In welk land is de rechtbank bevoegd?

Griekenland
Inhoud aangereikt door
European Judicial Network
Europees justitieel netwerk (in burgerlijke en handelszaken)

1 Moet ik mij wenden tot een gewone rechtbank of tot een gespecialiseerde rechtbank (bijvoorbeeld een arbeidsrechtbank)?

Gewone burgerlijke rechtbanken zijn bevoegd om de meeste burgerlijke en handelszaken in Griekenland te behandelen. Bij wijze van uitzondering zijn bij bijzondere wet gespecialiseerde kamers ingesteld in het kader van burgerlijke rechtbanken in de grote steden, die naargelang van het juridische domein exclusief bevoegd zijn om specifieke zaken te behandelen. Deze kamers zijn de kamers die bevoegd zijn voor de behandeling van zaken betreffende het Gemeenschapsmerk in Athene en Thessaloniki, en de kamer die bevoegd is voor de behandeling van maritieme rechtszaken in Piraeus.

2 Als de gewone rechtbanken bevoegd zijn (dus als dit de rechtbanken zijn die bevoegd zijn voor dergelijke zaken), hoe kan ik dan te weten komen welke van die rechtbanken bevoegd is voor mijn zaak?

In de meeste gevallen wordt de bevoegdheid van de rechtbanken bepaald door de waarde van het voorwerp van geschil. Om die waarde te schatten, wordt rekening gehouden met de ingestelde vordering, maar niet met eventuele nevenvorderingen. Als meerdere vorderingen onder hetzelfde geding vallen, worden ze samengevoegd.

2.1 Is er een onderscheid tussen lagere en hogere gewone burgerlijke rechtbanken (bijvoorbeeld districtsrechtbanken als lagere rechtbanken en regionale rechtbanken als hogere rechtbanken), en zo ja, welke is dan bevoegd voor mijn zaak?

Zaken die onder de bevoegdheid van burgerlijke rechtbanken vallen, worden in eerste aanleg behandeld door burgerlijke districtsrechtbanken die ook bekend staan als rechtbanken voor geringe vorderingen (Irinodikia)), rechtbanken met alleensprekende rechters (Monomeli Protodikia) en rechtbanken van eerste aanleg waar zaken door meerdere rechters worden behandeld (Polymeli Protodikia).

De rechtbanken voor geringe vorderingen zijn voornamelijk bevoegd voor a) alle in geld waardeerbare geschillen waarbij de waarde van het geschil niet groter is dan twintigduizend euro (20 000 EUR), en b) alle geschillen, zowel hoofdgeschillen als de daaruit voortvloeiende geschillen, in het kader van een huurovereenkomst, mits in alle gevallen de overeengekomen maandelijkse huur niet hoger is dan zeshonderd euro (600 EUR).

De bevoegdheid van de rechtbanken voor geringe vorderingen omvat ook, ongeacht de waarde van het geschil, de meeste geschillen die verband houden met landbouw, de verkoop van dieren, eigendomsgeschillen met buren, geschillen die voortvloeien uit contracten met hotelexploitanten en vervoersbedrijven, vorderingen van verenigingen en coöperaties tegen hun leden en, vice versa, vorderingen van advocaten voor hun diensten bij rechtbanken van eerste aanleg en politierechtbanken (Ptaismatodikia), alsmede de rechten, vergoedingen en kosten van getuigen, tolken, sekwesters of bewakers die voor een rechtbank getuigenissen hebben afgelegd of door een rechtbank zijn aangewezen.

De rechtbanken van eerste aanleg met alleensprekende rechters zijn bevoegd voor alle in geld waardeerbare geschillen waarbij de waarde van het geschil groter is dan twintigduizend euro (20 000 EUR) maar niet groter dan tweehonderdvijftigduizend euro (250 000 EUR).

De rechtbanken van eerste aanleg met alleensprekende rechters zijn bevoegd voor de volgende geschillen, ook als de waarde van het geschil groter is dan tweehonderdvijftigduizend euro (250 000 EUR): geschillen die voortvloeien uit lease- of huurovereenkomsten; arbeidsgeschillen betreffende werknemers of betreffende door beroepsbeoefenaars of ambachtslieden vervaardigde werken of voorwerpen; geschillen in het kader van collectieve arbeidsovereenkomsten tussen socialezekerheidsinstellingen en verzekerden; geschillen betreffende advocatenhonoraria, -vergoedingen en -kosten, uitgezonderd die welke hierboven zijn genoemd die worden behandeld in de rechtbanken voor geringe vorderingen; geschillen met betrekking tot personen die werkzaam zijn in een juridische, medische of paramedische functie, of als ingenieur, scheikundige of makelaar/agent, en geschillen met betrekking tot personen die door een rechterlijke instantie zijn aangewezen, zoals deskundigen, deskundige arbiters, taxateurs, arbiters, executeurs, bewindvoerders en vereffenaars; geschillen met betrekking tot alle soorten schadevorderingen die voortvloeien uit schade veroorzaakt door een voertuig, met inbegrip van vorderingen uit hoofde van verzekeringscontracten voor voertuigen, en geschillen in verband met betwistingen betreffende het bezit of het gebruik van roerende of onroerende goederen.

Rechtbanken van eerste aanleg met alleensprekende rechters zijn altijd bevoegd, ongeacht de waarde van het geschil, voor: geschillen in verband met een echtscheiding; nietigverklaring van het huwelijk; erkenning van het al dan niet bestaan van een huwelijk; echtelijke relaties tijdens en voortvloeiend uit het huwelijk, met inbegrip van vaderschapsbetwistingen, de erkenning van het al dan niet bestaan van een ouder-kindrelatie of ouderlijke verantwoordelijkheid; de erkenning van het vaderschap van een buitenechtelijk kind; de erkenning van het feit of een buitenechtelijk kind al dan niet vrijwillig wordt erkend, en of die erkenning ongeldig is, en of een dergelijk kind dezelfde status geniet als een kind dat binnen het huwelijk is geboren wegens het naderende huwelijk van zijn ouders, en ook met inbegrip van betwistingen van de vrijwillige erkenning; erkenning van het feit of er al dan niet sprake is van adoptie of de herroeping daarvan, en of er al dan niet sprake is van voogdij. Ook geschillen over alimentatie op grond van huwelijk, echtscheiding of verwantschap; de uitoefening van ouderlijke verantwoordelijkheid; de onenigheid tussen ouders bij de gezamenlijke uitoefening van het ouderlijk gezag, alsmede de communicatie van ouders en andere bloedverwanten in opgaande lijn met het kind; de regeling betreffende het gebruik van de gezinswoning en de verdeling van roerende goederen tussen de echtgenoten, alsmede geschillen met betrekking tot de gezinswoning en de verdeling van roerende goederen tussen de echtgenoten in geval van beëindiging van de samenwoning; geschillen in verband met de eigendom van verdiepingen in een gebouw en geschillen in verband met de nietigverklaring van besluiten van de algemene vergaderingen van verenigingen of coöperaties.

Rechtbanken van eerste aanleg waar zaken door meerdere rechters worden behandeld zijn bevoegd voor alle geschillen waarvoor de rechtbanken voor geringe vorderingen en de rechtbanken van eerste aanleg met alleensprekende rechters worden behandeld niet bevoegd zijn.

2.2 Territoriale bevoegdheid (is de rechtbank van stad A of van stad B bevoegd voor mijn zaak?)

2.2.1 De basisregel voor de territoriale bevoegdheid

De rechtbank in het gebied waarvan de verweerder zijn woonplaats heeft, is territoriaal bevoegd.

Als de verweerder zijn woonplaats noch in Griekenland noch in het buitenland heeft, is de rechtbank in het gebied waarvan hij verblijft bevoegd. Als de woonplaats van de verweerder onbekend is, is de bevoegde rechtbank de rechtbank in het gebied waarvan de verweerder zijn laatste woonplaats in Griekenland had of, indien hij er geen woonplaats had, waar hij zijn laatste verblijfplaats had.

De staat valt onder de bevoegdheid van de rechtbank in het gebied waar de autoriteit die krachtens de wet is aangewezen om de staat voor de rechter te vertegenwoordigen, is gevestigd.

Rechtspersonen die bekwaam zijn om partij te zijn bij een rechtszaak, vallen onder de bevoegdheid van de rechtbank in het gebied waarvan hun statutaire zetel of filiaal is gevestigd, indien het geschil betrekking heeft op de werking ervan.

2.2.2 Uitzonderingen op de basisregel

2.2.2.1 Wanneer mag ik kiezen tussen de rechtbank van de woonplaats van de verweerder (aangewezen door de basisregel) en een andere rechtbank?

Indien meer dan één rechtbank bevoegd is, heeft de eiser het recht om te kiezen. De voorrang tussen hen wordt bepaald op basis van de datum waarop de vordering is ingesteld.

Indien de rechtbank niet ratione materiae of ratione loci bevoegd is, beslist de rechtbank ambtshalve zelf hierover, geeft ze aan welke rechtbank bevoegd is en verwijst ze de zaak ook naar die rechtbank. De rechtsgevolgen van de ingediende vordering blijven ongewijzigd.

Contractuele geschillen

Geschillen over het bestaan of de geldigheid van een rechtshandeling die tijdens het leven van de betrokkene is uitgevoerd en alle daaruit voortvloeiende rechten kunnen ook aanhangig worden gemaakt bij de rechtbank in het gebied waar de rechtshandeling is uitgewerkt of in het gebied waar ze moet worden uitgevoerd. Geschillen met betrekking tot "reliance damages" (negatief belang) en schadevergoedingen wegens schuld tijdens onderhandelingen kunnen ook bij dezelfde rechtbank aanhangig worden gemaakt.

Onrechtmatige daad

Geschillen die voortvloeien uit een onrechtmatige daad kunnen ook aanhangig worden gemaakt bij de rechtbank van de plaats waar de schadeveroorzakende gebeurtenis heeft plaatsgevonden of op het punt staat plaats te vinden.

Burgerlijke rechtsvordering

Een burgerlijke rechtsvordering tot schadevergoeding en teruggave voor een misdrijf en tot vergoeding van immateriële schade of psychisch leed kan aanhangig worden gemaakt bij de strafrechter die de zaak behandelt.

Zaken in verband met alimentatie, echtscheiding en ouderlijke verantwoordelijkheid

Huwelijksgeschillen (geschillen over alimentatie op grond van huwelijk, echtscheiding of verwantschap, de uitoefening van ouderlijke verantwoordelijkheid, de onenigheid tussen ouders bij de gezamenlijke uitoefening van de ouderlijke verantwoordelijkheid, alsmede de communicatie van ouders en andere bloedverwanten in opgaande lijn met het kind en de regeling betreffende het gebruik van de gezinswoning en de verdeling van roerende goederen tussen de echtgenoten, alsmede geschillen met betrekking tot de gezinswoning en de verdeling van roerende goederen tussen de echtgenoten in geval van beëindiging van de samenwoning) kunnen ook aanhangig worden gemaakt bij de rechtbank in het gebied waarvan de laatste gemeenschappelijke woonplaats van de echtgenoten is gelegen.

Geschillen met betrekking tot alimentatievorderingen kunnen ook aanhangig worden gemaakt bij de rechtbank van de plaats waar de ontvanger van de alimentatie zijn woon- of verblijfplaats heeft.

2.2.2.2 Wanneer moet ik kiezen voor een andere rechtbank dan die van de woonplaats van de verweerder (aangewezen door de basisregel)?

Geschillen met betrekking tot zakelijke rechten op onroerende goederen en geschillen die voortvloeien uit de huur van onroerende goederen vallen onder de exclusieve bevoegdheid van de rechtbank in het gebied waarvan het onroerend goed is gelegen.

(Als het onroerend goed gelegen is in een gebied met meer dan één rechtbank, heeft de eiser het recht om te kiezen.)

Geschillen met betrekking tot bij rechterlijk bevel uitgevoerd beheer vallen onder de exclusieve bevoegdheid van de rechtbank die het bevel heeft uitgevaardigd.

Geschillen in verband met erfopvolging vallen onder de exclusieve bevoegdheid van de rechtbank in het gebied waarvan de overledene op het moment van overlijden zijn woonplaats of, bij gebreke van een woonplaats, zijn verblijfplaats had.

Als een zaak gekoppeld is aan een hoofdzaak, waaronder met name incidentele vorderingen of garantievorderingen, vallen dergelijke tussenkomsten en andere soortgelijke vorderingen onder de exclusieve bevoegdheid van de rechtbank die de hoofdzaak behandelt.

Hoofdzaken die met elkaar verband houden, vallen onder de exclusieve bevoegdheid van de rechtbank waar de zaak eerst aanhangig is gemaakt.

De rechtbank van eerste aanleg waar zaken door meerdere rechters worden behandeld en die de hoofdzaak behandelt, is bevoegd voor alle daaruit voortvloeiende zaken die onder de bevoegdheid vallen van de rechtbank van eerste aanleg met alleensprekende rechters en van de districtsrechtbank. De rechtbank van eerste aanleg met alleensprekende rechters en die de hoofdzaak behandelt, is bevoegd voor alle daaruit voortvloeiende zaken die onder de bevoegdheid van de burgerlijke districtsrechtbank vallen.

2.2.2.3 Mogen de partijen zelf een rechtbank aanwijzen die normaal gezien niet bevoegd zou zijn?

Een gewone rechtbank van eerste aanleg die geen territoriale bevoegdheid heeft, kan door uitdrukkelijke of stilzwijgende instemming van de partijen bij de zaak worden bevoegd, tenzij de betrokken geschillen geen betrekking hebben op goederen. In geval van geschillen die onder exclusieve bevoegdheid vallen, moet er een uitdrukkelijke instemming zijn.

Als de verweerder aanwezig is op de openbare hoorzitting en niet tijdig bezwaar maakt wegens onbevoegdheid, wordt dat als stilzwijgende instemming beschouwd.

De overeenkomst tussen de partijen, waarbij een gewone rechtbank bevoegd wordt voor toekomstige geschillen, is slechts geldig als ze schriftelijk is opgesteld en betrekking heeft op een specifieke rechtsbetrekking waaruit de geschillen zullen voortvloeien.

3 Als een gespecialiseerde rechtbank bevoegd is, hoe kan ik dan te weten komen tot welke rechtbank ik mij moet wenden?

Wat betreft de speciale kamers die bevoegd zijn voor het Gemeenschapsmerkenrecht en het zeerecht: De bevoegdheid ratione marteriae wordt bepaald volgens de regels inzake gewone burgerlijke rechtbanken. Wat de territoriale bevoegdheid betreft, a) is de voor het Gemeenschapsmerk bevoegde kamer in Athene bevoegd voor de gebieden van de hoven van beroep van Athene, de Egeïsche Zee, de Dodekanesos, Korfoe, Kreta, Lamia, Navplion, Patras en Piraeus, b) is de voor het Gemeenschapsmerk bevoegde kamer in Thessaloniki bevoegd voor de gebieden van de hoven van beroep van Thessaloniki, West-Macedonië, Thracië, Ioannina en Larissa, en c) is de voor het zeerecht bevoegde kamer in Piraeus bevoegd voor de hele prefectuur Attica.

Laatste update: 05/06/2018

De verschillende taalversies van deze pagina worden bijgehouden door de betrokken EJN-contactpunten. De informatie wordt vertaald door de diensten van de Europese Commissie. Eventuele aanpassingen zijn daarom mogelijk nog niet verwerkt in de vertalingen. Het EJN en de Commissie aanvaarden geen enkele verantwoordelijkheid of aansprakelijkheid voor informatie of gegevens in dit document of waarnaar in dit document wordt verwezen. Zie de juridische mededeling voor auteursrechtelijke bepalingen van de lidstaat die verantwoordelijk is voor deze pagina.