Δικαστικοί πλειστηριασμοί

1. Δημοσιότητα και καθορισμός της τιμής σε σχέση με την πώληση κατασχεθέντων περιουσιακών στοιχείων

Τα περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη κατάσχονται και η δικαστική πώληση διενεργείται από δικαστικό επιμελητή.

Μετά την κατάσχεση των περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη, ο δικαστικός επιμελητής τα αποτιμά στην αγοραία τιμή, λαμβάνοντας υπόψη την απόσβεση και τις απόψεις του δανειστή και του οφειλέτη που ήταν παρόντες κατά τον χρόνο της κατάσχεσης. Εάν ο οφειλέτης ή ο δανειστής αντιταχθεί στην αποτίμηση από τον δικαστικό επιμελητή ή εάν ο δικαστικός επιμελητής έχει αμφιβολίες σχετικά με την αξία των περιουσιακών στοιχείων, ο δικαστικός επιμελητής λαμβάνει πραγματογνωμοσύνη για τον προσδιορισμό της αξίας των περιουσιακών στοιχείων.

Τα ακίνητα περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη και λοιπά περιουσιακά στοιχεία που έχουν καταχωριστεί σύμφωνα με την προβλεπόμενη από τον νόμο διαδικασία και έχουν αξία που υπερβαίνει τα 2 000 ευρώ, καθώς και άλλα κινητά περιουσιακά στοιχεία με μοναδιαία αξία που υπερβαίνει τα 30 000 ευρώ ρευστοποιούνται με πώληση σε δικαστικό πλειστηριασμό. Άλλα είδη περιουσιακών στοιχείων μπορούν επίσης να πωληθούν σε δικαστικό πλειστηριασμό ή από εμπορικές εταιρείες. Οι τίτλοι που είναι εισηγμένοι στο χρηματιστήριο πωλούνται σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται από τους κανόνες του χρηματιστηρίου όσον αφορά την πώληση συμμετοχών.

Μέχρι την προκήρυξη του δικαστικού πλειστηριασμού, ο οφειλέτης μπορεί να βρει ο ίδιος αγοραστή για τα κατασχεθέντα περιουσιακά στοιχεία, οπότε ο δικαστικός πλειστηριασμός ματαιώνεται.

Εάν ο οφειλέτης δεν προτείνει αγοραστή, ο δικαστικός επιμελητής προκηρύσσει τον δικαστικό πλειστηριασμό των περιουσιακών στοιχείων που ανήκουν στον οφειλέτη. Οι δικαστικοί πλειστηριασμοί προκηρύσσονται και πραγματοποιούνται σε ειδικό ιστότοπο τον οποίο διαχειρίζεται ο διαχειριστής του συστήματος πληροφοριών δικαστικών επιμελητών (Antstolių informacinė sistema). Η προκήρυξη του πλειστηριασμού αναφέρει τα στοιχεία του ιδιοκτήτη των περιουσιακών στοιχείων και του δικαστικού επιμελητή που διοργανώνει τον πλειστηριασμό, τον τόπο στον οποίο βρίσκονται τα περιουσιακά στοιχεία, με σύντομη περιγραφή και φωτογραφίες (εκτός από την περίπτωση πώλησης άυλων περιουσιακών στοιχείων), την τιμή πρώτης προσφοράς, την εγγύηση συμμετοχής, τυχόν περιορισμούς της κυριότητας των προς πώληση περιουσιακών στοιχείων και τον χρόνο λήξης του πλειστηριασμού. Σε περίπτωση πώλησης ακίνητων περιουσιακών στοιχείων, προκήρυξη τοποθετείται και σε εμφανές σημείο των ίδιων των ακινήτων περιουσιακών στοιχείων, όπου αυτό είναι δυνατόν.

Η τιμή πρώτης προσφοράς ενός περιουσιακού στοιχείου που πωλείται σε πλειστηριασμό αντιστοιχεί στο 80 % της αξίας του. Τα πρόσωπα που επιθυμούν να συμμετάσχουν σε δικαστικό πλειστηριασμό πρέπει να εγγραφούν στον ιστότοπο στον οποίο θα πραγματοποιηθεί ο πλειστηριασμός και να καταβάλουν εγγύηση συμμετοχής, η οποία ισούται με το 10 % της τιμής πρώτης προσφοράς του προς πώληση περιουσιακού στοιχείου. Το περιουσιακό στοιχείο πωλείται στον προσφέροντα που υποβάλλει την υψηλότερη προσφορά έως το τέλος της δημοπρασίας. Στους μη υπερθεματίσαντες προσφέροντες επιστρέφεται η εγγύηση συμμετοχής που κατέβαλαν.

Μόλις ο υπερθεματιστής καταβάλει ολόκληρο το τίμημα του αποκτηθέντος περιουσιακού στοιχείου, ο δικαστικός επιμελητής συντάσσει πράξη πώλησης σε πλειστηριασμό, η οποία συνιστά τίτλο κυριότητας. Σε περίπτωση πώλησης ακινήτων σε πλειστηριασμό, η πράξη πώλησης σε πλειστηριασμό αποστέλλεται με ηλεκτρονικά μέσα στον φορέα που είναι αρμόδιος για την τήρηση του μητρώου ακίνητης περιουσίας (Nekilnojamojo turto registras).

2. Τρίτα μέρη που δύνανται να διεξαγάγουν την πράξη πώλησης

Η δικαστική πώληση των περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη οργανώνεται και διενεργείται από δικαστικό επιμελητή.

Τα ακίνητα περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη και λοιπά περιουσιακά στοιχεία που έχουν καταχωριστεί σύμφωνα με την προβλεπόμενη από τον νόμο διαδικασία και έχουν αξία που υπερβαίνει τα 2 000 ευρώ, καθώς και άλλα κινητά περιουσιακά στοιχεία με μοναδιαία αξία που υπερβαίνει τα 30 000 ευρώ ρευστοποιούνται με πώληση σε δικαστικό πλειστηριασμό. Άλλα είδη περιουσιακών στοιχείων μπορούν επίσης να πωληθούν σε δικαστικό πλειστηριασμό ή από εμπορικές εταιρείες. Ο δικαστικός πλειστηριασμός διεξάγεται σε ειδικό ιστότοπο.

Οι τίτλοι που είναι εισηγμένοι στο χρηματιστήριο ρευστοποιούνται σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται από τους κανόνες του χρηματιστηρίου όσον αφορά την πώληση συμμετοχών.

3. Είδη πλειστηριασμών στα οποία οι κανόνες τυχόν δεν εφαρμόζονται πλήρως

Σε περίπτωση δικαστικού πλειστηριασμού γεωργικών ή δασικών εκτάσεων, ή μετοχών (ή δικαιωμάτων) νομικής οντότητας που κατέχει πάνω από 10 εκτάρια γεωργικής έκτασης ή άνω του 20 % των μετοχών (ή δικαιωμάτων) νομικής οντότητας που κατέχει πάνω από 400 εκτάρια δασικής έκτασης, ή γεωτεμαχίου ή/και κατασκευής επί προστατευόμενης περιοχής, ή άλλου περιουσιακού στοιχείου το οποίο μπορεί να αποκτηθεί μόνον από πρόσωπα που πληρούν τις απαιτήσεις του νόμου ή κατέχουν την απαιτούμενη άδεια για την απόκτηση του εν λόγω περιουσιακού στοιχείου, ο δικαστικός επιμελητής οφείλει να αναφέρει στην προκήρυξη του πλειστηριασμού ότι μόνο τα πρόσωπα που πληρούν τις απαιτήσεις που προβλέπονται από τον νόμο ή κατέχουν την απαιτούμενη άδεια για την απόκτηση του εν λόγω περιουσιακού στοιχείου μπορούν να συμμετάσχουν στον πλειστηριασμό. Στις περιπτώσεις αυτές, ο υπερθεματιστής πρέπει να παράσχει στον δικαστικό επιμελητή τα στοιχεία και τα έγγραφα που επιβεβαιώνουν ότι έχει δικαίωμα να αποκτήσει το περιουσιακό στοιχείο.

Εάν ένα γεωτεμάχιο και/ή μια κατασκευή σε προστατευόμενη περιοχή πωλείται σε δικαστικό πλειστηριασμό, ο υπερθεματιστής οφείλει να παράσχει στον δικαστικό επιμελητή την έγκριση για την αγορά του οικοπέδου και/ή της κατασκευής, η οποία εκδίδεται σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπει ο λιθουανικός νόμος για την προστασία των αξιωματούχων (Lietuvos Respublikos vadovybės apsaugos įstatymas).

Εάν ο υπερθεματιστής δεν προσκομίσει τα έγγραφα στον δικαστικό επιμελητή ή ο δικαστικός επιμελητής διαπιστώσει ότι ο υπερθεματιστής δεν είχε το δικαίωμα να αγοράσει το περιουσιακό στοιχείο, ο υπερθεματιστής χάνει το δικαίωμα αγοράς του περιουσιακού στοιχείου και δεν του επιστρέφεται η εγγύηση συμμετοχής που κατέβαλε.

4. Πληροφορίες σχετικά με τα εθνικά μητρώα περιουσιακών στοιχείων

Κατά την εκτέλεση εκτελεστού τίτλου, ο δικαστικός επιμελητής έχει το δικαίωμα να λαμβάνει, δωρεάν, από κρατικά μητρώα και πληροφοριακά συστήματα, τράπεζες και άλλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, καθώς και από άλλα φυσικά και νομικά πρόσωπα, τις απαραίτητες πληροφορίες σχετικά με τα περιουσιακά στοιχεία, τα κεφάλαια, τα εισοδήματα, τις δαπάνες και τις δραστηριότητες του οφειλέτη, καθώς και άλλες πληροφορίες που απαιτούνται για την άσκηση των καθηκόντων του δικαστικού επιμελητή.

Ο δικαστικός επιμελητής μπορεί να λαμβάνει πληροφορίες σχετικά με τα περιουσιακά στοιχεία που ανήκουν στον οφειλέτη ηλεκτρονικά από:

• το μητρώο ακίνητης περιουσίας (Nekilnojamojo turto registras), όσον αφορά την ακίνητη περιουσία στη Λιθουανία·
• το μητρώο οδικών οχημάτων (Kelių transporto priemonių registras), όσον αφορά τα ελαφρά οχήματα, τα επαγγελματικά οχήματα και άλλα οχήματα που έχουν ταξινομηθεί στη Λιθουανία·
• το μητρώο κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων (Ūkininkų ūkių registras), το μητρώο γεωργικών και αγροτικών επιχειρήσεων (Žemės ūkio ir kaimo verslo registras), το μητρώο ελκυστήρων, αυτοκινούμενων και γεωργικών μηχανημάτων και ρυμουλκουμένων (Traktorių, savaeigių ir žemės ūkio mašinų ir jų priekabų registras) και το μητρώο ζωικού κεφαλαίου (Ūkinių gyvūnų registras), όσον αφορά τις κτηνοτροφικές και γεωργικές εκμεταλλεύσεις, τα γεωργικά μηχανήματα και το ζωικό κεφάλαιο που είναι καταχωρισμένα στη Λιθουανία·
• το μητρώο πολιτικής αεροπορίας (Civilinių orlaivių registras), όσον αφορά τα πολιτικά αεροσκάφη που είναι νηολογημένα στη Λιθουανία·
• το μητρώο τροχαίου σιδηροδρομικού υλικού (Geležinkelių riedmenų registras), όσον αφορά το τροχαίο σιδηροδρομικό υλικό που είναι καταχωρισμένο στη Λιθουανία·
• το μητρώο ποντοπόρων πλοίων (Jūrų laivų registras) και το μητρώο πλοίων εσωτερικής ναυσιπλοΐας (Vidaus vandenų laivų registras), όσον αφορά τα ποντοπόρα πλοία και τα πλοία εσωτερικής ναυσιπλοΐας που είναι νηολογημένα στη Λιθουανία·
• το μητρώο πυροβόλων όπλων (Ginklų registras), όσον αφορά τα πυροβόλα όπλα που είναι καταχωρισμένα στη Λιθουανία·
• το μητρώο διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας (Patentų registras), το μητρώο εμπορικών σημάτων (Prekių ženklų registras) και το μητρώο σχεδίων και υποδειγμάτων (Dizaino registras), για διπλώματα ευρεσιτεχνίας, εμπορικά σήματα και σχέδια και υποδείγματα που έχουν καταχωριστεί στη Λιθουανία.

Ο δικαστικός επιμελητής έχει επίσης το δικαίωμα να λαμβάνει πληροφορίες από το πληροφοριακό σύστημα για τα μέλη νομικών προσώπων (Juridinių asmenų dalyvių informacinė sistema) σχετικά με μέλη εταιρειών περιορισμένης ευθύνης, μικρών προσωπικών εταιρειών, δημόσιων φορέων, γεωργικών εταιρειών, συνεταιριστικών εταιρειών (συνεταιρισμών), ομόρρυθμων εταιρειών, ετερόρρυθμων εταιρειών και μη κυβερνητικών φιλανθρωπικών και υποστηρικτικών ιδρυμάτων.

5. Πληροφορίες σχετικά με τις βάσεις δεδομένων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τον εντοπισμό από τον πιστωτή των υλικών περιουσιακών στοιχείων ή των απαιτήσεων του οφειλέτη

Πληροφορίες σχετικά με τα περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη συλλέγονται από τον δικαστικό επιμελητή, ο οποίος έχει το δικαίωμα να λαμβάνει πληροφορίες από πληροφοριακά συστήματα, μητρώα και φυσικά και νομικά πρόσωπα σχετικά με τα περιουσιακά στοιχεία, το εισόδημα του οφειλέτη κ.λπ.

Ο δανειστής έχει το δικαίωμα να συμβουλεύεται ολόκληρο τον φάκελο της εκτέλεσης (συμπεριλαμβανομένων των στοιχείων για τα περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη).

6. Πληροφορίες σχετικά με τους διαδικτυακούς δικαστικούς πλειστηριασμούς

Σύμφωνα με τον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (Civilinio proceso kodeksas), οι δικαστικοί πλειστηριασμοί περιουσιακών στοιχείων οφειλετών πραγματοποιούνται διαδικτυακά σε ειδικό ιστότοπο. Οι δικαστικοί πλειστηριασμοί οργανώνονται και όλες οι αποφάσεις που αφορούν τη διενέργειά τους λαμβάνονται από δικαστικό επιμελητή. Το δικαστήριο εμπλέκεται στη διαδικασία μόνον εάν υπάρχει ένσταση κατά των πράξεων του δικαστικού επιμελητή η οποία απορρίπτεται από τον δικαστικό επιμελητή.

Οι δικαστικοί πλειστηριασμοί αρχίζουν μόλις προκηρυχθούν και λήγουν έπειτα από 30 ημέρες, για την πώληση ακινήτων και λοιπών περιουσιακών στοιχείων που έχουν καταχωριστεί σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται από τον νόμο, καθώς και άλλων κινητών περιουσιακών στοιχείων με μοναδιαία αξία άνω των 30 000 EUR. Για την πώληση όλων των άλλων περιουσιακών στοιχείων, ο πλειστηριασμός λήγει έπειτα από 20 ημέρες.

Τα ακίνητα περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη και λοιπά περιουσιακά στοιχεία που έχουν καταχωριστεί σύμφωνα με την προβλεπόμενη από τον νόμο διαδικασία και έχουν αξία που υπερβαίνει τα 2 000 ευρώ, καθώς και άλλα κινητά περιουσιακά στοιχεία με μοναδιαία αξία που υπερβαίνει τα 30 000 ευρώ πωλούνται σε δικαστικό πλειστηριασμό. Άλλα είδη περιουσιακών στοιχείων μπορούν επίσης να πωληθούν με δικαστικό πλειστηριασμό, με εξαίρεση τους τίτλους που είναι εισηγμένοι στο χρηματιστήριο.

Οι Λιθουανοί πολίτες και οι αλλοδαποί υπήκοοι στους οποίους έχουν εκδοθεί έγγραφα ταυτότητας σύμφωνα με το λιθουανικό δίκαιο μπορούν να συμμετέχουν σε δικαστικό πλειστηριασμό (η συμμετοχή στον πλειστηριασμό απαιτεί επιβεβαίωση ταυτότητας μέσω ηλεκτρονικής υπογραφής ή κινητής ηλεκτρονικής υπογραφής ή μέσω διαδικτυακής τραπεζικής).

Οι δικαστικοί πλειστηριασμοί διεξάγονται σε ειδικό ιστότοπο τον οποίο διαχειρίζεται η κρατική επιχείρηση Registrų Centras, η οποία είναι διαχειρίστρια του συστήματος πληροφοριών δικαστικών επιμελητών.

Τα πρόσωπα που επιθυμούν να συμμετάσχουν σε δικαστικό πλειστηριασμό δεν χρειάζεται να συμπληρώσουν ή να υποβάλουν αιτήσεις ή έγγραφα. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να εγγραφούν ηλεκτρονικά σε δικαστικό πλειστηριασμό μέσω του ιστοτόπου στον οποίο διεξάγεται ο πλειστηριασμός, επιβεβαιώνοντας την ταυτότητά τους με ένα από τα προαναφερθέντα μέσα, επιλέγοντας τον συγκεκριμένο πλειστηριασμό στον οποίο επιθυμούν να συμμετάσχουν και καταβάλλοντας την εγγύηση συμμετοχής μέσω ηλεκτρονικού τραπεζικού συστήματος. Κατά την εγγραφή σε δικαστικό πλειστηριασμό, τα πρόσωπα πρέπει να επιβεβαιώνουν ηλεκτρονικά ότι γνωρίζουν τη διαδικασία του δικαστικού πλειστηριασμού, τη διαδικασία υποβολής ένστασης κατά των πράξεων του δικαστικού επιμελητή και τις πιθανές συνέπειες της πώλησης περιουσιακού στοιχείου σε δικαστικό πλειστηριασμό. Τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που παρέχει προσφέρων σε δικαστικό πλειστηριασμό δεν μπορούν να κοινοποιηθούν στον δικαστικό επιμελητή, στους λοιπούς συμμετέχοντες στον πλειστηριασμό ή σε τρίτους, εκτός από τις περιπτώσεις που προβλέπονται στον νόμο.

Τα πρόσωπα μπορούν να συμμετέχουν σε δικαστικό πλειστηριασμό αυτοπροσώπως ή μέσω αντιπροσώπου. Όταν η συμμετοχή σε δικαστικό πλειστηριασμό πραγματοποιείται μέσω αντιπροσώπου, όλες οι πράξεις που αφορούν τη συμμετοχή στον πλειστηριασμό εκτελούνται από τον αντιπρόσωπο, αλλά πρέπει να γίνεται μνεία του προσώπου που εκπροσωπείται.

Οι δικαστικοί πλειστηριασμοί διενεργούνται διαδικτυακά. Οι προσφορές μπορούν να αυξηθούν χειροκίνητα, με την υποβολή προσφοράς, ή αυτόματα, με την εισαγωγή της αρχικής προσφοράς, της μέγιστης προσφοράς και της αύξησης της προσφοράς. Εάν έχει παραληφθεί τουλάχιστον μία προσφορά έως τη λήξη του δικαστικού πλειστηριασμού, η προθεσμία λήξης του πλειστηριασμού παρατείνεται κατά 5 επιπλέον λεπτά, ώστε να δοθεί η δυνατότητα στους συμμετέχοντες να υποβάλουν προσφορά. Για κάθε νέα προσφορά που λαμβάνεται κατά τη διάρκεια της παραταθείσας προθεσμίας, ο πλειστηριασμός παρατείνεται κατά 5 επιπλέον λεπτά. Ο πλειστηριασμός λήγει όταν δεν παραληφθούν νέες προσφορές εντός της πρόσθετης προθεσμίας των 5 λεπτών.

Οι πληροφορίες σχετικά με το περιουσιακό στοιχείο που πωλείται σε δικαστικό πλειστηριασμό και την τιμή πρώτης προσφοράς είναι δημόσιες, αλλά είναι δυνατή η συμμετοχή στον πλειστηριασμό και η υποβολή προσφοράς μόνο κατόπιν εγγραφής σύμφωνα με την προβλεπόμενη διαδικασία.

Στο τέλος του πλειστηριασμού, παρέχονται στον δικαστικό επιμελητή που τον διοργάνωσε τα στοιχεία του υπερθεματιστή και η τιμή κατακύρωσης του περιουσιακού στοιχείου. Η εγγύηση συμμετοχής που καταβλήθηκε από τον υπερθεματιστή μεταβιβάζεται επίσης στον δικαστικό επιμελητή.