Krajowe systemy wymiaru sprawiedliwości

Organizacja wymiaru sprawiedliwości – Irlandia

Służba Sądownicza (Courts Service), która jest niezależnym organem posiadającym osobowość prawną, powołanym do życia w listopadzie 1999 r. i ustanowionym przez rząd na mocy ustawy o Służbie Sądowniczej (Courts Service Act) z 1998 r., ma następujący zakres ustawowej odpowiedzialności:

1. zarządzanie sądami;
2. zapewnianie wsparcia sędziom;
3. udzielanie obywatelom informacji na temat systemu sądownictwa;
4. zapewnianie i utrzymywanie budynków sądowych oraz zarządzane nimi;
5. zapewnianie udogodnień osobom korzystającym z usług sądów.

Konstytucja Irlandii stanowi, iż sprawiedliwość wymierzana jest w sądach ustanowionych prawem przez sędziów mianowanych przez prezydenta po zasięgnięciu opinii rządu; zgodnie z Konstytucją sędziowie wszystkich sądów są całkowicie niezawiśli w wykonywaniu swoich funkcji sędziowskich. Sędziego nie można usunąć z urzędu z wyjątkiem przypadków zachowania niezgodnego z powagą urzędu lub niezdolności do czynności prawnych i jedynie na mocy uchwał obu Izb Oireachtas (parlamentu).

Hierarchia sądów

Konstytucja nakreśla strukturę sądownictwa, stanowiąc, że składa się ona z sądu odwoławczego najwyższej instancji, czyli Sądu Najwyższego (Supreme Court), i sądów pierwszej instancji, do których należy Wysoki Trybunał (High Court), który ma nieograniczoną właściwość we wszystkich sprawach karnych i cywilnych, oraz sądów o ograniczonej właściwości, czyli sądu okręgowego (Circuit Court) i sądu rejonowego (District Court), funkcjonujących na szczeblu regionalnym.

W odniesieniu do postępowania karnego art. 38 stanowi, że „każda osoba, której postawiono zarzut w sprawie karnej, ma prawo do rzetelnego postępowania sądowego”. Wykroczenia są rozpoznawane przez sądy w trybie przyspieszonym (court of summary jurisdiction), a żadna osoba oskarżona o cięższe przestępstwa nie może być sądzona bez udziału ławy przysięgłych. Konstytucja stanowi również o utworzeniu sądów szczególnych, których zadaniem jest zapewnianie efektywnego sprawowania wymiaru sprawiedliwości w sprawach, w których sądy powszechne nie byłyby odpowiednim organem.

Publiczność może być obecna na rozprawach odbywających się we wszystkich sądach z wyjątkiem rozpraw toczących się w salach oznaczonych napisem „in camera”, który oznacza, że rozprawa odbywa się z wyłączeniem jawności.

Sądy orzekające w sprawach cywilnych zorganizowane są w następujący sposób: