelijke veroordeling wordt uitgesproken.

Een civiele vordering wordt afgewezen indien er geen gronden zijn om deze toe te wijzen.

Kan ik hoger beroep of een ander rechtsmiddel instellen tegen een dergelijke beslissing?

Als de rechtbank weigert kennis te nemen van uw civiele vordering, kunt u een schadevergoeding eisen bij een civiele rechtbank. U hebt het recht om beroep in te stellen tegen de uitspraak van de rechtbank van eerste aanleg bij een districtsrechtbank.

Als de rechter mij schadevergoeding heeft toegekend, hoe kan ik er dan zeker van zijn dat de beslissing tegen de dader ten uitvoer wordt gelegd en op welke hulp kan ik daarvoor een beroep doen?

Indien de veroordeelde het bij het vonnis toegekende bedrag niet betaalt, heeft u het recht zich op basis van het vonnis tot een gerechtsdeurwaarder te wenden en zal de deurwaarder de tenuitvoerleggingsprocedure regelen.