Spejjeż

Qafas regolatorju għat-tariffi tal-avukat

Avukati

Fl-Italja, hemm kategorija waħda biss ta’ avukati, li, permezz ta’ reġistrazzjoni ma’ kamra tal-avukati, jitħallew jipparteċipaw fi kwalunkwe tip ta’ proċediment u quddiem kwalunkwe tip ta’ qorti, ħlief quddiem il-qrati superjuri (il-Qorti tal-Kassazzjoni u l-Kunsill tal-Istat - Corte di Cassazione u Consiglio di Stato), li għalihom hija meħtieġa kwalifika speċjali addizzjonali.

Id-dispożizzjonijiet li jirregolaw l-ispejjeż tal-proċedimenti huma stabbiliti fil-Liġi Konsolidata dwar id-dispożizzjonijiet leġiżlattivi u regolatorji għall-ispejjeż legali (Testo Unico delle disposizioni legislative e regolamentari in materia di spese di giustizia - TUSG) imsemmi fid-Digriet Nru 115 tat-30 ta’ Mejju 2002 tal-President tar-Repubblika, kif emendat l-aħħar bid-Digriet Liġi Nru 83 tas-27 ta’ Ġunju 2015 u kkonvertit, b’emendi, fil-Liġi Nru 132 tas-6 ta’ Awwissu 2015, bid-Digriet Leġiżlattiv Nru 156 tal-24 ta’ Settembru 2015 u bil-Liġi Nru 208 tat-28 ta’ Diċembru 2015, kif ukoll il-Liġi l-ġdida Nru 247/2012 dwar il-professjoni legali, kif issupplimentata bid-Digriet Ministerjali Nru 55/2014 (li ssostitwixxa d-Digriet Ministerjali Nru 140/2012) li jistabbilixxi l-parametri għall-ħlas tat-tariffi tal-avukati fis-sens tal-Artikolu 13(6) tal-Liġi Nru 247 tal-31 ta’ Diċembru 2012, li daħal fis-seħħ fit-3 ta’ April 2014. It-tariffi stabbiliti fid-Digriet Ministerjali Nru 55/2014 ġew aġġornati permezz tad-Digrieti Ministerjali sussegwenti Nru 37/2018 u Nru 147/2022.

Il-Liġi dwar il-professjoni Nru 147/2012, f’konformità mad-dispożizzjoni primarja preċedenti (l-Artikolu 9 tad-Digriet Liġi Nru 1 tal-24 ta’ Jannar 2012, ikkonvertit, b’emendi, fil-Liġi Nru 27 tal-24 ta’ Marzu 2012), li kienet tipprevedi r-revoka tat-tariffi għall-professjonijiet regolati u kienet tirreferi għall-parametri stabbiliti permezz ta’ digriet tal-Ministru inkarigat għat-twaqqif tar-remunerazzjoni tal-professjonisti (minn qorti), tirrikonoxxi r-referenza għall-parametri stabbiliti kull sentejn mill-Ministru għall-Ġustizzja “dwar rakkomandazzjoni tal-Kunsill Nazzjonali tal-Avukati” (Consiglio Nazionale Forense)”.

B’mod partikolari, l-Artikolu 13 tal-Liġi Nru 247/2012 jirregola l-assenjazzjoni tal-inkarigu u t-tariffa:

l-avukati jistgħu wkoll iwettqu inkarigi professjonali għall-benefiċċju tagħhom stess.
L-inkarigu jista’ jitwettaq mingħajr ħlas.
It-tariffa dovuta lill-professjonist normalment tiġi miftiehma bil-miktub meta jiġi appuntat il-professjonist. It-tariffi jiġu miftiehma liberament: Huwa permess ftehim b’somma f’daqqa, skont iż-żmien, normalment fir-rigward ta’ kwistjoni waħda jew aktar, abbażi tal-issodisfar u l-ħinijiet tas-servizzi li jkunu qed jiġu pprovduti, għal stadji jew servizzi individwali jew għat-tul kollu tal-attività, bħala perċentwal tal-valur tal-kwistjoni jew tal-ammont li r-riċevitur tas-servizz jista’ jibbenefika minnu, mhux biss mill-perspettiva tal-assi waħedhom.
Il-ftehimiet li permezz tagħhom l-avukat jirċievi, bħala remunerazzjoni sħiħa jew parzjali, sehem mill-proprjetà li magħha tkun relatata n-notifika jew it-tilwima inkwistjoni, huma pprojbiti.
F’konformità mal-prinċipju tat-trasparenza, il-professjonisti jridu jinnotifikaw lill-klijent bil-livell ta’ kumplessità tal-inkarigu, filwaqt li jipprovdu l-informazzjoni rilevanti kollha dwar kwalunkwe tariffa possibbli mill-mument meta jingħata l-inkarigu sakemm jitlesta; fuq talba, il-professjonisti huma obbligati wkoll li jinfurmaw lill-klijent bil-miktub bl-ispiża mistennija għall-għoti tas-servizz, filwaqt li ssir distinzjoni bejn it-tariffi, l-ispejjeż (inklużi somom f’daqqa), u r-remunerazzjoni professjonali.
Il-parametri stabbiliti fid-digriet maħruġ mill-Ministeru għall-Ġustizzja, fuq talba tal-Kunsill Nazzjonali tal-Kamra tal-Avukati (Consiglio Nazionale Forense - CNF), kull sentejn, japplikaw meta, mal-għoti tal-inkarigu jew sussegwentement, ir-remunerazzjoni ma tkunx ġiet stabbilita bil-miktub, fi kwalunkwe każ fejn din ma tkunx ġiet miftiehma bejn il-partijiet, matul proċedimenti ta’ stralċ mill-qorti u f’każijiet fejn is-servizz professjonali jitwettaq fl-interessi ta’ partijiet terzi jew għal servizzi uffiċjali previsti mil-liġi.
F’każijiet fejn tilwima li tkun is-suġġett ta’ proċedimenti ġudizzjarji jew ta’ arbitraġġ tkun definita minn ftehimiet magħmula fi kwalunkwe forma, il-partijiet huma responsabbli b’mod konġunt li jħallsu t-tariffi u jirrimborżaw l-ispejjeż lill-avukati kollha li jkunu wettqu l-attività professjonali tagħhom fl-aħħar tliet snin u li jkunu għadhom kredituri, mingħajr rinunzja espliċita tal-benefiċċju tas-solidarjetà.
Meta ma jintlaħaq l-ebda ftehim bejn l-avukat u l-klijent, kull wieħed minnhom jista’ jikkuntattja lill-kamra tal-avukati lokali biex jipprova jsib soluzzjoni.
Meta ma jkunx jista’ jintlaħaq ftehim, il-Kunsill Nazzjonali tal-Kamra tal-Avukati jista’, fuq talba tal-membru, joħroġ opinjoni dwar il-validità tat-talba tal-avukat rigward ix-xogħol li jkun twettaq.
Minbarra t-tariffa għas-servizz professjonali tagħhom, l-avukati jridu jitħallsu, jew mill-klijent meta dan ikun stabbilit f’kuntratt, jew fi proċedimenti ta’ likwidazzjoni legali, somma għar-rimborż tal-ispejjeż f’somma f’daqqa flimkien mar-rimborż tal-ispejjeż effettivament imġarrba u l-imposti u t-tariffi kollha li setgħu tħallsu minn qabel fl-interessi tal-klijent.

Għalhekk, mit-3 ta’ April 2014, il-pagamenti kollha jsiru f’konformità mad-dispożizzjonijiet tad-Digriet Ministerjali Nru 55/2014 imsemmi hawn fuq. Il-parametri l-ġodda stabbiliti hawnhekk ma jiħdux l-attivitajiet individwali mwettqa mill-avukat (telefonati, eżaminazzjoni tad-dokumenti, seduti, intervisti, eċċ.) bħala referenza iżda pjuttost l-istadji tal-proċedimenti (kemm għall-proċedimenti ċivili kif ukoll dawk kriminali). Valur medju tas-saldu huwa ddeterminat minn qabel għal kull stadju, li jista’ jiżdied jew jitnaqqas mill-imħallef bħala perċentwal skont iċ-ċirkostanzi speċifiċi (in-natura, il-kumplessità u s-severità tal-kawża, il-valur tax-xogħol, l-urġenza tan-notifika, l-applikazzjoni ta’ inġunzjonijiet preliminari, eċċ.) u skont il-qorti kompetenti.

Remunerazzjoni prevista fid-Digriet Ministerjali Nru 147/2022 (1 620 KB)

L-“imposti anċillari”, fil-fatt, jiġu miżjuda mat-tariffa li tkun ġiet miftiehma jew ikkalkolata.

Imposti anċillari huma mifhuma li jfissru:

l-iżborżi (jiġifieri spejjeż mill-but ivverifikati),
it-tariffa għall-ispejjeż ġenerali (15 % f’konformità mal-Artikolu 2 tad-Digriet Ministerjali Nru 55/2014),
l-ispejjeż tal-ivvjaġġar (l-Artikolu 27 tad-Digriet Ministerjali Nru 55/2014: l-ispejjeż tal-akkomodazzjoni + 10 % u allowance kilometrika ta’ 1/5 tal-ispiża tal-fjuwil għal kull kilometru misjuq),
il-kontribuzzjoni tas-sigurtà soċjali ta’ 4 % (C.N.P.A. – kontribuzzjonijiet tal-pensjoni għall-avukati) u
il-VAT ta’ 22 % (li żdiedet mill-1 ta’ Ottubru 2013 f’konformità mal-Liġi Nru 98/2011).

L-ispejjeż extra ta’ 10 % tal-ispiża ta’ kwalunkwe akkomodazzjoni meħtieġa mill-professjonist fejn kellu jivvjaġġa, jew spejjeż tal-ivvjaġġar lejn ix-xogħol u lura fejn uża l-karozza tiegħu stess.

Spejjeż fissi

Spejjeż fissi fi proċedimenti ċivili

Spejjeż fissi għall-partijiet fil-proċedimenti ċivili

Minbarra li tħallas l-ispejjeż tal-avukat tagħha stess, fi proċedimenti ċivili, kull parti ġġarrab l-ispejjeż tal-atti tagħha stess u tal-atti meħtieġa għall-proċess meta l-liġi jew il-qorti jirrikjedu lil dik il-parti tħallashom (l-Artikolu 8 tal-Liġi Konsolidata dwar l-ispejjeż legali).

X’inhuma l-ispejjeż legali?

It-tariffi fl-azzjonijiet ċivili huma kif ġej:

Tariffa standard: l-Artikoli 9 et seq. tad-Digriet Presidenzjali Nru 115/2002: dan l-ammont ivarja skont il-valur tat-talba (EUR 43 għal proċedimenti sa valur ta’ EUR 1 100, u għal proċedimenti rigward tilwim obbligatorju dwar is-sigurtà soċjali u l-assistenza u proċedimenti speċjali oħra; EUR 98 għal proċedimenti li għandhom valur ta’ aktar minn EUR 1 100 u sa EUR 5 200 u għal proċedimenti legali mhux kontenzjużi, u proċedimenti speċjali oħra; EUR 237 għal proċedimenti li għandhom valur ta’ aktar minn EUR 5 200 u sa EUR 26 000 u għal proċedimenti kontenzjużi b’valur li ma jistax jiġi ddeterminat fil-kompetenza esklużiva tal-Kummissarju tal-Ġustizzja; EUR 518 għall-proċedimenti li għandhom valur ta’ aktar minn EUR 26 000 u sa EUR 52 000 u għall-proċedimenti ċivili b’valur li ma jistax jiġi ddeterminat;
EUR 759 għall-proċedimenti li għandhom valur ta’ aktar minn EUR 52 000 u sa EUR 260 000;
EUR 1 214 għal proċedimenti b’valur ta’ aktar minn EUR 260 000 u sa EUR 520 000;
EUR 1 686 għal proċedimenti li għandhom valur ta’ aktar minn EUR 520 000).

It-tariffa standard biex issir kawża tiżdied b’nofs għall-proċedimenti ta’ appell u tiġi rduppjata għall-proċedimenti mressqa quddiem il-Qorti tal-Kassazzjoni.

Meta l-appell, anki jekk ikun appell inċidentali, jiġi miċħud fl-intier tiegħu, jiġi ddikjarat inammissibbli jew ma jkunx jista’ jiġi kkunsidrat, l-appellant ikun obbligat iħallas, permezz ta’ digriet tal-Imħallef, fir-rigward tat-tariffa standard, somma addizzjonali tal-istess ammont bħal dak dovut għall-istess appell, kemm jekk ikun appell prinċipali kif ukoll jekk appell inċidentali.

Fir-rigward tal-proċedimenti ta’ eżekuzzjoni relatati mal-proprjetà immobbli, it-tariffa dovuta hija ta’ EUR 278. Għal proċedimenti oħra ta’ eżekuzzjoni, dan l-ammont jitnaqqas bin-nofs. Għal proċedimenti ta’ eżekuzzjoni relatati ma’ proprjetà immobbli b’valur ta’ inqas minn EUR 2 500, it-tariffa dovuta hija ta’ EUR 43. Għal proċedimenti ta’ oppożizzjoni għall-atti ta’ implimentazzjoni, it-tariffa dovuta hija ta’ EUR 168.

Għall-proċedimenti quddiem il-Qorti tal-Kassazzjoni, irid jitħallas ammont ugwali għat-tariffa fissa tar-reġistrazzjoni għad-deċiżjonijiet ġudizzjarji, apparti t-tariffa standard.

Ammonti oħra huma mbagħad previsti għal proċedimenti speċifiċi ta’ natura speċjali.

Notifiki fuq talba tal-uffiċċju: l-Artikolu 30 tad-Digriet Presidenzjali Nru 115/2002:

l-Artikolu 30 (Ammonti bil-quddiem li jinkludu kollox minn individwi privati lill-awtoritajiet tat-taxxa fi proċedimenti ċivili): 1. Il-parti li tidher l-ewwel, li tippreżenta r-rikors promotur, jew li, fi proċedimenti ta’ eżekuzzjoni ta’ preklużjoni ta’ dritt ipotekarju, titlob l-allokazzjoni jew il-bejgħ ta’ oġġetti maqbuda, tħallas l-imposti, l-allowances tal-ivvjaġġar u l-ispejjeż postali għan-notifika mwettqa fuq talba tar-rappreżentant tal-uffiċċju, fl-ammont ta’ EUR 27, bħala pagament b’rata fissa, bl-eċċezzjoni tal-proċedimenti stabbiliti fl-artikolu uniku tal-Liġi Nru 319 tat-2 ta’ April 1958, u l-emendi sussegwenti, u f’dawk li fihom japplika dan l-artikolu.

Tariffi tan-notifika: l-Artikoli 32 et seq. tad-Digriet Presidenzjali Nru 115/2002:

l-Artikolu 32 (Notifiki fuq talba tal-partijiet) 1. Il-partijiet iridu jħallsu lill-uffiċjali ġudizzjarji l-imposti u l-ispejjeż tal-ivvjaġġar jew l-ispejjeż biex jintbagħtu d-dokumenti mitluba; fi proċedimenti relatati ma’ tilwim obbligatorju dwar l-impjiegi, is-sigurtà soċjali u l-assistenza, dawn it-tariffi għandhom jitħallsu mill-awtoritajiet tat-taxxa.

L-Artikolu 33 (Vjaġġar għan-notifika u l-eżekuzzjoni ta’ dokumenti fuq talba ta’ parti
eliġibbli għall-għajnuna legali) 1. Meta n-notifiki u l-atti ta’ implimentazzjoni fuq talba tal-parti mogħtija għajnuna legali mill-Istat jitwettqu fl-istess ħin ma’ azzjonijiet oħra għall-pagament, l-ispejjeż tal-ivvjaġġar u l-allowances jew l-ispejjeż postali tal-uffiċjali ġudizzjarji jiġu assorbiti.

2. F’każijiet fejn l-indirizzi jkunu f’muniċipalitajiet differenti jew aktar minn 500 metru bogħod minn xulxin, l-imposti u l-ispejjeż tal-ivvjaġġar jew l-ispejjeż postali jiġu rreġistrati bħala debiti.
3. F’każijiet fejn l-uffiċjali ġudizzjarji ma jwettqux l-azzjonijiet fl-istess ħin ma’ azzjonijiet għall-pagament, l-ispejjeż tal-ivvjaġġar jew l-ispejjeż postali jitħallsu mill-awtoritajiet tat-taxxa u l-imposti jiġu reġistrati bħala debiti.

4. F’każijiet fejn l-uffiċjali ġudizzjarji jġarrbu spejjeż multipli tal-ivvjaġġar għal azzjonijiet f’muniċipalitajiet differenti jew f’distanza ta’ aktar minn 500 metru, l-awtoritajiet tat-taxxa jħallsu biss l-ispejjeż ogħla u l-oħrajn jiġu rreġistrati bħala debiti flimkien mal-imposti.

L-Artikolu 34 (Ammont ta’ imposti) 1. It-tariffa ta’ darba titħallas fl-ammont li ġej:

għal dokumenti b’mhux aktar minn żewġ destinatarji: EUR 2.58;
għal dokumenti b’bejn tliet u sitt destinatarji: EUR 7.75;
għal dokumenti b’aktar minn sitt destinatarji: EUR 12.39.

L-Artikolu 35 (Ammont ta’ spejjeż tal-ivvjaġġar)

L-ispejjeż tal-ivvjaġġar huma stabbiliti kif ġej: (a) sa 6 kilometri: EUR 1.65; (b) sa 12-il kilometru: EUR 3.00; (c) sa 18-il kilometru: EUR 4.14; (d) aktar minn 18-il kilometru, jiżdiedu b’EUR 0.88 għal kull distanza ta’ 6 kilometri jew medda ta’ aktar minn 3 kilometri sussegwenti, sa fejn huwa previst fil-punt (c).

L-Artikolu 36 (Ħlasijiet addizzjonali għall-urġenza)

L-imposti u l-ispejjeż tal-ivvjaġġar jiżdiedu bin-nofs għal atti urġenti, ħlief għall-preżentazzjoni ta’ rapporti ta’ preklużjoni fl-uffiċċju tal-qorti tal-eżekuzzjoni. Fil-każ ta’ vjaġġar simultanju, il-ħlas addizzjonali għall-urġenza jitħallas darba biss sal-punt miftiehem għall-att li jkollu l-akbar talba jew l-ogħla allowance. L-azzjonijiet li jridu jitwettqu fl-istess jum jew fil-jum ta’ wara jitqiesu bħala urġenti. It-talba, li tiddikjara d-data, tista’ ssir biss għal dokumenti bi skadenza tal-istess data kif previst b’mod espliċitu mil-liġi jew fuq ix-xewqa tal-partijiet.

Imposti għall-kopji u ċ-ċertifikati: bħalissa, sakemm nistennew il-ħruġ tar-Regolament imsemmi fl-Artikolu 40(1) tad-Digriet Presidenzjali Nru 115/2002, l-imposti għall-kopji huma dawk stabbiliti fl-Artikoli 266 et seq. tal-Liġi Konsolidata msemmija hawn fuq dwar l-ispejjeż legali u fit-tabelli li għalihom issir referenza f’dawn l-Artikoli.

Ta’ min wieħed iżomm f’moħħu li l-Artikolu 4(5) tad-Digriet Liġi Nru 193 tad-29 ta’ Diċembru 2009, kif ikkonvertit, b’emendi, fil-Liġi Nru 24 tat-22 ta’ Frar 2010 jipprevedi li, sabiex tinħareġ kopja stampata, inklużi kopji veri, l-ammonti previsti fit-Tabelli 6 u 7, kif annessi mad-Digriet Presidenzjali Nru 115/2002 u stabbiliti, rispettivament, fl-Artikoli 267 u 268 tal-Liġi Konsolidata msemmija hawn fuq, iridu jiżdiedu b’50 %.

L-ammont tat-tariffi għall-kopji huwa aġġustat kull tliet snin skont il-varjazzjoni, stabbilita mill-Istitut Nazzjonali tal-Istatistika Taljan (ISTAT), fl-indiċi tal-prezzijiet għall-konsumatur, kif stipulat fl-Artikolu 274 tad-Digriet Presidenzjali Nru 115/2002.

Imposti għall-kopji u ċ-ċertifikati: bħalissa dawn huma rregolati minn digriet tal-Ministeru għall-Ġustizzja (fis-seħħ mit-30 ta’ Ġunju 2015).

Spejjeż fissi fil-proċedimenti kriminali

Spejjeż fissi għall-partijiet fil-proċedimenti kriminali

Id-dispożizzjonijiet għall-ispejjeż tal-proċedimenti huma stabbiliti fil-Liġi Konsolidata dwar id-dispożizzjonijiet leġiżlattivi u regolatorji għall-ispejjeż legali msemmija fid-Digriet Nru 115 tal-President tar-Repubblika tat-30 ta’ Mejju 2002, emendat l-aħħar bid-Digriet Leġiżlattiv Nru 83 tas-27 ta’ Ġunju 2015, konvertit, b’emendi, fil-Liġi Nru 132 tas-6 ta’ Awwissu 2015, bid-Digriet Leġiżlattiv Nru 156 tal-24 ta’ Settembru 2015 u fil-Liġi Nru 208 tat-28 ta’ Diċembru 2015, u bil-Liġi l-ġdida dwar il-professjoni legali Nru 247/2012, kif emendata bid-Digriet Ministerjali Nru 55/2014 (li ssostitwixxa d-Digriet Ministerjali Nru 140/2012) li jistabbilixxi l-parametri għall-ħlas tat-tariffi tal-avukati fis-sens tal-Artikolu 13(6) tal-Liġi Nru 247 tal-31 ta’ Diċembru 2012, li daħal fis-seħħ fit-3 ta’ April 2014.

L-Artikolu 12 ta’ dan id-Digriet Ministerjali jipprevedi li t-tariffa tvarja skont il-karatteristiċi, l-urġenza u l-valur tal-attività mwettqa, l-importanza, in-natura u l-kumplessità tal-proċedimenti, is-severità u l-għadd ta’ akkużi, l-għadd u l-kumplessità tal-kwistjonijiet legali u fattwali ttrattati, it-tilwim relatat mal-ġurisprudenza, l-awtorità ġudizzjarja li quddiemha jkunu qed jitressqu l-proċedimenti, l-importanza fir-rigward tal-ammont tal-assi, l-għadd ta’ dokumenti li għandhom jiġu eżaminati, l-impenn kontinwu, inkluż fir-rigward tal-frekwenza tal-ivvjaġġar mill-post ewlieni tax-xogħol tal-avukat, kif ukoll ir-riżultat miksub, wara li jkunu tqiesu wkoll il-konsegwenzi tal-liġi ċivili u s-sitwazzjoni finanzjarja tal-klijent. Iridu jitqiesu wkoll l-għadd ta’ seduti, u ż-żmien meħtieġ biex jitlestew l-attivitajiet assoċjati. Il-qorti tqis il-valuri medji ddikjarati fit-tabelli, li, bl-applikazzjoni tal-parametri ġenerali, normalment jista’ jkun li jiżdiedu sa 80 %, jew jitnaqqsu għal 50 %. F’każijiet li fihom l-avukat jassisti diversi individwi li jkollhom l-istess pożizzjoni fil-konfront tal-proċedimenti, it-tariffa unika normalment tista’ tiżdied b’20 % għal kull individwu minbarra l-ewwel individwu, sa massimu ta’ 10 individwi, u b’5 % għal kull individwu minbarra l-ewwel 10 individwi, sa massimu ta’ 20. Meta, mingħajr preġudizzju għall-pożizzjoni legali identika, is-servizz professjonali ma jkunx jinvolvi l-eżami ta’ sitwazzjonijiet speċifiċi u distinti ta’ fatt jew liġi fir-rigward tal-akkużati differenti u fir-rigward tat-tilwim, l-ammont li kieku jitħallas biex jgħin lil individwu wieħed normalment jitnaqqas bi 30 %.

It-tariffa titħallas fi stadji.

Dawn li ġejjin huma xi eżempji fir-rigward tal-istadji differenti tal-proċess: (a) għall-fażi tal-istudju, inkluża l-attività investigattiva: eżaminazzjoni u studju tad-dokumenti, spezzjonijiet tal-postijiet, tiftix inizjali tal-atti, konsultazzjonijiet mal-klijent, ma’ kollegi jew konsulenti, rapporti jew opinjonijiet bil-miktub jew orali, għall-iffinalizzar tal-attivitajiet u li jitwettqu qabel il-fażi introduttorja; (b) għall-fażi introduttorja tas-sentenza: azzjonijiet introduttorji bħal provi, ilmenti legali, petizzjonijiet, rikorsi, dikjarazzjonijiet, oppożizzjonijiet, talbiet, appelli, sottomissjonijiet bil-miktub, l-involviment tal-parti responsabbli u t-taħrik tal-parti responsabbli; (c) għall-fażi preliminari jew ta’ litigazzjoni: talbiet, messaġġi, attendenza jew servizzi relatati ma’ atti u attivitajiet investigattivi proċedurali jew legali, inklużi attivitajiet preliminari, ipprovduti wkoll f’seduti pubbliċi jew bil-bibien magħluqa, li jkunu strumentali biex jinkisbu u jinġabru l-provi, inklużi listi, ċitazzjonijiet u s-servizzi assoċjati, l-eżaminazzjoni ta’ konsulenti, xhieda, persuni suspettati jew akkużati għal reat konness jew relatat; (d) għall-istadju tat-teħid tad-deċiżjonijiet: dikjarazzjonijiet orali jew bil-miktub ta’ difiża, risposti, attendenza għall-argumenti finali tal-partijiet l-oħra għall-proċedimenti, kemm jekk bil-bibien magħluqa kif ukoll fis-seduti pubbliċi.

L-ispejjeż tal-proċedimenti kriminali ġew aġġornati bid-Digriet Ministerjali Nru 147/2022 imsemmi hawn fuq.

L-ispejjeż tal-proċedimenti kriminali jitħallsu mill-Istat, bl-eċċezzjoni ta’ dawk relatati ma’ atti mitluba minn partijiet privati u dawk relatati mal-pubblikazzjoni tas-sentenza.

Kemm jekk il-parti interessata tkun inżammet arrestata jew intbagħtet il-ħabs, jew jekk tkun ġiet soġġetta għal restrizzjoni tal-libertà personali tagħha, l-ammont dovut għall-ispejjeż proċedurali u għall-ispejjeż tal-manteniment jitħallas lill-parti bi ħtiġijiet finanzjarji u li tkun aġixxiet b’mod ordnat fl-istituzzjoni, sakemm ikun sar rikors f’dan ir-rigward.

F’każijiet fejn l-azzjoni ċivili tkun tressqet fi proċedimenti kriminali, għandu japplika l-Artikolu 12 tad-Digriet Presidenzjali Nru 115 tal-2002; abbażi ta’ dan, il-pagament tat-tariffa standard biex titressaq l-azzjoni ma jkunx dovut jekk issir talba għal għoti ta’ sentenza ġenerali biss lill-parti responsabbli. Inkella, jekk issir talba, inkluż fuq bażi provviżorja, għal digriet sabiex jitħallas ammont bħala kumpens għad-danni, it-tariffa tkun dovuta, meta jintlaqa’ r-rikors, abbażi tal-valur tal-ammont imħallas u skont l-iskaluni ta’ valur imsemmija fl-Artikolu 13.

It-tariffa ta’ darba hija dovuta għan-notifika tad-dokumenti. It-tariffa ta’ darba titħallas fl-ammont li ġej:

għal dokumenti b’mhux aktar minn żewġ destinatarji: EUR 2.58;
għal dokumenti b’bejn tliet u sitt destinatarji: EUR 7.75;
għal dokumenti b’aktar minn sitt destinatarji: EUR 12.39.

Ix-xhieda mhux residenti huma intitolati għar-rimborż tal-ispejjeż tal-ivvjaġġar tagħhom, fuq bażi ta’ vjaġġ bir-ritorn, fl-ammont ugwali għal biljett tat-tieni klassi għas-servizzi ferrovjarji jew tal-prezz ta’ titjira ekonomika, fejn dan ikun awtorizzat mill-awtoritajiet ġudizzjarji.

Tariffa għall-kustodja u għaż-żamma lill-gwardjan ta’ oġġetti soġġetti għal qbid kriminali għal raġunijiet kawtelatorji meta ma jkunux is-sid ta’ tali oġġetti jew id-detentur tad-drittijiet.

L-allowances u l-ispejjeż tal-ivvjaġġar pagabbli lix-xhieda u lill-persuni li jakkumpanjawhom, l-allowances u l-ispejjeż tal-ivvjaġġar għall-ivvjaġġar relatati mat-twettiq ta’ atti lil hinn mill-post fejn ikunu qed isiru l-proċedimenti; l-ammonti dovuti lill-persunal tal-maġistrat jitħallsu fuq talba ta’ dawk ikkonċernati ppreżentata lill-awtorità kompetenti.

L-ispejjeż legali ma jinkludux: (a) id-dfin tad-detenuti; (b) it-trasferiment tad-detenuti; (c) it-trasport, id-detenzjoni u d-dfin ta’ persuni li jkunu mietu fit-toroq pubbliċi jew f’post pubbliku; (d) it-trasport ta’ atti proċedurali u oġġetti li jkunu meħtieġa fil-proċedimenti.

Informazzjoni li trid tiġi pprovduta mir-rappreżentanti legali

Drittijiet u obbligi tal-partijiet

L-obbligu tal-avukat li jipprovdi informazzjoni dwar il-progress tad-difiża lill-klijent tiegħu stess jirrappreżenta t-twettiq tad-dmir ta’ diliġenza ġenerali msemmi fl-Artikolu 1218 tal-Kodiċi Ċivili tal-Italja.

Il-Liġi dwar il-professjoni Nru 147/2012 tindika d-dmirijiet u r-referenzi għall-kondotta professjonali għall-Avukati (l-Artikolu 3), l-obbligu tas-segretezza professjonali (l-Artikolu 4), l-ispejjeż tal-assigurazzjoni (l-Artikolu 12), il-modi kif jiġi assenjat l-inkarigu (l-Artikolu 13) u l-modi kif jitwettaq l-inkarigu (l-Artikolu 14), ir-raġunijiet għall-inkompatibbiltà (l-Artikolu 18) u l-eċċezzjonijiet assoċjati (l-Artikolu 19).

Fejn nista’ nsib informazzjoni dwar l-ispejjeż fl-Italja?

Minbarra t-testi leġiżlattivi, li jiġu ppubblikati fis-sit web tal-Gazzetta Uffiċjali tar-Repubblika Taljana, tista’ ssib informazzjoni speċifika fis-siti web tal-uffiċċji ġudizzjarji jew tal-kmamar tal-avukati.

B’liema lingwi nista’ nikseb informazzjoni dwar l-ispejjeż fl-Italja?

L-informazzjoni normalment tingħata bit-Taljan. Ċerti siti jipprovdu informazzjoni bl-Ingliż ukoll.

Minn fejn nista’ nsib informazzjoni dwar il-medjazzjoni?

Fl-Italja, il-medjazzjoni hija rregolata mid-Digriet Leġiżlattiv Nru 28 tal-4 ta’ Marzu 2010, kif aġġornat bid-Digriet Leġiżlattiv Nru 138 tat-13 ta’ Awwissu 2011 u mbagħad bid-Digriet Liġi Nru 69 tal-21 ta’ Ġunju 2013 (il-Liġi ta’ Konverżjoni Nru 98 tad-9 ta’ Awwissu 2013). Minbarra s-sit web tal-Ministeru Taljan għall-Ġustizzja (http://www.giustizia.it/, Paġna ewlenija, Itinerari a tema (Rotot tematiċi) » Riforma della giustizia (riforma ġudizzjarja)), is-siti web li jappartjenu għall-uffiċċji ġudizzjarji jipprovdu informazzjoni dwar is-suġġetti inkwistjoni u huma disponibbli bla ħlas. Huma wkoll disponibbli siti web speċjalizzati oħra, iżda bi ħlas.

Taxxa fuq il-valur miżjud

Id-dokumenti ġudizzjarji f’materji ċivili li jiddefinixxu, inkluż parzjalment, is-sentenza dwar inġunzjonijiet preliminari eżegwibbli, dwar dispożizzjonijiet li l-bordijiet tal-arbitraġġ jiddikjaraw li huma eżegwibbli u dwar is-sentenzi li jiddikjaraw li s-sentenzi barranin huma effettivi fl-Istat, huma soġġetti għal tariffi ta’ reġistrazzjoni (l-Artikolu 37 tad-Digriet Presidenzjali Nru 131 tas-26 ta’ April 1986).

Għajnuna legali

X’inhi?

L-għajnuna legali fi proċedimenti kriminali tingħata għad-difiża ta’ ċittadin li ma jkunx sinjur, suspettat, persuna akkużata, parti kkundannata, parti leża, parti danneġġata li jkollha l-ħsieb li tingħaqad ma’ azzjoni ċivili, intimat fl-azzjoni ċivili jew il-parti ċivilment responsabbli biex tħallas penali finanzjarja.
L-għajnuna legali hija ggarantita wkoll fi proċedimenti ċivili, amministrattivi, kontabilistiċi u fiskali u fi kwistjonijiet ta’ ġuriżdizzjoni mhux kontenzjuża, biex tiddefendi ċittadini li mhumiex privileġġjati meta r-raġunijiet tagħhom ma jkunux manifestament infondati.

L-għoti ta’ għajnuna legali huwa validu f’kull livell u f’kull stadju tal-proċedimenti u għal kwalunkwe proċediment derivat jew inċidentali, irrispettivament minn kif ikunu konnessi.

Min jista’ jitlobha?

L-għajnuna legali li bħalissa tingħata lil persuni b’introjtu taxxabbli għall-finijiet ta’ taxxa fuq l-introjtu personali, li jirriżulta mill-aktar dikjarazzjoni riċenti, ta’ mhux aktar minn, attwalment, EUR 11 528.41 (ammont iddeterminat mid-Digriet Ministerjali tas-7 ta’ Mejju 2015, ippubblikat fil-Ġurnal Uffiċjali Nru 186 tat-12 ta’ Awwissu 2015, li jiġi aġġornat kull sentejn fis-sens tal-Artikolu 77 tad-Digriet Presidenzjali Nru 115/2002); jekk il-parti interessata tgħix ma’ sieħeb/sieħba jew ma’ membri oħra tal-familja, l-introjtu jkun magħmul mis-somma tal-introjti individwali ggwadanjati fl-istess perjodu minn kull membru tal-familja, inkluż ir-rikorrent.

Sabiex jiġu stabbiliti l-limiti tal-introjtu, jitqies ukoll l-introjtu li, bil-liġi, huwa eżentat mit-taxxa fuq l-introjtu individwali fuq persuni fiżiċi (Imposta sul reddito delle persone fisiche - IRPEF) jew li kien soġġett għat-taxxa minn ras il-għajn, jew għat-taxxa sostituttiva.

L-introjtu personali jitqies meta jkun kwistjoni fi proċedimenti dwar drittijiet tal-personalità, jew fi proċedimenti li fihom l-interessi tar-rikorrent ikunu f’kunflitt ma’ dawk ta’ membri oħra tal-unità domestika.

Għal individwi li jkunu diġà ġew ikkundannati b’sentenza finali għal delitti serji speċifikati mil-liġi, l-introjtu jitqies li jaqbeż il-limiti stabbiliti. Persuni li jkunu vittmi ta’ vjolenza sesswali, inkluż fejn dawn id-delitti jitwettqu kontra l-minorenni, jistgħu wkoll jingħataw għajnuna legali permezz ta’ deroga mil-limiti ġenerali tal-introjtu.

Informazzjoni addizzjonali

Rekwiżiti għat-talba għal għajnuna legali mill-Istat

Il-parti interessata tista’ titlob li tingħata għajnuna legali fi kwalunkwe stadju jew livell tal-proċedimenti. Ir-rikors jinkiteb fuq karta, bl-ebda taxxa tal-boll, u sabiex ikun ammissibbli jrid jinkludi:

it-talba biex tingħata għajnuna legali, filwaqt li jiġu speċifikati l-proċedimenti li għalihom din tkun qed tirreferi, jekk ikunu diġà pendenti;
informazzjoni ġenerali dwar il-parti interessata u l-membri tal-unità domestika tagħha, u l-kodiċijiet tat-taxxa rispettivi tagħhom;
awtoattestazzjoni mill-parti interessata li tissodisfa l-kundizzjonijiet tal-introjtu għall-eliġibbiltà, inkluż kalkolu tal-introjtu eliġibbli totali;
l-impenn li, sakemm jintemmu l-proċedimenti, jiġu kkomunikati bidliet sinifikanti fil-limiti tal-introjtu li jkunu seħħew fis-sena preċedenti, fi żmien 30 jum mill-iskadenza tal-perjodu ta’ sena mid-data li fiha jkun sar ir-rikors jew kwalunkwe notifika preċedenti ta’ bidla.

Fir-rigward ta’ introjtu miksub barra mill-pajjiż, iċ-ċittadini ta’ stati mhux tal-UE jridu jissottomettu mar-rikors ċertifikazzjoni mill-awtoritajiet konsulari kompetenti li tiċċertifika l-veraċità tal-informazzjoni li tinsab fir-rikors.

Meta dan jintalab mill-qorti preċedenti jew mill-Kunsill tal-Kamra tal-Avukati li jkollu ġuriżdizzjoni li jagħmel talba bil-quddiem, il-partijiet interessati jridu jippreżentaw id-dokumentazzjoni neċessarja tal-veraċità tal-informazzjoni li tkun tinsab fiha, inkella t-talba tiġi ddikjarata inammissibbli.

Persuna li tingħata għajnuna legali tista’ taħtar avukat magħżul minn fost dawk imdaħħla fil-listi ta’ avukati għall-għajnuna legali, irreġistrati mal-Kamra tal-Avukati tad-distrett tal-qorti tal-appell li fih ikun jinsab il-maġistrat bil-ġuriżdizzjoni li jisma’ l-kawża fuq il-merti jew il-maġistrat li quddiemu jkunu pendenti l-proċedimenti.

It-tariffa u l-ispejjeż dovuti lill-avukat jitħallsu mill-awtorità ġudizzjarja permezz ta’ ordni ta’ pagament, konformi mat-tariffa professjonali sabiex fi kwalunkwe każ ma jkunux ogħla mill-valuri medji tat-tariffi previsti mil-liġi, filwaqt li titqies in-natura tal-impenn professjonali, fir-rigward tal-effett tal-miżuri adottati meta mqabbla mal-pożizzjoni proċedurali tal-individwu li jkun qed jiġi difiż.

Il-pagament isir fi tmiem kull stadju jew livell ta’ proċedimenti u, fi kwalunkwe każ, fiż-żmien tat-terminazzjoni tal-inkarigu mill-awtorità ġudizzjarja ta’ prosekuzzjoni; għall-Qorti tal-Kassazzjoni, il-pagament isir mill-qorti tar-rinviju, jew mill-qorti li tkun iddikjarat is-sentenza li għandha s-saħħa ta’ res judicata. Fi kwalunkwe każ, il-qorti kompetenti tista’ wkoll tagħmel arranġamenti għall-pagament tat-tariffi dovuti għall-istadji jew il-livelli aktar bikrin tal-proċedimenti, fejn l-ordni li tingħata l-għajnuna legali tkun ġiet stabbilita wara li dawn ikunu seħħew.

L-ordni għall-pagament tinħareġ mill-qorti fl-istess ħin li tingħata s-sentenza li ttemm l-istadju msemmi fit-talba assoċjata.

Il-prosekutur, l-imħallef delegat u l-konsulent tekniku ma humiex permessi jitolbu jew jirċievu tariffi jew rimborż mill-klijent tagħhom għal kwalunkwe għan, għajr dawk previsti f’din il-parti tal-Liġi Konsolidata. Kwalunkwe ftehim mod ieħor huwa invalidu.
Kwalunkwe ksur ta’ din il-projbizzjoni jikkostitwixxi reat dixxiplinari professjonali serju.

Għandu jiġi enfasizzat li l-għajnuna legali fi proċedimenti kriminali hija rregolata mill-Artikoli 90 et seq. tad-Digriet Presidenzjali Nru 115/2002, filwaqt li l-għajnuna legali fi proċedimenti ċivili, amministrattivi, kontabilistiċi u tat-taxxa hija rregolata fl-Artikoli 119 et seq. tal-Liġi Konsolidata.

Meta tkun trid tħallas l-ispejjeż tal-proċedimenti l-parti telliefa?

F’materji ċivili, l-Artikoli 91 sa 98 tal-Kodiċi ta’ Proċedura Ċivili jittrattaw l-għoti tal-ispejjeż.

Permezz tas-sentenza li ttemm il-proċedimenti mressqa quddiemha, il-qorti tordna lill-parti telliefa tħallas lura l-ispejjeż favur il-parti l-oħra u tħallas l-ammont flimkien mal-ispejjeż tad-difiża.

Jekk il-qorti tilqa’ t-talba f’livell li ma jaqbiżx kwalunkwe soluzzjoni proposta magħmula mill-qorti matul il-proċedimenti, il-parti li tkun irrifjutat il-proposta mingħajr raġuni ġustifikata trid tħallas kwalunkwe spiża dovuta fil-proċedimenti wara li tkun saret il-proposta, sakemm ma jkunx hemm raġunijiet għall-kumpens (pereż. iż-żewġ partijiet ikunu telliefa, in-natura bla preċedent tal-materja jew bidliet fil-ġurisprudenza rilevanti).

Meta tiddikjara s-sentenza msemmija fl-artikolu preċedenti, il-qorti tista’ ma tippermettix l-irkupru tal-ispejjeż imġarrba mill-parti rebbieħa meta dawn jitqiesu bħala eċċessivi jew żejda; u tista’, irrispettivament minn jekk parti tkunx rebbieħa jew le, tordna lil dik il-parti tħallas lura l-ispejjeż, inklużi l-ispejjeż mhux rikorrenti, li tkun ikkawżat lill-parti l-oħra bħala riżultat ta’ ksur tad-dmir ta’ lealtà u onestà.

Jekk iż-żewġ partijiet ikunu telliefa, jew f’każijiet fejn il-kwistjoni tkun qed tiġi ttrattata għall-ewwel darba jew fil-każ ta’ bidliet fil-ġurisprudenza fir-rigward tal-kwistjonijiet essenzjali, il-qorti tista’ tikkumpensa parti mill-ispejjeż imġarrba bejn il-partijiet, jew l-ispejjeż kollha.

Meta jkun intlaħaq ftehim bonarju, l-ispejjeż jinftiehmu li ġew paċuti, ħlief f’każijiet li fihom il-partijiet infushom ikunu ddeċidew mod ieħor fil-verbal tal-konċiljazzjoni.

Jekk il-parti telliefa tkun aġixxiet jew ikkontestat b’mala fide jew b’negliġenza serja fil-proċedimenti legali, il-qorti, fuq talba tal-parti l-oħra, trid tordna lill-parti telliefa, biex, minbarra d-danni, tħallas l-ispejjeż, kif stabbilit mis-sentenza, inklużi dawk ex officio. Qorti li taċċerta li tkun ġiet stabbilita miżura kawtelatorja, li jkun intbagħat att promotur, li tkun saret ipoteka ġudizzjarja, jew li l-proċedimenti ta’ eżekuzzjoni jkunu bdew jew ikunu tlestew mingħajr ġustifikazzjoni, trid, fuq talba tal-parti leża, tordna lir-rikorrent jew lill-kreditur, li jkun aġixxa mingħajr id-diliġenza dovuta, sabiex iħallas id-danni.

Fi kwalunkwe każ, meta tieħu deċiżjoni dwar l-ispejjeż, il-qorti tista’, inkluż ex officio, tordna lill-parti telliefa tħallas lill-kontroparti ammont li jiġi ddeterminat ex aequo et bono.

Spejjeż tal-esperti, l-interpreti u t-tradutturi

Il-membri tal-persunal tal-maġistrat jitħallsu tariffa, allowance għall-ivvjaġġar u għas-sussistenza, spejjeż tal-ivvjaġġar u rimborż tal-ispejjeż imġarrba fit-twettiq tax-xogħol tagħhom. It-tariffi huma fissi, varjabbli u bbażati fuq iż-żmien.

Il-livell ta’ tariffi fissi u varjabbli, kif ukoll tariffi bbażati fuq iż-żmien, huwa stabbilit fit-tabelli, approvati b’digriet tal-Ministeru għall-Ġustizzja, bi qbil mal-Ministeru għall-Affarijiet Ekonomiċi u Finanzjarji (id-Digriet Ministerjali tat-30 ta’ Mejju 2002).

Għal servizzi li ma humiex previsti fit-tabelli, it-tariffi jkunu proporzjonati skont iż-żmien meħud u jiġu ddeterminati abbażi ta’ imposti mitluba. Il-perjodu ta’ attendenza professjonali huwa ta’ sagħtejn. It-tariffa għall-ewwel perjodu ta’ attendenza professjonali hija ta’ EUR 14.68, u mbagħad ta’ EUR 8.15 għal kull perjodu sussegwenti.

It-tariffa għall-perjodu ta’ attendenza professjonali tista’ tiġi rduppjata meta jiġi stabbilit terminu ta’ mhux aktar minn 5 ijiem għat-tlestija tal-operazzjonijiet; din tista’ tiżdied sa 50 % f’każijiet fejn tiġi stabbilita skadenza ta’ mhux aktar minn 15-il jum.

L-aħħar aġġornament: 23/06/2025