Za ofiarę przestępstwa uznaje się osobę, która doznała szkody, np. uszczerbku na zdrowiu czy uszkodzenia lub kradzieży mienia, w następstwie zdarzenia, które zgodnie z prawem niemieckim stanowi przestępstwo. Prawo przyznaje ofierze przestępstwa pewne indywidualne prawa przed wszczęciem postępowania, w jego trakcie oraz po jego zakończeniu.
Postępowanie karne w Niemczech rozpoczyna się od przeprowadzenia postępowania przygotowawczego przez policję i prokuraturę. Takie postępowanie może być również wszczęte na wniosek pokrzywdzonego. Jeśli zebrane przeciwko podejrzanemu dowody nie pozwalają na postawienie mu zarzutów, prokurator umarza postępowanie. Jeśli jednak prokurator dysponuje wystarczającymi dowodami, sprawa zostaje skierowana do sądu. W wyjątkowych sytuacjach prokurator może też jednak umorzyć postępowanie, np. jeśli podejrzany naprawił wyrządzoną szkodę majątkową lub spełnił określone warunki i wypełnił określone polecenia.
W przypadku gdy sąd, na podstawie aktu oskarżenia, otworzy postępowanie główne, bada na rozprawie zebrany przeciwko oskarżonemu materiał dowodowy. Jeśli sąd uzna oskarżonego za winnego, wówczas wyda wyrok skazujący i wymierzy karę. W odpowiednich mniej poważnych sprawach sąd może również umorzyć postępowanie, jeśli np. oskarżony wyraził czynny żal i wziął udział w postępowaniu mediacyjnym z ofiarą. Jeśli zebrany przeciwko oskarżonemu materiał dowodowy jest niewystarczający, sąd musi wydać wyrok uniewinniający. Wydany wyrok podlega zaskarżeniu do sądu wyższej instancji. Postępowanie toczy się wówczas dalej.
W postępowaniu karnym pokrzywdzony może występować w charakterze świadka lub bardziej aktywnie, jako oskarżyciel prywatny (Privatkläger) albo oskarżyciel posiłkowy (Nebenkläger), co wiąże się z możliwością korzystania z szeregu praw. Oskarżyciel prywatny uczestniczy w postępowaniu zamiast prokuratora, zaś oskarżyciel posiłkowy występuje obok prokuratora.
W zestawieniach informacji pod poniższymi linkami opisano poszczególne etapy postępowania oraz prawa ofiary przy zgłaszaniu przestępstwa, w toku postępowania przygotowawczego, w trakcie rozprawy i po zakończeniu procesu w pierwszej instancji. Można się z nich również dowiedzieć więcej o prawie do odszkodowania i kompensaty oraz o pomocy i wsparciu dla ofiar przestępstw.
Te informacje są jednak tylko wprowadzeniem do wielu różnych przepisów szczegółowych. Nie poświęcono w nich na przykład wiele miejsca zasadom dotyczącym postępowań, w których oskarżonym jest osoba nieletnia lub młodociana.
Aby uzyskać potrzebne informacje, proszę kliknąć na poniższe linki
1 Moje prawa jako ofiary przestępstwa
3 Moje prawa po zakończeniu procesu
5 Moje prawa do wsparcia i pomocy