Europejski nakaz zapłaty

Łotwa
Autor treści:
European Judicial Network
Europejska sieć sądowa (w sprawach cywilnych i handlowych)

1 Istnienie postępowania w sprawie wydania nakazu zapłaty

Na Łotwie możliwa jest bezsporna egzekucja roszczeń [rozdział 50 art. 400–406 kodeksu postępowania cywilnego (Civilprocesa likums)] oraz egzekucja roszczeń na podstawie tytułu wykonawczego z wezwaniem do zapłaty (rozdział 501 art. 4061–40610 tej samej ustawy).

1.1 Zakres i postępowanie

1.1.1 Jakie rodzaje roszczeń są kwalifikowalne (np. tylko roszczenia pieniężne, tylko roszczenia wynikające ze zobowiązań umownych itp.)?

Bezsporna egzekucja roszczeń jest dozwolona:

  1. na podstawie umów dotyczących zobowiązań zabezpieczonych zarejestrowaną hipoteką lub zastawem handlowym;
  2. na podstawie poświadczonych notarialnie umów na czas określony lub umów na czas określony wywierających równoważny skutek prawny, dotyczących świadczeń pieniężnych lub zwrotu ruchomości;
  3. na podstawie zawartych na czas określony umów dzierżawy lub najmu nieruchomości, które zostały poświadczone notarialnie lub wpisane do księgi wieczystej, zobowiązujących dzierżawcę lub najemcę, w przypadku upływu terminu dzierżawy lub najmu bądź braku zapłaty czynszu dzierżawy lub najmu, do opuszczenia dzierżawionej lub najmowanej nieruchomości i do zapłaty czynszu dzierżawy lub najmu;
  4. w przypadku protestów wekslowych, które nie są sporządzone w formie aktu notarialnego.

Wskazane powyżej roszczenia nie podlegają bezspornej egzekucji, jeżeli:

  1. przedmiotem egzekucji jest mienie stanowiące własność państwa lub samorządu terytorialnego;
  2. roszczenie uległo przedawnieniu, co bezspornie wynika z treści samego dokumentu.

Egzekucja roszczeń na podstawie tytułu wykonawczego z wezwaniem do zapłaty jest dozwolona w odniesieniu do zobowiązań do zapłaty, które są potwierdzone stosownym dokumentem i są wymagalne, a także w odniesieniu do zobowiązań w zakresie wypłaty odszkodowania, które zostały przewidziane w umowie na dostawę towarów, umowie kupna towarów lub umowie o świadczenie usług, o ile takie zobowiązania są potwierdzone stosownym dokumentem, a termin ich wymagalności nie został określony.

Egzekucji roszczeń na podstawie tytułu wykonawczego z wezwaniem do zapłaty nie można przeprowadzić:

  1. w odniesieniu do płatności z tytułu niewykonania świadczenia wzajemnego;
  2. jeżeli oficjalnie zgłoszone lub faktyczne miejsce zamieszkania dłużnika nie jest znane;
  3. jeżeli oficjalnie zgłoszone lub faktyczne miejsce zamieszkania dłużnika, jego miejsce pobytu (atrašanās vieta) bądź siedziba statutowa nie znajdują się na terytorium Łotwy;
  4. jeżeli żądana kara umowna przekracza kwotę świadczenia głównego;
  5. jeżeli żądana wysokość odsetek przekracza kwotę świadczenia głównego;
  6. w odniesieniu do zobowiązań do zapłaty, jeżeli kwota zadłużenia przekracza 15 000 EUR;
  7. w odniesieniu do zobowiązań solidarnych do zapłaty.

1.1.2 Czy istnieje górny pułap wartości roszczenia (wartości przedmiotu sporu)?

Egzekucji roszczeń na podstawie tytułu wykonawczego z wezwaniem do zapłaty nie można przeprowadzić w odniesieniu do zobowiązań pieniężnych, jeżeli kwota zadłużenia przekracza 15 000 euro.

1.1.3 Czy skorzystanie z postępowania jest fakultatywne czy obligatoryjne?

Korzystanie z opisanych procedur jest fakultatywne.

1.1.4 Czy możliwe jest zastosowanie postępowania, jeżeli pozwany mieszka w innym państwie członkowskim lub w państwie trzecim?

Egzekucja roszczeń na podstawie tytułu wykonawczego z wezwaniem do zapłaty nie jest dozwolona, jeżeli oficjalne zgłoszone miejsce zamieszkania, miejsce zamieszkania, miejsce pobytu bądź siedziba statutowa dłużnika nie znajdują się na terytorium Łotwy.

1.2 Sąd właściwy

Wnioski o przeprowadzenie bezspornej egzekucji roszczeń należy złożyć w wydziale rejestru nieruchomości sądu rejonowego/miejskiego:

  1. właściwego dla oficjalnie zgłoszonego miejsca zamieszkania dłużnika, a w przypadku braku takiego miejsca – właściwego dla faktycznego miejsca zamieszkania dłużnika, jeżeli wniosek dotyczy zobowiązania pieniężnego lub zwrotu ruchomości lub zobowiązań wynikających z umów zabezpieczonych zastawem handlowym;
  2. właściwego dla miejsca położenia nieruchomości, jeżeli wniosek o przeprowadzenie bezspornej egzekucji dotyczy dokumentów ustanawiających hipotekę na danej nieruchomości lub nakładających zobowiązanie do opuszczenia lub zwrotu dzierżawionej lub najmowanej nieruchomości. Jeżeli zobowiązanie jest zabezpieczone więcej niż jedną nieruchomością, a składane wnioski podlegają właściwości wydziałów rejestru nieruchomości więcej niż jednego sądu rejonowego/miejskiego, wówczas wniosek rozpoznaje wydział rejestru nieruchomości sądu rejonowego/miejskiego właściwego dla miejsca położenia jednej z tych nieruchomości wskazanej przez wnioskodawcę;
  3. właściwego dla miejsca wpisu hipoteki morskiej, jeżeli wniosek dotyczy zobowiązania z tytułu hipoteki ustanowionej na statku.

Wniosek o egzekucję roszczeń na podstawie tytułu wykonawczego z wezwaniem do zapłaty należy złożyć w wydziale rejestru nieruchomości sądu rejonowego/miejskiego właściwego dla oficjalnie zgłoszonego miejsca zamieszkania dłużnika, a w przypadku braku takiego miejsca – dla faktycznego miejsca zamieszkania lub siedziby statutowej dłużnika.

1.3 Wymogi formalne

1.3.1 Czy skorzystanie ze standardowego formularza jest obowiązkowe? (Jeżeli tak, gdzie można pobrać taki formularz?)

Wnioski o egzekucję roszczeń na podstawie tytułu wykonawczego z wezwaniem do zapłaty można złożyć wyłącznie elektronicznie, korzystając z formularza internetowego dostępnego w internetowym systemie sądów [portal e-sprawy (e-lietas portāls)].

Dłużnik może odpowiedzieć, korzystając z formularza internetowego dostępnego w systemu internetowym lub sporządzić odpowiedź zgodnie z załącznikiem 3 do rozporządzenia Rady Ministrów nr 792 z dnia 21 lipca 2009 r. w sprawie formularzy, z których należy korzystać w celu egzekucji roszczeń na podstawie tytułu wykonawczego z wezwaniem do zapłaty. Formularz jest dostępny tutaj.

W przypadku wniosków o bezsporną egzekucję roszczeń, które należy składać zgodnie z art. 404 kodeksu postępowania cywilnego, nie przewidziano żadnego formularza.

1.3.2 Czy istnieje przymus adwokacki?

Nie, nie jest to obowiązkowe. Przepisy ogólne dotyczące zastępstwa procesowego są zawarte w rozdziale 12 kodeksu postępowania cywilnego pt. „Pełnomocnicy”.

1.3.3 Jak bardzo szczegółowo należy opisać roszczenie?

Wnioski nie wymagają szczegółowego uzasadnienia.

We wniosku o bezsporną egzekucję roszczeń należy wskazać zobowiązanie (wraz z czynnością prawną, z której się ono wywodzi), wobec którego wierzyciel wnosi o wszczęcie bezspornej egzekucji, określając kwotę świadczenia głównego, kary umownej i odsetek, a w przypadku weksla własnego – także wysokość kosztów związanych z przygotowaniem protestu wekslowego i odszkodowanie przewidziane w obowiązujących przepisach. Do wniosków o bezsporną egzekucję roszczeń należy dołączyć tytuł wykonawczy oraz jego odpis, a w przypadku weksla własnego także notarialny protest wekslowy oraz dowód doręczenia dłużnikowi wezwania, chyba że z przepisów prawa wynika, że takie wezwanie nie jest wymagane.

Wnioski o egzekucję roszczeń na podstawie tytułu wykonawczego z wezwaniem do zapłaty składa się, wypełniając formularz internetowy dostępny w internetowym systemie sądów (portal e-sprawy), w którym należy zamieścić informacje na temat wnioskodawcy i dłużnika, zobowiązania do zapłaty, dokumentów potwierdzających istnienie zobowiązania oraz terminów na wykonanie zobowiązania, dochodzonej kwoty i sposobu jej obliczenia oraz oświadczenia wnioskodawcy, że zaspokojenie roszczenia nie zależy od wykonania świadczenia wzajemnego lub że świadczenie wzajemne zostało już wykonane.

1.3.4 Czy konieczne jest przedstawienie dowodów pisemnych dotyczących danego roszczenia? Jeżeli tak, jakie dokumenty są dopuszczalne jako dowody?

Do wniosku o bezsporną egzekucję roszczeń należy dołączyć dokument, na podstawie którego ma zostać przeprowadzona egzekucja, oraz jego uwierzytelniony odpis lub, w przypadku weksla własnego, protest wekslowy oraz dowód wystosowania wezwania do dłużnika, chyba że w obowiązujących przepisach nie przewidziano wymogu wystosowania takiego wezwania (dowód wystosowania wezwania może mieć formę oświadczenia sporządzonego przez przysięgłego komornika sądowego lub jego asystenta, w którym stwierdza on, że dłużnik odmówił przyjęcia wezwania).

W przypadku egzekucji roszczeń na podstawie tytułu wykonawczego z wezwaniem do zapłaty nie jest konieczne przedstawienie pisemnych dowodów na poparcie roszczenia – we wniosku należy natomiast wskazać dokumenty potwierdzające istnienie zobowiązania oraz termin wykonania zobowiązania. Jeżeli dłużnik podważy zasadność zobowiązania do zapłaty w terminie 14 dni od daty otrzymania sądowego wezwania do zapłaty, postępowanie sądowe zostaje umorzone. Postanowienie o umorzeniu postępowania w sprawie egzekucji roszczeń na podstawie tytułu wykonawczego z wezwaniem do zapłaty w związku z wniesieniem sprzeciwu przez dłużnika nie uniemożliwia wierzycielowi dochodzenia roszczenia w postępowaniu zwykłym.

1.4 Odrzucenie pozwu

W przypadku bezspornej egzekucji roszczeń sędzia orzekający w składzie jednoosobowym wydaje postanowienie – na podstawie wniosku i załączonych do niego dokumentów – w terminie siedmiu dni od daty złożenia wniosku, bez wcześniejszego zawiadomienia wnioskodawcy i dłużnika. Sędzia oddali wniosek, jeżeli uzna go za niezasadny lub jeżeli wskazana w nim kara umowna będzie nieproporcjonalna do kwoty świadczenia głównego lub jeżeli dokument, na podstawie którego ma zostać przeprowadzona egzekucja, będzie zawierał nieuczciwe postanowienia umowne, naruszające prawa konsumenta.

W przypadku egzekucji roszczeń na podstawie tytułu wykonawczego z wezwaniem do zapłaty, jeżeli sąd uwzględni wniosek, ale w terminie 14 dni od daty otrzymania sądowego wezwania do zapłaty dłużnik wniesie sprzeciw i zakwestionuje ważność zobowiązania do zapłaty, sędzia umorzy postępowanie w tej sprawie.

1.5 Odwołanie

Od postanowienia sędziego w sprawie wniosku o bezsporną egzekucję roszczeń lub wniosku o egzekucję roszczeń na podstawie tytułu wykonawczego z wezwaniem do zapłaty nie przysługuje środek zaskarżenia.

Jeżeli dłużnik uważa, że roszczenie wnioskodawcy jest niezasadne, może w terminie trzech miesięcy od dnia wysłania takiego postanowienia wytoczyć powództwo przeciwko wierzycielowi w celu podważenia zasadności roszczenia. Jeżeli dłużnik wytoczy takie powództwo, może zwrócić się o zawieszenie egzekucji zobowiązań. W przypadku gdy roszczenia wierzyciela zostały już zaspokojone w postępowaniu egzekucyjnym, dłużnik może wystąpić o zabezpieczenie swojego roszczenia.

1.6 Sprzeciw

W przypadku wniosku o bezsporną egzekucję roszczeń sędzia wydaje postanowienie w składzie jednoosobowym, bez wysłuchania dłużnika.

W przypadku wniosku o egzekucję roszczeń na podstawie tytułu wykonawczego z wezwaniem do zapłaty sędzia wystosowuje do dłużnika wezwanie do zapłaty, w którym informuje dłużnika o możliwości zapłaty kwoty wskazanej we wniosku lub złożenia sprzeciwu w sądzie w terminie 14 dni od daty wysłania wezwania do zapłaty.

1.7 Skutek wniesienia sprzeciwu

Egzekucja roszczeń na podstawie tytułu wykonawczego z wezwaniem do zapłaty – jeżeli dłużnik podważy zasadność zobowiązania do zapłaty w terminie 14 dni od daty wysłania wezwania do zapłaty, postępowanie sądowe zostaje umorzone. Jeżeli dłużnik częściowo uzna zasadność wniosku, wnioskodawca otrzyma informacje o odpowiedzi dłużnika oraz o terminie powiadomienia sądu, czy zobowiązanie zostało częściowo spełnione. Jeżeli dłużnik częściowo uzna zasadność wniosku, sędzia orzeka o egzekucji uznanej części roszczeń, ale umarza postępowanie sądowe w pozostałym zakresie.

1.8 Skutek niewniesienia sprzeciwu

Jeżeli w przypadku wniosku o egzekucję roszczeń na podstawie tytułu wykonawczego z wezwaniem do zapłaty dłużnik nie wniesie sprzeciwu w terminie wskazanym przez sąd, sędzia wydaje postanowienie w ciągu siedmiu dni od daty upływu terminu na wniesienie sprzeciwu, zarządzając egzekucję zobowiązania do zapłaty wskazanego we wniosku i zwrot kosztów sądowych.

1.8.1 Co należy zrobić, aby nakaz zapłaty stał się tytułem wykonawczym?

Egzekucja roszczeń na podstawie tytułu wykonawczego z wezwaniem do zapłaty: postanowienie sędziego w sprawie egzekucji zobowiązania do zapłaty wskazanego we wniosku podlega natychmiastowemu wykonaniu; stanowi ono tytuł wykonawczy, który można wykonać zgodnie z przepisami w zakresie wykonywania orzeczeń sądowych.

Bezsporna egzekucja roszczeń: po zbadaniu zasadności wniosku i uznaniu go za dopuszczalny sędzia wydaje postanowienie w sprawie tego, które zobowiązanie podlega egzekucji i w jakim zakresie. Postanowienie sędziego podlega natychmiastowemu wykonaniu; stanowi ono tytuł wykonawczy, który można wykonać zgodnie z przepisami w zakresie wykonywania orzeczeń sądowych. Postanowienie sędziego jest przekazywane do celów związanych z egzekucją razem z uwierzytelnionym odpisem dokumentu stanowiącego podstawę egzekucji.

1.8.2 Czy orzeczenie to jest prawomocne czy nadal istnieje możliwość, aby pozwany odwołał się od tego orzeczenia?

Od postanowienia sędziego w sprawie wniosku o bezsporną egzekucję roszczeń lub wniosku o egzekucję roszczeń na podstawie tytułu wykonawczego z wezwaniem do zapłaty nie przysługuje środek zaskarżenia. Jeżeli jednak dłużnik uważa, że roszczenie wnioskodawcy jest niezasadne, może wytoczyć powództwo przeciwko wierzycielowi w celu podważenia zasadności roszczenia (w przypadku bezspornej egzekucji roszczeń w terminie sześciu miesięcy od daty wysłania uwierzytelnionego odpisu postanowienia sędziego, a w przypadku egzekucji roszczeń na podstawie tytułu wykonawczego z wezwaniem do zapłaty w terminie trzech miesięcy od daty wysłania uwierzytelnionego odpisu takiego postanowienia). Jeżeli dłużnik wytoczy takie powództwo, może zwrócić się o zawieszenie egzekucji zobowiązań. W przypadku gdy roszczenia wierzyciela zostały już zaspokojone, dłużnik może wystąpić o zabezpieczenie swojego roszczenia.

Ostatnia aktualizacja: 08/02/2024

Za wersję tej strony w języku danego kraju odpowiada właściwy punkt kontaktowy Europejskiej Sieci Sądowej (EJN). Tłumaczenie zostało wykonane przez służby Komisji Europejskiej. Jeżeli właściwy organ krajowy wprowadził jakieś zmiany w wersji oryginalnej, mogły one jeszcze nie zostać uwzględnione w tłumaczeniu. ESS ani Komisja Europejska nie ponoszą odpowiedzialności za wszelkie informacje, dane lub odniesienia zawarte w tym dokumencie. Informacje na temat przepisów dotyczących praw autorskich, które obowiązują w państwie członkowskim odpowiedzialnym za niniejszą stronę, znajdują się w informacji prawnej.