Il-professjonijiet legali - introduzzjoni
Fi Spanja, professjoni legali tfisser professjoni li tista' tiġi eżerċitata biss minn xi ħadd li jkun għadda minn taħriġ legali speċjali, minħabba li x-xogħol għandu x'jaqsam mal-applikazzjoni tal-liġi.
Il-professjonijiet legali ewlenin fi Spanja huma l-prosekuturi pubbliċi (fiscales), l-imħallfin (jueces) u l-imħallfin anzjani (magistrados), l-avukati (abogados), in-nutara (notarios), ir-reġistraturi tal-qorti (letrados de la administración de justicia), ir-reġistraturi tal-artijiet u tal-kummerċ u r-rappreżentanti legali (procuradores).
L-imħallfin u l-imħallfin anzjani
Organizzazzjoni
Il-ġustizzja tiġi mill-poplu u tiġi amministrata f'isem il-monarkija mill-imħallfin u l-imħallfin anzjani li jikkostitwixxu s-setgħa ġudizzjarja. L-imħallfin biss jistgħu jamministraw il-ġustizzja, jiġifieri huma biss jistgħu jaqtgħu s-sentenzi u jaraw li dawn jiġu eżegwiti.
L-imħallfin huma indipendenti mis-setgħat l-oħra tal-Istat u huma soġġetti biss għall-Kostituzzjoni u l-liġi.
L-aċċess għall-karriera fil-ġudikatura huwa bbażat fuq il-prinċipji tal-mertu u l-ħila. Il-proċess tal-għażla huwa oġġettiv u trasparenti, u jiggarantixxi opportunitajiet indaqs għal kull min jissodisfa l-kriterji u għandu l-ħiliet, il-kompetenza professjonali u l-kwalifiki meħtieġa biex ikun imħallef.
Il-Liġi Bażika dwar il-Ġudikatura tipprevedi tliet kategoriji ta' karrieri:
- Imħallef tal-Qorti Suprema (magistrado del Tribunal Supremo),
- Imħallef anzjan (magistrado),
- Imħallef (juez).
Il-kategoriji bl-ogħla numru ta' kandidati hija dik ta' mħallef. Skont il-Liġi Bażika dwar il-Ġudikatura, sabiex isir imħallef, kandidat irid jgħaddi minn eżami kompetittiv għall-gradwati fil-liġi u jsegwi kors fl-iskola tal-liġi (Escuela Judicial).
Numru iżgħar ta' kandidati jidħol għall-ġudikatura bħala mħallef anzjan u mħallef tal-Qorti Suprema.
Fl-aħħar nett, l-imħallfin tal-Qorti Suprema jiġu maħtura mill-Kunsill Ġenerali tal-Ġudikatura (Consejo General del Poder Judicial) mill-imħallfin anzjani b'tal-inqas 15-il sena servizz, inkluż 10 snin bħala mħallef anzjan, filwaqt li wieħed minn kull ħames imħallfin tal-Qorti Suprema jiġu maħtura minn fost avukati b'ħiliet rikonoxxuti b'minn tal-inqas 15-il sena esperjenza.
Funzjonijiet u dmirijiet
Il-qrati u t-tribunali jisimigħu il-kawżi biss f'każijiet fejn il-ġuriżdizzjoni tingħata lilhom permezz tal-Liġi Bażika dwar il-Ġudikatura jew minn xi liġi oħra.
Biex issir taf aktar dwar id-diversi tipi ta' ġuriżdizzjoni, ara "Qrati fi Spanja".
L-imħallfin u l-imħallfin anzjani jeżerċitaw is-setgħa ġudizzjarja tagħhom indipendentement mill-korpi ġudizzjarji u governattivi tal-ġudikatura.
L-imħallfin u l-imħallfin anzjani jistgħu jinżammu responsabbli taħt il-liġi ċivili jew kriminali fil-każijiet previsti mil-liġi, u huma soġġetti għal azzjoni dixxiplinarja skont il-Liġi Bażika dwar il-Ġudikatura.
Għal aktar informazzjoni, ara s-sit elettroniku tal-Kunsill Ġenerali tal-Ġudikatura.
Il-prosekuturi pubbliċi
Organizzazzjoni
L-Uffiċċju tal-Prosekuzzjoni Pubblika (Ministerio Fiscal) huwa korp kostituzzjonalment importanti b'personalità ġuridika proprja, kif ukoll awtonomija operattiva fil-ġudikatura. Huwa jeżerċita l-funzjonijiet tiegħu permezz tal-istrutturi tiegħu stess, skont il-prinċipji tal-unità tal-azzjoni u d-dipendenza ġerarkika u soġġett dejjem għall-prinċipji tal-legalità u l-imparzjalità.
Il-Prosekutur Ġenerali (Fiscal General del Estado) huwa l-kap tal-Uffiċċju tal-Prosekuzzjoni Pubblika u jirrapreżentah fi Spanja kollha. Huwa responsabbli mill-ħruġ tal-ordnijiet u struzzjonijiet meħtieġa fejn jidħol l-Uffiċċju u l-mekkaniżmu intern tiegħu, kif ukoll għall-ġestjoni ġenerali u l-ispezzjoni tiegħu.
Il-prosekuturi pubbliċi huma impjegati tas-servizz pubbliku magħżula permezz ta' eżami għal min għandu lawrija fil-liġi u dottorat. F'termini organizzattivi huma jaqgħu taħt l-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku u l-Ufficcji tal-Prosekutur Pubbliku tal-komunitajiet awtonomi rispettivi.
Funzjonijiet u dmirijiet
L-Artikolu 124 tal-Kostituzzjoni ta' Spanja tal-1978 jgħid illi l-Uffiċċju tal-Prosekuzzjoni Pubblika "mingħajr preġudizzju għall-funzjonijiet fdati lil korpi oħra, huwa fi dmir li jippromwovi l-operat tal-ġustizzja għad-difiża tal-legalità tad-drittijiet taċ-ċittadini u tal-interess pubbliku kif salvagwardjati mil-liġi, kemm jekk ex officio jew b'talba ta' partijiet interessati, kif ukoll li jħares l-indipendenza tal-qrati u jassigura li jinqeda l-interess pubbliku".
Il-funzjonijiet tiegħu jinkludu:
- li jassigura li l-funzjoni ġudizzjarja tiġi eżerċitata b'mod effettiv skont il-liġijiet u fl-iskadenzi stipulati permezz tal-azzjonijiet, proċeduri ta' appell u miżuri oħra meħtieġa;
- jieħu sehem fil-proċess kriminali billi jassigura li l-awtorità ġudizzjarja tieħu l-miżuri kawtelatorji xierqa u twettaq investigazzjonijiet bil-għan li jiġu ċċarati l-fatti;
- jieħu sehem fil-proċedimenti ċivili rikjesti mil-liġi li jaffettwaw l-interess pubbliku jew l-interessi tal-minuri, persuni bi bżonnijiet speċjali jew dawk inqas ixxurtjati sakemm tiġi pprovduta r-rappreżentanza legali normali.
- iwettaq il-funzjonijiet assenjati lilu mil-leġiżlazzjoni rilevanti b'rabta ma' kawżi li jinvolvu r-responsabbiltà kriminali tal-minuri, fl-aħjar interessi tal-minuri.
Għal aktar informazzjoni, ara s-sit elettroniku tal-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku.
Ir-reġistraturi tal-qorti
Organizzazzjoni
Ir-reġistraturi tal-qorti jikkostitwixxu korp ġuridiku anzjan fis-sistema tal-amministrazzjoni tal-ġustizzja. Huma impjegati fis-servizz pubbliku mal-Ministeru tal-Ġustizzja u jaġixxu fil-kapaċità propja tagħhom ta' awtorità.
Ir-reġistraturi tal-qorti jrid ikollhom lawrija fil-liġi, jkunu għaddew minn eżami kompetittiv u wara jsegwu kors fiċ-Ċentru għall-Istudji Legali (Centro de Estudios Jurídicos) li jkunu jistgħu jattendu għalih biss permezz ta' eżami kompetittiv.
Ir-reġistraturi tal-qorti huma parti mill-ġerarkija tal-Ministeru tal-Ġustizzja u mill-Amministraturi tal-Qorti (Secretario de Gobierno) ta’ kull waħda mill-qrati superjuri tal-ġustizzja u huma soġġetti għal prattikament l-istess regoli dwar l-inkompatibilità u l-projbizzjonijiet tal-imħallfin.
Funzjonijiet u dmirijiet
Il-funzjonijiet tar-reġistraturi tal-qorti jinkludu illi jassiguraw id-deċiżjonijiet tal-imħallfin jew tal-qrati li huma responsabbli għalihom. Huma għandhom josservaw f’kull ħin il-prinċipji tal-legalità u tal-imparzjalità, tal-awtonomija u tal-indipendenza meta jagħtu s-servizz ta' awtentikazzjoni tal-istrumenti ġudizzjarji, u l-unità tal-azzjonijiet u l-ordni tal-ġerarkija meta jeżerċitaw il-funzjonijiet l-oħrajn kollha tagħhom.
Ir-reġistraturi tal-qrati huma responsabbli għad-dokumentazzjoni u ż-żamma tar-reġistri. Huma għandhom jirreġistraw id-deċiżjonijiet tal-qorti u huma responsabbli wkoll biex jibdew u jiżguraw li jitmexxew tajjeb il-proċedimenti legali kif ukoll biex jimmaniġġaw l-impjegati tal-qorti. Huma responsabbli wkoll biex jikkollaboraw u jikkooperaw ma' korpi u amministrazzjonijiet pubbliċi oħrajn, u biex ifasslu l-istatistika dwar il-qorti.
Għal aktar informazzjoni dwar il-persunal tal-qorti fi Spanja, ara:
- Ir-Reġistraturi tal-qorti (letrados de administración de justicia)
(381 Kb) 
- Aġenti tal-proċedura (gestores procesales) (371 Kb)
- Prokuraturi legali (tramitadores procesales) (371 Kb)
- Assistenti tal-qorti (auxilio judicial) (374 Kb)
L-organizzazzjoni tal-professjonijiet legali
L-avukati
L-avukati huma membri indipendenti ta' professjoni libera li tagħti servizz lis-soċjetà. L-avukati mhumiex impjegati fis-servizz pubbliku u jipprattikaw fuq il-bażi tal-kompetizzjoni ħielsa u ġusta (l-Artikolu 1 tal-Istatut tal-Avukati Spanjoli -Estatuto General de la Abogacía Española).
Ir-rwol tal-avukati bażikament huwa li jidderieġu u jiddefendu lill-partijiet f'kull tip ta' proċediment legali, li jagħtu pariri legali u konsulenzi u jirrappreżentaw lill-klijenti tagħhom sakemm dan il-kompitu ma jkunx riservat mil-liġi għal professjonijiet oħra.
Sabiex ikun jista' jipprattika bħala avukat, wieħed irid:
- ikun ċittadin Spanjol jew ċittadin ta' Stat Membru tal-Unjoni Ewropea jew ta' pajjiż li huwa parti għall-Ftehim taż-Żona Ekonomika Ewropea tat-2 ta' Mejju 1992;
- ikun tal-età u ma jkunx skwalifikat milli jipprattika ta' avukat għal xi raġuni;
- ikun avukat kwalifikat jew ikollu lawrija Spanjola fil-liġi (f'każijiet mhux regolati mil-Liġi 30/2006 tat-30 ta' Ottubru 2006 dwar l-ammissjoni għall-professjonijiet ta' avukat jew rappreżentant legali u r-regolamenti ta' implimentazzjoni relatati) jew ikollu lawrija barranija ekwivalenti li ġiet uffiċjalment approvata skont ir-regoli fis-seħħ;
- ikun membru tal-Kamra tal-Avukati (Colegio de Abogados) għad-distrett fejn jinsab id-domiċilju professjonali waħdieni jew ewlieni, sabiex jipprattika madwar Spanja kollha.
L-avukati jitħallsu t-tariffi għas-servizzi li jagħtu, f'forma ta' tariffa fissa, tariffa fis-siegħa, jew pagamenti perjodiċi. L-ammont tat-tariffa jista' jiġi ffissat liberament mill-avukat u l-klijent sakemm ma jiksirx il-kodiċi tal-etika professjonali jew ir-regoli tal-kompetizzjoni ġusta.
Għal aktar informazzjoni, ara s-sit elettroniku tal-Kunsill Ġenerali tal-Avukati fi Spanja.
Bażijiet tad-dejta
- Għal-leġiżlazzjoni: Il-Gazzetta Uffiċjali tal-Istat.
- Għall-ġurisprudenza: Iċ-Ċentru tad-Dokumentazzjoni Legali.
L-aċċess għall-bażijiet tad-dejta huwa mingħajr ħlas?
Iva, l-aċċess huwa mingħajr ħlas.
Il-konsulenti legali
Ara t-Taqsima dwar l-"Avukati".
In-nutara
L-organizzazzjoni, il-funzjonijiet u d-dmirijiet
In-nutara għandhom żewġ rwoli relatati mill-qrib: huma uffiċjali pubbliċi u professjonisti legali b'funzjoni ewlenija li ikunu xhieda ta' strumenti legali u dokumenti ekstraġudizzjarji oħra; iridu jfasslu dawn id-dokumenti skont ix-xewqat tal-partijiet u skont il-liġi, li jridu jivverifikaw u jinterpretaw, filwaqt li jinfurmaw lill-partijiet bl-effetti tagħhom.
Ir-rwol tan-nutar bħala uffiċċjal pubbliku jfisser illi d-dokumenti awtorizzati jew iċċertifikati minnu (l-atti notarili – escrituras publicas; il-ftehimiet kummerċjali – pólizas mercantiles; jew kopji awtentikati – testimonios) għandhom effetti ġudizzjarji jew ekstraġudizzjarji speċjali, skont it-tip ta' dokument.
L-aspetti kollha tar-rwol tan-nutar fi Spanja huma regolati b'mod strett (ħatra mill-Ministeru tal-Ġustizzja; ammissjoni permezz ta' eżamijiet kompetittivi; numru limitat ta' postijiet; rimunerazzjoni permezz ta' tariffi ffissati mill-gvern; irtirar; miżuri dixxiplinarji). Il-promozzjonijiet huma bbażati fuq l-anzjanità jew fuq kompetizzjonijiet għan-nutara organizzati mill-Ministeru għall-Ġustizzja.
Il-gradwati fil-liġi jew postgradwati biss jistgħu jieħdu sehem fil-kompetizzjonijiet għall-ammissjoni bħala nutara.
In-nutara huma miġbura f'Assoċjazzjonijiet ta' Nutara (Colegios Notariales), waħda għal kull komunità awtonoma, u dawn jiġu kkoordinati mill-Kunsill Ġenerali tan-Nutara (Consejo General del Notariado), li ngħata ċerti setgħat ta' superviżjoni mill-Istat.
In-nutara jaqgħu direttament taħt l-awtorità tal-Ministeru tal-Ġustizzja permezz tad-Direttorat-Ġenerali tar-Reġistri u n-Nutara (Dirección General de los Registros y del Notariado) li huwa responsabbli għall-ispezzjoni u l-monitoraġġ tas-servizzi nutarili.
Għal aktar informazzjoni, ara s-sit elettroniku tal-Kunsill Ġenerali tan-Nutara (www.notariado.org).
Professjonijiet legali oħrajn
Ir-reġistraturi
Ir-reġistri tal-artijiet, kummerċjali u tal-propjetà mobbli jservu ta' rekords pubbliċi ta' ċerti drittijiet legali, strumenti jew atti b'effett sostantiv erga omnes, li jippermettu l-preżunzjoni ta' leġittimità, korrettezza, kompletezza u preċiżjoni. Dan ifisser illi m'hemmx bżonn ta' garanziji oħra (kuntratti ħabba t-titlu, garanziji, eċċ) sabiex jippruvaw l-eżistenza ta' dawn id-drittijiet; għalhekk hija sistema aktar sigura u kosteffettiva, għaliex hemm biss tariffa waħda għar-reġistrazzjoni u għandha effett immedjat u permanenti.
Ir-reġistraturi tal-artijiet, kummerċjali u tal-propjetà mobbli huma uffiċjali pubbliċi responsabbli mill-ġestjoni tar-reġistri kummerċjali, tal-artijiet u tal-propjetà mobbli. Huma kemm uffiċjali pubbliċi u kemm professjonisti legali: fuq responsabbiltà tagħhom, iwettqu ċerti funzjonijiet pubbliċi mogħtija lilhom bil-liġi, b'mod partikolari mil-liġi dwar l-ipoteki, il-liġi kummerċjali u l-liġi amministrattiva; u fil-kapaċità tagħhom bħala uffiċjali pubbliċi skont l-Att dwar l-Ipoteki (Ley Hipotecaria) huma jeżerċitaw is-setgħat mogħtija lilhom mil-liġi amministrattiva.
Il-gvern jirregola l-kwistjonijiet kollha marbuta mal-ammissjoni tagħhom, man-numru ta' postijiet, ir-rimunerazzjoni, il-miżuri dixxiplinarji u l-irtirar. Biex isiru reġistraturi, il-gradwati jew postgradwati fil-liġi jridu jieħdu sehem fil-kompetizzjonijiet organizzati mill-Istat.
Ir-rimunerazzjoni tagħhom tikkonsisti f'tariffi ffissati mill-gvern.
Ir-reġistri kummerċjali, tal-artijiet jew tal-propjetà mobbli huma membri tal-Assoċjazzjoni Nazzjonali tar-Reġistraturi fi Spanja (Colegio Nacional de Registradores de España), li ngħatat ċerti setgħat superviżorji mill-Istat.
Huma jaqgħu direttament taħt l-awtorità tal-Ministeru tal-Ġustizzja permezz tad-Direttorat-Ġenerali tar-Reġistri u n-Nutara (Dirección General de los Registros y del Notariado) li huwa responsabbli għall-ispezzjoni u l-monitoraġġ tas-servizzi nutarili.
Il-funzjonijiet tar-reġistraturi huma: jikklassifikaw id-dokumenti ppreżentati fir-reġistri li għalihom huma responsabbli; jagħtu pariri lill-pubbliku fuq kwistjonijiet marbuta mar-reġistri u jipprovdu aċċess pubbliku għall-informazzjoni mdaħħla; jivverifikaw, fejn meħtieġ, illi l-persuni li qed jitolbu għal aċċess għandhom interess leġittimu u jħarsu kif xieraq dejta sensittiva.
Għal aktar informazzjoni, ara s-sit elettroniku tal-Assoċjazzjoni Nazzjonali tar-Reġistraturi fi Spanja.
Ir-rappreżentanti legali
Ir-rappreżentanti legali (procuradores) jirrappreżentaw id-drittijiet u l-interessi tal-partijiet quddiem il-qrati permezz ta' prokura mogħtija lilhom għal dan il-għan, jiżguraw li l-komunikazzjonijiet bejn il-qrati u l-partijiet jiġu awtentikati u jwettqu dmirijiet oħra skont il-liġi.
Biex jipprattika bħala rappreżentant legali, wieħed irid ikollu kwalifika ta' rappreżentant legali jew ta' rappreżentant legali tal-qorti (dan tal-aħħar skont il-Liġi 34/2006 tat-30 ta' Ottubru 2006 dwar l-ammissjoni għall-professjonijiet ta' avukat jew ta' rappreżentant legali), ikun irreġistrat mal-Assoċjazzjoni tar-Rappreżentanti Legali (Colegio de Procuradores) jagħtu garanzija u jieħdu ġurament jew jagħmlu dikjarazzjoni.
Ir-rappreżentanti legali jaqgħu taħt l-awtorità tal-Assoċjazzjoni ta' Rappreżentanti Legali, li l-korp tiegħu jiżgura illi l-membri jwettqu dmirijiethom kif xieraq.
Ir-rimunerazzjoni tagħhom tikkonsisti f'tariffi ffissati bil-quddiem mill-Ministeru tal-Ġustizzja.
Għal aktar informazzjoni, ara s-sit elettroniku tal-Kunsill Ġenerali tar-Rappreżentanti Legali fi Spanja.
Il-konsulenti dwar il-liġi industrijali u l-kwistjonijiet ta' siġurtà soċjali
Il-konsulenti dwar il-liġi industrijali u l-kwistjonijiet ta' siġurtà soċjali (graduados sociales) huma speċjalisti li jistgħu jidhru quddiem il-qorti fi proċedimenti dwar il-liġi industrijali u tas-sigurtà soċjali.
Huma jistgħu jidhru fi proċedimenti quddiem il-qrati inferjuri u superjuri, u jistgħu jippreżentaw appelli. Il-preżenza ta' avukat hija madankollu meħtieġa sabiex jiġi ppreżentat appell quddiem il-Qorti Suprema.
Fi Spanja, hemm 'il fuq minn 25 000 konsulent f'dan il-qasam li jassisti kemm lin-negozji u kemm lill-impjegati.
Ħoloq relatati
IL-MINISTERU TAL-ĠUSTIZZJA FI SPANJA
IL-KUNSILL ĠENERALI TAL-ĠUDIKATURA FI SPANJA
L-UFFIĊĊJU TAL-PROSEKUTUR PUBBLIKU FI SPANJA
L-ASSOĊJAZZJONI NAZZJONALI TAR-REĠISTRATURI TAL-QORTI FI SPANJA
IL-KUNSILL ĠENERALI TAL-AVUKATI FI SPANJA
IL-KUNSILL ĠENERALI TAR-RAPPREŻENTANTI LEGALI FI SPANJA
IL-KUNSILL ĠENERALI TAN-NUTARA FI SPANJA
L-ASSOĊJAZZJONI NAZZJONALI TAR-REĠISTRATURI FI SPANJA
IL-KUNSILL ĠENERALI TAL-ASSOĊJAZZJONIJIET TA' KONSULENTI FI SPANJA