Η πρωτότυπη γλωσσική έκδοση αγγλικά αυτής της σελίδας τροποποιήθηκε πρόσφατα. Η γλωσσική έκδοση που βλέπετε τώρα βρίσκεται στο στάδιο της μετάφρασης.
Swipe to change

Ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης

Το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης (ΕΕΣ) αποτελεί μια απλουστευμένη διασυνοριακή δικαστική διαδικασία παράδοσης προς τον σκοπό της άσκησης ποινικής δίωξης ή της εκτέλεσης ποινής ή μέτρου στερητικού της ελευθερίας. Ένταλμα σύλληψης που έχει εκδοθεί από δικαστική αρχή κράτους μέλους της ΕΕ ισχύει σε ολόκληρο το έδαφος της ΕΕ. Το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης έχει τεθεί σε εφαρμογή από την 1η Ιανουαρίου 2004, αντικαθιστώντας τις χρονοβόρες διαδικασίες έκδοσης που ακολουθούνταν κατά το παρελθόν μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ.

Δεν υπάρχει επίσημη μετάφραση στη γλώσσα που επιλέξατε.
Εδώ μπορείτε να βρείτε αυτόματη μετάφραση αυτού του περιεχομένου. Λάβετε υπόψη σας ότι η αυτόματη μετάφραση παρέχει μόνο το γενικό του νόημα. Ο ιδιοκτήτης της σελίδας αυτής δεν αποδέχεται καμία ευθύνη για την ποιότητα αυτής της μετάφρασης, που έγινε από μηχανή.

Ποια είναι η διαδικασία

Πρόκειται για αίτημα που υποβάλλει δικαστική αρχή ενός κράτους μέλους της ΕΕ για τη σύλληψη προσώπου σε άλλο κράτος μέλος και την παράδοση του εν λόγω προσώπου προς τον σκοπό της εναντίον του άσκησης ποινικής δίωξης ή της εκτέλεσης ποινής ή μέτρου στερητικού της ελευθερίας που έχει διαταχθεί στο πρώτο παραπάνω κράτος μέλος. Ο μηχανισμός βασίζεται στην αρχή της αμοιβαίας αναγνώρισης των δικαστικών αποφάσεων. Το ΕΕΣ εφαρμόζεται σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ.

Εφαρμόζεται μέσω άμεσων επαφών μεταξύ των δικαστικών αρχών.

Κατά την εκτέλεση του ΕΕΣ, οι αρχές υποχρεούνται να σέβονται τα δικονομικά δικαιώματα των υπόπτων ή των κατηγορουμένων – όπως το δικαίωμα ενημέρωσης, το δικαίωμα να έχουν δικηγόρο και διερμηνέα και το δικαίωμα σε νομική συνδρομή (ευεργέτημα πενίας), κατά τα οριζόμενα στη νομοθεσία του κράτους στο οποίο συλλαμβάνονται.

Σε τι διαφέρει το ΕΕΣ από την παραδοσιακή διαδικασία έκδοσης;

  1. Αυστηρές προθεσμίες
    Το κράτος στο οποίο συλλαμβάνεται κάποιο πρόσωπο υποχρεούται να λάβει οριστική απόφαση για την εκτέλεση του ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης εντός 60 ημερών από τη σύλληψη.
    Εάν το πρόσωπο συγκατατίθεται στην παράδοσή του, η απόφαση παράδοσης πρέπει να ληφθεί εντός 10 ημερών.
    Ο καταζητούμενος πρέπει να παραδοθεί το ταχύτερο δυνατόν σε ημερομηνία που συμφωνείται μεταξύ των ενδιαφερόμενων αρχών, και το αργότερο 10 ημέρες αφότου εκδόθηκε η οριστική απόφαση για την εκτέλεση του ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης.
  2. Έλεγχος του διττού αξιοποίνου – δεν απαιτείται πλέον για 32 κατηγορίες αδικημάτων
    Για 32 κατηγορίες αδικημάτων, δεν ελέγχεται αν η πράξη συνιστά ποινικό αδίκημα σε αμφότερες τις χώρες. Η μόνη απαίτηση που τίθεται είναι η πράξη να τιμωρείται με φυλάκιση ανώτατης διάρκειας τουλάχιστον 3 ετών στο κράτος μέλος έκδοσης του εντάλματος.
    Για τα λοιπά αδικήματα, η παράδοση μπορεί να εξαρτηθεί από την προϋπόθεση ότι η πράξη χαρακτηρίζεται ως ποινικό αδίκημα στο κράτος μέλος εκτέλεσης του εντάλματος.
  3. Δεν υπάρχει πολιτική ανάμειξη
    Οι αποφάσεις λαμβάνονται αποκλειστικά από δικαστικές αρχές, χωρίς να υπεισέρχονται πολιτικές σκοπιμότητες.
  4. Παράδοση υπηκόων
    Τα κράτη μέλη της ΕΕ δεν μπορούν πλέον να αρνούνται την παράδοση δικών τους υπηκόων, εκτός εάν αναλαμβάνουν τα ίδια την εκτέλεση της ποινής φυλάκισης του/της καταζητουμένου/-ης.
  5. Εγγυήσεις
    Το κράτος που εκτελεί το ΕΕΣ μπορεί να ζητήσει εγγυήσεις περί του ότι:
    α. Το πρόσωπο θα έχει, έπειτα από ορισμένο χρονικό διάστημα, το δικαίωμα να ζητήσει την επανεξέταση της ποινής, αν η επιβληθείσα ποινή είναι ισόβια κάθειρξη ή στέρηση της ελευθερίας εφ’ όρου ζωής.
    β. Το καταζητούμενο πρόσωπο θα μπορεί να εκτίσει την ποινή που θα απαγγελθεί εναντίον του στο κράτος εκτέλεσης, εφόσον το εν λόγω πρόσωπο είναι υπήκοος ή κάτοικος του κράτους αυτού.

Περιορισμένοι λόγοι άρνησης
Κράτος μπορεί να αρνηθεί να παραδώσει το καταζητούμενο πρόσωπο μόνον εάν συντρέχει κάποιος από τους λόγους υποχρεωτικής ή προαιρετικής άρνησης:
Υποχρεωτικοί λόγοι

  • το πρόσωπο έχει ήδη δικασθεί για την ίδια αξιόποινη πράξη (ne bis in idem)
  • ανηλικότητα (το πρόσωπο δεν έχει συμπληρώσει την απαιτούμενη ελάχιστη ηλικία για να θεωρείται ποινικώς υπεύθυνο στο κράτος εκτέλεσης)
  • αμνηστία (το κράτος εκτέλεσης θα μπορούσε να είχε ασκήσει δίωξη για τη σχετική αξιόποινη πράξη και η αξιόποινη πράξη καλύπτεται από αμνηστία στο εν λόγω κράτος).

Προαιρετικοί λόγοι, για παράδειγμα:

  • έλλειψη διττού αξιοποίνου για τα αδικήματα πέραν των 32 που απαριθμούνται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 της απόφασης-πλαισίου για το ΕΕΣ
  • δικαιοδοσία βάσει του τόπου τέλεσης της αξιόποινης πράξης
  • εκκρεμής ποινική διαδικασία στο κράτος εκτέλεσης
  • παραγραφή κ.λπ.

Εγχειρίδιο για τον τρόπο έκδοσης και εκτέλεσης του ΕΕΣ

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε Εγχειρίδιο για τον τρόπο έκδοσης και εκτέλεσης του ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης  PDF (2002 Kb) en προκειμένου να διευκολύνει και να απλουστεύσει το καθημερινό έργο των οικείων δικαστικών αρχών. Το εγχειρίδιο παρέχει λεπτομερή καθοδήγηση σχετικά με τα διαδικαστικά βήματα για την έκδοση και την εκτέλεση ΕΕΣ. Επιπλέον, το εγχειρίδιο παρέχει αναλυτική επεξήγηση της κύριας νομολογίας του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την οποία ερμηνεύονται επιμέρους διατάξεις της απόφασης-πλαισίου για το ΕΕΣ.

Το εγχειρίδιο σε όλες τις γλώσσες διατίθεται εδώ: BG PDF (2700 Kb) bg, CS PDF (1854 Kb) cs, DA PDF (1766 Kb) da, DE PDF (1659 Kb) de, ET PDF (1783 Kb) et, EL PDF (2439 Kb) el, ES PDF (1649 Kb) es, FR PDF (1892 Kb) fr, HR PDF (1789 Kb) hr, IT PDF (2141 Kb) it, LV PDF (2158 Kb) lv, LT PDF (1865 Kb) lt, HU PDF (1908 Kb) hu, MT PDF (2560 Kb) mt, NL PDF (2047 Kb) nl, PL PDF (2200 Kb) pl, PT PDF (1968 Kb) pt, RO PDF (1926 Kb) ro, SL PDF (1797 Kb) sl, SK PDF (1977 Kb) sk, FI PDF (2172 Kb) fi, SV PDF (1591 Kb) sv.

Στατιστικά στοιχεία σχετικά με τη χρήση του ΕΕΣ

Το 2020, κατά μέσο όρο, τα καταζητούμενα πρόσωπα παραδίδονταν:

  • με τη συγκατάθεσή τους – σε 44,6 ημέρες
  • χωρίς τη συγκατάθεσή τους – σε 111,74 ημέρες

Το 2019, κατά μέσο όρο, τα καταζητούμενα πρόσωπα παραδίδονταν:

  • με τη συγκατάθεσή τους – σε 16,7 ημέρες
  • χωρίς τη συγκατάθεσή τους – σε 55,75 ημέρες

Το 2018, κατά μέσο όρο, τα καταζητούμενα πρόσωπα παραδίδονταν:

  • με τη συγκατάθεσή τους – σε 16,4 ημέρες
  • χωρίς τη συγκατάθεσή τους – σε 45 ημέρες

Απαντήσεις σε ερωτηματολόγιο για το ΕΕΣ: 2014 PDF (1582 Kb) en | 2015 PDF (1479 Kb) en | 2016 PDF (1732 Kb) en | 2017 PDF (1268 Kb) en | 2018 PDF (1552 Kb) en | 2019 PDF (1082 Kb) en | 2020 PDF (1479 Kb) en

Δεν υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα για όλες τις χώρες· ωστόσο, τα δεδομένα για τα εκδοθέντα ΕΕΣ είναι πλήρη για τα έτη 2015, 2016 και 2017.

ΕΕΣ 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Εκδοθέντα ΕΕΣ 14.948 16.144 16.636 17.491 17.471 20.226 15,938
Εκτελεσθέντα ΕΕΣ 5.535 5.304 5.812 6.317 6.976 5.665 4.397




Έργα που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο του προγράμματος «Δικαιοσύνη»

Το ερευνητικό έργο InAbsentiEAW αποτελεί συγκριτική νομική μελέτη με αντικείμενο τα ευρωπαϊκά εντάλματα σύλληψης (ΕΕΣ) που αφορούν πρόσωπα τα οποία δεν ήταν παρόντα στη διαδικασία που οδήγησε στην καταδίκη τους (ερήμην δίκες). Στην πράξη, συχνά ανακύπτουν προβλήματα κατά την έκδοση και την εκτέλεση των εν λόγω ΕΕΣ. Στόχος του ερευνητικού έργου ήταν να αναλύσει τα αίτια των εν λόγω προβλημάτων και να διατυπώσει κοινά πρότυπα για την έκδοση των εν λόγω ΕΕΣ, προκειμένου να διασφαλίζεται η ομαλή και δίκαιη εκτέλεσή τους. Η έρευνα διεξήχθη μέσω περιπτωσιολογικών μελετών από το Βέλγιο, την Ουγγαρία, την Ιρλανδία, τις Κάτω Χώρες, την Πολωνία και τη Ρουμανία.

Το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης και οι όροι κράτησης

Παρόλο που όλα τα κράτη μέλη πρέπει να συμμορφώνονται με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), στην πράξη υπάρχουν σημαντικές διαφορές όσον αφορά την προσωρινή κράτηση και οι υλικές συνθήκες κράτησης διαφέρουν σημαντικά. Όπως αναγνώρισε το ΔΕΕ στην απόφαση Aranyosi/Căldăraru, αυτές οι διαφορές στις συνθήκες κράτησης έχουν πραγματικό αντίκτυπο στην αμοιβαία εμπιστοσύνη μεταξύ των κρατών μελών και στη λειτουργία του ΕΕΣ. Από το 2016, η εκτέλεση ευρωπαϊκών ενταλμάτων σύλληψης έχει καθυστερήσει ή απορριφθεί λόγω πραγματικού κινδύνου παραβίασης των θεμελιωδών δικαιωμάτων σε σχεδόν 300 περιπτώσεις.

Προκειμένου να ενισχυθεί η δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις και να βελτιωθούν οι συνθήκες κράτησης σε ολόκληρη την ΕΕ, η Επιτροπή εξέδωσε στις 8 Δεκεμβρίου 2022 σύσταση σχετικά με τα δικονομικά δικαιώματα των υπόπτων και κατηγορουμένων που υπόκεινται σε προσωρινή κράτηση και σχετικά με τις υλικές συνθήκες κράτησης. Η παρούσα σύσταση παρέχει ενοποιημένη επισκόπηση επιλεγμένων ευρωπαϊκών ελάχιστων προτύπων για τις υλικές συνθήκες κράτησης και τα δικονομικά δικαιώματα κατά την προσωρινή κράτηση, με έμφαση σε βασικούς τομείς προτεραιότητας για την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων των κρατουμένων.

Σχετικοί σύνδεσμοι

Απόφαση-πλαίσιο για το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης

Έκθεση για την εφαρμογή της απόφασης-πλαισίου του Συμβουλίου σχετικά με το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης και τις διαδικασίες παράδοσης μεταξύ των κρατών μελών

Σύσταση της Επιτροπής σχετικά με τα δικονομικά δικαιώματα των υπόπτων και κατηγορουμένων που υπόκεινται σε προσωρινή κράτηση και τις υλικές συνθήκες κράτησης

Ανεπίσημο έγγραφο ΔΕΥ της Επιτροπής στο πλαίσιο της έκδοσης της σύστασης της Επιτροπής σχετικά με τα δικονομικά δικαιώματα των υπόπτων και κατηγορουμένων που υπόκεινται σε προσωρινή κράτηση και τις υλικές συνθήκες κράτησης

Τελευταία επικαιροποίηση: 26/05/2023

Για τη διαχείριση αυτής της ιστοσελίδας υπεύθυνη είναι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Οι πληροφορίες που περιλαμβάνονται στην παρούσα σελίδα δεν απηχούν κατ’ ανάγκη την επίσημη θέση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η Επιτροπή δεν αναλαμβάνει καμία απολύτως ευθύνη όσον αφορά πληροφορίες ή δεδομένα που περιέχονται ή αναφέρονται στο παρόν έγγραφο. Παρακαλείσθε να συμβουλευθείτε την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου σχετικά με το καθεστώς πνευματικής ιδιοκτησίας που διέπει τις σελίδες των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων.