Mediacja w państwach UE

Z kim należy się skontaktować?

Służba kuratorska i mediacyjna Republiki Czeskiej (Probační a mediační služby ČR) jest centralnym organem ds. mediacji jako środka służącego rozwiązywaniu problemów związanych z konsekwencjami przestępstw między sprawcą a ofiarą w postępowaniu karnym. Służba ta podlega Ministerstwu Sprawiedliwości Republiki Czeskiej.

W celu skorzystania z mediacji w sprawach cywilnych istnieje możliwość zwrócenia się do jednego z mediatorów świadczących dane usługi. Dane kontaktowe mediatorów prowadzących działalność w Republice Czeskiej znaleźć można na różnych stronach internetowych, wpisując termin „mediacja”.

Listę mediatorów można znaleźć np. na stronach internetowych Czeskiego Stowarzyszenia Mediatorów, Czeskiej Rady Adwokackiej oraz Unii ds. Procedur Pojednawczych i Mediacyjnych Republiki Czeskiej. Dane kontaktowe służby kuratorskiej i mediacyjnej Republiki Czeskiej działającej w obszarze kompetencji właściwych sądów rejonowych można znaleźć na stronie internetowej służby.

Wykaz mediatorów zarejestrowanych zgodnie z ustawą nr 202/2012 o mediacji sporządzany przez Ministerstwo Sprawiedliwości jest dostępny tutaj.

Działalność w zakresie mediacji prowadzi wiele organizacji pozarządowych (NGO) oraz innych podmiotów.

W jakich dziedzinach dopuszcza się korzystanie z mediacji lub w jakich jest najbardziej rozpowszechniona?

Mediacja jest dopuszczalna w każdej dziedzinie prawa z wyjątkiem przypadków, gdy jest ona wyłączona na mocy ustawy. Dotyczy to prawa rodzinnego, prawa handlowego i prawa karnego. Zgodnie z czeskim kodeksem postępowania cywilnego, przewodniczący składu sędziowskiego może – w razie potrzeby i w odpowiednich przypadkach – zobowiązać strony postępowania do odbycia wstępnego trzygodzinnego spotkania z mediatorem. W takich przypadkach postępowanie może zostać zawieszone na okres do trzech miesięcy.

Czy istnieją szczególne reguły, do których należy się zastosować?

Tak, mediacja podlega ustawie nr 202/2012 o mediacji oraz – w zakresie postępowań karnych – ustawie nr 257/2000 o służbie kuratorskiej i mediacyjnej Republiki Czeskiej.

Informacje i szkolenia

Zarejestrowany mediator prowadzący działalność zgodnie z ustawą nr 202/2012 o mediacji musi złożyć egzamin zawodowy przed komisją wyznaczaną przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Mediator prowadzący działalność w zakresie kompetencji służby kuratorskiej i mediacyjnej zgodnie z ustawą nr 257/2000 o służbie kuratorskiej i mediacyjnej Republiki Czeskiej musi złożyć egzamin kwalifikacyjny.

Szkolenia mediatorów prowadzących działalność w zakresie sądownictwa karnego zapewnia służba kuratorska i mediacyjna. Szkolenia w zakresie mediacji w sprawach niemających charakteru karnego oferuje natomiast duża liczba podmiotów i instytucji oświatowych.

Jakie są koszty mediacji?

Mediacja świadczona przez służbę kuratorską i mediacyjną jest bezpłatna, bądź jej koszty ponosi państwo.

Jeżeli sąd zawiesi postępowanie w sprawie cywilnej i zobowiąże strony do odbycia wstępnego spotkania z mediatorem, to koszty pierwszych trzech godzin spotkania mediacyjnego opiewają na kwotę ustaloną w przepisach wykonawczych (400 CZK za każdą rozpoczętą godzinę) i są ponoszone po równo przez obydwie strony (jeżeli któraś ze stron jest zwolniona z opłat sądowych, ponosi je państwo). Jeżeli mediacja zostanie przedłużona ponad te trzy godziny, to dalsze koszty będą dalej ponoszone po równo przez każdą ze stron, aż do kwoty uzgodnionej między mediatorem a stronami mediacji (tj. postępowania).

Czy ugoda zawarta w wyniku mediacji może być egzekwowana?

Dyrektywa 2008/52/WE zezwala na wnoszenie przez strony sporu wniosku o nadanie pisemnej ugodzie zawartej w wyniku mediacji klauzuli wykonalności. Ugodę zawartą między stronami mediacji w sprawie cywilnej można przedłożyć sądowi w celu uznania w kontekście dalszego postępowania. Wyniki mediacji prowadzonej w kontekście postępowania karnego przez służbę kuratorską i mediacyjną mogą zostać uwzględnione przez prokuratora oraz sąd podczas podejmowania decyzji w danej sprawie.