Przed zwróceniem się do organów międzynarodowych należy zawsze dążyć do rozstrzygnięcia sprawy na gruncie krajowym.
Z organami międzynarodowymi należy kontaktować się jedynie wówczas, gdy:
- kwestia wchodzi wyłącznie w zakres ich kompetencji;
- system krajowy nie może zapewnić odpowiedniej reakcji na skargę;
- dana osoba nie jest usatysfakcjonowana rozwiązaniem zaproponowanym w systemie krajowym.
Przed wniesieniem skargi do organów wymienionych poniżej lub zwróceniem się o poradę należy zapoznać się z informacjami na temat poszczególnych organów zamieszczonymi na ich stronach internetowych.
Przed wniesieniem skargi do którejkolwiek z wymienionych niżej instytucji należy dokładnie zapoznać się z jej stroną internetową. Z uwagi na ich międzynarodowy charakter mogą mieć one o wiele większe zaległości w rozwiązywaniu spraw niż organy państwowe. Z tego powodu przed zwróceniem się do instytucji międzynarodowych należy zawsze dążyć do rozstrzygnięcia sprawy na gruncie krajowym. Do instytucji międzynarodowych można się zwrócić jedynie w następujących sytuacjach: sprawa wchodzi w wyłączny zakres kompetencji przedmiotowej instytucji; system krajowy nie jest w stanie zapewnić odpowiedniej reakcji na skargę lub jeżeli dostępne środki krajowe są niewystarczające.
Unia Europejska
Organ |
Dane kontaktowe |
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej |
Adres: Palais de la Cour de Justice, Boulevard Konrad Adenauer, Kirchberg, L-2925 Luxembourg, Luksemburg Tel.: +352 43031 Strona internetowa: https://curia.europa.eu/jcms/jcms/j_6/pl/ E-mail: https://curia.europa.eu/jcms/jcms/T5_5133/pl/ (formularz kontaktowy) Uwagi: Trybunał Sprawiedliwości dokonuje wykładni prawa UE, aby zapewnić jego jednolite stosowanie we wszystkich państwach członkowskich. Do Trybunału może wnieść skargę każdy, kto uważa, że poniósł szkodę w wyniku działania lub zaniechania państwa członkowskiego, instytucji UE lub jej pracownika. |
Komisja Europejska |
Adres: European Commission, Secretary-General, B-1049 Brussels, Belgia (adres pocztowy do skarg) Tel.: 00 800 6 7 8 9 10 11 Strona internetowa: https://ec.europa.eu/info/about-european-commission/contact/problems-and-complaints/help-defending-your-rights/individuals_pl E-mail: https://europa.eu/european-union/contact/write-to-us_pl (formularz kontaktowy) Uwagi: Komisja wspiera ogólne interesy UE, przedkładając wnioski ustawodawcze, egzekwując przepisy prawne, a także zapewniając poprawne wdrożenie europejskiego prawodawstwa przez państwa członkowskie UE. Do Komisji może wnieść skargę każdy, kto uważa, że państwo członkowskie jego pochodzenia wdrożyło europejskie przepisy prawne w sposób nieprawidłowy. |
Europejski Inspektor Ochrony Danych |
Adres: Rue Montoyer 30, 1000 Brussels, Belgia Tel.: +32 22831900 Strona internetowa: https://edps.europa.eu/edps-homepage_en E-mail: edps@edps.europa.eu Uwagi: Europejski Inspektor Ochrony Danych monitoruje instytucje i organy UE pod kątem zgodności ich działań z przepisami o ochronie danych. Skargę do Europejskiego Inspektora Ochrony Danych może wnieść każdy, kto uważa, że państwo członkowskie lub organ UE naruszyły jego prawo do prywatności. |
Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich |
Adres: 1 Avenue du Président Robert Schuman, CS 30403, F-67001 Strasbourg, Francja Tel.: +33 388172313 Strona internetowa: https://www.ombudsman.europa.eu/pl/home E-mail: https://www.ombudsman.europa.eu/pl/contacts (formularz kontaktowy) Uwagi: Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich bada skargi dotyczące przypadków niewłaściwego administrowania w instytucjach lub organach UE. Skargę do rzecznika może wnieść każdy, kto uważa, że padł ofiarą niewłaściwego, niesprawiedliwego lub dyskryminującego traktowania przez organ UE lub nadużycia przez niego władzy. |
Komisja Petycji Parlamentu Europejskiego |
Adres: European Parliament, Bât. Altiero Spinelli, 60 rue Wiertz, B-1047 Brussels, Belgia Tel.: – Strona internetowa: https://petiport.secure.europarl.europa.eu/petitions/pl/home E-mail: peti-secretariat@ep.europa.eu Uwagi: Komisja Petycji Parlamentu Europejskiego bada sprawy dotyczące sposobu wdrażania europejskiego prawodawstwa. Do Komisji Petycji może złożyć petycję każdy, kto chce złożyć skargę w przedmiocie sprawy objętej zakresem prawa Unii Europejskiej. |
Rada Europy
Organ |
Dane kontaktowe |
Komitet doradczy ds. Konwencji ramowej o ochronie mniejszości narodowych |
Adres: Secretariat of the Framework Convention for the Protection of National Minorities, Council of Europe, Agora Building, F - 67075 Strasbourg Cedex, Francja Tel.: + 33 (0)3 88 41 22 96 Strona internetowa: https://www.coe.int/en/web/minorities/home E-mail: https://www.coe.int/en/web/minorities/contact (formularz kontaktowy) Uwagi: Komitet doradczy monitoruje wykonywanie konwencji ramowej przez państwa. Czuwa nad tym, by strony konwencji przestrzegały określonych w niej standardów odnoszących się do osób należących do mniejszości narodowych. Komitet doradczy może udzielać w tym zakresie informacji, ale nie ma kompetencji do podejmowania działań w oparciu o indywidualne skargi. |
Komisarz Praw Człowieka Rady Europy |
Adres: Council of Europe, Office of the Commissioner for Human Rights, F-67075 Strasbourg Cedex, Francja Tel.: +33 (0)388413421 Strona internetowa: https://www.coe.int/en/web/commissioner/home E-mail: commissioner@coe.int Uwagi: Komisarz Praw Człowieka Rady Europy jest niezależną i bezstronną pozasądową instytucją, która działa na rzecz poprawy świadomości i poszanowania praw człowieka. Biuro Komisarza może udzielać w tym zakresie informacji, ale nie ma kompetencji do podejmowania działań w oparciu o indywidualne skargi. |
Komitet Ekspertów do spraw Europejskiej karty języków regionalnych lub mniejszościowych |
Adres: European Charter for Regional or Minority Languages, DG II - Directorate of Human Dignity and Equality, Council of Europe, Agora Building, 1 Quai Jacoutot, F-67075 Strasbourg Cedex, Francja Tel.: +33 (0)390214466 Strona internetowa: https://www.coe.int/en/web/european-charter-regional-or-minority-languages E-mail: minlang.secretariat@coe.int Uwagi: Komitet Ekspertów monitoruje wykonywanie Europejskiej karty języków regionalnych lub mniejszościowych. Komitet bada rzeczywistą sytuację języków regionalnych lub mniejszościowych w każdym państwie będącym stroną karty. Komitet może udzielać w tym zakresie informacji, ale nie ma kompetencji do podejmowania działań w oparciu o indywidualne skargi. |
Komitet stron Konwencji Rady Europy o ochronie dzieci przed seksualnym wykorzystywaniem i niegodziwym traktowaniem w celach seksualnych (Komitet Lanzarote) |
Adres: Children's Rights Division, DG II - Directorate General of Democracy, Council of Europe, F-67075 Strasbourg Cedex, Francja Tel.: – Strona internetowa: https://www.coe.int/en/web/children/lanzarote-convention E-mail: lanzarote.committee@coe.int Uwagi: Komitet stron monitoruje wykonywanie Konwencji Rady Europy o ochronie dzieci przed seksualnym wykorzystywaniem i niegodziwym traktowaniem w celach seksualnych. Ułatwia on zbieranie, analizowanie i wymianę informacji, a także doświadczeń i dobrych praktyk pomiędzy państwami w celu zwiększenia ich zdolności w zakresie przeciwdziałania i walki z wykorzystywaniem i niegodziwym traktowaniem dzieci w celach seksualnych. Komitet może udzielać w tym zakresie informacji, ale nie ma kompetencji do podejmowania działań w oparciu o indywidualne skargi. |
Komitet Praw Społecznych Europejskiej Karty Społecznej |
Adres: Department of the European Social Charter, Directorate General of Human Rights and Rule of Law, Council of Europe, 1, Quai Jacoutot, F – 67075 Strasbourg Cedex, Francja Tel.: +33 (0)390214961 Strona internetowa: https://www.coe.int/en/web/european-social-charter E-mail: social.charter@coe.int Uwagi: Prawa zagwarantowane przez kartę odnoszą się do takich sfer życia każdego człowieka jak dostęp do mieszkania, zdrowie, system kształcenia, zatrudnienie, ochrona prawna i socjalna, swobodny przepływ osób oraz niedyskryminacja. Komitet Praw Społecznych ustala, czy prawo krajowe oraz praktyka państw będących stronami karty są z nią zgodne i może udzielać w tym zakresie informacji, ale nie ma kompetencji do podejmowania działań w oparciu o indywidualne skargi. |
Europejska Komisja przeciwko Rasizmowi i Nietolerancji (ECRI) |
Adres: Secretariat of ECRI, Council of Europe, F-67075 Strasbourg Cedex, Francja Tel.: +33 (0)390214662 Strona internetowa: https://www.coe.int/en/web/european-commission-against-racism-and-intolerance/home E-mail: ecri@coe.int Uwagi: Europejska Komisja przeciwko Rasizmowi i Nietolerancji walczy z rasizmem, dyskryminacją rasową, ksenofobią, antysemityzmem i nietolerancją w Europie z perspektywy ochrony praw człowieka. Komisja może udzielać w tym zakresie informacji, ale nie ma kompetencji do podejmowania działań w oparciu o indywidualne skargi. |
Europejska Komisja na rzecz Demokracji przez Prawo (Komisja Wenecka) |
Adres: Secretariat of the Venice Commission, Council of Europe, F-67075 Strasbourg Cedex, Francja Tel.: +33 388412067 Strona internetowa: https://www.venice.coe.int/webforms/events/default.aspx?lang=en E-mail: venice@coe.int Uwagi: Komisja Wenecka wydaje opinie prawne dotyczące prawa konstytucyjnego, które są skierowane do państw członkowskich i mają na celu w szczególności wspomóc je w zapewnieniu, by ich struktury prawne i instytucjonalne były zgodne z europejskimi standardami, a także międzynarodowym doświadczeniem z zakresu demokracji, praw człowieka oraz praworządności. Komisja Wenecka może udzielać w tym zakresie informacji, ale nie ma kompetencji do podejmowania działań w oparciu o indywidualne skargi. |
Europejska Komisja na rzecz Efektywności Wymiaru Sprawiedliwości (CEPEJ) |
Adres: Directorate General of Human Rights and Rule of Law, Division for the Independence and Efficiency of Justice, Council of Europe, Avenue de l'Europe, F-67075 Strasbourg Cedex, Francja Tel.: +33 (0)388413554 Strona internetowa: https://www.coe.int/en/web/cepej/home E-mail: cepej@coe.int Uwagi: CEPEJ działa na rzecz zwiększenia skuteczności i poprawienia funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości w państwach członkowskich. Komisja na rzecz Efektywności Wymiaru Sprawiedliwości może udzielać w tym zakresie informacji, ale nie ma kompetencji do podejmowania działań w oparciu o indywidualne skargi. |
Europejski Komitet do spraw Zapobiegania Torturom |
Adres: Council of Europe, Secretariat of the Committee for the Prevention of Torture, F-67075 Strasbourg Cedex, Francja Tel.: +33 388413939 Strona internetowa: https://www.coe.int/en/web/cpt/home E-mail: cptdoc@coe.int Uwagi: Europejski Komitet do spraw Zapobiegania Torturom wizytuje miejsca, w których przebywają osoby pozbawione wolności, żeby ocenić sposób ich traktowania. Komitet nie ma kompetencji do podejmowania działań w oparciu o indywidualne skargi, ale może oceniać zawiadomienia skierowane do niego przez osoby fizyczne i decydować czy uzasadniają one wykonanie przez niego swoich funkcji. |
Europejski Trybunał Praw Człowieka |
Adres: European Court of Human Rights, Council of Europe, F-67075 Strasbourg Cedex, Francja Tel.: +33 (0)388412018 Strona internetowa: https://www.echr.coe.int/Pages/home.aspx?p=home&c= E-mail: https://www.echr.coe.int/Pages/home.aspx?p=contact&c= (formularz kontaktowy) Uwagi: Europejski Trybunał Praw Człowieka zajmuje się ochroną praw człowieka określonych w europejskiej konwencji praw człowieka. Do trybunału może wnieść skargę każdy, kto uważa, że jego prawa zostały naruszone działaniem lub zaniechaniem państwa będącego stroną konwencji. |
Grupa Ekspertów do spraw Działań przeciwko Handlowi Ludźmi (GRETA) |
Adres: Convention on Action against Trafficking in Human Beings, (GRETA and the Committee of the Parties), Council of Europe, F-67075 Strasbourg Cedex, Francja Tel.: +33 (0)390215254 Strona internetowa: https://www.coe.int/en/web/anti-human-trafficking E-mail: Trafficking@coe.int Uwagi: Grupa Ekspertów do spraw Działań przeciwko Handlowi Ludźmi (GRETA) monitoruje wykonywanie przez strony Konwencji Rady Europy w sprawie działań przeciwko handlowi ludźmi. GRETA może udzielać w tym zakresie informacji, ale nie ma kompetencji do podejmowania działań w oparciu o indywidualne skargi. |
Grupa Ekspertów do spraw Przeciwdziałania Przemocy wobec Kobiet i Przemocy Domowej (GREVIO) |
Adres: Violence against Women Division, Department of Equality and Human Dignity, Council of Europe, F-67075 Strasbourg, Francja Faks: +33 (0) 390215648 Strona internetowa: https://www.coe.int/en/web/istanbul-convention/home E-mail: conventionviolence@coe.int Uwagi: Grupa Ekspertów do spraw Przeciwdziałania Przemocy wobec Kobiet i Przemocy Domowej (GREVIO) jest niezależnym organem eksperckim, który monitoruje wykonywanie przez strony Konwencji o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej (konwencja stambulska). GREVIO może udzielać w tym zakresie informacji, ale nie ma kompetencji do podejmowania działań w oparciu o indywidualne skargi. |
Organizacja Narodów Zjednoczonych
Organ |
Dane kontaktowe |
Komitet Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych (CESCR) |
Adres: Petitions Team, Office of the High Commissioner for Human Rights, United Nations Office at Geneva, 1211 Geneva 10, Szwajcaria Faks: +41 229179022 Strona internetowa: https://www.ohchr.org/EN/HRBodies/TBPetitions/Pages/HRTBPetitions.aspx E-mail: petitions@ohchr.org Uwagi: Komitet Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych (CESCR) jest organem składającym się z niezależnych ekspertów, który monitoruje wykonywanie przez strony Międzynarodowego Paktu Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych. Skargę do komitetu może złożyć każdy, kto uważa, że państwo naruszyło którekolwiek z praw określonych w konwencji. Skargę można złożyć jedynie w przypadku, gdy państwo uznało właściwość komitetu do rozpatrywania skarg indywidualnych. |
Komitet do spraw Likwidacji Dyskryminacji Kobiet (CEDAW) |
Adres: Petitions Team, Office of the High Commissioner for Human Rights, United Nations Office at Geneva, 1211 Geneva 10, Szwajcaria Faks: +41 229179022 Strona internetowa: https://www.ohchr.org/EN/HRBodies/TBPetitions/Pages/HRTBPetitions.aspx E-mail: petitions@ohchr.org Uwagi: Komitet do spraw Likwidacji Dyskryminacji Kobiet (CEDAW) jest organem składającym się z niezależnych ekspertów, który monitoruje wykonywanie przez strony Konwencji w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet. Skargę do komitetu może złożyć każdy, kto uważa, że państwo naruszyło którekolwiek z praw określonych w Konwencji. Skargę można złożyć jedynie w przypadku, gdy państwo uznało właściwość komitetu do rozpatrywania skarg indywidualnych. |
Komitet do spraw Likwidacji Dyskryminacji Rasowej (CERD) |
Adres: Petitions Team, Office of the High Commissioner for Human Rights, United Nations Office at Geneva, 1211 Geneva 10, Szwajcaria Faks: +41 229179022 Strona internetowa: https://www.ohchr.org/EN/HRBodies/TBPetitions/Pages/HRTBPetitions.aspx E-mail: petitions@ohchr.org Uwagi: Komitet do spraw Likwidacji Dyskryminacji Rasowej (CERD) jest organem składającym się z niezależnych ekspertów, który monitoruje wykonywanie przez strony Konwencji w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji rasowej. Skargę do komitetu może złożyć każdy, kto uważa, że państwo naruszyło którekolwiek z praw określonych w Konwencji. Skargę można złożyć jedynie w przypadku, gdy państwo uznało właściwość komitetu do rozpatrywania skarg indywidualnych. |
Komitet do spraw Wymuszonych Zaginięć (CED) |
Adres: Petitions Team, Office of the High Commissioner for Human Rights, United Nations Office at Geneva, 1211 Geneva 10, Szwajcaria Faks: +41 229179022 Strona internetowa: https://www.ohchr.org/EN/HRBodies/TBPetitions/Pages/HRTBPetitions.aspx E-mail: petitions@ohchr.org Uwagi: Komitet do spraw Wymuszonych Zaginięć (CED) jest organem składającym się z niezależnych ekspertów, który monitoruje wykonywanie przez strony Konwencji w sprawie ochrony wszystkich osób przed wymuszonym zaginięciem. Skargę do komitetu może złożyć każdy, kto uważa, że państwo naruszyło którekolwiek z praw określonych w Konwencji. Skargę można złożyć jedynie w przypadku, gdy państwo uznało właściwość komitetu do rozpatrywania skarg indywidualnych. |
Komitet Praw Dziecka (CRC) |
Adres: Petitions Team, Office of the High Commissioner for Human Rights, United Nations Office at Geneva, 1211 Geneva 10, Szwajcaria Faks: +41 229179022 Strona internetowa: https://www.ohchr.org/EN/HRBodies/TBPetitions/Pages/HRTBPetitions.aspx E-mail: petitions@ohchr.org Uwagi: Komitet Praw Dziecka (CRC) jest organem składającym się z niezależnych ekspertów, który monitoruje wykonywanie przez strony Konwencji o prawach dziecka i dwóch protokołów fakultatywnych w sprawie handlu dziećmi, dziecięcej prostytucji i dziecięcej pornografii (OPSC) oraz w sprawie angażowania dzieci w konflikty zbrojne (OPAC). Skargę do komitetu może złożyć każdy, kto uważa, że państwo naruszyło którekolwiek z praw określonych w Konwencji. Skargę można złożyć jedynie w przypadku, gdy państwo uznało właściwość komitetu do rozpatrywania skarg indywidualnych. |
Komitet do spraw Praw Osób Niepełnosprawnych (CRPD) |
Adres: Petitions Team, Office of the High Commissioner for Human Rights, United Nations Office at Geneva, 1211 Geneva 10, Szwajcaria Faks: +41 229179022 Strona internetowa: https://www.ohchr.org/EN/HRBodies/TBPetitions/Pages/HRTBPetitions.aspx E-mail: petitions@ohchr.org Uwagi: Komitet do spraw Praw Osób Niepełnosprawnych (CRPD) jest organem składającym się z niezależnych ekspertów, który monitoruje wykonywanie przez strony Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych. Skargę do komitetu może złożyć każdy, kto uważa, że państwo naruszyło którekolwiek z praw określonych w konwencji . Skargę można złożyć jedynie w przypadku, gdy państwo uznało właściwość komitetu do rozpatrywania skarg indywidualnych. |
Komitet przeciwko Torturom (CAT) |
Adres: Petitions Team, Office of the High Commissioner for Human Rights, United Nations Office at Geneva, 1211 Geneva 10, Szwajcaria Faks: +41 229179022 Strona internetowa: https://www.ohchr.org/EN/HRBodies/TBPetitions/Pages/HRTBPetitions.aspx E-mail: petitions@ohchr.org Uwagi: Komitet przeciwko Torturom (CAT) jest organem składającym się z niezależnych ekspertów, który monitoruje wykonywanie przez strony Konwencji w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania. Skargę do komitetu może złożyć każdy, kto uważa, że państwo naruszyło którekolwiek z praw określonych w konwencji . Skargę można złożyć jedynie w przypadku, gdy państwo uznało właściwość komitetu do rozpatrywania skarg indywidualnych. |
Komitet Praw Człowieka |
Adres: Petitions Team, Office of the High Commissioner for Human Rights, United Nations Office at Geneva, 1211 Geneva 10, Szwajcaria Faks: +41 229179022 Strona internetowa:https://www.ohchr.org/EN/HRBodies/TBPetitions/Pages/HRTBPetitions.aspx E-mail: petitions@ohchr.org Uwagi: Komitet Praw Człowieka jest organem składającym się z niezależnych ekspertów, który monitoruje wykonywanie przez strony Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych. Skargę do komitetu może złożyć każdy, kto uważa, że państwo naruszyło którekolwiek z praw wymienionych w pakcie. Skargę można złożyć jedynie w przypadku, gdy państwo uznało właściwość komitetu do rozpatrywania skarg indywidualnych. |
Rada Praw Człowieka |
Adres: Special Procedures Division, OHCHR-UNOG, 8-14 Avenue de la Paix, 1211 Geneva 10, Szwajcaria Faks: +41 229179006 Strona internetowa:http://www2.ohchr.org/english/bodies/chr/special/communications.htm E-mail: urgent-action@ohchr.org, SPBInfo@ohchr.org Uwagi: Procedury specjalne Rady Praw Człowieka składają się z niezależnych ekspertów specjalizujących się w tematyce praw człowieka, którzy są uprawnieni do raportowania i doradzania w sprawach dotyczących praw człowieka z perspektywy określonego obszaru zagadnień lub określonego państwa. Każdy, kto uważa, że państwo naruszyło którekolwiek z praw obywatelskich, politycznych, gospodarczych, społecznych lub kulturalnych może złożyć skargę do właściwego eksperta. |