Διαζύγιο και δικαστικός χωρισμός

1 Ποιες είναι οι προϋποθέσεις έκδοσης διαζυγίου;

Το δικαστήριο αποφασίζει να εκδώσει διαζύγιο βάσει αίτησης που υποβάλλει ο ένας εκ των συζύγων. Κατά τη διάρκεια της δίκης, το δικαστήριο καθορίζει αφενός κατά πόσον υφίστανται λόγοι διαζυγίου, δηλαδή εάν ο γάμος έχει κλονιστεί, και αφετέρου τους λόγους που οδήγησαν στον εν λόγω κλονισμό.

Ο γάμος θεωρείται αυτομάτως ότι έχει κλονιστεί εάν έχει διαρκέσει τουλάχιστον ένα χρόνο, οι σύζυγοι δεν ζουν πλέον μαζί για διάστημα τουλάχιστον έξι μηνών και ο άλλος σύζυγος συνυποβάλλει την αίτηση διαζυγίου. Το δικαστήριο δεν εξακριβώνει τους λόγους κλονισμού του γάμου, αλλά εκδίδει το διαζύγιο εφόσον αποφανθεί ότι οι σύζυγοι προχωρούν σε πανομοιότυπες και αληθείς καταθέσεις σχετικά με τον κλονισμό και την πρόθεσή τους να εκδοθεί διαζύγιο, και υποβάλλουν:

• τελεσίδικη δικαστική απόφαση με την οποία εγκρίνεται η συμφωνία για την επιμέλεια και το δικαίωμα επικοινωνίας για ανήλικο τέκνο το οποίο δεν έχει αποκτήσει πλήρη δικαιοπρακτική ικανότητα για την περίοδο μετά το διαζύγιο
• γραπτή συμφωνία με επίσημα επικυρωμένες υπογραφές, με την οποία διευθετούνται ζητήματα οικονομικού χαρακτήρα, δικαιώματα και υποχρεώσεις που απορρέουν από την κοινή τους διαμονή, καθώς και η χορήγηση διατροφής για την περίοδο μετά το διαζύγιο.

Αν οι σύζυγοι έχουν ανήλικο τέκνο, τότε το διαζύγιο δεν χορηγείται εφόσον ειδικοί λόγοι υπαγορεύουν ότι κάτι τέτοιο αντίκειται στο συμφέρον του τέκνου (π.χ. σωματική ή διανοητική αναπηρία). Δεν χορηγείται διαζύγιο έως ότου εκδοθεί τελεσίδικη δικαστική απόφαση για την επιμέλεια και το δικαίωμα επικοινωνίας για το ανήλικο τέκνο κατά την περίοδο μετά το διαζύγιο.

Αν ο σύζυγος που δεν ήταν πρωτίστως υπεύθυνος για τον κλονισμό του γάμου λόγω παραβίασης των γαμικών υποχρεώσεων διαφωνεί με την αίτηση διαζυγίου και θα υποστεί σοβαρή ζημία λόγω αυτού, το δικαστήριο απορρίπτει την αίτηση εφόσον έκτακτες περιστάσεις καταδεικνύουν ότι ο γάμος πρέπει να διατηρηθεί. Ωστόσο, εάν οι σύζυγοι δεν ζουν μαζί για διάστημα τουλάχιστον τριών ετών, το δικαστήριο λύει τον γάμο εάν αυτός έχει κλονιστεί.

2 Ποιοι είναι οι λόγοι διαζυγίου;

Λόγο διαζυγίου συνιστά ένας βαθύς, μόνιμος και ανεπανόρθωτος κλονισμός του γάμου, στο πλαίσιο του οποίου οι σύζυγοι δεν αναμένεται να μπορέσουν να ζήσουν ξανά μαζί.

3 Ποιές είναι οι νομικές συνέπειες του διαζυγίου όσον αφορά:

3.1 τις προσωπικές σχέσεις των συζύγων (π.χ. επώνυμο);

Ο/Η σύζυγος που έχει αποκτήσει το επώνυμο του άλλου συζύγου δύναται να ενημερώσει το ληξιαρχείο, εντός έξι μηνών από την τελεσίδικη έκδοση της απόφασης διαζυγίου, ότι επιθυμεί να επανέλθει στο πρότερο επώνυμό του/της ή ότι δεν θα προσθέτει πλέον το επώνυμο του άλλου συζύγου στο αρχικό του/της επώνυμο.

3.2 την κατανομή των περιουσιακών στοιχείων των συζύγων;

Με την έκδοση του διαζυγίου, οι σύζυγοι παύουν να κατέχουν από κοινού την κοινή περιουσία.

Αν η κοινή περιουσία ρευστοποιηθεί, καταστραφεί ή μειωθεί σε μέγεθος, ακυρώνονται οι πρότερες κοινές υποχρεώσεις και τα δικαιώματα μέσω διακανονισμού. Η συμφωνία διακανονισμού πρέπει να συνταχθεί γραπτώς εφόσον συνήφθη κατά τη διάρκεια του γάμου ή αν για το αντικείμενο του διακανονισμού  απαιτείται επίσης γραπτή συμφωνία βάσει της σύμβασης μεταβίβασης ιδιοκτησίας. Αν οι σύζυγοι δεν καταλήξουν σε διακανονισμό σχετικά με την κοινή τους περιουσία, το δικαστήριο θα προβεί σε διακανονισμό της κοινής περιουσίας κατόπιν αιτήματος ενός εκ των συζύγων. Κατά τον διακανονισμό που αφορά την κοινή περιουσία, το δικαστήριο ξεκινά από την παραδοχή ότι οι σύζυγοι έχουν ίσο μερίδιο στα περιουσιακά στοιχεία που αποτελούν την κοινή τους περιουσία. Κάθε σύζυγος έχει δικαίωμα να ζητήσει επιστροφή της συνεισφοράς του στην κοινή περιουσία και υποχρεούται να επιστρέψει κάθε ποσό προερχόμενο από την κοινή περιουσία το οποίο κατεβλήθη για τα προσωπικά περιουσιακά του/της στοιχεία. Κατά τη διάρκεια του διακανονισμού, η προσοχή εστιάζεται στις ανάγκες των εξαρτώμενων τέκνων, στον τρόπο με τον οποίο οι σύζυγοι παρείχαν φροντίδα στην οικογένεια (ιδίως στον τρόπο με τον οποίο παρείχαν φροντίδα στα τέκνα και στην οικογενειακή κατοικία) και στη συνεισφορά τους στην απόκτηση και διατήρηση της αξίας των περιουσιακών στοιχείων που συνιστούν την κοινή τους περιουσία.

Αν εντός τριών ετών από το διαζύγιο δεν έχει συναφθεί συμφωνία διακανονισμού ούτε έχει κατατεθεί αίτηση διακανονισμού με δικαστική απόφαση, τα ενσώματα κινητά περιουσιακά στοιχεία θεωρείται ότι ανήκουν στο άτομο που τα χρησιμοποιεί ως ιδιοκτήτης αποκλειστικά για την κάλυψη των αναγκών του, των αναγκών της οικογένειάς του ή των αναγκών του νοικοκυριού του. Τα λοιπά ενσώματα κινητά καθώς και τα ακίνητα περιουσιακά στοιχεία θεωρείται ότι ανήκουν από κοινού και στους δύο, με κάθε συνιδιοκτήτη να έχει ίσο μερίδιο το ίδιο ισχύει για τα λοιπά δικαιώματα ιδιοκτησίας, τις εισπρακτέες απαιτήσεις και τις οφειλές.

3.3 τα ανήλικα τέκνα των συζύγων;

Πριν από τη χορήγηση διαζυγίου στους γονείς ανήλικου τέκνου το οποίο δεν έχει αποκτήσει δικαιοπρακτική ικανότητα, το δικαστήριο καθορίζει τα δικαιώματα και τις ευθύνες των συζύγων απέναντι στο τέκνο για την περίοδο μετά το διαζύγιο. Ειδικότερα, το δικαστήριο ορίζει τον σύζυγο που αναλαμβάνει την επιμέλεια του τέκνου και τον τρόπο με τον οποίο καθένας εκ των συζύγων συμβάλλει στη διατροφή του τέκνου.

3.4 την υποχρέωση καταβολής διατροφής στον άλλο σύζυγο;

Δικαίωμα διατροφής έχει ο/η διαζευγμένος σύζυγος που δεν είναι σε θέση να συντηρηθεί, εφόσον η εν λόγω ανικανότητα οφείλεται στον γάμο ή συνδέεται με αυτόν. Κατά τον καθορισμό της διατροφής, λαμβάνονται ιδίως υπόψη η ηλικία, η κατάσταση της υγείας κατά την έκδοση του διαζυγίου και το τέλος της φροντίδας των τέκνων που έχουν προκύψει από τον γάμο. Αν το ζεύγος δεν καταλήξει σε συμφωνία σχετικά με το ύψος της διατροφής, το δικαστήριο αποφασίζει βάσει πρότασης ενός εκ των συζύγων. Η εν λόγω διατροφή μπορεί να καταβληθεί κατ’ αποκοπή ή σε δόσεις.

Αν οι σύζυγοι ή το διαζευγμένο ζεύγος δεν συμφωνήσoυν για τη διατροφή, το δικαστήριο δύναται να ορίσει το ύψος της διατροφής βάσει πρότασης του συζύγου που δεν είναι κατεξοχήν υπεύθυνος για τον κλονισμό του γάμου και ο οποίος υπέστη σοβαρή ζημία λόγω του διαζυγίου, όχι όμως για διάστημα άνω των τριών ετών από το διαζύγιο.

Το δικαίωμα διατροφής λήγει εάν ο/η δικαιούχος σύζυγος συνάψει νέο γάμο ή καταχωρημένη συμβίωση.

4 Τι σημαίνει στην πράξη ο νομικός όρος «δικαστικός χωρισμός»;

Στην Τσεχική Δημοκρατία δεν υφίσταται δικαστικός χωρισμός.

5 Ποιες είναι οι προϋποθέσεις του δικαστικού χωρισμού;

Βλέπε ερώτηση αριθ. 4.

6 Ποιες είναι οι νομικές συνέπειες του δικαστικού χωρισμού;

Βλέπε ερώτηση αριθ. 4.

7 Τι σημαίνει στην πράξη η έννοια «ακύρωση του γάμου»;

Το δικαστήριο ακυρώνει γάμο ακόμα και χωρίς να έχει υποβληθεί αίτηση, σε περίπτωση που συνήφθη μεταξύ ήδη έγγαμου άνδρα ή ήδη έγγαμης γυναίκας, με πρόσωπο που βρισκόταν ήδη σε καταχωρημένη συμβίωση ή σε άλλη παρόμοια σχέση στο εξωτερικό, εάν ο εν λόγω γάμος, συμβίωση ή άλλη παρόμοια σχέση υφίσταται ακόμα ή μεταξύ προγόνου και απογόνου, μεταξύ αδερφών ή μεταξύ ατόμων που συνδέονται με υιοθεσία.

Το δικαστήριο ακυρώνει γάμο κατόπιν αίτησης ενός εκ των συζύγων του οποίου η συναίνεση για σύναψη γάμου δόθηκε κατόπιν πίεσης, και η πίεση αυτή συνίσταται στη χρήση βίας ή απειλών βίας, ή του οποίου η συναίνεση για σύναψη γάμου προέκυψε αποκλειστικά από σφάλμα που αφορά την ταυτότητα του μέλλοντος συζύγου ή τον χαρακτήρα των γαμήλιων διαπραγματεύσεων. Η αίτηση πρέπει να κατατεθεί εντός ενός έτους από την πρώτη ημέρα κατά την οποία ο/η σύζυγος είχε τη δυνατότητα να το κάνει δεδομένων των συνθηκών, ή από την πρώτη ημέρα κατά την οποία έλαβε γνώση της πραγματικής κατάστασης. Το δικαστήριο ακυρώνει γάμο κατόπιν αίτησης προσώπου που έχει νόμιμο συμφέρον ή εφόσον ο γάμος συνήφθη παρά την ύπαρξη νομικού κωλύματος (π.χ. γάμος ανηλίκου ή απουσία δικαιοπρακτικής ικανότητας κάτι τέτοιο δεν ισχύει στην περίπτωση περιορισμένης δικαιοπρακτικής ικανότητας).

Ο γάμος είναι άκυρος εάν, στην περίπτωση τουλάχιστον ενός εκ των ατόμων που πρόκειται να συνάψουν γάμο, δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις που θα έπρεπε ανεπιφύλακτα να πληρούνται όσον αφορά τη συναίνεσή τους σε γάμο, τη γαμήλια τελετή ή ζητήματα που συνδέονται με αυτήν.

8 Ποιοι είναι οι λόγοι ακύρωσης του γάμου;

Βλέπε ερώτηση αριθ. 7.

9 Ποιες είναι οι νομικές συνέπειες της ακύρωσης ενός γάμου;

Γάμος που ακυρώνεται από το δικαστήριο θεωρείται ότι δεν τελέστηκε ποτέ (ex tunc). Ωστόσο, θεωρείται έγκυρος μέχρι τη στιγμή που το δικαστήριο τον κηρύσσει άκυρο. Οι ίδιες διατάξεις διέπουν τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των συζύγων έναντι των τέκνων και της περιουσίας τους μετά την ακύρωση γάμου, όπως στην περίπτωση διαζυγίου. Η ακύρωση γάμου συνεπάγεται την ακύρωση κάθε δήλωσης εκ μέρους των φερόμενων ως συζύγων σχετικά με το επώνυμό τους. Στη συνέχεια, αμφότεροι οι σύζυγοι επαναφέρουν το αρχικό τους επώνυμο και δεν έχουν κανένα δικαίωμα να επιλέξουν το επώνυμό τους. Μετά την ακύρωση του γάμου, τα επώνυμα των τέκνων δεν αλλάζουν. Ο σύζυγος της μητέρας διατηρεί το τεκμήριο πατρότητας ακόμα και μετά την ακύρωση του γάμου.

10 Υπάρχουν εναλλακτικά εξωδικαστικά μέσα επίλυσης των θεμάτων που αφορούν ένα διαζύγιο, χωρίς προσφυγή στη δικαιοσύνη;

Υπάρχουν διάφορες συμβουλευτικές υπηρεσίες για τις οικογενειακές, συζυγικές και διαπροσωπικές σχέσεις. Μια άλλη επιλογή είναι η διαμεσολάβηση. Περαιτέρω πληροφορίες είναι διαθέσιμες στον δικτυακό τόπο της Ένωσης Διαμεσολαβητών της Τσεχικής Δημοκρατίας και της Ένωσης Συμβούλων Γάμου και Οικογένειας της Τσεχικής Δημοκρατίας - βλέπε τους παρακάτω συνδέσμους. Ωστόσο, η λύση ενός γάμου με διαζύγιο μπορεί να πραγματοποιηθεί με τελεσίδικη απόφαση που εκδίδεται από δικαστήριο.

11 Πού πρέπει να καταθέσω την αίτηση αγωγής διαζυγίου/δικαστικού χωρισμού/ακύρωσης γάμου; Ποιες είναι οι επίσημες διαδικασίες και ποια τα σχετικά έγγραφα που πρέπει να συνυποβάλλονται με την αγωγή;

Η αίτηση για την έναρξη διαδικασίας διαζυγίου και η αίτηση για την έναρξη διαδικασίας ακύρωσης κατατίθενται στο πρωτοδικείο της περιφέρειας στην οποία το ζεύγος είχε την τελευταία κοινή του κατοικία στην Τσεχική Δημοκρατία, με την προϋπόθεση ότι τουλάχιστον ο ένας εκ των δύο συζύγων διαμένει στην περιφέρεια δικαιοδοσίας του δικαστηρίου. Εάν το εν λόγω δικαστήριο δεν υφίσταται, δικαιοδοσία έχει το γενικό δικαστήριο του/της συζύγου που δεν κατέθεσε την αίτηση για την έναρξη της διαδικασίας και αν δεν υφίσταται τέτοιο δικαστήριο, τότε αρμόδιο είναι το γενικό δικαστήριο του/της συζύγου που κατέθεσε την αίτηση για την έναρξη της διαδικασίας. Το γενικό δικαστήριο φυσικού προσώπου είναι το πρωτοδικείο της περιφέρειας στην οποία έχει την κατοικία του το εν λόγω πρόσωπο και, αν δεν έχει κατοικία, η περιφέρεια στην οποία διαμένει. Ως κατοικία νοείται το μέρος στο οποίο κατοικεί ένα πρόσωπο με την πρόθεση να μείνει εκεί μονίμως (ενδέχεται επίσης να υπάρχουν αρκετά τέτοια μέρη, επομένως όλα τα αντίστοιχα δικαστήρια νοούνται ως γενικό δικαστήριο). Για περισσότερες λεπτομέρειες, ανατρέξτε στις πληροφορίες σχετικά με τη δικαιοδοσία των δικαστηρίων.

Η αίτηση πρέπει να κατατεθεί γραπτώς, να καταδεικνύει σαφώς το δικαστήριο για το οποίο προορίζεται και το πρόσωπο που την καταθέτει, καθώς επίσης να δηλώνει με σαφήνεια τους διαδίκους (πλήρες όνομα, επώνυμο, ημερομηνία γέννησης, διεύθυνση μόνιμης κατοικίας ή ταχυδρομική διεύθυνση) και τον γάμο στον οποίο αναφέρεται (ημερομηνία και συνθήκες σύναψης του γάμου,  εξέλιξη και αιτίες κλονισμού του). Η αίτηση πρέπει να είναι υπογεγραμμένη και να φέρει ημερομηνία. Στην περίπτωση αίτησης στην οποία αμφότεροι οι σύζυγοι έχουν συναινέσει στην έκδοση διαζυγίου, αυτή πρέπει να φέρει τις υπογραφές και των δύο. Τα εικαζόμενα γεγονότα που παρατίθενται στην αίτηση πρέπει να συνοδεύονται από αποδεικτικά στοιχεία.

12 Μπορώ να τύχω νομικής συνδρομής για τα έξοδα της διαδικασίας;

Εν γένει, οι διάδικοι δεν δικαιούνται αποζημίωση για τα δικαστικά έξοδα του διαζυγίου, την ακύρωση του γάμου ή την έκδοση απόφασης σχετικά με το αν ο γάμος είναι άκυρος ή όχι. Το δικαστήριο δύναται να χορηγήσει αποζημίωση για τα εν λόγω έξοδα ή για μέρος αυτών εφόσον κάτι τέτοιο δικαιολογείται βάσει των συνθηκών της υπόθεσης ή της κατάστασης στην οποία βρίσκονται οι διάδικοι. Κατόπιν αίτησης, ο πρόεδρος του δικαστηρίου δύναται να χορηγήσει σε διάδικο πλήρη ή μερική απαλλαγή από τα δικαστικά έξοδα, με την προϋπόθεση ότι κάτι τέτοιο δικαιολογείται από την κατάσταση του διαδίκου και εφόσον δεν συνεπάγεται την αυθαίρετη ή προδήλως μάταιη εφαρμογή ή την παρεμπόδιση δικαιώματος. Ο διάδικος δύναται επίσης να αιτηθεί στο δικαστήριο τον ορισμό νομικού συμβούλου (δικηγόρου), αν καθίσταται αναγκαίο για την προστασία των συμφερόντων του διαδίκου στη δικαστική διαδικασία. Το δικαστήριο δύναται επίσης να ορίσει νομικό σύμβουλο πριν από την έναρξη της διαδικασίας, όμως ο διάδικος πρέπει να πληροί τις προϋποθέσεις εξαίρεσης από τα δικαστικά έξοδα. Ο διάδικος πρέπει να παράσχει στο δικαστήριο αποδεικτικά στοιχεία  σχετικά με την κοινωνική του κατάσταση και το εισόδημα.

Εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις που ορίζονται από τον νόμο για τους δικηγόρους, μπορεί επίσης να κατατεθεί στον τσεχικό Δικηγορικό Σύλλογο αίτηση για την παροχή νομικού συμβούλου δωρεάν ή έναντι χαμηλής αμοιβής.

13 Υπάρχει δυνατότητα προσφυγής κατά απόφασης διαζυγίου/δικαστικού χωρισμού/ακύρωσης γάμου;

Μπορεί να ασκηθεί προσφυγή κατά απόφασης για τη χορήγηση ή την ακύρωση διαζυγίου εντός δεκαπέντε ημερών από την ημερομηνία παραλαβής έντυπου αντίγραφου της δικαστικής απόφασης. Η προσφυγή υποβάλλεται γραπτώς στο δικαστήριο στο οποίο ασκείται. Εάν εκδοθεί διορθωτική απόφαση σε σχέση με την αρχική, η προθεσμία αρχίζει και πάλι από την ημερομηνία  κατά την οποία η διορθωτική απόφαση παράγει έννομα αποτελέσματα. Μια προσφυγή θεωρείται επίσης ότι έχει ασκηθεί εμπρόθεσμα ακόμα και αν καταφθάσει μετά τη λήξη της προθεσμίας των δεκαπέντε ημερών, εφόσον ο προσφεύγων ενήργησε βάσει εσφαλμένων οδηγιών που έλαβε από το δικαστήριο σχετικά με την προσφυγή. Η προσφυγή δεν είναι παραδεκτή εάν χορηγήθηκε κοινή αίτηση διαζυγίου.

14 Τι πρέπει να κάνω για να επιτύχω αναγνώριση στο παρόν κράτος μέλος απόφασης διαζυγίου/δικαστικού χωρισμού/ακύρωσης γάμου η οποία έχει εκδοθεί από δικαστήριο άλλου κράτους μέλους;

Εκτός από την περίπτωση που η εκδοθείσα απόφαση σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ (με εξαίρεση τη Δανία) εμπίπτει στο χρονικό πεδίο εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2201/2003 του Συμβουλίου (Βρυξέλλες IIα), η απόφαση αναγνωρίζεται χωρίς ειδική διαδικασία. Το Ληξιαρχείο απλώς λαμβάνει υπόψη την απόφαση και προχωρά σε επιπλέον καταχώριση στο κατάλληλο μητρώο αμέσως μόλις κατατεθούν τα απαιτούμενα έγγραφα, δηλαδή η τελεσίδικη απόφαση δικαστηρίου που βρίσκεται σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ ή επικυρωμένο αντίγραφο αυτής, η οποία αφορά διαζύγιο, δικαστικό χωρισμό ή ακύρωση γάμου, συνοδευόμενη από επίσημη μετάφραση στα τσεχικά, καθώς και το πιστοποιητικό που αναφέρεται στο άρθρο 39 του κανονισμού Βρυξέλλες IIα (ή στο άρθρο 33 του κανονισμού Βρυξέλλες IIα). Τα δικαστήρια που εξέδωσαν απόφαση διαζυγίου, δικαστικού χωρισμού ή ακύρωσης γάμου εκδίδουν πιστοποιητικό κατόπιν αίτησης των διαδίκων. Η υποχρέωση υποβολής του εν λόγω πιστοποιητικού μπορεί να αρθεί εάν όλα τα γεγονότα που θα περιελάμβανε άλλως το πιστοποιητικό περιλαμβάνονται στην απόφαση καθαυτή, ή σε άλλα έγγραφα που έχουν υποβληθεί (π.χ. αν η απόφαση που έχει υποβληθεί είναι τελεσίδικη).

Ωστόσο, o ενδιαφερόμενoς μπορεί να ζητήσει από το αρμόδιο πρωτοδικείο την έκδοση απόφασης για την αναγνώριση ή μη αναγνώριση της απόφασης, για παράδειγμα εάν υπάρχει ανάγκη να διασαφηνιστεί αν ο γάμος υφίσταται ή όχι (άρθρο 21 παράγραφος 3 του κανονισμού Βρυξέλλες IIα). Ωστόσο, η εν λόγω περίπτωση αφορά μόνο το δικαίωμα του ενδιαφερομένου και δεν συνιστά υποχρέωση αυτό το είδος δικαστικής απόφασης δεν αποτελεί προϋπόθεση για μια συνήθη καταχώριση στο Ληξιαρχείο.

Αν η απόφαση εκδόθηκε σε άλλο κράτος μέλος πριν από την 1η Μαΐου 2004 και τουλάχιστον ο ένας εκ των διαδίκων είναι τσέχος υπήκοος, οι αποφάσεις επί γαμικών ζητημάτων αναγνωρίζονται βάσει ειδικής απόφασης του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Τσεχικής Δημοκρατίας. Οι αποφάσεις που έχουν εκδοθεί στο εξωτερικό και έχουν εγκριθεί ως τελεσίδικες ή άλλα απαιτούμενα έγγραφα (π.χ. πιστοποιητικό γάμου) κατατίθενται στο Ανώτατο Δικαστήριο της Τσεχικής Δημοκρατίας συνοδευόμενες από επίσημη μετάφραση στα τσεχικά και από την κατάλληλη ανώτερη πιστοποίηση (νόμιμη επικύρωση από διπλωματικές αρχές, επισημείωση), εκτός εάν ορίζεται διαφορετικά σε διεθνή συνθήκη. Περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με αυτές τις διαδικασίες διατίθενται στον δικτυακό τόπο του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Τσεχικής Δημοκρατίας - βλέπε τον παρακάτω σύνδεσμο.

Ορισμένες διμερείς συμφωνίες για την παροχή νομικής συνδρομής, που είναι δεσμευτικές για την Τσεχική Δημοκρατία (πρόκειται για συμφωνίες με τη Σλοβακία, την Ουγγαρία και την Πολωνία), περιέχουν διατάξεις που αναγνωρίζουν τις δικαστικές αποφάσεις σε θέματα πλην των ιδιοκτησιακών που εκδίδονται από τις αρχές του άλλου μέρους (οι οποίες περιλαμβάνουν επίσης αποφάσεις διαζυγίου/δικαστικού χωρισμού/ακύρωσης), αναγνωρίζονται στην Τσεχική Δημοκρατία χωρίς ειδική διαδικασία και απλώς λαμβάνονται υπόψη από το Ληξιαρχείο. Σε αυτές τις περιπτώσεις, το Ληξιαρχείο προβαίνει σε μια επιπλέον καταχώριση στο μητρώο μετά την υποβολή της απόφασης που εκδόθηκε από δικαστήριο της αλλοδαπής και η οποία θεωρείται τελεσίδικη, συνοδευόμενη από επίσημη μετάφραση στα τσεχικά και από την κατάλληλη ανώτερη πιστοποίηση (νόμιμη επικύρωση από διπλωματικές αρχές, επισημείωση), εκτός εάν ορίζεται διαφορετικά σε διεθνή συνθήκη. Η παραπάνω διαδικασία ισχύει, προφανώς, μόνο σε περιπτώσεις στις οποίες η απόφαση εκδόθηκε πριν από την 1η Μαΐου 2004. Στις υπόλοιπες περιπτώσεις ισχύει η διαδικασία που ορίζεται στον κανονισμό Βρυξέλλες ΙΙα - βλέπε ανωτέρω.

Η Τσεχική Δημοκρατία είναι συμβαλλόμενο μέρος στη σύμβαση περί αναγνωρίσεως διαζυγίων και δικαστικών χωρισμών (Χάγη, 1η Ιουνίου 1970). Υπό την προϋπόθεση ότι η απόφαση πληροί τις προϋποθέσεις που προβλέπονται στην παρούσα Σύμβαση, έχει θεσπιστεί στην Τσεχική Δημοκρατία μια πρακτική σύμφωνα με την οποία δεν είναι αναγκαίο να κινηθεί ειδική διαδικασία αναγνώρισης ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Τσεχικής Δημοκρατίας, εφόσον η απόφαση τέθηκε σε ισχύ μετά την 11η Ιουλίου 1976, δηλαδή την ημέρα κατά την οποία τέθηκε σε ισχύ η Σύμβαση της Χάγης για την Τσεχική Δημοκρατία. Απόφαση που εκδόθηκε από δικαστήριο της αλλοδαπής ως τελεσίδικη κατατίθεται στο Ληξιαρχείο, συνοδευόμενη από την κατάλληλη ανώτερη πιστοποίηση (νόμιμη επικύρωση από διπλωματικές αρχές, επισημείωση), εκτός εάν ορίζεται διαφορετικά σε διεθνή συνθήκη.

15 Ποιο δικαστήριο είναι αρμόδιο για την προσβολή της αναγνώρισης απόφασης διαζυγίου/δικαστικού χωρισμού/ακύρωσης γάμου η οποία έχει εκδοθεί από δικαστήριο άλλου κράτους μέλους; Ποια διαδικασία ακολουθείται σε αυτή την περίπτωση;

Η απόφαση μπορεί να προσβληθεί για τους λόγους που ορίζονται στο άρθρο 22 του κανονισμού Βρυξέλλες ΙΙα. Σε αυτήν την περίπτωση, υποβάλλεται αίτηση στο τοπικό αρμόδιο πρωτοδικείο, το οποίο αποτελεί το γενικό δικαστήριο για το φυσικό πρόσωπο κατά του οποίου ασκείται η προσφυγή.

Η αυτόματη αναγνώριση απόφασης από το Ληξιαρχείο βάσει διμερούς συμφωνίας ή βάσει της σύμβασης περί αναγνωρίσεως διαζυγίων και δικαστικών χωρισμών (Χάγη, 1η Ιουνίου 1970) μπορεί να αποφευχθεί με διοικητική διαδικασία, η οποία προβλέπει την επιλογή κατάθεσης μεταγενέστερης προσφυγής στο αρμόδιο περιφερειακό δικαστήριο στο πλαίσιο του διοικητικού δικαστικού συστήματος.

Δεν προβλέπεται προσφυγή κατά της αναγνώρισης απόφασης του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Τσεχικής Δημοκρατίας.

16 Ποιο δίκαιο εφαρμόζεται από το δικαστήριο στο πλαίσιο μιας διαδικασίας διαζυγίου μεταξύ συζύγων που δεν διαμένουν στο παρόν κράτος μέλος ή που έχουν διαφορετικές ιθαγένειες;

Στην Τσεχική Δημοκρατία, η λύση ενός γάμου με διαζύγιο διέπεται από τη νομοθεσία της χώρας της οποίας υπήκοοι είναι οι σύζυγοι κατά την περίοδο έναρξης των διαδικασιών έκδοσης του διαζυγίου. Αν οι σύζυγοι είναι υπήκοοι διαφορετικών χωρών, η λύση ενός γάμου με διαζύγιο διέπεται από τη νομοθεσία της χώρας στην οποία αμφότεροι οι σύζυγοι έχουν τη συνήθη διαμονή τους ή, σε αντίθετη περίπτωση, από το τσεχικό νομικό σύστημα.

Το τσεχικό δίκαιο εφαρμόζεται αν το διαζύγιο καλύπτεται από νομικό σύστημα της αλλοδαπής το οποίο δεν επιτρέπει τη λύση γάμου με διαζύγιο, ή μόνο κάτω από εξαιρετικά δύσκολες περιστάσεις, και υπό τον όρο ότι τουλάχιστον ο ένας εκ των συζύγων είναι υπήκοος της Τσεχικής Δημοκρατίας ή τουλάχιστον ο ένας εκ των συζύγων έχει τη συνήθη διαμονή του στην Τσεχική Δημοκρατία.

Σχετικοί σύνδεσμοι

Ένωση Διαμεσολαβητών της Τσεχικής Δημοκρατίας

Ένωση Συμβούλων Γάμου και Οικογένειας της Τσεχικής Δημοκρατίας

Ανώτατο Δικαστήριο της Τσεχικής Δημοκρατίας – αναγνώριση αποφάσεων της αλλοδαπής

 

Αυτή η ιστοσελίδα είναι μέρος του ιστότοπου Η Ευρώπη σου.

Θα μας βοηθούσαν πολύ τα σχόλιά σας σχετικά με τη χρησιμότητα των παρεχόμενων πληροφοριών.