Διαζύγιο και δικαστικός χωρισμός

1 Ποιες είναι οι προϋποθέσεις έκδοσης διαζυγίου;

Ο ένας τουλάχιστον εκ των συζύγων πρέπει να έχει κατοικία στην Ιρλανδία κατά την ημερομηνία κίνησης της διαδικασίας έκδοσης διαζυγίου.

Ή

Ο ένας τουλάχιστον εκ των συζύγων πρέπει να έχει συνήθη διαμονή στην Ιρλανδία καθ’ όλο το έτος που προηγείται της κίνησης της διαδικασίας.

[Άρθρο 39 παράγραφος 1) στοιχεία a) και b) του Νόμου του 1996 για το οικογενειακό δίκαιο (διαζύγιο))

2 Ποιοι είναι οι λόγοι διαζυγίου;

Το δικαστήριο [συντρέχουσα αρμοδιότητα του κομητειακού δικαστηρίου (Circuit Court) και του ανώτερου δικαστηρίου (High Court) – άρθρο 38 παράγραφος 1] πρέπει να διακριβώνει ότι:

κατά την ημερομηνία κίνησης της διαδικασίας διαζυγίου, οι σύζυγοι δεν έχουν συνοικήσει ο ένας με τον άλλον, εντός της προηγούμενης τριετίας, για συνεχές διάστημα δύο ετών ή για διαδοχικά διαστήματα το σύνολο των οποίων είναι δύο έτη,

ΚΑΙ

δεν υπάρχει εύλογη προοπτική συμφιλίωσης μεταξύ των συζύγων,

ΚΑΙ

έχουν ληφθεί ή πρόκειται να ληφθούν όλα τα μέτρα τα οποία το δικαστήριο κρίνει ενδεδειγμένα για τους συζύγους και τυχόν άλλα εξαρτώμενα μέλη της οικογένειας.

(Άρθρο 5 παράγραφος 1 του νόμου).

3 Ποιές είναι οι νομικές συνέπειες του διαζυγίου όσον αφορά:

3.1 τις προσωπικές σχέσεις των συζύγων (π.χ. επώνυμο);

Ο γάμος που αποτελεί το αντικείμενο της απόφασης λύεται με την έκδοσή της και οι πρώην σύζυγοι μπορούν να συνάψουν νέο γάμο - άρθρο 10 παράγραφος1.

3.2 την κατανομή των περιουσιακών στοιχείων των συζύγων;

Κατά την έκδοση της απόφασης διαζυγίου, το δικαστήριο μπορεί να διατάσσει την προσαρμογή της περιουσίας, σύμφωνα με το άρθρο 14 παράγραφος 1 του νόμου, και η περιουσία μπορεί να πωληθεί, να διανεμηθεί σε ιδανικά ή πραγματικά μερίδια ή να μεταβιβαστεί σε έναν εκ των συζύγων.

3.3 τα ανήλικα τέκνα των συζύγων;

Μετά την έκδοση της απόφασης διαζυγίου, το δικαστήριο μπορεί να εκδώσει τις ενδεδειγμένες κατά τη γνώμη του οδηγίες σχετικά με το υπέρτερο συμφέρον και την επιμέλεια εξαρτώμενων μελών της οικογένειας που είναι σε βρεφική ηλικία ή το δικαίωμα επικοινωνίας μ’ αυτά – άρθρο 5 παράγραφος 2 του νόμου. Το υπέρτερο συμφέρον του παιδιού είναι ζήτημα ύψιστης σημασίας.

(Για περισσότερες λεπτομέρειες, βλ. ενότητα «Γονική μέριμνα - Ιρλανδία»).

3.4 την υποχρέωση καταβολής διατροφής στον άλλο σύζυγο;

Κατά την έκδοση της απόφασης διαζυγίου, το δικαστήριο μπορεί να διατάξει την καταβολή διατροφής υπέρ ενός εκ των συζύγων, υποχρέωση η οποία παύει να υφίσταται όταν ο δικαιούχος της διατροφής συνάψει νέο γάμο – άρθρο 13 του νόμου.

Το δικαστήριο μπορεί επίσης να διατάξει αναπροσαρμογή της σύνταξης υπέρ ενός εκ των συζύγων – άρθρο 17 του νόμου.

(Για περισσότερες λεπτομέρειες, βλ. ενότητα «Αξιώσεις διατροφής - Ιρλανδία»).

4 Τι σημαίνει στην πράξη ο νομικός όρος «δικαστικός χωρισμός»;

Ο δικαστικός χωρισμός διευκολύνει τους εν διαστάσει συζύγους να ρυθμίσουν εκ νέου τη ζωή τους ώστε να ζουν χωριστά ο ένας από τον άλλον.

Η απόφαση δικαστικού χωρισμού δίνει τη δυνατότητα στο δικαστήριο που την εξέδωσε να εκδώσει παρεμπίπτουσες αποφάσεις σχετικά με τα τέκνα, την καταβολή διατροφής, τις καταβολές κεφαλαίων, τα δικαιώματα σύνταξης, την οικογενειακή κατοικία και τη λοιπή περιουσία. Η απόφαση δικαστικού χωρισμού δεν λύει τον γάμο. Συνεπώς, οι εν διαστάσει σύζυγοι για τους οποίους έχει εκδοθεί απόφαση «δικαστικού χωρισμού» και οι οποίοι επιθυμούν να συνάψουν νέο γάμο πρέπει προηγουμένως να προχωρήσουν σε έκδοση διαζυγίου.

[Άρθρο 8 του νόμου για τη μεταρρύθμιση του δικαστικού χωρισμού και του οικογενειακού δικαίου (Judicial Separation and Family Law Reform Act, 1989).]

5 Ποιες είναι οι προϋποθέσεις του δικαστικού χωρισμού;

Ένας ή περισσότεροι από τους ακόλουθους:

1. Μοιχεία
2. Παράλογη συμπεριφορά και σκληρότητα
3. Εγκατάλειψη επί ένα έτος
4. Οι σύζυγοι διαβιούν χωριστά επί ένα έτος και συναινούν αμφότεροι στην κατάθεση αίτησης δικαστικού χωρισμού
5. Οι σύζυγοι διαβιούν χωριστά επί τρία έτη
6. Ο γάμος έχει κλονιστεί σε βαθμό που το δικαστήριο πείθεται ότι δεν υφίσταται κανονική συζυγική σχέση επί τουλάχιστον ένα έτος.

[Άρθρο 2 του νόμου για τη μεταρρύθμιση του δικαστικού χωρισμού και του οικογενειακού δικαίου (Judicial Separation and Family Law Reform Act, 1989).]

6 Ποιες είναι οι νομικές συνέπειες του δικαστικού χωρισμού;

Με τον δικαστικό χωρισμό παύει να υφίσταται υποχρέωση συμβίωσης χωρίς, ωστόσο, να επέρχεται λύση του γάμου. Η σύζυγος μπορεί να συνεχίσει να χρησιμοποιεί το επώνυμο του συζύγου της.

Σε οικονομικό επίπεδο, διατηρείται η υποχρέωση στήριξης του άλλου συζύγου και ενδέχεται να επιδικαστεί διατροφή, μολονότι δεν μπορεί να ληφθεί υπόψη οποιοσδήποτε καταλογισμός υπαιτιότητας. Ωστόσο, όπως και στην περίπτωση της έκδοσης διαζυγίου, η απόφαση δικαστικού χωρισμού συνεπάγεται τη λύση και εκκαθάριση των περιουσιακών συζυγικών σχέσεων.

Τα κληρονομικά δικαιώματα διατηρούνται, εξαιρουμένης της περίπτωσης που ένας σύζυγος εγκαταλείπει τη συζυγική εστία με αποκλειστική του υπαιτιότητα.

Οι σύζυγοι μπορούν να καταθέσουν αίτηση στο δικαστήριο για ανάκληση της απόφασης. Το δικαστήριο ανακαλεί την απόφαση εφόσον πείθεται ότι επήλθε συμφιλίωση και οι σύζυγοι σκοπεύουν να συνεχίσουν και πάλι να συμβιώνουν.

Μετατροπή του δικαστικού χωρισμού σε διαζύγιο:

Κατόπιν αίτησης ενός εκ των συζύγων, η απόφαση δικαστικού χωρισμού μπορεί να μετατραπεί αυτοδικαίως σε απόφαση διαζυγίου σε περίπτωση τριετούς διάρκειας του δικαστικού χωρισμού. Σ’ αυτήν την περίπτωση, ο δικαστής εκδίδει απόφαση διαζυγίου και αποφαίνεται σχετικά με τις συνέπειες του διαζυγίου.

Σε περίπτωση που η απόφαση δικαστικού χωρισμού εκδόθηκε κατόπιν κοινής αίτησης των συζύγων, μπορεί να μετατραπεί σε απόφαση διαζυγίου μόνο κατόπιν κοινής αίτησης και πάλι.

7 Τι σημαίνει στην πράξη η έννοια «ακύρωση του γάμου»;

Σημαίνει ότι κάθε σύζυγος θεωρείται ότι δεν είχε συνάψει ποτέ γάμο με τον άλλο.

8 Ποιοι είναι οι λόγοι ακύρωσης του γάμου;

Πρέπει να πληρούται μία από τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

• Ο ένας τουλάχιστον εκ των συζύγων είχε κατοικία στην Ιρλανδία κατά την ημερομηνία άσκησης της αγωγής
• Ο ένας τουλάχιστον εκ των συζύγων είχε συνήθη διαμονή στην Ιρλανδία επί ένα έτος πριν από την εν λόγω ημερομηνία
• Ο ένας τουλάχιστον εκ των συζύγων έχει αποβιώσει πριν από την εν λόγω ημερομηνία

και

• είχε κατοικία στην Ιρλανδία κατά την ημερομηνία θανάτου, ή
• είχε συνήθη διαμονή στην Ιρλανδία επί ένα έτος πριν από την εν λόγω ημερομηνία.

9 Ποιες είναι οι νομικές συνέπειες της ακύρωσης ενός γάμου;

Ο γάμος θεωρείται ως εξαρχής ανυπόστατος. Κάθε σύζυγος είναι ελεύθερος να συνάψει νέο γάμο. Οι σύζυγοι δεν έχουν μεταξύ τους δικαιώματα κληρονομικής διαδοχής ούτε υποχρεώσεις διατροφής. Τα τέκνα που απέκτησε το ζευγάρι κατά τη διάρκεια του γάμου θεωρούνται τέκνα εκτός γάμου.

10 Υπάρχουν εναλλακτικά εξωδικαστικά μέσα επίλυσης των θεμάτων που αφορούν ένα διαζύγιο, χωρίς προσφυγή στη δικαιοσύνη;

Τα οικονομικά και περιουσιακά θέματα, καθώς και τα θέματα σχετικά με τα εξαρτώμενα τέκνα, μπορούν να επιλυθούν συμβιβαστικά μέσω διαμεσολάβησης χωρίς προσφυγή στη δικαιοσύνη, αλλά η απόφαση δικαστικού χωρισμού ή διαζυγίου μπορεί να εκδοθεί μόνον από δικαστήριο.

11 Πού πρέπει να καταθέσω την αίτηση αγωγής διαζυγίου/δικαστικού χωρισμού/ακύρωσης γάμου; Ποιες είναι οι επίσημες διαδικασίες και ποια τα σχετικά έγγραφα που πρέπει να συνυποβάλλονται με την αγωγή;

Για τις αιτήσεις διαζυγίου/δικαστικού χωρισμού/ακύρωσης υπάρχει συντρέχουσα αρμοδιότητα του κομητειακού δικαστηρίου και του ανώτερου δικαστηρίου.

Η αίτηση διαζυγίου/δικαστικού χωρισμού ενώπιον του κομητειακού δικαστηρίου ασκείται με την κατάθεση δικογράφου αγωγής (Civil Bill) στο αρμόδιο γραφείο του δικαστηρίου και η διαδικασία διέπεται από τις οικείες διατάξεις του κανονισμού του δικαστηρίου (Order 59 Rule 4 of the Circuit Court Rules 2001).

Η αγωγή διαζυγίου/δικαστικού χωρισμού ενώπιον του ανώτερου δικαστηρίου ασκείται με την κατάθεση ειδικού δικογράφου κλήσης (Special Summons), το οποίο εκδίδεται από την κεντρική γραμματεία. Η διαδικασία διέπεται από τις οικείες διατάξεις του κανονισμού του δικαστηρίου [Order 70A of the Rules of the Superior Courts (S.1 αριθ. 343 του 1997)]. Η αγωγή ακύρωσης ενώπιον του ανώτερου δικαστηρίου ασκείται με την κατάθεση αίτησης στην κεντρική γραμματεία. Η διαδικασία διέπεται από τις οικείες διατάξεις του κανονισμού διαδικασίας των ανωτάτων δικαστηρίων (Order 70 of the Rules of the Superior Courts).

12 Μπορώ να τύχω νομικής συνδρομής για τα έξοδα της διαδικασίας;

Ναι, μέσω του Συμβουλίου δικαστικής αρωγής (Legal Aid Board), εφόσον ελεγχθεί η έλλειψη πόρων.

13 Υπάρχει δυνατότητα προσφυγής κατά απόφασης διαζυγίου/δικαστικού χωρισμού/ακύρωσης γάμου;

Η απόφαση του High Court που εκδίδεται επί ενδίκου μέσου κατά απόφασης του Circuit Court σε διαδικασία διαζυγίου/δικαστικού χωρισμού/ακυρότητας είναι οριστική και τελεσίδικη και δεν υπόκειται σε ένδικα μέσα – άρθρο 39 του νόμου του 1936 γιατα δικαστήρια (Courts of Justice Act).

Όλες οι αποφάσεις του ανώτερου δικαστηρίου επί αιτήσεων διαζυγίου / δικαστικού χωρισμού / ακυρότητας υπόκεινται σε ένδικα μέσα ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου.

14 Τι πρέπει να κάνω για να επιτύχω αναγνώριση στο παρόν κράτος μέλος απόφασης διαζυγίου/δικαστικού χωρισμού/ακύρωσης γάμου η οποία έχει εκδοθεί από δικαστήριο άλλου κράτους μέλους;

Απαιτείται η κατάθεση αίτησης σε δικαστήριο (το κομητειακό δικαστήριο ή το ανώτερο δικαστήριο) στην Ιρλανδία σύμφωνα με το Άρθρο 29 παράγραφος 1 στοιχεία d)/e) του νόμου του 1995 για το οικογενειακό δίκαιο (Family Law Act) για έκδοση της σχετικής αναγνωριστικής απόφασης. Η διαδικασία ενώπιον του κομητειακού δικαστηρίου κινείται με την κατάθεση δικογράφου αγωγής (Civil bill). Η διαδικασία ενώπιον του ανώτερου δικαστηρίου κινείται με την κατάθεση ειδικού δικογράφου κλήσης (Special Summons).

15 Ποιο δικαστήριο είναι αρμόδιο για την προσβολή της αναγνώρισης απόφασης διαζυγίου/δικαστικού χωρισμού/ακύρωσης γάμου η οποία έχει εκδοθεί από δικαστήριο άλλου κράτους μέλους; Ποια διαδικασία ακολουθείται σε αυτή την περίπτωση;

Λόγω του συνταγματικού καθεστώτος του διαζυγίου, τα ιρλανδικά δικαστήρια, δηλαδή το ανώτερο δικαστήριο ή το κομητειακό δικαστήριο, είναι αρμόδια να κρίνουν κατά πόσον διαζύγιο που εκδόθηκε στο εξωτερικό μπορεί να αναγνωριστεί στην Ιρλανδία.

16 Ποιο δίκαιο εφαρμόζεται από το δικαστήριο στο πλαίσιο μιας διαδικασίας διαζυγίου μεταξύ συζύγων που δεν διαμένουν στο παρόν κράτος μέλος ή που έχουν διαφορετικές ιθαγένειες;

Οι προϋποθέσεις για την έκδοση διαζυγίου στην Ιρλανδία ορίζονται στο άρθρο 38 του Νόμου του 1996 για το οικογενειακό δίκαιο (διαζύγιο).

Ο/Η σύζυγος που δεν ζει στην Ιρλανδία ή δεν είναι Ιρλανδός/-ή μπορεί να ζητήσει την έκδοση διαζυγίου στην Ιρλανδία, εφόσον πληροί κάποια από τις προϋποθέσεις που εκτίθενται στο άρθρο 39 παράγραφος 1 στοιχεία a) και b) του νόμου του 1996 για το οικογενειακό δίκαιο (διαζύγιο) [Family Law (Divorce) Act]. Η δικαιοδοσία σχετικά με θέματα διαζυγίου σύμφωνα με το ιρλανδικό δίκαιο κρίνεται βάσει της διαμονής και όχι της εθνικότητας.

Σχετικοί σύνδεσμοι

Υπηρεσία Δικαστηρίων της Ιρλανδίας

Oasis: Πληροφορίες σχετικά με τις δημόσιες υπηρεσίες

 

Αυτή η ιστοσελίδα είναι μέρος του ιστότοπου Η Ευρώπη σου.

Θα μας βοηθούσαν πολύ τα σχόλιά σας σχετικά με τη χρησιμότητα των παρεχόμενων πληροφοριών.