Hoe breng ik een zaak voor de rechter?

Slowakije
Inhoud aangereikt door
European Judicial Network
Europees justitieel netwerk (in burgerlijke en handelszaken)

1 Moet ik naar de rechter gaan of is er een alternatief?

Voor een antwoord op deze vraag verwijzen wij ook naar: "Alternatieve wijzen van geschillenbeslechting – Slowakije".

Niet elk geschil hoeft noodzakelijkerwijs in de rechtbank te worden behandeld. De partijen moeten eerst proberen tot een minnelijke schikking te komen en een compromis te vinden dat voor beide partijen aanvaardbaar is. Een andere mogelijkheid is om een geschil via bemiddeling op te lossen. Bemiddeling is een buitengerechtelijke activiteit waarbij de bij de bemiddeling betrokken personen hun geschil, dat voortvloeit uit hun contractuele of andere rechtsbetrekking, met de hulp van een bemiddelaar beslechten. Aanbevolen wordt dat de partijen zich pas tot de rechter wenden nadat zij alle alternatieve wijzen van geschillenbeslechting hebben uitgeput, of in gevallen waarin het de bedoeling is te komen tot een nauwkeurige bepaling van de positie van de partijen, hun rechten en wederzijdse verantwoordelijkheid.

Onder bepaalde voorwaarden die zijn vastgesteld in de arbitragewet (zákon o rozhodcovskom konaní), zoals gewijzigd, kan een scheidsgerecht uitspraak doen in zaken die betrekking hebben op:

a) de beslechting van eigendomsgeschillen die voortvloeien uit binnenlandse en internationale burgerrechtelijke en handelsrelaties indien de plaats van arbitrage zich in Slowakije bevindt;

b) de erkenning en tenuitvoerlegging van binnen- en buitenlandse arbitrale uitspraken in Slowakije.

Indien het geschil dat het voorwerp uitmaakt van een gerechtelijke procedure een geschil is van een type dat in de arbitragewet niet van het toepassingsgebied ervan is uitgesloten, kunnen de partijen in de procedure overeenkomen, in of buiten de rechtbank, om tot arbitrage over te gaan. Deze overeenkomst moet een arbitrageovereenkomst bevatten. De overlegging van een dergelijke overeenkomst aan een rechtbank heeft tot gevolg dat de vordering wordt ingetrokken en dat de verweerder instemt met die intrekking, overeenkomstig het wetboek van accusatoire burgerlijke rechtsvordering (Civilný sporový poriadok, CSP).

2 Geldt er een termijn voor het aanhangig maken van een zaak bij de rechter?

Volgens dat wetboek verjaart een recht als het niet binnen de wettelijke termijn is uitgeoefend. De termijnen voor het indienen van een vordering verschillen per geval.

De wettelijke verjaringstermijnen zijn wettelijk vastgelegd. De algemene verjaringstermijn bedraagt drie jaar en gaat in op de dag waarop het recht voor het eerst kon worden uitgeoefend.

De rechtbank zal pas op voorstel van de schuldenaar rekening houden met de verjaring van een recht. Als de schuldenaar bezwaar maakt tegen de verjaring van het recht, kan het verjaarde recht niet aan de schuldeiser worden toegekend.

3 Moet ik in deze lidstaat naar de rechter gaan?

Zie het deel: "Rechterlijke bevoegdheid - Slowakije"

De bevoegdheid van rechtbanken om over een bepaalde zaak te beraadslagen, is vastgelegd in de wetgeving van de Europese Unie – verordeningen, internationale multilaterale of bilaterale verdragen en, bij ontstentenis daarvan, nationale wetgeving inzake collisie.

De regels betreffende de bevoegdheid van Slowaakse rechtbanken zijn op nationaal niveau vastgelegd in Wet 97/1963 inzake het internationaal privaat- en procesrecht (Zákon č. 97/1963 Zb. o medzinárodnom práve súkromnom a procesnom). Volgens de grondregel zijn Slowaakse rechtbanken bevoegd als de persoon aan wie een ingediend stuk (vordering) is gericht, zijn woonplaats of statutaire zetel in Slowakije heeft of, in het geval van eigendomsrechten, eigendom in Slowakije heeft. In verdere bepalingen wordt gespecificeerd onder welke voorwaarden Slowaakse rechtbanken bevoegd zijn. In contractuele relaties kunnen de partijen in onderling overleg de bevoegdheid vastleggen. In bepaalde gevallen zijn Slowaakse rechtbanken exclusief bevoegd, bijvoorbeeld in procedures betreffende zakelijke rechten met betrekking tot onroerend goed, het verhuur van onroerend goed dat in Slowakije is gelegen, of de registratie of geldigheid van octrooien, merken, modellen en andere rechten.

4 Zo ja, bij welke rechtbank moet ik mijn zaak aanhangig maken in deze lidstaat, gelet op mijn woonplaats en de woonplaats van de andere partij, dan wel op andere aspecten van mijn zaak?

Zie het deel: "Rechterlijke bevoegdheid - Slowakije"

Volgens het wetboek van accusatoire burgerlijke rechtsvordering is de gewone rechtbank van de partij tegen wie de vordering is gericht (de verweerder) bevoegd om de zaak te behandelen, tenzij anders is bepaald. De gewone rechtbank voor een natuurlijke persoon (burger) is de rechtbank van het district waarin die burger zijn woonplaats heeft en, indien hij geen woonplaats heeft, van het district waarin hij verblijft; de gewone rechtbank voor een rechtspersoon is de rechtbank van het district waarin de rechtspersoon zijn statutaire zetel heeft en, in het geval van een buitenlandse rechtspersoon, de rechtbank van het district waarin de organisatorische eenheid van de rechtspersoon is gevestigd. De gewone rechtbank voor de staat is de rechtbank van het district waarin de omstandigheid die aanleiding geeft tot het recht waarop aanspraak wordt gemaakt, zich heeft voorgedaan. De gewone rechtbank in handelszaken is de rechtbank van het district waarin de verweerder zijn statutaire zetel heeft en, indien hij geen statutaire zetel heeft, de rechtbank van het district waarin hij zaken doet. Als de verweerder geen vestigingsplaats heeft, is zijn gewone rechtbank de rechtbank van het district waarin hij zijn woonplaats heeft.

5 Bij welke rechtbank moet ik mijn zaak aanhangig maken in deze lidstaat, gelet op de aard van mijn zaak en het bedrag van de vordering?

Zie het deel: "Rechterlijke bevoegdheid - Slowakije"

De grondregel voor het bepalen van de materiële bevoegdheid is opgenomen in artikel 12 van het wetboek van accusatoire burgerlijke rechtsvordering. In eerste aanleg is in de regel een districtsrechtbank (okresný súd) bevoegd. Een regionale rechtbank (krajský súd) beslist alleen in specifieke gevallen als rechtbank van eerste aanleg, bijvoorbeeld in geschillen met betrekking tot een derde land of met betrekking tot personen die diplomatieke immuniteit en voorrechten genieten, indien de geschillen onder de bevoegdheid van de rechtbanken van Slowakije vallen. Wet nr. 371/2004 betreffende zetels en districten van rechtbanken in Slowakije (Zákon č. 371/2004 Z. z. o sídlach a obvodoch súdov Slovenskej republiky) regelt de bevoegdheid van registratierechtbanken, rechtbanken die bevoegd zijn voor faillissementen, rechtbanken die bevoegd zijn voor gerechtelijke akkoorden, rechtbanken die bevoegd zijn voor wisselbrieven en cheques, rechtbanken die uitspraak doen in zaken betreffende industriële bescherming en bescherming tegen oneerlijke concurrentie, rechtbanken voor de behandeling van procedures in verband met beursverrichtingen, rechtbanken die verantwoordelijk zijn voor kwesties in verband met de zorg voor minderjarigen, en rechtbanken die verantwoordelijk zijn voor rechtsbijstand aan personen die het financieel moeilijk hebben.

Het betwiste bedrag heeft geen invloed op de vraag welke rechtbank in Slowakije bevoegd is om uitspraak te doen in een zaak.

6 Kan ik mijn zaak zelf bij de rechtbank aanhangig maken of moet dat via een tussenpersoon, zoals een advocaat?

Het is in Slowakije niet verplicht om zich in burgerlijke procedures door een advocaat te laten vertegenwoordigen.

Het is wettelijk verplicht zich in bepaalde soorten procedures door een advocaat te laten vertegenwoordigen, bv. in zaken betreffende een faillissement, concurrentiebescherming, oneerlijke concurrentie, intellectuele-eigendomsrechten en buitengewone beroepsprocedures (artikel 420 van het wetboek van accusatoire burgerlijke rechtsvordering).

7 Tot wie moet ik mij richten om de zaak aanhangig te maken: tot de receptie of tot de griffie van de rechtbank, of een andere dienst?

In overeenstemming met artikel 125 van het wetboek van accusatoire burgerlijke rechtsvordering, kan een vordering alleen schriftelijk, op papier of in elektronische vorm worden ingediend. Elektronisch ingediende vorderingen moeten binnen tien dagen ook op papier worden ingediend, anders wordt er geen rekening mee gehouden. Een op papier ingediende vordering moet in het vereiste aantal exemplaren worden ingediend.

8 In welke taal kan ik mijn eis indienen? Kan het mondeling of moet het schriftelijk? Kan het per fax of e-mail?

Aangezien de partijen in civielrechtelijke procedures dezelfde positie hebben, hoeft een vordering niet in het Slowaaks te worden ingediend. De partijen hebben het recht om voor een rechtbank op te treden in hun moedertaal of in een andere taal die zij begrijpen. De rechtbank is verplicht ervoor te zorgen dat alle partijen gelijke kansen krijgen om hun rechten uit te oefenen, bv. door een vertaler en/of tolk in te schakelen. Een vordering kan schriftelijk, op papier of in elektronische vorm worden ingediend.

9 Zijn er speciale formulieren voor de aanhangig making van zaken en zo niet, hoe moet ik mijn zaak aanhangig maken? Zijn er elementen die een dossier zeker moet bevatten?

Er zijn geen voorgeschreven formulieren voor de instelling van een vordering (verzoek om inleiding van een procedure).

De algemene vereisten zijn vastgelegd in artikel 127 van het wetboek van accusatoire burgerlijke rechtsvordering. Een vordering moet worden ondertekend en er moet duidelijk in worden aangegeven aan welke rechtbank ze is gericht, wie ze instelt, op welke zaak ze betrekking heeft en wat ze beoogt. Een vordering moet worden ingediend in het vereiste aantal exemplaren en met het vereiste aantal aanhangsels: de rechtbank ontvangt en bewaart één exemplaar en elke partij ontvangt één exemplaar en aanhangsels, indien nodig. Als een partij nalaat het vereiste aantal exemplaren en aanhangsels in te dienen, zal de rechtbank kopieën maken op kosten van die partij. Als het om een lopende zaak gaat, moet onder meer het dossiernummer van de zaak worden vermeld.

Naast de algemene vereisten moeten in een vordering ook de volgende gegevens worden vermeld: de voor- en achternaam en indien mogelijk ook de geboortedatum, het telefoonnummer en het adres van de woonplaats van de partijen of hun vertegenwoordigers; het land waarvan zij staatsburger zijn; een waarheidsgetrouwe weergave van beslissende feiten en het bewijs waarop de eiser zich beroept, en een duidelijke beschrijving van wat de eiser vordert. Indien een partij een rechtspersoon is, moeten in een vordering de naam of bedrijfsnaam, de statutaire zetel en het identificatienummer (indien dat nummer is toegekend) worden vermeld. Als een partij een buitenlandse entiteit is, moet bij de vordering een uittreksel uit een register waarin de buitenlandse entiteit is ingeschreven, worden gevoegd. Als een persoon die een bedrijfsactiviteit uitoefent een partij is, moeten in de vordering de bedrijfsnaam, de statutaire zetel en het identificatienummer (indien toegewezen) worden vermeld. Als de staat een partij is, moeten in de vordering een aanduiding van de staat en van de bevoegde overheidsinstantie die de staat zal vertegenwoordigen, worden vermeld.

Om de rechtsgang te versoepelen en de partijen in de procedure bij te staan, bevat de website van het Slowaakse ministerie van Justitie (Ministerstvo spravodlivosti Slovenskej republiky) voorbeelden (formulieren) van geselecteerde vorderingen voor de inleiding van een procedure. Het is mogelijk om een voorbeeld te downloaden en in te vullen. Een formulier wijst de eiser precies naar de in te vullen items. Een ingevuld formulier kan ofwel ongetekend worden verzonden, ofwel ondertekend met een gecertificeerde elektronische handtekening met gebruikmaking van een erkend certificaat. Als de eiser een vordering zonder gecertificeerde elektronische handtekening verzendt, is hij verplicht de ingediende vordering ook op papier te verzenden.

10 Moet ik gerechtelijke kosten betalen? Zo ja, wanneer? Moet ik direct bij het indienen van mijn eis de kosten voor een advocaat betalen?

Bij de indiening van een vordering dienen gerechtskosten te worden betaald. De gerechtskosten moeten worden betaald door de partij die de vordering indient (verzoeker/eiser), tenzij haar verplichting om gerechtskosten te betalen op haar verzoek is opgeheven of tenzij zij wettelijk is vrijgesteld van de betaling van gerechtskosten. De hoogte van de gerechtskosten wordt bepaald op basis van een overzicht van gerechtskosten, dat een bijlage vormt bij Wet nr. 71/1992 betreffende de gerechtskosten en de kosten voor een uittreksel uit het strafregister (Zákon č. 71/1992 Zb. o súdnych poplatkoch a poplatku za výpis z registra trestov). Het bedrag van de kosten is vermeld in het kostenoverzicht, als een percentage van de basiskosten of als een vast bedrag. Gerechtskosten zijn verschuldigd bij het instellen van een vordering. Als deze kosten niet zijn betaald op het moment dat ze verschuldigd zijn, bij de indiening van een verzoek om inleiding van een procedure, zal de rechtbank de indiener vragen om de kosten te betalen binnen een door de rechtbank bepaalde termijn, gewoonlijk tien dagen na de betekening van het verzoek; indien de kosten ondanks het verzoek niet binnen de gestelde termijn worden betaald, schort de rechtbank de procedure op. De indiener moet in het verzoek worden geïnformeerd over de gevolgen van het niet betalen van de kosten.

Het is in Slowakije niet verplicht om zich in burgerlijke procedures door een advocaat te laten vertegenwoordigen.

11 Kan ik rechtsbijstand aanvragen?

Zie het deel: "Rechtsbijstand – Slowakije".

12 Wanneer is mijn zaak officieel aanhangig gemaakt? Ontvang ik een bevestiging van de autoriteiten dat mijn zaak correct aanhangig is gemaakt?

Een vordering wordt geacht te zijn ingesteld op de dag waarop ze bij de rechtbank werd ingediend. De rechtbank zal de eiser een bevestiging geven waaruit blijkt dat zijn vordering is ingesteld en in het rechtbankregister is ingeschreven.

13 Ontvang ik gedetailleerde informatie over de tijdsplanning van diverse zittingen (zoals het tijdstip waarop ik in de rechtszaal mag verschijnen)?

Als de ingediende vordering onjuist, onvolledig of onbegrijpelijk is, zal de rechtbank de indiener ervan verzoeken om de vordering aan te vullen of te corrigeren binnen een door de rechtbank vastgestelde termijn, die echter niet korter mag zijn dan tien dagen. Andere ingediende stukken die niet de gegevens bevatten die vereist zijn voor een vordering tot inleiding van een procedure worden door de rechter buiten beschouwing gelaten als ze niet naar behoren worden gecorrigeerd of aangevuld.

De partijen en hun vertegenwoordigers hebben het recht om het dossier van hun gerechtelijk dossier te raadplegen en er uittreksels uit te nemen en afschriften en fotokopieën van te maken, of kunnen de rechtbank verzoeken om voor hen fotokopieën te maken tegen kostprijs.

Bij de voorbereiding van een zitting zal de rechtbank een verzoek tot inleiding van een procedure (rechtsvordering) aan de verweerder laten betekenen, samen met een exemplaar van de vordering en de bijbehorende aanhangsels. Deze stukken worden persoonlijk betekend, en de partijen moeten de nodige instructies krijgen. De rechtbank verzendt de verklaring van de verweerder onverwijld naar de eiser. Indien vereist op grond van de aard of de omstandigheden van de zaak, kan de rechtbank de verweerder door middel van een besluit ertoe verplichten een schriftelijke verklaring over de zaak in te dienen en, indien de verweerder het niet volledig eens is met de vordering, in zijn verklaring de feiten te vermelden die voor zijn verdediging van doorslaggevend belang zijn, de stukken waarop hij zich beroept bij te voegen en bewijzen te leveren om zijn beweringen te staven. De rechtbank stelt een termijn vast voor de indiening van de verklaring.

Tenzij het wetboek van accusatoire burgerlijke rechtsvordering of een ander specifiek voorschrift anders bepaalt, zal de rechtbank een zitting over de betrokken zaak gelasten om erover te beraadslagen en zal ze de partijen en andere personen wier aanwezigheid op die zitting vereist is, hiervoor oproepen.

Laatste update: 22/04/2022

De verschillende taalversies van deze pagina worden bijgehouden door de betrokken EJN-contactpunten. De informatie wordt vertaald door de diensten van de Europese Commissie. Eventuele aanpassingen zijn daarom mogelijk nog niet verwerkt in de vertalingen. Het EJN en de Commissie aanvaarden geen enkele verantwoordelijkheid of aansprakelijkheid voor informatie of gegevens in dit document of waarnaar in dit document wordt verwezen. Zie de juridische mededeling voor auteursrechtelijke bepalingen van de lidstaat die verantwoordelijk is voor deze pagina.