Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 19 listopada 2015 r.
VI SA/Wa 1406/15
UZASADNIENIE
Skład orzekający
Przewodniczący: Sędzia WSA Urszula Wilk.
Sędziowie WSA: Piotr Borowiecki (spr.), Jacek Fronczyk.
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 listopada 2015 r. sprawy ze skargi "S." Sp.j. z siedzibą w G. na decyzję Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia (...) marca 2015 r. nr (...) w przedmiocie nałożenia kary pieniężnej oddala skargę w całości
Uzasadnienie faktyczne
Zaskarżoną decyzją z dnia (...) marca 2015 r., nr (...), Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (dalej także: "Prezes UOKiK") - działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 267 z późn. zm. - dalej: "k.p.a.") oraz art. 1 ust. 3 i art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 148 z późn. zm.), a także art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 915), po rozpatrzeniu odwołania przedsiębiorcy S. Sp.j. z siedzibą w G. (dalej także: "skarżąca spółka" lub "strona skarżąca") od decyzji (...) Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej w G. z dnia (...) grudnia 2014 r., nr (...), wydanej w przedmiocie nałożenia na skarżącą spółkę kary pieniężnej w wysokości 1000,00 (jeden tysiąc) złotych z tytułu niedopełnienia obowiązków uwidocznienia cen jednostkowych łącznie przy 96 rodzajach środków spożywczych oraz cen i cen jednostkowych w odniesieniu do 9 rodzajów środków spożywczych - utrzymał w mocy ww. decyzję organu pierwszej instancji.
Zaskarżona decyzja została wydana w następującym stanie faktycznym i prawnym.
Pismem z dnia 21 sierpnia 2014 r. (...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w G. (dalej także: "(...) WIIH" lub "organ pierwszej instancji"), powołując się na przepis art. 79 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 672 z późn. zm.), zawiadomił skarżącego przedsiębiorcę S. Sp.j. z siedzibą w G. o zamiarze wszczęcia kontroli w zakresie prawidłowości uwidaczniania informacji cenowych w sklepie spożywczym mieszczącym się w G., przy ul. (...), należącym do skarżącej spółki. Przedmiotowe pismo strona skarżąca odebrała w dniu 28 sierpnia 2014 r.
W toku kontroli przeprowadzonej w dniach od 11 do 16 września 2014 r. we wskazanej powyżej placówce handlowej inspektorzy (...) WIIH dokonali sprawdzenia prawidłowości uwidaczniania informacji cenowych.
W toku powyższej kontroli ustalono, że kontrolowany przedsiębiorca w odniesieniu do:
1)96 rodzajów środków spożywczych (w tym: 56 rodzajów przetworów rybnych, 23 rodzajów przetworów mlecznych, 12 rodzajów wyrobów garmażeryjnych oraz 5 rodzajów przetworów owocowych i warzywnych - środki spożywcze szczegółowo wymienione w protokole kontroli - w aktach administracyjnych) nie dopełnił obowiązku uwidocznienia ceny jednostkowej w sposób jednoznaczny, niebudzący wątpliwości oraz umożliwiający porównanie cen; przy towarach brakowało również wywieszek (dalej zwanych "wywieszkami cenowymi") zawierających informacje wskazujące nazwy handlowe towarów, ceny oraz jednostki miar, do których odnoszą się uwidocznione ceny. Towary były oznakowane ceną bezpośrednio na pojedynczych opakowaniach,
2)9 rodzajów środków spożywczych (w tym: 7 rodzajów produktów mrożonych i 2 rodzajów przypraw - środki spożywcze szczegółowo wymienione w protokole kontroli - w aktach administracyjnych) nie dopełnił obowiązku uwidocznienia ceny oraz ceny jednostkowej w sposób jednoznaczny, niebudzący wątpliwości oraz umożliwiający porównanie cen; towary te nie były opatrzone wywieszkami cenowymi.
W konsekwencji, uznano wstępnie, że powyższe nieprawidłowości świadczyły o naruszeniu postanowień przepisów art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług oraz § 3 ust. 1 i § 8 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad uwidaczniana cen towarów i usług oraz sposobu oznaczania ceną towarów przeznaczonych do sprzedaży (Dz. U. z 2002 r. Nr 99, poz. 894 z późn. zm. - zwanym dalej także: "rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad uwidaczniania cen").
Według oświadczenia kierownika sklepu, w dniu 11 września 2014 r. na stanie kontrolowanej placówki w ofercie sprzedaży znajdowało się około 6.600 rodzajów środków spożywczych. Kierownik oświadczył jednocześnie, że brak uwidocznienia cen jednostkowych 96 rodzajów środków spożywczych wynikał z braku wywieszek cenowych, które nie zmieściły się w miejscu ekspozycji. Brak jakiejkolwiek ceny przy 9 rodzajach środków spożywczych wynikał z niedopatrzenia.
Powyższe ustalenia, wraz ze szczegółowym wykazem 105 zakwestionowanych towarów, udokumentowano w Protokole kontroli z dnia (...) września 2014 r., nr akt kontroli: (...) (protokół w aktach administracyjnych).
W dniu 18 września 2014 r. (...) WIIH skierował do skarżącego przedsiębiorcy wystąpienie pokontrolne, w którym wniesiono o podjęcie działań mających na celu wyeliminowanie stwierdzonych nieprawidłowości oraz wyjaśnienie przyczyn niedopełnienia obowiązków w zakresie informowania o cenach towarów w miejscu sprzedaży.
W odpowiedzi na powyższe wystąpienie skarżąca spółka, reprezentowana przez adwokata, wyjaśniła, że na każdym produkcie przeznaczonym do sprzedaży detalicznej znajdowała się metka z ceną produktu. Niezależnie od tego, jak wskazała strona skarżąca, każdy produkt wyposażony jest w kod kreskowy, który umożliwia odczytanie ceny przy użyciu czytnika kodów kreskowych, znajdujących się na sali sprzedaży. Natomiast, jak stwierdziła skarżąca spółka, brak cen jednostkowych spowodowany był przeoczeniem pracownika wykładającego towar na półce.
W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami, pismem z dnia 6 listopada 2014 r. (...) WIIH poinformował skarżącą spółkę o wszczęciu postępowania administracyjnego w przedmiocie wymierzenia kary pieniężnej na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy o informowaniu o cenach towarów i usług. Jednocześnie, organ pierwszej instancji poinformował skarżącą spółkę o przysługującym jej prawie strony do wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów.
Strona skarżąca nie skorzystała z przysługującego jej prawa.
Pismem z dnia 24 listopada 2014 r. strona skarżąca, odpowiadając na wezwanie (...) WIIH zawarte w piśmie z dnia 7 listopada 2014 r., przekazała organowi pierwszej instancji informację o wielkości obrotów i przychodu za 2013 rok.
W wyniku analizy zgromadzonego materiału dowodowego, (...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w G., powołując się na przepisy art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług oraz art. 104 § 1 i 2 k.p.a., decyzją z dnia (...) grudnia 2014 r., nr (...), wymierzył skarżącej spółce S. Sp.j. z siedzibą w G. karę pieniężną w wysokości 1.000,00 złotych z tytułu naruszenia postanowień art. 4 ust. 1 ustawy o informowaniu o cenach towarów i usług oraz § 3 ust. 1 i § 8 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dni 10 czerwca 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad uwidaczniania cen towarów i usług oraz sposobu oznaczania ceną towarów przeznaczonych do sprzedaży - poprzez niedopełnienie obowiązków uwidocznienia:
1)cen jednostkowych łącznie przy 96 rodzajach środków spożywczych (szczegółowo określonych w treści decyzji) oraz
2)cen i cen jednostkowych w odniesieniu do 9 rodzajów środków spożywczych (szczegółowo określonych w treści decyzji).
W uzasadnieniu wydanej decyzji (...) WIIH stwierdził, że ustalając wysokość kary pieniężnej, uwzględnił przede wszystkim: stopień naruszenia obowiązków, dotychczasową działalność przedsiębiorcy, a także wielkość jego obrotów i przychodu.
(...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w G. podniósł, że wykonując dyspozycję przepisu art. 6 ust. 3 ustawy o informowaniu o cenach towarów i usług - uznał, że:
- stopień naruszenia obowiązków jest znikomy (ponieważ w toku kontroli zakwestionowano oznakowanie ceną jednostkową tylko 96 rodzajów towarów oraz ceną i ceną jednostkową 9 rodzajów towarów na 6.600 towarów znajdujących się w ofercie handlowej sklepu w dniu kontroli; organ zaznaczył przy tym, że cena jest jednym z ważniejszych czynników mających wpływ na podjęcie decyzji o zakupie towaru przez konsumenta i stanowi główne źródło informacji o produkcie powinna więc być dostępna dla kupującego w miejscu sprzedaży; natomiast cena jednostkowa umożliwia konsumentom dokonanie oceny i porównanie cen między produktami poszczególnych marek oferowanych w zróżnicowanej gramaturze i tym samym umożliwia dokonania świadomego wyboru);
- dotychczasowa działalność przedsiębiorcy jest nienaganna (organ zauważył, że skarżąca spółka powstała w 2001 r. w wyniku przekształcenia spółki cywilnej funkcjonującej od 25 listopada 1997 r., a więc z uwagi na fakt, iż funkcjonuje na rynku od kilku lat, jako doświadczony przedsiębiorca powinna znać obowiązujące przepisy w zakresie sposobu informowania konsumenta o cenach oferowanych towarów; ponadto, organ stwierdził, że na przedsiębiorcy spoczywa obowiązek dołożenia wszelkich starań, aby nie dopuścić do sytuacji, w której przy towarze wyłożonym do sprzedaży brak jest uwidocznienia jego ceny; niemniej, organ uznał, że okolicznością wpływającą na ustalenie kary w wysokości 1.000 złotych była dotychczasowa nienaganna działalność przedsiębiorcy, a także niewielki zasięg działalności podmiotu, a ponadto współpraca z organem wymierzającym sankcję a w szczególności dostarczenie niezbędnych danych do prowadzenia postępowania administracyjnego);
- wielkość obrotów i przychodu świadczy o tym, że strona skarżąca należy do średnich przedsiębiorców (organ pierwszej instancji, dokonując tej oceny, wziął pod uwagę informacje zawarte w piśmie strony skarżącej z dnia 24 listopada 2014 r. dotyczące wysokości osiągniętego dochodu i przychodu za rok 2013).
Pismem z dnia 22 grudnia 2014 r. strona skarżąca, reprezentowana przez adwokata, wniosła do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów odwołanie od ww. decyzji organu pierwszej instancji.
Wnosząc o uchylenie spornej decyzji w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia organowi pierwszej instancji, strona skarżąca zarzuciła, że (...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w G. nieprawidłowo rozpatrzył w przedmiotowej sprawie materiał dowodowy, a zatem dopuścił się naruszenia art. 77 § 1 k.p.a. i w konsekwencji dokonał błędnych ustaleń faktycznych, iż towary wymienione w sentencji zaskarżonej decyzji stanowiły towary, o których mowa w § 8 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad uwidaczniania cen.towarów i usług oraz sposobu oznaczania ceną towarów przeznaczonych do sprzedaży, podczas gdy wszelkie towary wymienione w sentencji spornej decyzji były "towarami lakowanymi", w rozumieniu § 2 pkt 1 cyt. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2002 r. Ponadto, skarżąca spółka zarzuciła, że organ pierwszej instancji nieprawidłowo nie zastosował § 8 ust. 7 cyt. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2002 r., a w konsekwencji tego nieprawidłowo zastosował art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług.
Strona skarżąca uznała, że w przedmiotowej sprawie ustalenie, iż spółka przy sprzedaży detalicznej towarów mogła się dopuścić naruszenia § 8 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2002 r. (abstrahując od tego, że jest ono nader ogólnikowe i w kontekście zastosowania art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 9 maja 2014 r. niewystarczające) - jest nieprawidłowe.
Uzasadniając swoje stanowisko, strona skarżąca powołała się na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 lipca 2005 r., wydany w sprawie sygn. akt III SA/Wa 2381/04. Skarżąca spółka podniosła, że zgodnie z § 8 ust. 3 cyt. rozporządzenia Ministra finansów z dnia 10 czerwca 2002 r., nie wymaga uwidocznienia cena jednostkowa określonego towaru, jeżeli jest identyczna z ceną sprzedaży tego towaru. Strona stanęła na stanowisku, że w świetle § 8 ust. 7 wspomnianego rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2002 r., jednostkowe ceny towarów (szczególnie wyraźnie widać to na przykładzie wyrobów garmażeryjnych i przetworów mlecznych) mogły zostać określone, jako ceny za opakowanie danego towaru.
W konsekwencji, skarżąca spółka uznała, że naruszenie wskazanych powyżej przepisów postępowania i dokonanie przez (...) WIIH błędnych ustaleń faktycznych winno skutkować koniecznością uchylenia zaskarżonej decyzji i przekazania sprawy do ponownego rozpatrzenia organowi pierwszej instancji.
Niezależnie od przytoczonych powyżej argumentów, strona skarżąca wskazała ponadto, że kara pieniężna wymierzona przez (...) WIIH jest niewspółmiernie wysoka i nie uwzględnia prawidłowo kryteriów ustalania wymiaru kary określonych w art. 6 ust. 3 ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług. Strona skarżąca uznała bowiem, że w przedmiotowej sprawie (...) WIIH wymierzył spółce wysoką karę pieniężną w kwocie 1.000 złotych, mimo dokonania przez organ pierwszej instancji prawidłowej oceny, że stopień naruszenia obowiązków przez stronę był znikomy, zaś dotychczasowa działalność przedsiębiorcy była nienaganna, przy jednoczesnym wskazaniu, że strona skarżąca współpracowała z organem wymierzającym sankcję. Zdaniem strony skarżącej, istotne jest to, iż ilość brakujących wywieszek cenowych była marginalna w kontekście aktywnych indeksów towarowych w kontrolowanym sklepie, a także to, iż w trakcie kontroli były one uzupełniane przez pracowników sklepu, niezwłocznie po uzyskaniu informacji o ich braku. Ponadto, strona skarżąca zauważyła, że na każdym produkcie przeznaczonym do sprzedaży detalicznej znajdowała się metka z ceną produktu. Niezależnie od tego, każdy produkt wyposażony był w kod kreskowy, który umożliwiał odczytanie ceny na czytnikach kodów kreskowych, znajdujących się na sali sprzedaży. Ponadto, jak podniosła strona skarżąca, sklep zatrudnia 25 ekspedientek, które pozostawały do stałej dyspozycji klientów i w każdej chwili służyły pomocą przy ustaleniu ceny produktu. Powołując się na poglądy wyrażone w doktrynie, skarżąca spółka wskazała, że stopień naruszenia obowiązków zależny jest od czasokresu trwania stanu sprzecznego z normą ustawową, rozmiaru naruszeń (w zależności od tego, czy dotyczyło to wszystkich, czy tylko niektórych towarów lub usług) oraz rozmiaru ewentualnych następstw bezprawnego działania przedsiębiorcy (por. A. Partyk, T. Partyk, Ustawa o informowaniu o cenach towarów i usług. Komentarz, komentarz do art. 6, art. 7, art. 8 ustawy o informowaniu o cenach towarów i usług, LEX 2014). Mając powyższe na względzie, strona skarżąca uznała, że w przedmiotowej sprawie zachodzą wszelkie okoliczności, aby w przypadku dokonania prawidłowej subsumpcji ustalonego stanu faktycznego pod odpowiednią normę prawną i oceny, że strona nie wykonuje obowiązków, o których mowa w art. 4 ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług wymierzyć karę pieniężną w możliwie najniższej wysokości. Według strony skarżącej, w przypadku stwierdzenia uchybień w postępowaniu przedsiębiorcy, wymierzenie tej kary w kwocie 1.000 złotych jawił się w okolicznościach niniejszej sprawy jako nieproporcjonalne, wziąwszy pod uwagę przesłanki ustalenia wysokości tej kary określone w art. 6 ust. 3 cyt. ustawy.
Pismem z dnia 20 stycznia 2014 r. Prezes UOKiK poinformował skarżącego przedsiębiorcę, że przed wydaniem rozstrzygnięcia kończącego postępowanie w sprawie, stronie przysługuje, na podstawie art. 10 k.p.a., prawo do zapoznania się z aktami sprawy, a także wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań.
Z akt wynika, że strona skarżąca nie skorzystała z przysługującego jej prawa.
W wyniku rozpatrzenia odwołania skarżącej spółki Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów - działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. oraz art. 1 ust. 3 i art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej, a także art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług - decyzją z dnia (...) marca 2015 r., nr (...) utrzymał w mocy ww. decyzję (...) Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej w G. z dnia (...) grudnia 2014 r., nr (...), wydanej w przedmiocie nałożenia na skarżącą spółkę kary pieniężnej w wysokości 1000,00 złotych z tytułu niedopełnienia obowiązków uwidocznienia cen jednostkowych.
W uzasadnieniu wydanej decyzji Prezes UOKiK, powołując się na przepis art. 25 ustawy o informowaniu o cenach towarów i usług, organ odwoławczy zwrócił uwagę, że w przedmiotowej sprawie zastosowanie mają odpowiednie przepisy Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad uwidaczniana cen towarów i usług oraz sposobu oznaczania ceną towarów przeznaczonych do sprzedaży. W związku z tym organ przywołał treść mających zastosowanie w niniejszej sprawie przepisów § 3 ust. 1 oraz § 8 ust. 1 i 2 cyt. rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad uwidaczniania cen. Jednocześnie, organ odwoławczy - wskazując na § 8 ust. 7 rozporządzenia - zauważył, że w szczególnych przypadkach uzasadnionych rodzajem, przeznaczeniem oraz zwyczajowo oferowaną ilością towarów masowych, towarów pakowanych i towarów o małych gabarytach przy uwidacznianiu cen jednostkowych dopuszcza się stosowanie dziesiętnych wielokrotności i podwielokrotności legalnych jednostek miar, innych niż określone w ust. 2. Prezes UOKiK podniósł także, iż nie wymaga uwidocznienia cena jednostkowa określonego towaru, jeżeli jest identyczna z ceną sprzedaży tego towaru (§ 8 ust. 3 ww. rozporządzenia).
Mając na względzie powyższe przepisy, Prezes UOKiK odniósł się do zarzutów strony skarżącej, która twierdziła, że organ pierwszej instancji nieprawidłowo ustalił, iż dopuściła się ona naruszenia przepisu § 8 ust. 1 cyt. rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad uwidaczniana cen, ponieważ w świetle § 8 ust. 7 oraz § 8 ust. 3 tego rozporządzenia, jednostkowe ceny zakwestionowanych towarów nie wymagały uwidocznienia, skoro mogły zostać określone jako ceny za opakowanie danego towaru. Prezes UOKiK, nie zgadzając się z przedstawioną przez skarżącą spółkę interpretacją, podniósł, iż z przepisu art. 3 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o informowaniu o cenach jasno wynika, że cena jednostkowa towaru jest innym pojęciem niż cena "za opakowanie". Organ odwoławczy wskazał, że cena jednostkowa, czyli cena za jednostkę miary towaru, ułatwia konsumentom porównanie cen podobnych towarów różniących się zawartością netto. Prezes UOKiK zauważył, że - co do zasady - na podstawie art. 4 ust. 1 ustawy o informowaniu o cenach, towar musi być oznakowany ceną i ceną jednostkową. Sposób ustalania ceny jednostkowej określa § 8 ust. 1 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad uwidaczniana cen (tekst jedn.: przeliczenie ceny za jeden kilogram, litr, sztukę, itd.). Organ wskazał, że wyjątkowo nie ma obowiązku uwidocznienia ceny jednostkowej towaru, która jest identyczna z ceną sprzedaży tego towaru, co dopuszcza § 8 ust. 3 ww. rozporządzenia.
Prezes UOKiK wskazał, że w niniejszej sprawie 105 rodzajów towarów wymienionych szczegółowo w Protokole kontroli z dnia (...) września 2014 r. oznakowanych było informacją o zawartości netto w jednostkach masy lub objętości, a ich cena sprzedaży nie była identyczna z ceną jednostkową. Z tego względu, organ odwoławczy uznał, że - wbrew twierdzeniu strony skarżącej - przedmiotowe towary powinny być oznaczone nie tylko ceną "za opakowanie", ale i ceną jednostkową.
Organ odwoławczy stwierdził, że ewentualnie w przypadku 3 rodzajów towarów, tj. Krabella Paluszków z surimi o smaku krabowym chłodzone a 100 g "VICI", Śledzika na raz z cebulką a 100 g "LISNER", oraz Łososia norweskiego wędzonego na zimno a 100 g "SEA FOOD 4 FOR YOU", cena jednostkowa mogłaby zostać pominięta na mocy § 8 ust. 3 cyt. rozporządzenia, ale tylko pod warunkiem, gdyby przedsiębiorca znakował podobne towary ceną jednostkową za 100 g. Jednakże, jak zauważył organ odwoławczy, treść Protokołu kontroli z dnia (...) września 2014 r. nie pozwala na przyjęcie takiej tezy, gdyż w protokole wskazano, iż towary nie były oznakowane ceną jednostkową w sposób jednoznaczny, niebudzący wątpliwości oraz umożliwiający porównanie cen oraz nie były opatrzone wywieszkami zawierającymi informacje wskazujące nazwy handlowe towarów, ceny oraz jednostki miar, do których odnoszą się uwidocznione ceny.
Ustosunkowując się z kolei do przywołanego przez stronę skarżącą, na okoliczność dowiedzenia słuszności tezy o braku obowiązku uwidaczniania cen jednostkowych dla towarów sprzedawanych w opakowaniach, wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 lipca 2005 r., sygn. akt III SA/Wa 2381/04, Prezes UOKiK wskazał, że przywołane przez skarżącą spółkę orzeczenie sądu zapadło w innym stanie prawnym, gdy przepis § 8 ust. 7 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad uwidaczniania cen nosił inne brzmienie i mógł być inaczej interpretowany.
Organ odwoławczy zauważył ponadto, że sama strona skarżąca miała świadomość ciążącego na niej obowiązku uwidocznienia cen jednostkowych towarów, o czym świadczy fakt, iż z wyjaśnień kierownika kontrolowanej placówki handlowej, złożonych w toku kontroli, wynika, że system komputerowy sklepu był tak zaprogramowany, by automatycznie wyliczać ceny jednostkowe i umieszczać je na wywieszkach cenowych, zaś w przypadku zakwestionowanych towarów "brak wywieszek spowodował brak cen jednostkowych".
Jednocześnie, Prezes UOKiK podniósł, że oświadczenie kierownika kontrolowanej placówki handlowej, złożone w toku kontroli (w którym osoba ta wskazała, że "ze względu na dużą ilość asortymentu trudno jest wyeksponować wszystkie wywieszki cenowe, dlatego każda sztuka towaru została ometkowana ceną sprzedażną bezpośrednio na towarze. Sądziłam, że takie oznakowanie jest wystarczające") dowodzi tego, iż nie był on właściwie przeszkolony przez skarżącego przedsiębiorcę w zakresie uwidaczniania cen.
Podsumowując, Prezes UOKiK uznał, że - wbrew zarzutom strony skarżącej - organ pierwszej instancji dowiódł, iż spółka dopuściła się naruszenia przepisów art. 4 ust. 1 ustawy o informowaniu o cenach oraz § 8 ust. 1 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad uwidaczniania cen, w odniesieniu do wszystkich rodzajów towarów zakwestionowanych przez (...) WIIH.
Ustosunkowując się do zarzutów strony skarżącej odnoszących się do niewspółmierności wysokości kary pieniężnej nałożonej przez (...) WIIH, a w szczególności do argumentów dotyczących marginalnej ilości brakujących wywieszek w sklepie w trakcie kontroli w kontekście aktywnych indeksów towarowych w kontrolowanym sklepie oraz niezwłocznego ich uzupełnienia przez stronę, Prezes UOKiK stwierdził, że dla właściwej oceny nieprawidłowości, którą z punktu widzenia konsumentów jest utrudnienie porównywania cen podobnych towarów, należałoby odnieść liczbę zakwestionowanych towarów do ogólnej liczby towarów tego samego rodzaju znajdujących się w sklepie. Organ odwoławczy uznał, że w niniejszej sprawie porównanie to świadczy na niekorzyść skarżącego przedsiębiorcy, gdyż brak cen jednostkowych dotyczył towarów w obrębie tych samych grup produktowych (w tym 56 rodzajów przetworów rybnych, 23 rodzajów przetworów mlecznych, 12 rodzajów wyrobów garmażeryjnych). Zdaniem organu odwoławczego, informacja w zakresie ceny jednostkowej mogła być przydatna dla konsumentów szczególnie w przypadku towarów podobnych, o zbliżonej cenie sprzedaży, a o różnej zawartości w opakowaniach. Prezes UOKiK zauważył, ze wśród zakwestionowanych w niniejszej sprawie towarów było wiele takich produktów (np. przetwory rybne w zalewie octowej o masach 670 g, 470 g, 800g/320 g, pasty rybne o masach 130 g, 120 g, 80 g). Ponadto, organ odwoławczy zwrócił uwagę, że uzupełnienie informacji o cenach na skutek kontroli Inspekcji Handlowej nie zmieniło faktu, że prawo konsumentów zostało naruszone.
Odnosząc się z kolei do argumentów skarżącej spółki, która wskazywała, że uzyskanie informacji o cenach było łatwo dostępne dla kupujących, ponieważ na każdym produkcie przeznaczonym do sprzedaży detalicznej znajdowała się metka z ceną produktu, a ponadto, że informację można było pozyskać od ekspedientek oraz przy pomocy czytników kodów kreskowych znajdujących się na sali sprzedaży, Prezes UOKiK stwierdził, że w świetle § 3 ust. 1 cyt. rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad uwidaczniania cen, regulującego kwestię wywieszek cenowych, opisane oznakowanie ceną nie spełniało wymogów prawa. Jednocześnie, organ odwoławczy podkreślił, że w świetle art. 4 ust. 1 ustawy o informowaniu o cenach oraz § 8 ww. rozporządzenia, oznakowanie towarów oferowanych do sprzedaży wyłącznie ceną (sprzedaży) było niewystarczające. Na marginesie, organ odwoławczy zauważył, że zarówno z protokołu kontroli, jak i oświadczenia kierownika kontrolowanej placówki wynika, że bezpośrednio na opakowaniu ceną (sprzedaży) było oznakowane 96 spośród 105 zakwestionowanych produktów, a wiec - wbrew temu, co twierdziła strona - nie wszystkie produkty.
Organ odwoławczy uznał, że istotne jest również to, iż strona skarżąca w dniu 28 sierpnia 2014 r., a więc na dwa tygodnie przed rozpoczęciem kontroli, została powiadomiona o zamiarze przeprowadzenia kontroli w zakresie przestrzegania przepisów dotyczących uwidaczniania cen, a zatem miała możliwość podjęcia stosownych działań i upewnić się, że zatrudniony przez nią personel należycie wykonuje obowiązek oznaczania towarów cenami.
W tej sytuacji, analizując zarzut nieproporcjonalności kary pieniężnej wymierzonej stronie w kwocie 1.000 złotych, Prezes UOKiK uznał, że (...) WIIH właściwie uwzględnił ustawowe przesłanki do wymierzenia kary oraz prawidłowo zastosował się do wytycznych przewidzianych w przepisie art. 8 dyrektywy nr 98/6/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 lutego 1998 r. w sprawie ochrony konsumenta przez podawanie cen produktów oferowanych konsumentom (Dz.U.UE.L 80 z 18.3.1998, s. 27), który stanowi, iż kary pieniężne za naruszenie obowiązku informowania konsumentów o cenie oferowanych produktów i usług muszą być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające. W konsekwencji, Prezes UOKiK uznał, że organ pierwszej instancji zastosował sankcję, która jest proporcjonalna do osiągniętego obrotu i przychodu oraz rozmiaru stwierdzonych nieprawidłowości.
W dniu 15 kwietnia 2015 r. skarżąca spółka, reprezentowana przez adwokata, wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na ww. decyzję Prezesa UOKiK z dnia (...) marca 2015 r.
Wnosząc o uchylenie zaskarżonej decyzji Prezesa UOKiK, a także o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych, skarżąca spółka zarzuciła organowi:
1)naruszenie przepisów postępowania - art. 77 § 1 k.p.a. w zw. z art. 7 k.p.a. w zw. z art. 80 k.p.a. - poprzez niedokonanie ustaleń faktycznych, że wszelkie towary wymienione w sentencji spornej decyzji (...) Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej były "towarami pakowanymi", w rozumieniu § 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad uwidaczniania cen towarów i usług oraz sposobu oznaczania ceną towarów przeznaczonych do sprzedaży - o zwyczajowo oferowanej ilości, a w konsekwencji,
2)naruszenie przepisu prawa materialnego - § 8 ust. 7 cyt. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2002 r. - przez jego niewłaściwe niezastosowanie, w dalszej zaś konsekwencji nieprawidłowe zastosowanie art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług;
Z ostrożności procesowej skarżąca spółka zarzuciła zaskarżonej decyzji:
3)naruszenie przepisów prawa materialnego - art. 6 ust. 3 ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług - poprzez jego niezastosowanie, pominięcie sformułowanych w nim kryteriów ustalania wysokości kary pieniężnej i wymierzenie skarżącemu niewspółmiernie wysokiej kary pieniężnej z odwołaniem się do kryteriów sformułowanych w przepisie art. 8 Dyrektywy 96/6/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 lutego 1998 r. w sprawie ochrony konsumenta przez podawanie cen produktów oferowanych konsumentom, który nie stanowi źródła prawa powszechnie obowiązującego.
W uzasadnieniu skargi strona skarżąca, uzasadniając zarzut naruszenia przepisów art. 77 § 1 k.p.a. w zw. z art. 7 k.p.a. w zw. z art. 80 k.p.a.- stwierdziła, iż organ pierwszej instancji dokonał błędnych ustaleń faktycznych, przyjmując, że towary wymienione w spornej decyzji stanowiły towary, o których mowa w § 8 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad uwidaczniania cen towarów i usług oraz sposobu oznaczania ceną towarów przeznaczonych do sprzedaży, podczas gdy wszelkie towary wymienione w sentencji zaskarżonej decyzji były "towarami pakowanymi", w rozumieniu § 2 pkt 1 cyt. rozporządzenia, o zwyczajowo oferowanej ilości. Zdaniem strony skarżącej, konsekwencją powyższych uchybień było nieprawidłowe niezastosowanie przez organy obu instancji przepisu § 8 ust. 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2002 r., a w konsekwencji tego uchybienia - nieprawidłowe niezastosowanie art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług.
Uzasadniając swoje stanowisko, strona skarżąca ponownie powołała się na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 lipca 2005 r., wydany w sprawie sygn. akt III SA/Wa 2381/04. Skarżąca spółka podniosła, że zgodnie z § 8 ust. 3 cyt. rozporządzenia Ministra finansów z dnia 10 czerwca 2002 r., nie wymaga uwidocznienia cena jednostkowa określonego towaru, jeżeli jest identyczna z ceną sprzedaży tego towaru. Strona stanęła na stanowisku, że w świetle § 8 ust. 7 wspomnianego rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2002 r., jednostkowe ceny towarów (szczególnie wyraźnie widać to na przykładzie wyrobów garmażeryjnych i przetworów mlecznych) mogły zostać określone jako ceny za opakowanie danego towaru.
Zdaniem strony skarżącej, przy dokonywaniu wykładni, również celowościowej, wymienionych przepisów warto wskazać na zapisy zamieszczone w motywach Dyrektywy nr 96/6/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 lutego 1998 r. w sprawie ochrony konsumenta przez podawanie cen produktów oferowanych konsumentom (Dz.Urz.UE serii L z dnia 18 marca 1998 r., tom 80, s. 27), w których wskazuje się m.in., że konieczne jest wzięcie pod uwagę faktu, iż niektóre produkty są zazwyczaj sprzedawane w ilościach innych, niż jeden kilogram, jeden litr, jeden metr, jeden metr kwadratowy lub jeden metr sześcienny; a zatem właściwe jest, aby zezwolić Państwom Członkowskim na wprowadzenie zasady, iż cena jednostkowa odnosi się do różnej pojedynczej jednostki ilości, biorąc pod uwagę charakter produktu oraz ilości, w których produkt ten jest zazwyczaj sprzedawany w danych Państwach Członkowskich. Strona skarżąca zauważyła, że w świetle wspomnianych motywów cyt. dyrektywy unijnej, Państwa Członkowskie powinny również móc zaniechać obowiązku podawania ceny jednostkowej w przypadku produktów, dla których podawanie ceny jednostkowej nie byłoby przydatne łub też mogłoby wprowadzić w błąd, na przykład, gdy wskazanie ilości nie ma wpływu na porównywanie cen lub, gdy różne produkty są sprzedawane w takich samych opakowaniach.
Mając powyższe na względzie, strona skarżąca uznała, że taka sytuacja, opisana również w § 8 ust. 7 cyt. rozporządzenia, zachodzi w przedmiotowej sprawie.
Niezależnie od przytoczonych powyżej argumentów, skarżąca spółka zarzuciła ponadto, że kara pieniężna wymierzona przez (...) Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej w G. jest niewspółmiernie wysoka, mając na względzie kryteria ustalania wysokości kary pieniężnej, przewidziane w przepisie art. 6 ust. 3 ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług uwzględnia się stopień naruszenia obowiązków oraz dotychczasową działalność przedsiębiorcy, a także wielkość jego obrotów i przychodu. Zdaniem strony skarżącej, w przedmiotowej sprawie (...) WIIH, wymierzając skarżącej spółce wysoką karę pieniężną w kwocie 1.000 złotych, nie uwzględnił dokonanej przez ten organ prawidłowej oceny, z której wynikało, że stopień naruszenia obowiązków przez skarżącą spółkę był znikomy, zaś dotychczasowa działalność przedsiębiorcy była nienaganna, a nadto, że strona współpracowała z organem wymierzającym sankcję.
Strona skarżąca uznała w konsekwencji, że w przedmiotowej sprawie zachodzą wszelkie okoliczności, aby w przypadku dokonania prawidłowej subsumpcji ustalonego stanu faktycznego pod odpowiednią normę prawną i oceny, że skarżąca spółka nie wykonała obowiązków, o których mowa w art. 4 ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług, wymierzyć karę pieniężną w możliwie najniższej wysokości. Zdaniem strony, wymierzoną karę w kwocie 1.000 złotych uznać należy jako nieproporcjonalną i niezgodną z ustawowymi przesłankami ustalenia wysokości tej kary określonymi w przepisie art. 6 ust. 3 cyt. ustawy.
Skarżąca spółka zarzuciła ponadto, że Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, wskazując w uzasadnieniu decyzji, iż (...) WIIH właściwie uwzględnił ustawowe przesłanki do wymierzenia kary oraz prawidłowo zastosował się do wytycznych wyrażonych w art. 8 Dyrektywy nr 96/6/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 lutego 1998 r. w sprawie ochrony konsumenta przez podawanie cen produktów oferowanych konsumentom dotyczących ustalania wysokości kary - naruszył prawo, albowiem w przedmiotowej sprawie zastosowanie powinny znaleźć wyłącznie kryteria ustalania wysokości kary pieniężnej sformułowane w art. 6 ust. 3 ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług, która stanowi implementację wymienionej dyrektywy. Strona skarżąca zauważyła bowiem, że dyrektywa sama w sobie nie stanowi źródła prawa powszechnie obowiązującego i tym samym nie powinna być traktowana, jako wiążąca organy administracji publicznej przy ustalaniu wysokości nakładanej kary pieniężnej.
W odpowiedzi na skargę Prezes UOKiK wniósł o jej oddalenie, podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko wyrażone w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.
Uzasadnienie prawne
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje.
Zgodnie z art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1647), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.
W świetle powołanych przepisów cyt. ustawy, Wojewódzki Sąd Administracyjny w zakresie swojej właściwości ocenia zaskarżoną decyzję administracyjną z punktu widzenia jej zgodności z prawem materialnym i przepisami postępowania administracyjnego, według stanu faktycznego i prawnego obowiązującego w dacie wydania tej decyzji.
Ponadto, co wymaga podkreślenia, Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (vide: art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm. - dalej także: "p.p.s.a.").
Należy przy tym wyraźnie zaznaczyć, że od dnia wejścia w życie Traktatu Akcesyjnego z dnia 16 kwietnia 2003 r. (Dz. U. z 2004 r. Nr 90, poz. 864), na mocy którego Polska stała się państwem członkowskim Unii Europejskiej, kontrola sądu administracyjnego obejmuje również zgodność rozstrzygnięć organów administracji publicznej z prawem wspólnotowym (prawem Unii Europejskiej), rozumianym jako całokształt dorobku prawnego Wspólnoty Europejskiej (acquis communautaire), w tym zasad ogólnych prawa wspólnotowego (prawa Unii Europejskiej), interpretowanych oraz stosowanych w sposób jednolity na całym obszarze Unii Europejskiej.
W świetle powyższego, należy stwierdzić, że analizowana pod tym kątem skarga przedsiębiorcy S. Sp.j. z siedzibą w G. nie zasługuje na uwzględnienie, albowiem zarówno zaskarżona decyzja Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia (...) marca 2015 r., nr (...), jak również utrzymana nią w mocy decyzja (...) Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej w G. z dnia (...) grudnia 2014 r. - nie naruszają przepisów prawa.
W ocenie Sądu, obie sporne decyzje administracyjne nie naruszają zarówno stosownych przepisów prawa materialnego, w tym w szczególności art. 4 ust. 1 i art. 6 ust. 1 i ust. 3 ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług oraz przepisów § 3 ust. 1 i § 8 ust. 1-3 i ust. 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad uwidaczniana cen towarów i usług oraz sposobu oznaczania ceną towarów przeznaczonych do sprzedaży, jak również przepisów postępowania administracyjnego, w stopniu mogącym mieć jakikolwiek istotny wpływ na końcowy wynik sprawy.
Ponadto, zdaniem Sądu, organy obu instancji, wydając przedmiotowe decyzje administracyjne dotyczące nałożenia na stronę skarżącą kary pieniężnej w wysokości 1.000 złotych z tytułu niedopełnienia obowiązków uwidocznienia cen jednostkowych łącznie przy 96 rodzajach środków spożywczych oraz cen i cen jednostkowych w odniesieniu do 9 rodzajów środków spożywczych - nie dopuściły się naruszenia przepisów art. 6 ust. 3 cyt. ustawy o informowaniu o cenach towarów i usług w zw. z art. 8 Dyrektywy nr 96/6/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 lutego 1998 r. w sprawie ochrony konsumenta przez podawanie cen produktów oferowanych konsumentom.
Podstawę materialnoprawną obu spornych decyzji wydanych w niniejszej sprawie, stanowi przepis art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług, zgodnie z którym, jeżeli przedsiębiorca nie wykonuje obowiązków, o których mowa w art. 4 tej ustawy, wojewódzki inspektor Inspekcji Handlowej nakłada na niego, w drodze decyzji, karę pieniężną do wysokości 20.000 złotych.
Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o informowaniu o cenach towarów i usług, w miejscu sprzedaży detalicznej i świadczenia usług uwidacznia się cenę oraz cenę jednostkową towaru (usługi) w sposób jednoznaczny, niebudzący wątpliwości oraz umożliwiający porównanie cen.
Cena, w myśl definicji określonej w art. 3 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy, oznacza wartość wyrażoną w jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest obowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę. Innymi słowy, pojęcie cena oznacza cenę sprzedaży. Z kolei, cena jednostkowa towaru została zdefiniowana w art. 3 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy, jako cena za jednostkę towaru, którego ilość lub liczba jest wyrażona w jednostkach miar.
Sposób wyrażania ceny jednostkowej określa przepis § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad uwidaczniana cen towarów i usług oraz sposobu oznaczania ceną towarów przeznaczonych do sprzedaży.
Zgodnie z § 8 ust. 1 cyt. rozporządzenia, cena jednostkowa uwidoczniona przy towarze na wywieszce lub w innej formie dostępnej dla kupującego powinna dotyczyć ceny za: 1 litr lub 1 metr sześcienny - dla towarów przeznaczonych do sprzedaży według objętości, 1 kilogram lub 1 tonę - dla towarów przeznaczonych do sprzedaży według masy, 1 metr lub 1 metr kwadratowy - dla towarów sprzedawanych według długości lub powierzchni, 1 sztukę - dla towarów sprzedawanych na sztuki.
Przepisy § 8 ust. 2 i ust. 7 wspomnianego rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2002 r. dopuszczają w pewnych warunkach wyrażanie ceny jednostkowej przy pomocy innych jednostek miar. W przepisie § 8 ust. 2 cyt. rozporządzenia dopuszczono podawanie ceny jednostkowej m.in. za 100 mililitrów i za 100 gramów. Z kolei, w § 8 ust. 7 rozporządzenia dopuszczono przy uwidacznianiu cen jednostkowych stosowanie dziesiętnych wielokrotności i podwielokrotności innych legalnych jednostek miar, jednak w szczególnych przypadkach uzasadnionych rodzajem, przeznaczeniem oraz zwyczajowo oferowaną Ilością towarów masowych, towarów pakowanych i towarów o małych gabarytach.
Zdaniem Sądu, należy zauważyć, że wyjątkowo, w świetle przepisu § 8 ust. 3 ww. rozporządzenia, uwidocznienie ceny jednostkowej towaru nie jest wymagane, jeżeli jest identyczna z jego ceną sprzedaży. Nie ulega wątpliwości, że przepis ten dotyczy produktów w opakowaniach, np. jednokilogramowych, jednolitrowych. Może on dotyczyć również towarów sprzedawanych na sztuki, ale nie w takim znaczeniu, jak sugeruje skarżąca spółka, która za towary sprzedawane na sztuki uważa produkty opakowane oznakowane masą i objętością, o zwyczajowo oferowanej ilości.
Mając na względzie zarówno powyższe przepisy, jak i ustalenia (...) ego WIIH dokonane w toku kontroli przeprowadzonej w sklepie należącym do strony skarżącej w dniach od 11 do 16 września 2014 r., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że doszło do naruszenia przez skarżącą spółkę wymagań przepisów o cenach.
W ocenie Sądu, (...) WIIH zasadnie przyjął, że 105 rodzajów opakowanych środków spożywczych o zawartości netto wskazanej w oznakowaniu opakowań nie zostało oznakowanych ceną jednostkową, rozumianą - zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 2 ustawy o informowaniu o cenne towarów i usług - jako cena za jednostkę towaru, którego ilość lub liczba jest wyrażona w jednostkach miar. W tej sytuacji, uznać należy, że zgodnie z § 8 ust. 1 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad uwidaczniana cen, cena jednostkowa zakwestionowanych 105 rodzajów towarów powinna być podana w przeliczeniu odpowiednio na 1 kilogram lub 1 litr.
Sąd uznał ponadto, że - wbrew sugestiom strony skarżącej - żaden z wymienionych w decyzji rodzajów towarów nie podlegał zwolnieniu z obowiązku podania ceny jednostkowej na podstawie § 8 ust. 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad uwidaczniana cen, albowiem żaden z owych towarów nie posiadał zawartości 1 kilograma lub 1 litra, toteż ich cena jednostkowa nie była tożsama z ceną sprzedaży.
Organy obu instancji słusznie przyjęły w uzasadnieniu spornych decyzji, że niedopełnienie obowiązku uwidoczniał u cen jednostkowych przez stronę skarżącą utrudniło konsumentom porównanie cen towarów podobnego rodzaju, ale o innej masie/objętości netto.
Mając na względzie powyższe, Sąd uznał, że ustalony w sprawie stan faktyczny świadczył zatem o naruszeniu art. 4 ust. 1 ustawy o informowaniu o cenie towarów i usług, co w konsekwencji dało pełną podstawę do wymierzenia skarżącej spółce kary pieniężnej w oparciu o przepis art. 6 ust. 1 cyt. ustawy.
Ustosunkowując się do argumentów skarżącej spółki, w ramach których strona przekonywała, iż do zakwestionowanych w toku kontroli rodzajów towarów winny mieć zastosowanie przepisy § 8 ust. 7 w związku z § 8 ust. 3 cyt. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2002 r., należy wskazać, że niezasadna jest teza, jakoby w stanie faktycznym niniejszej sprawy wystarczającym było podanie konsumentom tylko ceny sprzedaży z uwagi na fakt, iż powołane wyżej przepisy nie wymagały uwidocznienia cen jednostkowych zakwestionowanych towarów, które mogły zostać określone, jako ceny za opakowanie danego towaru. Otóż, należy zgodzić się z Prezesem UOKiK i uznać, że powołany przez skarżącą spółkę przepis § 8 ust. 7 cyt. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2002 r. dotyczy właśnie sposobu realizacji obowiązku uwidocznienia ceny jednostkowej, a nie zwolnienia tego obowiązku.
Zdaniem Sądu, nie ulega wątpliwości, że w świetle przepisów § 8 cyt. rozporządzenia w zw. z art. 4 ust. 1 i art. 3 ust. 1 ustawy o informowaniu o cenach, wszystkie towary muszą być oznakowane ceną oraz ceną jednostkową w sposób jednoznaczny i zarazem niebudzący wątpliwości oraz umożliwiający porównanie cen. Nie ulega również wątpliwości, że cena oraz cena jednostkowa są pojęciami różnymi, albowiem cena oznacza cenę sprzedaży, zaś cena jednostkowa jest ceną za jednostkę miary określonego towaru i może - lecz nie musi - być równa cenie sprzedaży.
W konsekwencji, uznać trzeba, iż sporne towary, których oznakowanie zostało zakwestionowane w niniejszej sprawie w toku kontroli, podlegały - wbrew stanowisku skarżącej spółki - obowiązkowi oznakowaniu ceną jednostkową, ponieważ sprzedawane były w opakowaniach oznaczonych informacją o zawartości netto (wyrażonej - w zależności od rodzaju - w gramach, litrach lub mililitrach).
Odnosząc się z kolei do zarzutów strony skarżącej dotyczących rzekomego naruszenia przepisu art. 6 ust. 3 ustawy o informowaniu o cenach towarów i usług poprzez nałożenie nieproporcjonalnej kary pieniężnej z tytułu niedopełnienia obowiązków uwidocznienia cen, należy uznać, iż (...) WIIH, wymierzając stronie skarżącej wspomnianą karę pieniężną w wysokości 1.000 złotych wziął pod uwagę przesłanki ustalenia wysokości tej kary określone w art. 6 ust. 3 cyt. ustawy.
Otóż, należy zauważyć, że ustalając wysokość kary pieniężnej w niniejszej sprawie, (...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej, odwołując się do treści wspomnianego przepisu art. 6 ust. 3 cyt. ustawy, prawidłowo uwzględnił stopień naruszenia obowiązków oraz dotychczasową działalność skarżącego przedsiębiorcy, a także wielkość jego obrotów i przychodu. Organ pierwszej instancji w uzasadnieniu spornej decyzji z dnia 4 grudnia 2014 r. wyraźnie wskazał, jakie okoliczności i dlaczego, miały wpływ na wysokość nałożonej na stronę kary pieniężnej Należy zauważyć, że w niniejszej sprawie wymierzona skarżącej spółce kara stanowiła jedynie 5% możliwej do wymierzenia kary, zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o informowaniu o cenach, a więc trudno uznać, aby kara ta była wygórowana i tym samym nadmiernie dolegliwa dla strony skarżącej.
W ocenie Sądu, nie jest zrozumiały również zarzut strony skarżącej, jakoby organ odwoławczy, przywołując w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji z dnia 4 marca 2015 r. treść przepisu art. 8 dyrektywy nr 98/6/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 lutego 1998 r. w sprawie ochrony konsumenta przez podawanie cen produktów oferowanych konsumentom, miał dopuścić się rzekomo naruszenia przepisu art. 6 ust. 3 ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług.
Ustosunkowując się do tego zarzutu wskazać należy, że niewątpliwie, adresatem dyrektywy są państwa członkowskie, nie zaś ich poszczególne organy lub instytucje, co nie oznacza, że obowiązek zapewnienia należytego wykonania dyrektywy nie ciąży nie tylko na organach państwa członkowskiego właściwych do ustanowienia przepisów prawnych, ale także na organach stosujących prawo, w tym sądów (vide: m.in. A. Wróbel (w:) Stosowanie prawa Unii Europejskiej przez sądy, pod red. A. Wróbla, Zakamycze 2005, s. 58 i powołane tam orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE).
Dyrektywa wiąże prawnie państwa członkowskie co do określonych w niej celów albo rezultatów. Warto wskazać również, iż w świetle poglądów doktryny i orzecznictwa, przepisy dyrektywy mogą być powoływane przez jednostkę przeciwko państwu wyłącznie wtedy, gdy państwo nie implementuje dyrektywy do prawa krajowego do upływu terminu przewidzianego w jej treści lub gdy nie wykona tej dyrektywy należycie, a jednocześnie przepisy danej dyrektywy są bezwarunkowe i wystarczająco precyzyjne, tj. jednoznacznie sformułowane (zob. A. Wróbel (w:) Stosowanie prawa Unii Europejskiej przez sądy..., s. 98 i cyt. tam wyrok ETS w sprawie C-236/92).
Należy zauważyć, że wspomniany przepis art. 8 dyrektywy nr 98/6/WE stanowi, iż kary pieniężne za naruszenie obowiązku informowania konsumentów o cenie oferowanych produktów i usług muszą być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.
Zdaniem Sądu, uznać należy, że Prezes UOKiK powołał przedmiotowy przepis cyt. dyrektywy unijnej jedynie w tym celu, aby wykazać dodatkowo fakt, iż organ pierwszej instancji zastosował w niniejszej sprawie sankcję, która jest proporcjonalna do osiągniętego obrotu i przychodu oraz rozmiaru stwierdzonych nieprawidłowości. Wbrew sugestiom strony skarżącej, stwierdzić należy, iż Prezes UOKiK wydał zaskarżoną decyzję na podstawie stosowanej bezpośrednio ustawy o informowaniu o cenach, a nie dyrektywy, zaś przepis art. 8 ww. dyrektywy został jedynie przywołany przez organ odwoławczy, aby wyjaśnić stronie skarżącej zasadność przesłanek, którymi organ ten kierował się, podejmując decyzję o utrzymaniu w mocy decyzji organu pierwszej instancji.
Jednocześnie, Sąd uznał, iż organy obu instancji wyczerpująco zbadały wszystkie okoliczności faktyczne związane z niniejszą sprawą oraz przeprowadziły dowody służące ustaleniu stanu faktycznego zgodnie z zasadami prawdy obiektywnej (art. 7 i art. 77 § 1 k.p.a).
W ocenie Sądu, zarówno Prezes UOKiK, jak również (...) Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej, jako organ pierwszej instancji, oparli się na materiale prawidłowo zebranym w toku kontroli, dokonując jego wszechstronnej oceny.
Ponadto, Sąd stwierdził, że stanowisko wyrażone w obu spornych decyzjach, organy administracji publicznej uzasadniły w sposób wymagany przez przepis art. 107 § 3 k.p.a.
W tej sytuacji, należy przyjąć, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy dawał wystarczające podstawy do podjętych przez organy rozstrzygnięć, co oznacza również, że Prezes UOKiK, utrzymując w mocy decyzję wydaną w pierwszej instancji - nie naruszył przepisu art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a.
Biorąc powyższe pod uwagę, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, na podstawie przepisu art. 151 p.p.s.a. - orzekł, jak w sentencji wyroku.