Πού θα διεξαχθεί η δίκη;
- Το πταισματοδικείο εξετάζει τα λιγότερο σοβαρά αδικήματα (πταίσματα που τιμωρούνται με πρόστιμο από 1 έως 25 ευρώ (παραβάσεις του αγροτικού κώδικα κ.λπ.) και όλες τις τροχαίες παραβάσεις (θανάσιμα ατυχήματα κ.λπ.).
- Το πλημμελειοδικείο εξετάζει τα πλημμελήματα ή τα κακουργήματα που αντιμετωπίζονται ως πλημμελήματα (για τα οποία λαμβάνονται εξ αρχής υπόψη ελαφρυντικές περιστάσεις).
- Το κακουργοδικείο εξετάζει τα σοβαρότερα κακουργήματα (εκείνα για τα οποία δεν συντρέχουν ελαφρυντικές περιστάσεις).
Διεξάγεται δημόσια η δίκη;
Καταρχήν, η δίκη διεξάγεται δημόσια σε αίθουσα στην οποία έχει πρόσβαση ο καθένας (περαστικοί, δημοσιογράφοι), εκτός εάν λόγοι ασφάλειας επιβάλλουν το αντίθετο.
Εάν εμπλέκεστε σε υπόθεση που αφορά τα ήθη (βιασμός κ.λπ.), μπορείτε να ζητήσετε από το δικαστήριο να διεξαγάγει την ακροαματική διαδικασία κεκλεισμένων των θυρών, δηλαδή να επιτρέψει την πρόσβαση στην αίθουσα μόνον στα πρόσωπα που ενδιαφέρει η δίκη.
Εάν τίθεται θέμα εγκλεισμού εγκληματία που έχει το ακαταλόγιστο των πράξεών του λόγω σοβαρής νοητικής διαταραχής, αυτός μπορεί να ζητήσει τη διεξαγωγή της δίκης κεκλεισμένων των θυρών, αλλά ο εισαγγελέας μπορεί να αντιταχθεί στο αίτημα αυτό.
Ποιος κρίνει την υπόθεση;
Επαγγελματίες δικαστές στο πταισματοδικείο και στο πλημμελειοδικείο. Αντίθετα, στο κακουργοδικείο, 12 ένορκοι θα αποφανθούν σχετικά με την ενοχή του κατηγορουμένου. Ακολούθως, θα αποφασίσουν για την ποινή που θα επιβάλουν μαζί με τρεις δικαστές.
Μπορούν να αλλάξουν οι κατηγορίες κατά τη διάρκεια της δίκης;
Τα αδικήματα που σας προσάπτονται μπορούν να εκτιμηθούν διαφορετικά από τον εισαγγελέα και από τον δικαστή. Για παράδειγμα, εάν σπάσατε το τζάμι ενός αυτοκινήτου, ο εισαγγελέας μπορεί να ασκήσει δίωξη για απόπειρα κλοπής, ενώ στην πραγματικότητα είχατε απλώς την πρόθεση να προκαλέσετε ζημία. Το δικαστήριο μπορεί να χαρακτηρίσει διαφορετικά το αδίκημα και να κρίνει ότι πρόκειται για φθορά. Θα πρέπει, ωστόσο, να σας προειδοποιήσει για να μπορέσετε να υπερασπιστείτε τον εαυτό σας στη νέα αυτή βάση.
Τι θα συμβεί εάν παραδεχθώ ενοχή για όλες τις κατηγορίες ή για ορισμένες εξ αυτών κατά τη δίκη;
Η ποινή δεν θα μειωθεί αυτεπαγγέλτως.
Ποια είναι τα δικαιώματά μου κατά τη διάρκεια της δίκης;
Πρέπει να είμαι παρών κατά τη δίκη; Πρέπει να είμαι παρών καθ’ όλη τη διάρκεια της δίκης;
Μπορείτε να εκπροσωπείστε συνεχώς από δικηγόρο. Κατ’ εξαίρεση, πρέπει να εμφανιστείτε προσωπικά, εάν το δικαστήριο αποφασίσει κάτι τέτοιο με διάταξη, την οποία θα πρέπει να σας επιδώσει πριν από την ακροαματική διαδικασία.
Μπορεί η δίκη να διεξαχθεί ερήμην μου;
Εάν δεν είστε παρών ή δεν εκπροσωπείστε από δικηγόρο για να απαντήσετε στις κατηγορίες, η δίκη θα διεξαχθεί εν τη απουσία σας και θα δικαστείτε ερήμην.
Εάν διαμένω σε άλλο κράτος μέλος, μπορώ να συμμετάσχω στη δίκη μέσω βιντεοδιάσκεψης;
Όχι.
Θα τύχω της συνδρομής διερμηνέα εάν δεν κατανοώ τη γλώσσα του δικαστή;
Ναι.
Χρειάζομαι δικηγόρο;
Όχι, με εξαίρεση ενώπιον του κακουργοδικείου.
Θα μου χορηγηθεί δικηγόρος;
Μπορώ να αλλάξω δικηγόρο;
Ναι, ακόμη και χωρίς αιτιολογία.
Μπορώ να μιλήσω κατά τη δίκη;
Ναι.
Υποχρεούμαι να μιλήσω κατά τη δίκη;
Όχι, δεν είναι υποχρεωτικό να μιλήσετε.
Ποιες θα είναι οι συνέπειες εάν δεν πω την αλήθεια κατά τη δίκη;
Έχετε δικαίωμα να μην αυτοενοχοποιηθείτε και να αναπτύξετε την υπερασπιστική στρατηγική σας όπως νομίζετε. Αυτό περιλαμβάνει επίσης το δικαίωμα σιωπής.
Ποια είναι τα δικαιώματά μου σε σχέση με τα αποδεικτικά στοιχεία που προσκομίζονται εις βάρος μου;
Μπορώ να αμφισβητήσω τα αποδεικτικά στοιχεία που προσκομίζονται εις βάρος μου;
Ναι.
Πώς;
Ζητώντας από τον δικαστή κατά την ακροαματική διαδικασία να διατάξει τη διεξαγωγή περαιτέρω διερευνήσεων.
Γιατί;
Για να καταδειχθεί το αβάσιμο της κατηγορίας.
Τι είδους αποδείξεις μπορώ να προσκομίσω υπέρ μου;
Κατάθεση κάθε εγγράφου, αίτημα αντι-πραγματογνωμοσύνης, εξέταση νέου μάρτυρα κ.λπ.
Μπορώ να αναθέσω σε γραφείο ιδιωτικών ερευνών να βρει αποδεικτικά στοιχεία υπέρ μου;
Ναι.
Γίνονται δεκτά τέτοια αποδεικτικά στοιχεία;
Ναι.
Μπορώ να καλέσω μάρτυρες να καταθέσουν υπέρ μου;
Ναι.
Εγώ ή ο δικηγόρος μου μπορούμε να υποβάλουμε ερωτήσεις στους άλλους μάρτυρες στην υπόθεση;
Ναι, μέσω της αστυνομίας ή του δικαστή.
Εγώ ή ο δικηγόρος μου μπορούμε να αμφισβητήσουμε τα λεγόμενά τους;
Ναι.
Θα ληφθούν υπόψη πληροφορίες οι οποίες περιέχονται στο ποινικό μητρώο μου;
Ναι.
- Τι είδους πληροφορίες;
Προηγούμενες καταδίκες.
- Υπό ποιες περιστάσεις; Σε ποιο στάδιο;
Βάσει των πληροφοριών αυτών, η μέγιστη ποινή μπορεί να διπλασιασθεί και μπορεί να μην επιτραπεί η συνεκτίμηση ελαφρυντικών περιστάσεων.
- Προηγούμενες καταδίκες σε άλλο κράτος μέλος θα ληφθούν υπόψη;
Ναι, μπορούν να διαβιβασθούν στον δικαστή.
Τι θα συμβεί στο τέλος της δίκης;
Ποιες είναι οι δυνητικές εκβάσεις της δίκης;
- Κατάργηση της δίκης, εάν δεν τηρήθηκε κάποιος κρίσιμος κανόνας. Ωστόσο, μπορεί να διεξαχθεί νέα δίκη.
- Απαλλαγή, εάν δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία που αποδεικνύουν την ενοχή πέρα από κάθε εύλογη αμφιβολία.
- Καταδίκη.
Σε περίπτωση καταδίκης, ο δικαστής μπορεί να επιλέξει μεταξύ πέντε δυνατοτήτων, ανάλογα με τη φύση των αδικημάτων και με το ποινικό σας μητρώο:
- ποινή φυλάκισης·
- κοινωνική εργασία: εκτέλεση, εντός προθεσμίας ενός έτους, μη αμειβόμενης εργασίας για το κοινωνικό σύνολο· διαφορετικά, επιβάλλεται ποινή φυλάκισης ή πρόστιμο·
- πρόστιμο·
- αναστολή της εκτέλεσης της καταδίκης ή αναστολή της έκδοσης απόφασης σε συνδυασμό ή μη με όρους αναστολής (μη τέλεση νέων αδικημάτων, παρακολούθηση κατάρτισης, απαγόρευση επίσκεψης ορισμένων χώρων κ.λπ.) για διάστημα από ένα έως πέντε έτη·
- απλή αναγνώριση της ενοχής.
Ποιος είναι ο ρόλος του θύματος κατά τη διάρκεια της δίκης;
Το θύμα μπορεί να μιλήσει για τα αδικήματα που το αφορούν και να ζητήσει οικονομική επανόρθωση.
Πώς;
Προφορικά ή καταθέτοντας γραπτό υπόμνημα.
Σε ποιο στάδιο;
Στην ακροαματική διαδικασία, μετά την εξέτασή σας από τον δικαστή.
Για περισσότερες πληροφορίες, βλ. τα δελτία σχετικά με τα δικαιώματα των θυμάτων.