Προθεσμίες των διαδικασιών | Διαδικτυακή πύλη της ευρωπαϊκής ηλεκτρονικής δικαιοσύνης

1 Ποια είναι τα είδη προθεσμιών που εφαρμόζονται στις αστικές διαδικασίες;

Οι προθεσμίες του αστικού δικονομικού δικαίου μπορούν να ομαδοποιηθούν στις εξής ευρείες κατηγορίες:

α. Ελάχιστες προθεσμίες κλήτευσης του αντιδίκου, τρίτων και μαρτύρων για να παραστούν στη διαδικασία. Κατά κανόνα, ισχύει προθεσμία μίας τουλάχιστον εβδομάδας. Καταρχήν, προθεσμία μίας τουλάχιστον εβδομάδας ισχύει επίσης για την κλήτευση των ενδιαφερόμενων μερών για να παραστούν στη διαδικασία που κινείται με αίτηση (verzoekschriftprocedure), εκτός αν άλλως ορίζει το δικαστήριο [άρθρα 114-119 και 276 (κλήτευση διαδίκων και τρίτων) και τα άρθρα 170 και 284 (κλήτευση μαρτύρων) του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering)]. Είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι, εάν ο εναγόμενος έχει γνωστή διεύθυνση ή τόπο διαμονής εκτός Κάτω Χωρών, η προθεσμία κλήτευσής του είναι τουλάχιστον 4 εβδομάδες (άρθρο 115 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας).

β. Ανώτατες προθεσμίες άσκησης ένδικων μέσων. Το ένδικο μέσο της ανακοπής (verzet) κατά κανόνα πρέπει να ασκηθεί εντός 4 εβδομάδων. Γενικά, προθεσμία 3 μηνών ισχύει για την άσκηση έφεσης (hoger beroep), αναίρεσης ενώπιον του Ανώτατου Δικαστηρίου (cassatie) και αίτησης ακύρωσης τελεσίδικης απόφασης (herroeping) [βλέπε άρθρο 143 (ανακοπή) άρθρα 339 και 358 (έφεση), 402 και 426 (αναίρεση ενώπιον του Ανώτατου Δικαστηρίου) και άρθρα 383 και 391 (ακύρωση τελεσίδικης απόφασης) του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας].

γ. Προθεσμίες διενέργειας διαδικαστικών πράξεων από τους διαδίκους και έκδοσης αποφάσεων από το δικαστήριο. Γενικά οι εν λόγω προθεσμίες κυμαίνονται από 2 έως 6 εβδομάδες. Σε συγκεκριμένες περιστάσεις το δικαστήριο ενδέχεται να επιτρέψει την αναβολή της διενέργειας των διαδικαστικών πράξεων.

δ. Προθεσμίες κίνησης της διαδικασίας ενώπιον του δικαστηρίου και επίσπευσης αναγκαστικής εκτέλεσης. Η γενική προθεσμία είναι 20 έτη. Σε πολλές περιπτώσεις, ωστόσο, ισχύει συντομότερη πενταετής προθεσμία. Οι πρόσθετες χρηματικές ποινές παραγράφονται 6 μήνες μετά την ημέρα επιβολής τους. Παραγραφή που έχει ήδη αρχίσει μπορεί να διακοπεί, ενώ μετά τη διακοπή μπορεί να αρχίσει νέα παραγραφή. Έτσι η παραγραφή για την επίσπευση αναγκαστικής εκτέλεσης μπορεί, για παράδειγμα, να διακοπεί με την επίδοση της απόφασης ή με οποιαδήποτε άλλη πράξη εκτέλεσης (άρθρα 306-325, Βιβλίο 3, του αστικού κώδικα (Burgerlijk Wetboek).

Όσον αφορά τον τρόπο χειρισμού των νόμιμων προθεσμιών ισχύουν επίσης οι κανόνες που ορίζει ο νόμος για τη γενική παράταση των προθεσμιών (Algemene Termijnenwet).

2 Κατάλογος των αργιών που προβλέπονται βάσει του κανονισμού (ΕΟΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1182/71, της 3ης Ιουνίου 1971.

Εκτός από το Σάββατο και την Κυριακή, ο νόμος για τη γενική παράταση των προθεσμιών ορίζει ως επίσημες αργίες τις παρακάτω:

Πρωτοχρονιά: 1η Ιανουαρίου
Μεγάλη Παρασκευή: Παρασκευή πριν το Πάσχα
Δευτέρα του Πάσχα: Δευτέρα μετά το Πάσχα
Γιορτή της Αναλήψεως: Πέμπτη, 40 ημέρες μετά το Πάσχα
Ημέρα του Βασιλιά: 27 Απριλίου
Ημέρα Απελευθέρωσης: 5 Μαΐου
Δευτέρα του Αγίου Πνεύματος: Δευτέρα μετά την Πεντηκοστή
Χριστούγεννα και δεύτερη ημέρα των Χριστουγέννων: 25 και 26 Δεκεμβρίου.

3 Ποιοι είναι οι ισχύοντες γενικοί κανόνες για τις προθεσμίες στις διάφορες αστικές διαδικασίες;

Οι νόμιμες προθεσμίες διέπονται από τον νόμο για τη γενική παράταση των προθεσμιών. Ο εν λόγω νόμος ορίζει ότι νόμιμη προθεσμία που λήγει Σάββατο, Κυριακή ή σε επίσημη αργία παρατείνεται έως το τέλος της επόμενης ημέρας που δεν είναι Σάββατο, Κυριακή ή επίσημη αργία. Εάν είναι αναγκαίο, προθεσμία τουλάχιστον 3 ημερών παρατείνεται για να συμπεριλάβει τουλάχιστον 2 ημέρες που δεν είναι Σάββατο, Κυριακή ή επίσημες αργίες.

Στους εθνικούς δικονομικούς κανόνες των αστικών υποθέσεων που κινούνται με κλήτευση (Landelijk procesreglement voor civiele dagvaardingen), η προθεσμία 6 εβδομάδων θεωρείται το σημείο εκκίνησης για τη διενέργεια διαδικαστικών πράξεων από τους διαδίκους και την έκδοση της απόφασης. Εξαιρέσεις αποτελούν η καταβολή παράβολων γραμματείας (εντός 4 εβδομάδων) και η προθεσμία για την άσκηση ανακοπής (εντός 4 εβδομάδων). Κατά γενικό κανόνα, τα έγγραφα μπορούν να υποβληθούν έως και 10 ημέρες πριν από την ακρόαση (άρθρο 87 παράγραφος 6 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας) Σύμφωνα με τους εθνικούς κανόνες πολιτικής δικονομίας για τα ειρηνοδικεία (Landelijk procesreglement voor rolzaken kantonrechters), καταρχήν τα ειρηνοδικεία κάνουν χρήση της προθεσμίας των 4 εβδομάδων.

4 Όταν μια πράξη ή μια διατύπωση πρέπει να διενεργηθεί εντός μιας συγκεκριμένης προθεσμίας, ποιο είναι το χρονικό σημείο έναρξης της προθεσμίας;

Το χρονικό σημείο έναρξης είναι πάντοτε η επόμενη ημέρα από το κρίσιμο γεγονός.

Κλήτευση

Άνευ αντικειμένου.

Ένδικα μέσα

H προθεσμία άσκησης του ένδικου μέσου της ανακοπής (επιτρέπεται μόνον κατά των αποφάσεων που εκδίδονται ερήμην) έχει τρία διαφορετικά σημεία έναρξης:

την επίδοση της απόφασης στον καταδικασθέντα διάδικο αυτοπροσώπως
σε περίπτωση που χρησιμοποιείται άλλη μέθοδος επίδοσης: τη διενέργεια από τον καταδικασθέντα διάδικο πράξης με την οποία αποδεικνύεται ότι τελεί σε γνώση της απόφασης ή της έναρξης της εκτέλεσης και
σε άλλες περιπτώσεις: κατά την περάτωση της εκτέλεσης της απόφασης.

Η προθεσμία για την άσκηση έφεσης και αναίρεσης υπολογίζεται από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης. Πρώτη ημέρα της προθεσμίας είναι η επόμενη ημέρα από την έκδοση της εν λόγω απόφασης. Βλέπε επίσης την απάντηση στην ερώτηση 12.

Η προθεσμία για την άσκηση έφεσης και αναίρεσης υπολογίζεται:

από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης για τον διάδικο που ασκεί το ένδικο μέσο και τους ενδιαφερόμενους που παρίστανται στη διαδικασία, και
μετά την επίδοση ή την κοινοποίηση της απόφασης με άλλον τρόπο, για τους άλλους ενδιαφερόμενους.

Η προθεσμία υποβολής αίτησης ακύρωσης δικαστικής απόφασης που έχει καταστεί τελεσίδικη αρχίζει αφότου προκύψει ο λόγος ακύρωσης και αφότου ο αιτών απέκτησε γνώση αυτού, πάντως όχι προτού καταστεί τελεσίδικη η δικαστική απόφαση, δηλαδή όταν πλέον δεν μπορεί να ακυρωθεί με ανακοπή, έφεση ή αναίρεση.

Διαδικαστικές πράξεις

Οι πάγιες προθεσμίες διενέργειας διαδικαστικών πράξεων υπολογίζονται γενικά από την προηγούμενη ημερομηνία πινακίου, σε πλήρεις εβδομάδες. Παράδειγμα: κατόπιν συζήτησης υπόθεσης η οποία, σύμφωνα με το πινάκιο, διεξάγεται ημέρα Τετάρτη, η υπόθεση εγγράφεται εκ νέου στο πινάκιο ημέρα Τετάρτη, 4 εβδομάδες αργότερα.

Προθεσμίες

Ο χρόνος έναρξης της προθεσμίας για την άσκηση αγωγής εξαρτάται από τη φύση της αγωγής. Για παράδειγμα, το δικαίωμα άσκησης αγωγής με αίτημα την εκτέλεση συμβατικής υποχρέωσης που συνίσταται σε παροχή ή πράξη παραγράφεται 5 έτη μετά την ημέρα κατά την οποία η αξίωση κατέστη απαιτητή. Παράδειγμα: το δικαίωμα άσκησης αγωγής με αίτημα την άρση παρανομίας παραγράφεται 5 έτη μετά την έναρξη της επόμενης ημέρας από αυτή κατά την οποία μπορεί να αξιωθεί η άμεση άρση της παρανομίας.

Εκτέλεση

Καταρχήν, το δικαίωμα επίσπευσης της εκτέλεσης παραγράφεται 20 έτη μετά την έναρξη της επόμενης ημέρας από την έκδοση της απόφασης.

5 Μπορεί η έναρξη της προθεσμίας να επηρεαστεί ή να τροποποιηθεί από τον τρόπο κοινοποίησης ή επίδοσης εγγράφων (προσωπική επίδοση από δικαστικό επιμελητή ή ταχυδρομική επίδοση);

Όχι. Παρά ταύτα, σε ορισμένες περιπτώσεις ο τρόπος που η απόφαση περιέρχεται σε γνώση ενός διαδίκου επηρεάζει την έναρξη της προθεσμίας άσκησης ένδικου μέσου, λ.χ., της άσκησης ανακοπής. Βλέπε επίσης την απάντηση στην ερώτηση 4.

6 Αν η επέλευση ενός γεγονότος αποτελεί την έναρξη της προθεσμίας, η ημέρα επέλευσης του γεγονότος συνεκτιμάται στον υπολογισμό της προθεσμίας;

Όχι. Η προθεσμία ξεκινά την επόμενη ημέρα από αυτή της επέλευσης του γεγονότος.

7 Όταν μια προθεσμία προσδιορίζεται κατά ημέρες, ο αριθμός των αναφερόμενων ημερών περιλαμβάνει τις ημερολογιακές ημέρες ή τις εργάσιμες ημέρες;

Εκτός αν άλλως ορίζεται, στο ολλανδικό δίκαιο χρησιμοποιούνται ημερολογιακές ημέρες. Ο νόμος για τη γενική παράταση των προθεσμιών ορίζει ότι η προθεσμία που λήγει Σάββατο, Κυριακή ή σε επίσημη αργία παρατείνεται έως το τέλος της επόμενης ημέρας που δεν είναι Σάββατο, Κυριακή ή επίσημη αργία.

Περαιτέρω, εάν κριθεί αναγκαίο, μια νόμιμη προθεσμία τουλάχιστον 3 ημερών παρατείνεται για να συμπεριλάβει τουλάχιστον 2 ημέρες που δεν είναι Σάββατο, Κυριακή ή επίσημες αργίες.

8 Όταν η προθεσμία προσδιορίζεται κατά εβδομάδες, μήνες ή έτη;

Οι προθεσμίες αυτές αναφέρονται επίσης σε ημερολογιακούς μήνες και ημερολογιακά έτη.

9 Πότε λήγει η προθεσμία όταν προσδιορίζεται κατά εβδομάδες, μήνες ή έτη;

Κλήτευση

Άνευ αντικειμένου.

Διαδικαστικές πράξεις πρώτου βαθμού

Εάν μια υπόθεση περιλαμβάνεται στο πινάκιο, ισχύουν τα παρακάτω για την κατάθεση των εγγράφων. Καταρχήν, ένα έγγραφο που προορίζεται για συγκεκριμένη ημερομηνία πινακίου κατατίθεται το αργότερο στη γραμματεία του δικαστηρίου έως την προθεσμία κατάθεσης. Το δικαστήριο πρέπει να έχει στη διάθεσή του οποιοδήποτε έγγραφο και έκθεση, εκτός της κλήσης, το αργότερο έως τη λήξη της εν λόγω προθεσμίας. Σύμφωνα με τους εθνικούς δικονομικούς κανόνες η ημέρα και η ώρα υποχρεωτικής κατάθεσης των εγγράφων είναι η Τετάρτη στις 10 π.μ. Εάν δεν διεξάγεται συζήτηση λόγω εξέτασης της υπόθεσης σε γραπτή διαδικασία, τα έγγραφα κατατίθενται στη γραμματεία του δικαστηρίου έως και την ημερομηνία του πινακίου.

Το ειρηνοδικείο διεξάγει πάντοτε συζητήσεις, διότι εν προκειμένω οι διαδικαστικές πράξεις μπορούν επίσης να εκτελεστούν προφορικά. Τα έγγραφα πρέπει να κατατεθούν στη γραμματεία του δικαστηρίου ή στο ακροατήριο το αργότερο κατά την προηγούμενη ημέρα από την ημερομηνία του πινακίου. Η κατάθεση στη γραμματεία του δικαστηρίου μπορεί να γίνει ψηφιακά, μέσω ταχυδρομείου ή αυτοπροσώπως κατά τις εργάσιμες ώρες ή με τηλεομοιοτυπία έως τα μεσάνυχτα της εν λόγω ημέρας.

Έφεση

Στη διαδικασία που κινείται με κλήτευση τα ένδικα μέσα ασκούνται με επίδοση κλήσης. Ο δικαστικός επιμελητής δεν μπορεί να επιδώσει την κλήση μετά τις 8 μ.μ. χωρίς την άδεια του δικαστηρίου ενώπιον του οποίου καλείται να παραστεί ο διάδικος. Συνεπώς, η προθεσμία λήγει στις 8 μ.μ. της τελευταίας ημέρας. Στην εν λόγω διαδικασία θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι ούτε η ημέρα επίδοσης της κλήσης ούτε η ημέρα κατά την οποία ο διάδικος καλείται να παραστεί (η πρώτη ημερομηνία πινακίου) προσμετρώνται στον υπολογισμό της προθεσμίας κλήτευσης. Συνεπώς, η ελάχιστη προθεσμία πρέπει να περιλαμβάνεται μεταξύ των εν λόγω δύο ημερομηνιών.

Στη διαδικασία που κινείται με αίτηση τα ένδικα μέσα ασκούνται με κατάθεση αίτησης στη γραμματεία του δικαστηρίου. Η εν λόγω κατάθεση μπορεί να γίνει μέσω ταχυδρομείου ή αυτοπροσώπως κατά τις εργάσιμες ώρες της γραμματείας έως τα μεσάνυχτα της τελευταίας ημέρας της προθεσμίας. Το εφετείο μπορεί να δώσει στους ενδιαφερόμενους τη δυνατότητα να καταθέσουν τα έγγραφα σε ορισμένες περιπτώσεις ψηφιακά. Στην περίπτωση αυτή ισχύουν οι κανόνες που έχει ορίσει το δικαστήριο.

Σε έφεση που ασκείται σε οικογενειακές υποθέσεις, ο χρόνος της έναρξης διαφέρει ελαφρά από αυτόν που ισχύει για έφεση σε άλλες διαδικασίες που κινούνται με αίτηση (βλέπε επίσης την απάντηση στην ερώτηση 4. «Ένδικα μέσα»). Ο εφεσιβάλλων μπορεί να ασκήσει έφεση εντός 3 μηνών από την ημέρα της έκδοσης της απόφασης. Άλλοι ενδιαφερόμενοι μπορούν να ασκήσουν έφεση εντός 3 μηνών από την επίδοση ή την κοινοποίηση της απόφασης με άλλον τρόπο. Για την άσκηση έφεσης σε διαδικασία διαζυγίου στην οποία δεν έχει παραστεί ο ένας σύζυγος, γίνεται παραπομπή στο άρθρο 820 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας.

Προθεσμίες

Βλέπε επίσης την απάντηση «Προθεσμίες» στην ερώτηση 4. Για ορισμένα δικαιώματα προσφυγής στο δικαστήριο είναι σημαντικός ο χρόνος κατά τον οποίο ο διάδικος λαμβάνει γνώση ενός συγκεκριμένου γεγονότος. Παράδειγμα: Το δικαίωμα άσκησης αγωγής για την είσπραξη αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών παραγράφεται 5 έτη μετά την έναρξη της επόμενης ημέρας κατά την οποία ο δανειστής έλαβε γνώση της ύπαρξης της αξίωσης και της ταυτότητας του αποδέκτη, και σε κάθε περίπτωση 20 έτη μετά τη γέννηση της αξίωσης.

10 Αν η προθεσμία λήγει Σάββατο, Κυριακή ή ημέρα δημόσιας αργίας ή μη εργάσιμη ημέρα, παρατείνεται μέχρι την πρώτη επόμενη εργάσιμη ημέρα;

Ναι, μια προθεσμία που λήγει Σάββατο, Κυριακή ή σε επίσημη αργία παρατείνεται έως το τέλος της επόμενης ημέρας που δεν είναι Σάββατο, Κυριακή ή επίσημη αργία. Ωστόσο, σύμφωνα με τον νόμο για τη γενική παράταση των προθεσμιών παραγραφής εξαιρούνται οι προθεσμίες που λήγουν σε συγκεκριμένο χρόνο ή με την επέλευση συγκεκριμένου γεγονότος. Δηλαδή, ο παρών κανόνας ισχύει για ανώτατες και όχι ελάχιστες προθεσμίες παραγραφής.

11 Υπάρχουν ορισμένες περιστάσεις στις οποίες παρατείνονται οι προθεσμίες; Από ποιες προϋποθέσεις εξαρτώνται οι παρατάσεις αυτές;

Σε ορισμένες περιπτώσεις ο νόμος τάσσει παράταση της προθεσμίας. Έτσι εάν ο ηττηθείς διάδικος αποβιώσει κατά τη διάρκεια της προθεσμίας για την άσκηση έφεσης και οι κληρονόμοι του επιθυμούν να τον διαδεχθούν στη διαδικασία της έφεσης, ισχύει νέα περίοδος τριών μηνών. Σε άλλες περιπτώσεις, οι σχετικοί δικονομικοί κανόνες προβλέπουν παράταση προθεσμίας, για παράδειγμα για την κατάθεση εγγράφων. Βλέπε επίσης την απάντηση στην ερώτηση 13.

Γενικά, οι εφέσεις βασίζονται στην αυστηρή εφαρμογή των κανόνων σχετικά με τις προθεσμίες. Ωστόσο, το Ανώτατο Δικαστήριο των Κάτω Χωρών (Hoge Raad der Nederlanden) έχει προβλέψει εξαίρεση όταν, λόγω σφάλματος ή παράλειψης του δικαστηρίου, ο εφεσιβάλλων δεν γνώριζε εγκαίρως την απόφαση. Στην περίπτωση αυτή, έχασε προθεσμία χωρίς δική του υπαιτιότητα, οπότε χορηγείται σύντομη παράταση.

12 Ποιες είναι οι προθεσμίες για την άσκηση ένδικων μέσων;

Η προθεσμία κατάθεσης έφεσης είναι συνήθως 3 μήνες. Σε ορισμένες αστικές υποθέσεις, όπως στη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων (ταχεία διαδικασία) ισχύουν συντομότερες προθεσμίες για την άσκηση έφεσης ή αναίρεσης, δηλαδή προθεσμίες 4 και 8 εβδομάδων αντίστοιχα. Ο ερήμην καταδικασθείς μπορεί να ασκήσει ανακοπή με κλήτευση εντός 4 εβδομάδων από τις αφετηρίες των προθεσμιών που προβλέπονται στο άρθρο 143 παράγραφος 2, του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας.

13 Μπορούν τα δικαστήρια να τροποποιήσουν τις προθεσμίες, ιδίως τις προθεσμίες εμφάνισης στο δικαστήριο, ή να καθορίσουν ειδική ημερομηνία εμφάνισης;

Όλες οι προθεσμίες που αφορούν την εμφάνιση διαδίκου στο δικαστήριο συνιστούν ελάχιστες προθεσμίες. Δεν ορίζεται ανώτατη προθεσμία.

Κλήτευση

Το δικαστήριο μπορεί, με αίτημα του αιτούντος, να συντάμει τις προθεσμίες και εφόσον κριθεί αναγκαίο να θέσει ορισμένες προϋποθέσεις. Στη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων, κλήτευση διενεργείται μόνον αφότου ο δικαστής έχει ορίσει την ημερομηνία και τον χρόνο της συζήτησης, που μπορεί να διεξαχθεί ακόμα και την Κυριακή. Εάν κριθεί αναγκαίο, ο διάδικος μπορεί να κληθεί εντός εξαιρετικά σύντομης προθεσμίας. Το δικαστήριο μπορεί επίσης να ορίσει συντομότερη προθεσμία κλήτευσης διαδίκου σε διαδικασία που κινείται με αίτηση.

Το δικαστήριο δεν μπορεί να παρατείνει τις προθεσμίες για την κλήτευση διαδίκου. Ωστόσο, το δικαστήριο μπορεί να ορίσει μεγαλύτερη προθεσμία κλήτευσης για την εμφάνιση στη διαδικασία που κινείται με αίτηση (βλέπε τις απαντήσεις στις ερωτήσεις 7 και 8).

Διαδικαστικές πράξεις

Το δικαστήριο μπορεί να παρατείνει τις προθεσμίες εντός των οποίων οι διάδικοι πρέπει να διενεργήσουν διαδικαστικές πράξεις, εφόσον υποβληθεί σχετικό κοινό αίτημα των διαδίκων. Σε περίπτωση μονομερούς αιτήματος, παράταση χορηγείται μόνον για σπουδαίους λόγους ή λόγω ανωτέρας βίας. Οι σπουδαίοι λόγοι περιλαμβάνουν, για παράδειγμα, την πραγματική ή νομική πολυπλοκότητα της υπόθεσης, την ανάγκη αναμονής της έκδοσης απόφασης σε άλλες σχετικές διαδικασίες ή όταν ο διάδικος ή ο δικηγόρος του είναι ασθενής ή σε διακοπές.

14 Εφόσον μια πράξη η οποία απευθύνεται σε διάδικο που κατοικεί σε τόπο όπου θα ετύγχανε παράτασης προθεσμίας κοινοποιείται σε τόπο όπου δεν παρέχεται η εν λόγω παράταση, το πρόσωπο αυτό χάνει το ευεργέτημα της εν λόγω προθεσμίας;

Το ολλανδικό δίκαιο δεν περιέχει σχετική πρόβλεψη.

15 Ποιες είναι οι συνέπειες σε περίπτωση μη τήρησης των προθεσμιών;

Κλήτευση στις διαδικασίες που κινούνται με κλήτευση

Εάν η κλήτευση έχει επιδοθεί σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, η κλήτευση είναι άκυρη εάν ο κλητευθείς δεν εμφανιστεί. Το δικαστήριο κηρύττει την κλήτευση άκυρη. Η ακυρότητα δεν επέρχεται αυτοδίκαια Ο ενάγων μπορεί να θεραπεύσει το εν λόγω ελάττωμα αναθέτοντας στον δικαστικό επιμελητή να επιδώσει τροποποιημένη κλήση πριν από την πρώτη ημερομηνία του πινακίου.

Εάν ο εναγόμενος δεν παραστεί την πρώτη ημερομηνία του πινακίου, εξετάζεται το κατά πόσον η κλήση είχε ελαττώματα που ενδεχομένως την καθιστούν άκυρη. Αν η κλήση δεν είναι άκυρη, ο εναγόμενος κηρύσσεται ερημοδικήσας και η αγωγή γίνεται γενικά δεκτή ερήμην του. Εάν ο εναγόμενος δεν παραστεί και πιθανολογείται ότι δεν έχει λάβει την κλήση του δικαστικού επιμελητή λόγω του ελαττώματος, το δικαστήριο κηρύττει την κλήση άκυρη.

Εάν ο εναγόμενος δεν παραστεί ή δεν ορίσει δικηγόρο παρόλο που είχε ειδοποιηθεί σχετικά κατά την κλήτευση και προκύπτει ότι η κλήση του δικαστικού επιμελητή ήταν άκυρη λόγω ελαττώματος, ο εναγόμενος δεν κηρύσσεται ερημοδικήσας. Το δικαστήριο ορίζει νέα ημερομηνία πινακίου και διατάσσει την άρση του ελαττώματος με έξοδα του ενάγοντα. Εάν ο εναγόμενος παραστεί και δεν επικαλεστεί το ελάττωμα, η κλήτευση θεωρείται ότι διενεργήθηκε σωστά.

Ένδικα μέσα

Η μη τήρηση της προθεσμίας άσκησης ένδικου μέσου επισείει την απόρριψή του. Η υποκείμενη δικαστική απόφαση καθίσταται τότε τελεσίδικη, δηλαδή δεν μπορεί πλέον να ακυρωθεί με ένσταση, έφεση ή αναίρεση.

Διαδικαστικές πράξεις

Εάν μια διαδικαστική πράξη δεν διενεργηθεί ενός της καθορισμένης προθεσμίας, μπορεί να χορηγηθεί αναβολή υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις (βλέπε την απάντηση στην ερώτηση 10). Εάν δεν μπορεί να χορηγηθεί αναβολή, το δικαίωμα διενέργειας της διαδικαστικής πράξης παραγράφεται.

Προθεσμίες

Εάν ο ενδιαφερόμενος δεν ενήργησε εντός της προθεσμίας άσκησης αγωγής, το σχετικό του δικαίωμα το οποίο προστατεύεται από την αξίωση εξακολουθεί να υφίσταται. Ωστόσο, δεν είναι πλέον εφικτό να ασκηθεί ενώπιον δικαστηρίου.

16 Αν λήξει η προθεσμία, ποια ένδικα μέσα παρέχονται στους διαδίκους που δεν τήρησαν τις προθεσμίες, δηλαδή στους ερημοδικούντες διαδίκους;

Οι διάδικοι που δεν τήρησαν τις δικονομικές προθεσμίες έχουν στη διάθεσή τους τα παρακάτω ένδικα μέσα.

Κλήτευση

Ο εναγόμενος που δεν παρίσταται στην πρώτη συζήτηση την ημερομηνία του πινακίου δικάζεται κατά κανόνα ερήμην. Έως την έκδοση της οριστικής απόφασης, ο εν λόγω εναγόμενος μπορεί να αποτρέψει την έκδοση ερήμην απόφασης εμφανιζόμενος στη διαδικασία ως διάδικος. Μετά την έκδοση της οριστικής απόφασης ο διάδικος που δικάστηκε ερήμην μπορεί να ασκήσει το ένδικο μέσο της ανακοπής. Η έκδοση απόφασης ερήμην, η αποτροπή της έκδοσης ερήμην απόφασης με την εμφάνιση στο δικαστήριο και η ανακοπή δεν ισχύουν στη διαδικασία που κινείται με αίτηση. Στις εν λόγω περιπτώσεις ο οικείος ερημοδικήσας διάδικος έχει το δικαίωμα να ασκήσει έφεση.

Ένδικα μέσα

Οι προθεσμίες για την άσκηση ενδίκων μέσων τηρούνται αυτεπαγγέλτως από το δικαστήριο. Οι προθεσμίες για την άσκηση έφεσης και αναίρεσης είναι δημόσιας τάξης. Τα δικαστήρια εφαρμόζουν με ιδιαίτερη αυστηρότητα τις εν λόγω προθεσμίες για λόγους ασφάλειας δικαίου. Ωστόσο, το Ανώτατο Δικαστήριο των Κάτω Χωρών έχει επιτρέψει έναν βαθμό ευελιξίας στις εφέσεις κατά αποφάσεων που έχουν εκδοθεί σε διαδικασίες που κινούνται με αίτηση. Στο δικόγραφο της έφεσης πρέπει να εκτίθενται οι λόγοι της έφεσης, ωστόσο όταν η απόφαση έχει εκδοθεί αλλά δεν έχει ακόμη κοινοποιηθεί και επομένως ο εφεσιβάλλων δεν έχει πρόσβαση στην αιτιολογία της, χωρεί η έκθεση των λόγων της έφεσης σε ένα μεταγενέστερο, συμπληρωματικό δικόγραφο. Η έφεση πρέπει ωστόσο να έχει κατατεθεί εμπρόθεσμα. Μόνο σε σπάνιες περιπτώσεις κατά τις οποίες το δικαστήριο είχε διαπράξει διπλό σφάλμα η προθεσμία παρατείνεται κατά 14 ημέρες μετά την παραλαβή της απόφασης. Τούτο ισχύει εάν ο εφεσιβάλλων δεν γνώριζε και δεν θα μπορούσε να γνωρίζει πότε θα εκδιδόταν η απόφαση λόγω σφάλματος του δικαστηρίου (ή της γραμματείας του δικαστηρίου) και η απόφαση του κοινοποιήθηκε ή εκδόθηκε μετά τη λήξη της προθεσμίας για την άσκηση έφεσης λόγω σφάλματος που δεν μπορεί να αποδοθεί στον εφεσιβάλλοντα. Στις διαδικασίες που κινούνται με κλήτευση, το δικόγραφο της έφεσης δεν απαιτείται να εκθέτει τους λόγους της έφεσης. Οι λόγοι αυτοί εκτίθενται σε μεταγενέστερο στάδιο της διαδικασίας.

Διαδικαστικές πράξεις

Σε συγκεκριμένες περιστάσεις, μπορεί να ζητηθεί αναβολή για τη διενέργεια διαδικαστικών πράξεων (βλέπε την απάντηση στην ερώτηση 13). Σε περίπτωση που δεν δοθεί αναβολή, το δικαίωμα διενέργειας της διαδικαστικής πράξης παραγράφεται.

Προθεσμίες

Δεν διατίθεται ένδικο μέσο για την προσβολή της λήξης μιας προθεσμίας παραγραφής, με την επιφύλαξη της διακοπής της σε εύθετο χρόνο (βλέπε την απάντηση στην ερώτηση 1. δ.). Ωστόσο, σε ιδιαίτερα εξαιρετικές περιστάσεις το δικαστήριο μπορεί να αποφασίσει ότι η επίκληση της παραγραφής αντίκειται στις αρχές του προσήκοντος και της δίκαιης δίκης.

Τελευταία επικαιροποίηση: 05/02/2025