Hoe kan ik de naleving van een uitspraak afdwingen?

1 Wat betekent tenuitvoerlegging in burgerlijke en handelszaken?

Tenuitvoerlegging is een door de rechtbank bekrachtigde maatregel die wordt getroffen om een executieschuldenaar te dwingen aan een gerechtelijk bevel te voldoen. Het is geheel aan de executieschuldeiser om te bepalen voor welke tenuitvoerleggingsmethode wordt gekozen.

Bij die keuze moet de schuldeiser zich afvragen of:

• het waarschijnlijk is dat hij zijn geld en gerechtskosten terugkrijgt van de verweerder;
• de verweerder ook nog geld aan anderen verschuldigd is of voorwerp is van andere gerechtelijke beslissingen;
• de verweerder goederen of activa bezit die in beslag genomen en per opbod kunnen worden verkocht;
• de verweerder een baan heeft;
• de verweerder andere inkomsten heeft, bijvoorbeeld uit beleggingen;
• de verweerder een rekening bij een bank of woningbouwvereniging of een andersoortige rekening heeft;
• de verweerder onroerende goederen bezit (een woning), of
• iemand anders geld verschuldigd is aan de verweerder.

Zie hieronder voor informatie over de verschillende soorten tenuitvoerleggingsmaatregelen. De executieschuldeiser moet kiezen voor de tenuitvoerleggingsmaatregel die hem de grootste kans biedt dat hij het geld dat hij vordert, terugkrijgt.

De rechtbank kan echter niet garanderen dat de executieschuldeiser zijn geld terugkrijgt. Bovendien zijn gerechtskosten verschuldigd voor iedere maatregel die wordt getroffen. De rechtbank zal de gerechtskosten optellen bij het bedrag dat de verweerder al verschuldigd is, maar zal die kosten niet vergoeden als de schuldeiser zijn geld niet terugkrijgt van de verweerder.

Hieronder volgt een overzicht van de verschillende soorten tenuitvoerleggingsmethoden.

Inbeslagneming van goederen

Executie is de tenuitvoerlegging van een civielrechtelijke beslissing door middel van inbeslagneming van goederen. Voor tenuitvoerlegging door middel van executie moet bij de rechtbank een daartoe strekkend bevel (“warrant of execution”) worden aangevraagd. Zo'n bevel heeft alleen zin als de verweerder:

• op het door de executieschuldeiser opgegeven adres over voldoende goederen beschikt die per opbod kunnen worden verkocht om de vordering te voldoen; of
• beschikt over het volledige bedrag van de in het bevel vermelde vordering (zodat er geen goederen verkocht hoeven te worden).

De rechtbank kan een dergelijk bevel pas uitvaardigen als de verweerder:

• geen gehoor heeft gegeven aan een oproep om het verschuldigde bedrag te betalen, of
• te laat is met ten minste één van zijn betalingen.

Gerechtsdeurwaarders kunnen niet alle soorten goederen van de verweerder in beslag nemen en verkopen. Zij mogen bijvoorbeeld geen essentiële huishoudelijke voorwerpen of gereedschappen in beslag nemen, en evenmin goederen die onder een huurkoop- of huurovereenkomst vallen. Bovendien zal een gerechtsdeurwaarder geen goederen van de verweerder in beslag nemen als de waarde daarvan onvoldoende is om het verschuldigde bedrag minus de kosten van inbeslagneming en verkoop te betalen. Wanneer goederen per opbod worden verkocht, bedraagt de opbrengst vaak slechts een fractie van hun oorspronkelijke waarde. Bovendien is het mogelijk dat de goederen van de verweerder al door een andere gerechtsdeurwaarder uit hoofde van een ander bevel in beslag zijn genomen.

Derdenbeslag

Een schuldeiser kan bij het Supreme Court verzoeken dat een door een derde aan de verweerder verschuldigd bedrag niet aan de verweerder, maar aan de schuldeiser zelf wordt betaald. In de praktijk wordt deze methode gebruikt om beslag te kunnen leggen op banktegoeden van de verweerder. Zijn de banktegoeden niet voldoende om het gehele bedrag van de schuld te dekken, dan worden ze gebruikt om in ieder geval een deel daarvan te betalen.

Insolventieprocedure

Als het verschuldigde bedrag hoger is dan 750 GBP, dan kan de executieschuldeiser er ook voor kiezen om de verweerder insolvent te laten verklaren. Dat gebeurt dan in een procedure voor het Supreme Court. De kosten daarvan kunnen echter hoog oplopen.

Dagvaarding

De executieschuldeiser kan de kamer voor geringe vorderingen (tot 10 000 GBP) van het Supreme Court verzoeken een dagvaarding te doen uitgaan. De rechtbank kan vervolgens gelasten dat de schuld in termijnen wordt terugbetaald, bij gebreke waarvan de schuldenaar in een beperkt aantal specifieke omstandigheden een gevangenisstraf kan worden opgelegd.

Bevel tot het verstrekken van informatie

Een bevel tot het verstrekken van informatie is geen tenuitvoerleggingsmethode, maar maakt het mogelijk om een executieschuldenaar te ondervragen over diens bezittingen, zodat het voor de executieschuldeiser duidelijker is welke tenuitvoerleggingsmethode hij het best kan kiezen.

2 Welke instantie of instanties zijn bevoegd voor tenuitvoerlegging?

Het Supreme Court is bevoegd voor tenuitvoerlegging in Gibraltar.

3 Onder welke voorwaarden mag een executoriale titel of beslissing worden uitgevaardigd?

3.1 De procedure

Het Supreme Court (met inbegrip van de kamer voor geringe vorderingen) kan tenuitvoerlegging gelasten ten aanzien van de zaken waarover het een beslissing heeft gegeven.

Gerechtsdeurwaarders zijn in Gibraltar werknemers van de Court Service en dus rijksambtenaren. Hun werkzaamheden betreffen de tenuitvoerlegging van door een rechtbank gegeven en aldaar geregistreerde beslissingen en/of bevelen. Zij zorgen voor tenuitvoerlegging van tenuitvoerleggingsbevelen (“warrants of execution”), overname van grond krachtens “warrants of possession” en terugvordering van goederen krachtens “warrants for return of goods”. Gerechtsdeurwaarders hebben daarnaast ook andere taken, waaronder het persoonlijk betekenen van stukken en “warrants of committal” (bevelen tot verwijzing).

Inzet van advocaten en andere rechtsbeoefenaars

De schuldeiser is niet verplicht om zijn verzoek tot tenuitvoerlegging in te dienen via een advocaat of andere rechtsbeoefenaar.

Tenuitvoerleggingsprocedures kunnen echter, met uitzondering van procedures in de kamer voor geringe vorderingen van het Supreme Court, behoorlijk gecompliceerd zijn. De schuldeiser kan er daarom voor kiezen om advies in te winnen van een advocaat of van het Citizens Advice Bureau alvorens een tenuitvoerleggingsprocedure te starten.

Hoogte van de kosten van tenuitvoerlegging

De gerechtskosten hangen af van de gekozen tenuitvoerleggingsmethode. Zoals hierboven vermeld, zal de rechtbank de gerechtskosten optellen bij het bedrag dat de verweerder al verschuldigd is, maar kan zij die kosten niet vergoeden als de eiser zijn geld niet terugkrijgt van de verweerder. Voor nadere informatie over de geldende tarieven kunt u contact opnemen met de Supreme Court Registry, 277 Main Street, Gibraltar, tel. (+350) 200 75608.

3.2 De grondvoorwaarden

Zoals hierboven vermeld, is het in Gibraltar geheel aan de executieschuldeiser om te bepalen welke tenuitvoerleggingsmethode wordt gevolgd. Verantwoordelijke schuldeisers die door een rechtbank in het gelijk zijn gesteld, maar die nog niet zijn betaald, kunnen de beslissing van de rechtbank ten uitvoer laten leggen via het meest geëigende middel dat hun daartoe ter beschikking staat. Wanneer er dus sprake is van een rechtsgeldige beslissing en het verzoek tot tenuitvoerlegging naar behoren is ingediend, moet de rechtbank de keuze van de schuldeiser respecteren.

4 Het doel en de aard van tenuitvoerleggingsmaatregelen

4.1 Welke soorten activa kunnen voorwerp van tenuitvoerlegging zijn?

Tenuitvoerleggingsmaatregelen kunnen worden genomen ten aanzien van de volgende activa:

• bankrekeningen onder de procedure voor derdenbeslag;
• materiële roerende goederen onder de executieprocedure;
• onroerend goed onder de “charging order”-procedure.

Er is geen eenduidige, definitieve lijst van goederen die van derdenbeslag zijn vrijgesteld. Er zijn echter wel richtsnoeren. De gerechtsdeurwaarder mag alleen goederen in beslag nemen die eigendom of gezamenlijk eigendom zijn van de verweerder.

De gerechtsdeurwaarder mag alleen goederen in beslag nemen waarvan mag worden verondersteld dat ze bij opbod verkocht kunnen worden. De gerechtsdeurwaarder zal geen goederen in beslag nemen als die naar zijn oordeel onvoldoende zullen opleveren om, na aftrek van de kosten van inbeslagneming en veiling, de vordering of een deel daarvan te kunnen betalen.

Vrijgesteld van inbeslagneming door een gerechtsdeurwaarder zijn:

• voorwerpen die de verweerder nodig heeft om zijn beroep of onderneming te kunnen uitoefenen, zoals gereedschappen of vakliteratuur;
• essentiële huishoudelijke voorwerpen die de verweerder en zijn gezin nodig hebben, zoals kleding en beddengoed;
• geleasede, gehuurde of onder een huurkoopovereenkomst gebruikte goederen (waaronder auto’s);
• goederen die mogelijk al door een gerechtsdeurwaarder uit hoofde van een ander bevel in beslag zijn genomen, of
• apparatuur en uitrusting die niet het eigendom van een onderneming zijn, zoals kantoormeubilair, machines en leasevoertuigen.

Bij derdenbeslag kan een executieschuldenaar wiens rekening bij een bank of woningbouwvereniging is geblokkeerd en die beweert als gevolg daarvan niet meer in zijn reguliere levensonderhoud, of dat van zijn gezin, te kunnen voorzien, de rechtbank verzoeken om een nooduitkering te gelasten die het mogelijk maakt een of meerdere betalingen te verrichten aan specifieke personen.

4.2 Wat zijn de gevolgen van tenuitvoerleggingsmaatregelen?

Een schuldenaar of derde die zich niet houdt aan de voorschriften van een gerechtelijk bevel, kan worden aangeklaagd wegens minachting van de rechtbank. De straf die daarvoor kan worden opgelegd, loopt uiteen van “purging contempt” (verontschuldiging aan de rechter in een openbare zitting), een geldboete of, in het ernstigste geval, een gevangenisstraf van maximaal 14 dagen.

Banken hebben zekere verplichtingen wat betreft het verstrekken van informatie en het beslag leggen op bankrekeningen. Wanneer een bank een bevel tot derdenbeslag jegens een van haar klanten ontvangt, hoeft zij niet bekend te maken hoeveel geld er op de betreffende rekening staat. De bank kan vermelden dat er geen geld op de rekening staat, dat het tegoed ontoereikend is om het gehele bedrag van de vordering te voldoen maar wel voldoende om een deel daarvan te betalen, of dat het tegoed toereikend is om het gehele gevorderde bedrag te betalen. Er gelden zeer strikte gegevensbeschermingsregels wat betreft eventuele overige informatie die de bank mag verstrekken.

4.3 Welke geldigheid hebben deze maatregelen?

In alle bevelen wordt vermeld wanneer de gevraagde informatie uiterlijk moet zijn verstrekt of wanneer aan het gerechtelijke bevel moet zijn voldaan, en wat de maximale straf is die kan worden opgelegd als het bevel niet in acht wordt genomen.

5 Is er een mogelijkheid tot beroep tegen de beslissing om een dergelijke maatregel toe te staan?

Alle gerechtelijke tenuitvoerleggingsmethoden (“charging orders” en derdenbeslag) bestaan uit twee fasen. De tussenfase is zuiver administratief; er wordt van de executieschuldenaar in deze fase geen input verwacht. De procedure kan echter pas overgaan tot de laatste fase nadat de executieschuldenaar in de gelegenheid is gesteld om tijdens een speciaal daartoe gehouden hoorzitting uit te leggen waarom de tenuitvoerlegging zoals die is gepland, geen doorgang moet vinden. Alle partijen worden ruim van tevoren in kennis gesteld van de datum van die hoorzitting. Ook geldt in alle gevallen dat er een specifiek minimum aantal dagen moet verstrijken vanaf de “tussenfase”, via de kennisgeving van de “afsluitende” hoorzitting, tot de “afsluitende” hoorzitting zelf, zodat de schuldenaar (en eventuele rechtstreeks betrokken derden, zoals de bank bij een derdenbeslag) de zaak kunnen voorbereiden. Als de datum van de “afsluitende” hoorzitting de partijen niet schikt, dan kunnen zij de zitting laten uitstellen tot een datum die hun beter uitkomt. In dat geval blijft de voorlopige maatregel van kracht, maar wordt die pas “definitief” als de “afsluitende” hoorzitting heeft plaatsgevonden.

Als de rechtbank eenmaal een bevel heeft uitgevaardigd, is er geen beroep mogelijk. Onder passende omstandigheden kan een beroep of een verzoek tot nietigverklaring slechts worden ingediend ten aanzien van de oorspronkelijke beslissing op grond waarvan de schuldeiser tenuitvoerlegging kon eisen. Uitsluitend wanneer die beslissing met succes is betwist in een beroepsprocedure of nietig is verklaard, kan het tenuitvoerleggingsproces door een rechtbank worden herroepen. Als de beslissing wordt aangevochten maar een rechtbank het verzoek van een schuldeiser tot tenuitvoerlegging al heeft toegewezen, kan bij de rechtbank om opschorting van het bevel worden verzocht. Gerechtsdeurwaarders mogen geen goederen meenemen, maar moeten wel het beslag handhaven (d.w.z. een lijst bijhouden van de goederen die op een later moment in beslag genomen en meegenomen kunnen worden om te worden verkocht).

De rechtbank kan de door de schuldeiser gekozen methode van tenuitvoerlegging niet weigeren, mits de schuldeiser naar behoren bij die rechtbank om tenuitvoerlegging heeft verzocht. De schuldeiser hoeft dan ook geen beroep te kunnen instellen tegen een beslissing tot toekenning van een maatregel.

6 Zijn er beperkingen aan tenuitvoerlegging, in het bijzonder wat bescherming van de schuldenaar of termijnen betreft?

Een bevel en een “writ of execution” zijn slechts gedurende een bepaalde tijd geldig. Beide zijn twaalf maanden geldig en kunnen op bevel van een rechtbank met nog eens twaalf maanden worden verlengd.

In de inbeslagnemingsprocedure moet aan de schuldenaar worden meegedeeld dat zijn goederen in beslag zijn genomen en dat hij vijf dagen heeft om met de gerechtsdeurwaarders een “walking possession”-overeenkomst te sluiten. Ingevolge die overeenkomst kan de schuldenaar de goederen behouden. Als hij die overeenkomst niet binnen vijf dagen ondertekent, kunnen de gerechtsdeurwaarders de goederen in beslag nemen en bij opbod verkopen.

 

Deze webpagina maakt deel uit van de website Uw Europa.

Al uw feedback over de verstrekte informatie is welkom.