1 Il-proċedimenti legali xi spejjeż jinvolvu, u normalment min irid iħallashom?
L-ispejjeż ta’ proċess li ġejjin jistgħu jitħallsu permezz tal-għajnuna legali (aide judiciaire):
- it-taxxa tal-boll u tar-reġistrazzjoni
- it-tariffi tar-reġistru tal-qorti
- it-tariffi u l-ispejjeż tal-uffiċjali ġudizzjarji
- it-tariffi u l-ispejjeż tal-esperti
- it-tariffi tat-tradutturi u tal-interpreti
- it-tariffi u l-ispejjeż tan-nutara
- l-allowances għax-xhieda
- l-ispejjeż tal-ivvjaġġar
- l-ispejjeż tal-pubblikazzjoni
- it-tariffi u l-ispejjeż tal-avukati
- it-taxxi u t-tariffi relatati mar-reġistrazzjoni, l-ipoteka u r-rahan
- tariffi għal ċertifikati ta’ liġi barranija (certificats de coutume).
2 X’inhija eżattament l-għajnuna legali?
Permezz ta’ għajnuna legali, persuna fiżika li m’għandhiex mezzi suffiċjenti tista’ tikseb assistenza legali jew parir legali mingħand avukat għal kawża speċifika.
3 X’inhuma r-rekwiżiti biex tingħata l-għajnuna legali?
Persuni b’mezzi insuffiċjenti huma eliġibbli għall-għajnuna legali biex jiddefendu l-interessi tagħhom, sakemm dawn ikunu:
- ċittadini tal-Lussemburgu, jew
- ċittadini barranin awtorizzati li jibdew jgħixu l-Lussemburgu, jew
- ċittadini ta’ Stat Membru tal-Unjoni Ewropea, jew
- ċittadini barranin meqjusa bħala ekwivalenti għaċ-ċittadini tal-Lussemburgu għall-finijiet tal-għajnuna legali bis-saħħa ta’ trattat internazzjonali, jew
- ċittadini ta’ pajjiżi terzi b’soġġorn illegali, bl-għan li tiġi rimborżata r-rimunerazzjoni dovuta skont l-Artikolu 572-7 tal-Kodiċi tax-Xogħol (Code du Travail).
L-għajnuna legali tista’ tingħata wkoll lil kwalunkwe ċittadin barrani ieħor b’mezzi insuffiċjenti fi proċedimenti relatati mad-dritt tiegħu għall-ażil, id-dħul fit-territorju, id-dritt tar-residenza jew it-tneħħija ta’ ċittadini barranin.
Il-valutazzjoni ta’ jekk il-mezzi tal-applikant humiex insuffiċjenti ssir abbażi tal-introjtu u l-kapital gross totali tagħhom u dak ta’ kwalunkwe membru ieħor tal-unità domestika.
L-għajnuna legali tiġi miċħuda lil persuni li jressqu azzjoni li tidher a priori irraġonevoli, li x’aktarx ma tirnexxix jew li l-għan tagħha jidher sproporzjonat meta mqabbel mal-ispejjeż potenzjali.
4 L-għajnuna legali tingħata għal kull tip ta’ proċediment?
L-għajnuna legali tista’ tingħata jew lill-attur jew lill-konvenut f’materji kontenzjużi jew mhux kontenzjużi, kemm jekk ikunu ttrattati fil-qorti kif ukoll jekk le. Tista’ tintalab għal kwalunkwe azzjoni mressqa quddiem il-qrati ordinarji jew il-qrati amministrattivi.
L-għajnuna legali tista’ tingħata wkoll fil-każ ta’ miżuri u proċeduri kawtelatorji biex jiġu eżegwiti deċiżjonijiet ta’ qorti jew kwalunkwe strument ieħor li jista’ jiġi eżegwit.
Madankollu, ma tistax tingħata lis-sidien ta’ vetturi bil-mutur għal tilwim li jirriżulta mill-użu ta’ tali vetturi. Bl-istess mod, ma tistax tingħata lil tal-ħwienet, lill-manifatturi, lill-artiġjani jew lill-professjonisti fir-rigward ta’ tilwim li jikkonċerna n-negozju jew l-attività professjonali tagħhom, ħlief f’każijiet eċċezzjonali u debitament ġustifikati; lanqas ma tista’ jingħata, b’mod ġenerali, għal tilwim li jirriżulta minn attività spekulattiva mill-persuna li titlob l-għajnuna legali.
5 Jeżistu proċeduri speċjali f’każijiet ta’ bżonn?
F’emerġenza, l-għajnuna legali tista’ tingħata proviżorjament, mingħajr formalità ulterjuri, mill-President tal-Kamra tal-Avukati (Bâtonnier de l'Ordre des Avocats) kompetenti għall-passi li jiddeċiedi l-President.
6 Minn fejn nista’ nikseb formola ta’ applikazzjoni għal għajnuna legali?
Il-formola tal-applikazzjoni nazzjonali għall-għajnuna legali fil-Lussemburgu tista’ tinkiseb mis-Servizz Ċentrali tal-Assistenza Soċjali (Service Central d’Assistance Sociale) (tel. 00 352 475821-1).
Tista’ titniżżel ukoll mis-sit web tal-Kamra tal-Avukati tal-Lussemburgu (https://www.barreau.lu/) jew mis-sit web tal-Kamra tal-Avukati ta’ Diekirch (https://avocats-diekirch.lu/fr/accueil).
7 X’dokumenti jridu jiġu ppreżentati mal-formola tal-applikazzjoni għal għajnuna legali?
Kull talba għal għajnuna legali trid tkun akkumpanjata minn:
- kopja tad-dokument tal-identità ta’ min qed jitlobha;
- iċ-ċertifikat ta’ reġistrazzjoni tal-applikant maċ-Ċentru Konġunt tas-Sigurtà Soċjali (certificat d’affiliation au Centre Commun de la Sécurité Sociale - CCSS) u dak ta’ kull membru tal-unità domestika tiegħu;
- għal min jitlobha u kull membru tal-unità domestika tiegħu: rendikonti tal-paga (jew ċertifikat tal-introjtu tas-CCSS (certificat de revenu), prova tal-pagament tal-introjtu mill-inklużjoni soċjali (attestations de paiement du revenu d’inclusion sociale - REVIS), benefiċċju tal-qgħad jew pensjoni jew pagamenti oħrajn li jkopru l-aħħar 3 xhur u li jindikaw l-ammonti grossi (ir-rendikonti bankarji mhumiex biżżejjed);
- ċertifikat ta’ bilanċ żero mill-Fond Nazzjonali ta’ Solidarjetà (Fonds national de solidarité) għal kull membru tal-unità domestika, jekk l-unità domestika ma tirċievi xejn mill-Fond;
- jekk l-unità domestika tirċievi jew tħallas manteniment, dokument li jindika l-ammont imħallas jew irċevut (pereżempju, dikjarazzjonijiet bankarji għall-aħħar 3 xhur);
- ċertifikat ta’ sjieda jew nuqqas ta’ sjieda ta’ proprjetà immobbli maħruġ mill-Amministrazzjoni tat-Taxxa fil-Lussemburgu (Administration des contributions directes) għal kull membru tal-unità domestika;
- fejn applikabbli, dokumenti ta’ sostenn għas-sjieda ta’ proprjetà immobbli li tinsab barra mill-pajjiż;
- evidenza dokumentata ta’ assi mobbli (flus, tfaddil, ishma, bonds, eċċ.);
- jekk l-unità domestika tkun tikri l-akkomodazzjoni tagħha, kopja tal-kuntratt tal-kera u l-irċevuti tal-kera għall-aħħar 3 xhur;
- jekk l-unità domestika qiegħda tħallas lura self b’ipoteka, prova tal-ħlas tal-ammont ta’ kull xahar;
- evidenza dokumentata tad-dħul minn proprjetà immobbli u mobbli;
- dokumenti relatati mal-kawża inkwistjoni.
8 Fejn irrid nibgħat l-applikazzjoni tiegħi għal għajnuna legali?
Il-President tal-Kamra tal-Avukati fil-post tar-residenza ta’ min jitlob l-għajnuna legali, jew id-delegat tiegħu, jiddeċiedi jaċċettax li tingħata l-għajnuna legali. Għall-persuni mhux residenti d-deċiżjoni tittieħed mill-President tal-Kunsill tal-Kamra tal-Avukati tal-Lussemburgu jew mid-delegat tiegħu.
9 Kif nista’ nsir naf jekk jiniex intitolat għal għajnuna legali?
Id-deċiżjoni tal-President tintbagħatlek bil-posta.
10 X’għandi nagħmel jekk inkun intitolat għal għajnuna legali?
Fid-deċiżjoni tiegħu, il-President jagħti l-isem tal-avukat assenjat biex jipprovdi l-assistenza legali u jitolbok tikkuntattja lil dak l-avukat.
11 Min jagħżilli l-avukat, jekk inkun intitolat għal għajnuna legali?
Il-President jaħtar l-avukat li jkun għażel liberament min talab l-għajnuna legali jew, jekk ma jkunx għażel avukat jew jekk il-President iqis li l-għażla tiegħu ma tkunx xierqa, il-President jagħżel avukat hu stess. Ħlief għal raġunijiet ta’ impediment jew kunflitt ta’ interess, l-avukati għandhom jaċċettaw l-istruzzjonijiet fdati lilhom b’dan il-mod.
12 L-għajnuna legali tkopri l-ispejjeż kollha tal-proċedimenti?
Bħala regola, l-għajnuna legali tkopri l-ispejjeż kollha relatati mal-proċedimenti, il-proċeduri jew il-miżuri li tkun ingħatat għalihom (ara l-punt 1).
Madankollu, l-għajnuna legali ma tkoprix il-kumpens għall-ispejjeż proċedurali (indemnités de procédure) jew kumpens għal abbuż ta’ proċeduri u proċedimenti vessatorji.
13 Min għandu jħallas l-ispejjeż l-oħra jekk jien inkun intitolat biss għal għajnuna legali limitata?
Jekk tingħata biss għajnuna legali parzjali, jiġifieri 50 % jew 25 %, l-ispejjeż u t-tariffi mhux koperti mill-Istat (jiġifieri 50 % jew 75 %) iridu jkunu koperti mill-benefiċjarju tal-għajnuna legali parzjali. It-tariffa fis-siegħa għall-perċentwal mhux kopert mill-Istat trid tiġi stabbilita minn qabel fi ftehim dwar it-tariffi bejn il-benefiċjarju tal-għajnuna legali parzjali u l-avukat assenjat biex jipprovdi assistenza legali u trid tiġi kkomunikata lill-Kamra tal-Avukati b’ġuriżdizzjoni territorjali.
14 L-għajnuna legali tkopri l-appelli wkoll?
Le, għandha tiġi ppreżentata talba ġdida għal għajnuna legali għal dak l-għan.
15 L-għajnuna legali tista’ tiġi rtirata qabel il-konklużjoni tal-proċedimenti (jew saħansitra tiġi revokata wara t-terminazzjoni tal-proċedimenti)?
Il-President tal-Kamra tal-Avukati jista’ jirtira d-dritt għall-għajnuna legali ta’ min talabha, anki wara l-proċedimenti jew il-miżuri li tkun ingħatat għalihom, jekk jinstab li l-intitolament għaliha kien ibbażat fuq dikjarazzjonijiet foloz jew dokumenti impreċiżi. Id-dritt għall-għajnuna legali jista’ jiġi rtirat ukoll jekk il-benefiċjarju jakkwista mezzi finanzjarji matul il-proċedimenti jew matul it-tlestija ta’ dawn il-miżuri jew bħala riżultat ta’ tali proċediment jew miżuri li, kieku kienu jeżistu fil-jum li fih intalbet l-għajnuna legali, kienu jipprekludu tali dritt. Il-benefiċjarji tal-għajnuna legali jew l-avukat maħtur għandhom l-obbligu li jinnotifikaw lill-President bi kwalunkwe tibdil bħal dan fis-sitwazzjoni tagħhom.
Id-deċiżjoni tal-President li jirtira d-dritt għall-għajnuna legali tiġi kkomunikata immedjatament lill-Ministeru għall-Ġustizzja (Ministère de la Justice). L-Awtorità tar-Reġistrazzjoni u tal-Artijiet u tal-Proprjetà (Administration de l’Enregistrement et des Domaines) hija responsabbli għall-irkupru tal-ammonti diġà mħallsa bħala għajnuna legali.
16 Nista’ nikkontesta r-rifjut li ningħata għajnuna legali?
L-applikanti jistgħu jappellaw id-deċiżjoni tal-President li jirrifjuta jew jirtira l-għajnuna legali quddiem il-medjatur (juge de paix) b’ġuriżdizzjoni territorjali, li jkollha d-deċiżjoni finali.
Rikors bil-miktub lill-medjatur jista’ jiġi ppreżentat lir-reġistru tal-medjatur għad-domiċilju tal-applikant, b’kopja għal kull parti involuta. Jekk ir-rikorrent ma jkunx domiċiljat jew professjonalment stabbilit bħala avukat fil-Gran Dukat tal-Lussemburgu, il-Medjatur tal-Lussemburgu jkollu ġurisdizzjoni territorjali.
Ir-rikors irid jagħti l-kunjom, l-isem/ismijiet, il-professjoni u d-domiċilju ta’ kull parti involuta. Għandu wkoll jiddeskrivi fil-qosor ir-raġunijiet għall-applikazzjoni u l-iskop tagħha.
Ir-Reġistratur isejjaħ lill-partijiet involuti permezz ta’ ittra rreġistrata b’konferma tar-riċevuta. Dawn se jinkludu kopja tar-rikors għal kull konvenut. L-ittra se tagħti l-kunjom, l-isem/ismijiet, il-professjoni u d-domiċilju tal-applikant, l-għan tal-applikazzjoni, u d-data u l-ħin tas-seduta mal-medjatur, mill-inqas tmint ijiem qabel.
17 It-talba għal għajnuna legali għandha l-effett li tissospendi l-perjodu ta’ preskrizzjoni?
Talba għal għajnuna legali ma tissospendix it-terminu ta’ preskrizzjoni.
Links relatati