1 Czy można wszcząć postępowanie za pośrednictwem internetu?
Istnieje możliwość wszczęcia i prowadzenia za pośrednictwem systemu teleinformatycznego dostępnego przez Internet:
-
Elektronicznego postępowania upominawczego (EPU)
-
Postępowania upadłościowe, restrukturyzacyjne oraz w przedmiocie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej w systemie Krajowy Rejestr Zadłużonych (KRZ)
Ad 1
W elektronicznym postępowaniu upominawczym (EPU) powód komunikuje się z sądem wyłącznie poprzez system teleinformatyczny (dostępny pod adresem www.e-sad.gov.pl). Do pozwu nie dołącza się dowodów, natomiast trzeba je wskazać oraz krótko uzasadnić swoje żądanie. Sąd wydaje elektroniczny nakaz zapłaty, jeśli roszczenie nie budzi wątpliwości.
Ad 2
Od 1 grudnia 2021 r. postępowania w przedmiocie ogłoszenia upadłości, otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego oraz orzeczenia zakazu prowadzenia działalności gospodarczej prowadzone są za pośrednictwem systemu teleinformatycznego Krajowy Rejestr Zadłużonych (KRZ), dostępnego pod adresem: www.krz.ms.gov.pl
2 Jeżeli tak, jakiego rodzaju spraw dotyczy ta możliwość? Czy niektóre sprawy można wszcząć wyłącznie przez internet?
Ad 1
Elektroniczne postępowanie upominawcze (EPU) jest odrębnym postępowaniem cywilnym umożliwiającym dochodzenie tylko roszczeń pieniężnych (o zapłatę). Sprawę w EPU można wszcząć tylko przez Internet. W elektronicznym postępowaniu upominawczym mogą być dochodzone roszczenia, które stały się wymagalne w okresie trzech lat przed dniem wniesienia pozwu. Ponadto nakaz zapłaty nie może być wydany, jeżeli doręczenie pozwanemu nakazu miałoby nastąpić poza granicami kraju.
Ad 2
W systemie KRZ składa się wnioski o wszczęcie postępowań w przedmiocie ogłoszenia upadłości, restrukturyzacji oraz zakazu prowadzenia działalności. Wnioski inicjujące muszą być rejestrowane wyłącznie w systemie. Niektórzy uczestnicy mogą składać wnioski w formie papierowej, ale są one wprowadzane do systemu KRZ.
3 Czy wszczęcie postępowania jest możliwe przez cały czas (24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu) czy tylko w określonych godzinach? W tym drugim przypadku, w jakich godzinach?
Ad 1
System teleinformatyczny obsługujący EPU jest dostępny 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu, więc pozew w EPU można wnieść do e-sądu w każdym czasie.
Ad 2
System teleinformatyczny Krajowy Rejestr Zadłużonych jest dostępny 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu.
4 Czy pozew powinien być sformułowany w określonym formacie?
Ad 1
Pozew składa się poprzez wypełnienie formularza dostępnego na stronie www. Ponadto jest możliwość zaimportowania do systemu pliku xml, który jest konwertowany na pozew.
Ad 2
W systemie teleinformatycznym Krajowy Rejestr Zadłużonych wnioski składa się przy użyciu dostępnych formularzy.
5 W jaki sposób zabezpiecza się dane przesyłane i przechowywane?
Ad 1
Konto użytkownika zabezpieczone jest hasłem, które użytkownik ustanawia samodzielnie podczas rejestracji konta. Hasło powinno zawierać co najmniej 8 znaków.
Ponadto dane zabezpieczone są szeregiem nowoczesnych rozwiązań informatycznych, w tym systemem CAPTCHA (Completely Automated Public Turing test to tell Computers and Humans Apart). CAPTCHA to rodzaj techniki stosowanej jako zabezpieczenie na stronach internetowych, celem której jest dopuszczenie do przesłania danych wypełnionych wyłącznie przez człowieka. W tym przypadku CAPTCHA chroni portal przed zakładaniem kont przez automaty. System weryfikuje to poprzez żądanie wpisania tekstu widocznego na obrazku. Jest on celowo zniekształcony tak, aby nie mógł być odczytany techniką OCR (Optical Character Recognition, zestaw technik lub oprogramowanie służące do rozpoznawania znaków i całych tekstów w pliku graficznym o postaci rastrowej), lecz nadal wystarczająco czytelny dla człowieka. Odczytany z obrazka kod wpisuje się do pola używając małych lub wielkich liter.
Ad 2
Konto w systemie jest zakładane za pomocą Systemu Tożsamość. System Tożsamość jest zintegrowany z Krajowym Węzłem Identyfikacji Elektronicznej. Konto użytkownika zabezpieczone jest hasłem, które użytkownik ustanawia samodzielnie podczas rejestracji konta. Hasło powinno zawierać co najmniej 12 znaków. Dodatkowo możliwe jest uwierzytelnienie dwuskładnikowe.
6 Czy istnieje konieczność zastosowania jakiejś formy podpisu elektronicznego lub rejestracji czasu?
Ad 1
Do podpisywania pozwów i pism procesowych w elektronicznym postępowaniu upominawczym (EPU) służy podpis elektroniczny. Można posługiwać się:
-
darmowym, zwykłym podpisem elektronicznym z portalu EPU, który na zalogowanym koncie użytkownika automatycznie podpisuje dokumenty;
-
płatnym, kwalifikowanym podpisem elektronicznym, uzyskanym od u jednego z certyfikowanych dostawców.
Ad 2
Do podpisywania wniosków i pism procesowych w postępowaniu prowadzonym w systemie teleinformatycznym Krajowy Rejestr Zadłużonych służy podpis elektroniczny. Można posługiwać się:
-
darmowym profilem zaufanym,
-
płatnym, kwalifikowanym podpisem elektronicznym, uzyskanym od jednego z certyfikowanych dostawców.
7 Czy istnieje konieczność uiszczenia opłat sądowych? Jeżeli tak, w jaki sposób można je uiścić i czy różnią się od opłat w tradycyjnym postępowaniu (z pominięciem drogi elektronicznej)?
Ad 1
Opłata sądowa w elektronicznym postępowaniu upominawczym (EPU) wnoszona jest wyłącznie drogą elektroniczną za pośrednictwem dostawcy usług płatności. Wynosi ona ¼ opłaty jaką uiszcza się w tradycyjnym postępowaniu upominawczym.
Ad 2
Opłata sądowa w postępowaniu prowadzonym w systemie teleinformatycznym Krajowy Rejestr Zadłużonych może być wnoszona przy wykorzystaniu zintegrowanego z KRZ systemu e-Płatności.
8 Czy możliwe jest wycofanie pozwu, który został złożony przez internet?
Ad 1
Strona powodowa może ograniczyć powództwo (np. w stosunku do części dochodzonego roszczenia, do odsetek od roszczenia, wobec jednego z pozwanych itp.) lub wycofać pozew. W tym celu należy złożyć pismo o cofnięciu/ograniczeniu powództwa korzystając ze stosownego formularza.
Ad 2
Uczestnik postępowania może cofnąć wniosek lub złożyć wniosek o umorzenie postępowania. Sąd decyduje o rozstrzygnięciu co do wniosku uczestnika.
9 Czy pozwany ma możliwość/jest zobowiązany do udzielenia odpowiedzi przez internet, jeżeli powód wszczyna postępowanie przez internet?
Ad 1
Wniesienie sprzeciwu od nakazu zapłaty w EPU może być dokonane na dwa sposoby:
-
w formie papierowego dokumentu, przesłanego na adres Sądu;
-
w formie elektronicznej za pośrednictwem systemu EPU dostępnego przez stronę www.
Ad 2
Udzielenie odpowiedzi na wniosek musi być rejestrowane w systemie. Niektórzy uczestnicy mogą składać odpowiedzi na wnioski w formie papierowej, ale są one wprowadzane do systemu KRZ.
10 Co się dzieje z punktu widzenia procedury elektronicznej, jeżeli pozwany odpowie na pozew?
Ad 1
W elektronicznym postępowaniu upominawczym (EPU), pozwany nie ma możliwości złożenia odpowiedzi na pozew. Jedyną formą odwołania się od nakazu zapłaty jest złożenie sprzeciwu. W przypadku wniesienia sprzeciwu sąd umarza postępowanie w zakresie, w którym nakaz zapłaty utracił moc.
Ad 2
Uczestnik może uzyskać dostęp do elektronicznych akt postępowania. Złożona przez uczestnika odpowiedź trafia do akt postępowania. Uczestnik może zapoznawać się z aktami, pobierać odpisy oraz wyciągi i otrzymywać elektroniczną korespondencję. Może składać dalsze pisma procesowe, które również będą elementem akt postępowania.
11 Co się dzieje z punktu widzenia procedury elektronicznej, jeżeli pozwany nie odpowie na pozew?
Ad 1
Wydany w elektronicznym postępowaniu upominawczym (EPU), nakaz zapłaty uprawomocni się po dwóch tygodniach od dnia doręczenia go pozwanemu. Prawomocny nakaz zapłaty wydany w EPU i znajdujący się w systemie informatycznym jest tytułem egzekucyjnym. Nakazowi zapłaty wydanemu w EPU sąd nadaje klauzulę wykonalności z urzędu w postaci elektronicznej.
Ad 2
W przypadku bierności uczestnika, wobec którego toczy się postępowanie, można wydać orzeczenie kończące. Korespondencję do uczestnika pozostawia się w elektronicznych aktach ze skutkiem doręczenia. Jest możliwość ustanowienia kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu uczestnika.
12 Czy możliwe jest składanie dokumentów do sądu drogą elektroniczną? Jeżeli tak, w jakich rodzajach postępowania i pod jakimi warunkami jest to możliwe?
Ad 1
W elektronicznym postępowaniu upominawczym (EPU) nie ma możliwości dołączania dokumentów do pism składanych drogą elektroniczną.
Ad 2
Elektroniczne dokumenty są składane bezpośrednio w systemie KRZ. Dokumenty papierowe bez odwzorowania cyfrowego mogą być składane w zbiorach dokumentów. Zbiory dokumentów są prowadzone przez sądy oraz doradców restrukturyzacyjnych. W aktach elektronicznych wprowadza się skan dokumentu papierowego.
13 Czy pisma sądowe, w tym w szczególności orzeczenia, można doręczać za pośrednictwem internetu?
Ad 1
W elektronicznym postępowaniu upominawczym (EPU) pisma sądowe doręcza się powodowi elektronicznie. Powód inicjując postępowanie poprzez wniesienie pozwu za pośrednictwem strony internetowej e-sądu otrzymuje dostęp do konta umożliwiającego odbieranie korespondencji z e-sądu. Doręczeń powodowi dokonuje się za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego EPU (doręczenie elektroniczne). Pozwanemu doręcza się elektronicznie takie pisma tylko wtedy, gdy ten wyrazi zgodę na taki sposób doręczania.
Ponadto, zgodnie z art. 131 1a § 1 k.p.c. w razie niemożności doręczenia za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, sąd doręcza adwokatowi, radcy prawnemu, rzecznikowi patentowemu, prokuratorowi, organowi emerytalnemu określonemu przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych oraz Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej pisma sądowe, w tym orzeczenia sądowe, wyłącznie poprzez umieszczenie ich treści w portalu informacyjnym w sposób umożliwiający uzyskanie przez odbiorcę dokumentu potwierdzającego doręczenie. Nie dotyczy to pism, które podlegają doręczeniu wraz z odpisami pism procesowych stron lub innymi dokumentami niepochodzącymi od sądu, chyba że sąd dysponuje ich kopią utrwaloną w postaci elektronicznej.
Ad 2
Tak. W systemie KRZ można dokonać doręczenia elektronicznego dla uczestnika posiadającego konto. Są również możliwe doręczenia tradycyjne – w formie papierowej, gdy brak jest założonego konta.
14 Czy orzeczenia sądowe mogą być wydawane w drodze elektronicznej?
Ad 1
W elektronicznym postępowaniu upominawczym (EPU) orzeczenia sądowe mają postać elektroniczną. Czynności sądu, referendarza i przewodniczącego utrwalane są wyłącznie w systemie teleinformatycznym, a wytworzone w ich wyniku dane w postaci elektronicznej opatrywane są kwalifikowanym podpisem elektronicznym.
Ad 2
W postępowaniu prowadzonym w systemie teleinformatycznym Krajowy Rejestr Zadłużonych orzeczenia sądowe mają postać elektroniczną. Czynności sądu, referendarza i przewodniczącego utrwalane są wyłącznie w systemie teleinformatycznym, a wytworzone w ich wyniku dane w postaci elektronicznej opatrywane są kwalifikowanym podpisem elektronicznym.
15 Czy można wnieść odwołanie i doręczyć orzeczenie w sprawie odwołania za pośrednictwem internetu?
Ad 1
Tak, w elektronicznym postępowaniu upominawczym (EPU).
Ponadto, można doręczyć orzeczenie w sprawie odwołania za pośrednictwem portalu informacyjnego zgodnie z wymogami wynikającymi z art. 131 1a § 1 k.p.c. wskazanymi w punkcie 13.
Ad 2
Tak. Środki zaskarżenia również są rejestrowane i doręczane w systemie KRZ. Sądy odwoławcze prowadzą postępowania w systemie KRZ.
16 Czy możliwe jest wszczęcie postępowania egzekucyjnego za pośrednictwem internetu?
Ad 1
Jeżeli tytuł wykonawczy obejmuje orzeczenie wydane w elektronicznym postępowaniu upominawczym (EPU), to wniosek o wszczęcie egzekucji może być złożony elektronicznie.
Jest on składany za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego EPU.
Ad 2
Jeżeli tytuł egzekucyjny powstał w systemie KRZ, wówczas klauzula wykonalności jest nadawana w systemie KRZ. Utworzony elektroniczny tytuł wykonawczy jest przekazywany do Repozytorium [Elektronicznych] Tytułów Wykonawczych (RTW).
17 Czy strony lub ich zastępcy procesowi mogą dowiadywać się o przebiegu postępowania on-line? Jeżeli tak, to w jaki sposób można to robić?
Ad 1
W trakcie elektronicznego postępowania upominawczego (EPU) strony mają pełny wgląd do akt postępowania prowadzonego w ich sprawie. Dostęp ten jest realizowany w systemie teleinformatycznym obsługującym to postępowanie. Istnieje też możliwość sporządzenia wydruku przeglądanych dokumentów.
Ponadto, na podstawie art. 9 § 11 k.p.c., możliwe jest przeglądanie akt sprawy oraz udostępnianie stronom i uczestnikom postępowania odpisów, kopii lub wyciągów z akt sprawy również za pośrednictwem portalu informacyjnego.
Ad 2
W sprawach prowadzonych w systemie KRZ strony mają pełny wgląd do akt postępowania. Dostęp ten jest realizowany w systemie teleinformatycznym obsługującym to postępowanie. Istnieje też możliwość sporządzenia wydruku i odpisu przeglądanych dokumentów.