Οργάνωση της δικαιοσύνης – δικαστικά συστήματα
Είδη δικαστηρίων – σύντομη περιγραφή
Ως δικαστικό σύστημα νοούνται συνήθως οι αρχές και οι υπηρεσίες που είναι υπεύθυνες για το κράτος δικαίου και την ασφάλεια δικαίου. Τα δικαστήρια είναι ο ακρογωνιαίος λίθος του δικαστικού συστήματος, το οποίο περιλαμβάνει επίσης τις αρχές που είναι υπεύθυνες για την πρόληψη του εγκλήματος και για τις έρευνες, όπως:
- η αστυνομία
- η εισαγγελική αρχή και η σουηδική Εθνική Υπηρεσία Οικονομικού Εγκλήματος
- το Εθνικό Συμβούλιο Ιατροδικαστικής (Rättsmedicinalverket)
- η σουηδική Υπηρεσία φυλακών και δικαστικής επιτήρησης (Kriminalvården).
Αρμοδιότητες σχετικές με το δικαστικό σύστημα ασκούν και άλλες αρχές, π.χ. η Υπηρεσία Εκτέλεσης.
Ιεράρχηση των δικαστηρίων
Η Σουηδία διαθέτει δύο παράλληλες ομάδες δικαστηρίων:
- τα τακτικά δικαστήρια, που ασχολούνται με ποινικές και αστικές υποθέσεις.
- τα γενικά διοικητικά δικαστήρια, που ασχολούνται με υποθέσεις σχετικές με τη δημόσια διοίκηση.
Τα τακτικά δικαστήρια είναι οργανωμένα σε σύστημα τριών βαθμών δικαιοδοσίας: πρωτοδικεία, εφετεία και Ανώτατο Δικαστήριο.
Τα διοικητικά δικαστήρια διαθέτουν επίσης τρεις βαθμούς δικαιοδοσίας: διοικητικά πρωτοδικεία, διοικητικά εφετεία και Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο. Επίσης, έχουν δημιουργηθεί ορισμένα ειδικά δικαστήρια και άλλα δικαιοδοτικά όργανα για την εκδίκαση συγκεκριμένων υποθέσεων και θεμάτων.
Διοίκηση των δικαστηρίων
Το Υπουργείο Δικαιοσύνης είναι αρμόδιο για θέματα που αφορούν τα δικαστήρια, συμπεριλαμβανομένων των κανόνων διαδικασίας και της οργάνωσης των δικαστηρίων. Εντούτοις, ούτε η κυβέρνηση ούτε οποιαδήποτε άλλη υπηρεσία έχει την εξουσία να αποφασίσει πώς θα κρίνει ένα δικαστήριο μεμονωμένες υποθέσεις.
Η Εθνική Διοίκηση Δικαστηρίων είναι η κεντρική διοικητική υπηρεσία για τα δημόσια δικαστήρια, τα δημόσια διοικητικά δικαστήρια, τα περιφερειακά δικαστήρια αγρομισθώσεων και αστικών μισθώσεων και την Εθνική Αρχή Νομικής Συνδρομής.