Justitiële samenwerking

Het Europees aanhoudingsbevel (EAB) is een vereenvoudigde grensoverschrijdende gerechtelijke procedure van overlevering met het oog op vervolging of tenuitvoerlegging van een vrijheidsstraf of een tot vrijheidsbeneming strekkende maatregel. Een door de rechterlijke autoriteiten van een EU-lidstaat uitgevaardigd EAB is geldig voor het gehele grondgebied van de EU. Het EAB wordt gebruikt sinds 1 januari 2004. Het is in de plaats gekomen van de tijdrovende uitleveringsprocedures die vroeger tussen EU-landen bestonden.

Deze rubriek geeft een overzicht van de wet- en regelgeving van de Europese Unie betreffende de bewijsverkrijging, de wederzijdse rechtshulp en de oprichting van gemeenschappelijke onderzoeksteams (GOT's) in grensoverschrijdende zaken.

De EU helpt met de reclassering van gevangenen door hen in staat te stellen hun straf in hun thuisland uit te zitten. Hiertoe moet de EU een systeem opzetten voor de overbrenging van gevangenen naar het EU-land van herkomst, waar de betrokkene normaal verblijft of waarmee de betrokkene nauwe banden heeft.

Van oudsher wordt confiscatie van de opbrengsten van misdrijven binnen de Europese Unie beschouwd als een van de doeltreffendste instrumenten voor de bestrijding van de georganiseerde misdaad. Confiscatie treft de voornaamste bestaansreden van criminele organisaties, namelijk het langs illegale weg realiseren van zo hoog mogelijke winsten, in het hart. Confiscatie houdt een definitieve rechterlijke uitspraak in, die resulteert in de definitieve ontneming van eigendom.

Bevriezing van voorwerpen of bewijsstukken in de Europese Unie kan nodig zijn met het oog op het gebruik ervan in een strafprocedure of op de confiscatie ervan. Dat kan gebeuren op basis van Kaderbesluit van de Raad dat de regels vaststelt volgens welke een lidstaat een door een rechterlijke autoriteit van een andere lidstaat in een strafprocedure gegeven beslissing tot bevriezing op zijn grondgebied erkent en ten uitvoer legt.

Het beginsel van wederzijdse erkenning heeft ook betrekking op de tenuitvoerlegging van geldelijke sancties in grensoverschrijdende zaken en bevordert zo de tenuitvoerlegging van dergelijke sancties in een andere lidstaat dan die waar zij worden opgelegd.

De rechtsbescherming die wordt geboden aan slachtoffers van geweld en intimidatie, kan ook in andere EU-landen worden afgedwongen.