1 Po spełnieniu jakich warunków można uzyskać rozwód?
Pozew o rozwód mogą wnieść oboje małżonkowie albo tylko jedno z nich. W określonych okolicznościach rozwód musi zostać poprzedzony sześciomiesięcznym okresem na przemyślenie decyzji. Dzieje się tak, jeżeli:
- wnoszą o to oboje małżonkowie;
- jedno z małżonków zamieszkuje na stałe ze wspólnym dzieckiem małżonków w wieku poniżej 16. roku życia, które znajduje się pod jego pieczą, lub
- tylko jedno z małżonków występuje o rozwód.
W pewnych wyjątkowych przypadkach nawet małżeństwa, do których odnoszą się powyższe warunki, mają prawo do rozwodu bez wspomnianego okresu na przemyślenie decyzji. Dzieje się tak w przypadku, gdy małżonkowie żyją osobno już od dwóch lat. Jedno z małżonków ma także prawo do rozwodu bez wcześniejszego okresu na przemyślenie decyzji, jeżeli zostanie ustalone, że osoba ta mogła zostać zmuszona do zawarcia związku małżeńskiego, lub jeżeli osoba ta zawarła związek małżeński przed ukończeniem 18. roku życia. Oboje małżonkowie mają prawo do rozwodu bez wcześniejszego okresu na przemyślenie decyzji, jeżeli związek małżeński zawarto, mimo że małżonkowie są bliskimi krewnymi, lub jeżeli związek małżeński zawarto, mimo że jedno z małżonków pozostawało już w związku małżeńskim lub zarejestrowanym związku partnerskim, który nie został rozwiązany. W przypadku bigamii także każde z małżonków z poprzedniego małżeństwa ma prawo do jego rozwiązania w drodze rozwodu bez wcześniejszego okresu na przemyślenie decyzji. To samo dotyczy sytuacji, gdy jedno z partnerów pozostawało w związku małżeńskim w chwili zawarcia związku partnerskiego.
2 Jakie są podstawy orzeczenia rozwodu?
Małżonek ma zawsze prawo uzyskać wyrok rozwodowy i nie musi podawać żadnych szczególnych przyczyn w pozwie o rozwód.
3 Jakie są skutki rozwodu w odniesieniu do:
3.1 osobistych relacji pomiędzy małżonkami (np. nazwisko)?
Rozwód nie powoduje zmiany nazwiska; małżonkowie zachowują nazwisko, którym posługiwali się w trakcie trwania małżeństwa. Małżonek ma jednak prawo powrotu do wcześniej posiadanego nazwiska.
3.2 podziału majątku małżonków?
Po rozwodzie następuje oficjalny podział wspólnego majątku pomiędzy małżonków. Zgodnie z ogólną zasadą majątek dzieli się pomiędzy małżonków na równe części. Przyczyna rozpadu małżeństwa jest w tym kontekście zupełnie nieistotna.
3.3 małoletnich dzieci małżonków?
Po rozwodzie małżonkowie nadal sprawują wspólną pieczę nad dziećmi.
Na wniosek któregokolwiek z małżonków sąd prowadzący postępowanie rozwodowe może wydać orzeczenie w sprawie pieczy nad dziećmi, miejsca ich zamieszkania i kontaktów z nimi.
W postępowaniu rozwodowym sąd może również orzec, nawet gdy nie wniesiono w tej kwestii żadnego wniosku, o przyznaniu jednemu z rodziców wyłącznej pieczy nad dzieckiem, jeżeli uzna, że wspólna piecza wyraźnie nie służy dobru dziecka.
Oboje rodzice mają obowiązek utrzymywania swoich dzieci. To z rodziców, które nie mieszka z dzieckiem na stałe, spełnia obowiązek alimentacyjny, płacąc drugiemu z rodziców alimenty na dziecko.
3.4 obowiązku alimentacyjnego względem współmałżonka?
Po rozwodzie każde z małżonków ma obowiązek samodzielnie zapewnić swoje utrzymanie. Wyjątki dotyczą tylko szczególnych sytuacji, np. gdy jedno z małżonków ma kłopoty z samodzielnym utrzymaniem się po ustaniu długoletniego małżeństwa lub w przypadku wystąpienia innych szczególnych przyczyn.
4 Co w praktyce oznacza termin prawny „separacja sądowa”?
W prawie szwedzkim nie ma przepisów regulujących separację sądową.
5 Jakie są warunki orzeczenia separacji sądowej?
W prawie szwedzkim nie ma przepisów regulujących separację sądową.
6 Jakie są skutki prawne separacji sądowej?
W prawie szwedzkim nie ma przepisów regulujących separację sądową.
7 Co w praktyce oznacza termin „unieważnienie małżeństwa”?
W prawie szwedzkim nie ma przepisów regulujących unieważnienie małżeństwa. Ustanie małżeństwa następuje, gdy jedno z małżonków umiera albo w następstwie wyroku rozwodowego wydanego przez sąd.
8 Jakie są warunki orzeczenia unieważnienia małżeństwa?
W prawie szwedzkim nie ma przepisów regulujących unieważnienie małżeństwa.
9 Jakie są skutki prawne unieważnienia małżeństwa?
W prawie szwedzkim nie ma przepisów regulujących unieważnienie małżeństwa.
10 Czy istnieją jakieś alternatywne sposoby, poza drogą sądową, rozwiązywania problemów związanych z rozwodem?
O rozwiązaniu małżeństwa w drodze rozwodu może zadecydować tylko sąd. Istnieją jednak alternatywne sposoby rozwiązywania problemów, które mogą powstać w związku z rozwodem.
Małżonkowie mogą skorzystać z tzw. „mediacji rodzinnej”, która ma na celu rozwiązywanie konfliktów dotyczących relacji rodzinnych i relacji między partnerami. Jednostki samorządu terytorialnego są odpowiedzialne za zapewnienie, aby wszystkim, którzy się o nią zwrócą, oferowano mediację rodzinną za pośrednictwem samorządu lub odpowiedniego profesjonalnego doradcy.
Małżonkowie mają też prawo do tzw. rozmów o współpracy. Ich celem jest osiągnięcie porozumienia w kwestiach związanych z pieczą nad dziećmi, miejscem zamieszkania dzieci oraz kontaktami z nimi. Rozmowy te prowadzą wykwalifikowani doradcy. Jednostki samorządu terytorialnego są odpowiedzialne za zapewnienie, aby takie rozmowy były dostępne dla wszystkich, którzy się o nie zwrócą.
Jeżeli rodzice chcą dokonać zmian w zakresie pieczy nad wspólnymi dziećmi, miejsca ich zamieszkania lub kontaktów z nimi, mogą w tym celu zawrzeć umowę. Umowę taką musi zatwierdzić ośrodek pomocy społecznej prowadzony przez organy samorządu terytorialnego.
11 Gdzie należy złożyć pozew/wniosek o rozwód/separację sądową/unieważnienie małżeństwa? Jakich formalności należy dopełnić i jakie dokumenty należy załączyć do pozwu/wniosku?
W prawie szwedzkim nie ma przepisów regulujących separację sądową lub unieważnienie małżeństwa.
Sprawy rozwodowe rozpoznaje sąd rejonowy (tingsrätt), w którego okręgu jedno z małżonków ma miejsce zwykłego pobytu. Jeżeli żadne z małżonków nie ma w Szwecji miejsca zwykłego pobytu, sprawę rozpoznaje Sąd Rejonowy w Sztokholmie (Stockholms tingsrätt).
Jeżeli oboje małżonkowie chcą rozwodu, mogą oni wspólnie złożyć wniosek o rozwód. Do wniosku należy dołączyć dokumenty identyfikacyjne do celów rozwodu obojga małżonków. Jeżeli tylko jedno z małżonków chce rozwodu, musi wystąpić z pozwem przeciwko drugiemu małżonkowi. Do pozwu należy dołączyć dokumenty identyfikacyjne do celów rozwodu tego małżonka. O dokumenty identyfikacyjne można wystąpić do szwedzkiego urzędu skarbowego (Skatteverket).
12 Czy mogę uzyskać pomoc prawną na pokrycie kosztów postępowania?
W sprawach dotyczycących rozwodu i związanych z nim kwestii pomoc prawna przysługuje wyłącznie w przypadku, gdy istnieją ku temu szczególne podstawy.
13 Czy istnieje możliwość wniesienia odwołania od orzeczenia rozwodu/separacji sądowej/unieważnienia małżeństwa?
W prawie szwedzkim nie ma przepisów regulujących separację sądową lub unieważnienie małżeństwa.
Orzeczenie rozwodowe można zaskarżyć do sądu apelacyjnego (hovrätt).
14 Co powinienem zrobić, aby państwo członkowskie uznało orzeczenie rozwodu/separacji sądowej/unieważnienia małżeństwa wydane przez sąd innego państwa członkowskiego?
Zgodnie z rozporządzeniem Rady (UE) 2019/1111 z dnia 25 czerwca 2019 r. w sprawie jurysdykcji, uznawania i wykonywania orzeczeń w sprawach małżeńskich i w sprawach dotyczących odpowiedzialności rodzicielskiej oraz w sprawie uprowadzenia dziecka za granicę (rozporządzenie Bruksela II) orzeczenie wydane w jednym państwie członkowskim uznaje się w innych państwach członkowskich bez potrzeby przeprowadzania specjalnego postępowania.
Rozporządzenie pozwala wystąpić o stwierdzenie istnienia przesłanek odmowy uznania lub wykonania orzeczenia bądź braku takich przesłanek.
15 Do którego sądu należy się zwrócić, aby sprzeciwić się uznaniu orzeczenia rozwodu/separacji sądowej/unieważnienia małżeństwa wydanego przez sąd innego państwa członkowskiego? Jaka procedura ma zastosowanie w takich sytuacjach?
Wniosek o nieuznanie lub niewykonanie orzeczenia zagranicznego składa się do sądu rejonowego. Wniosek o stwierdzenie braku przesłanek odmowy uznania orzeczenia zagranicznego składa się do sądu rejonowego.
Jeżeli rozporządzenie Bruksela II nie stanowi inaczej, postępowanie sądowe reguluje ustawa o sprawach sądowych (1996:242, lagen om domstolsärenden).
16 Jakie przepisy prawa odnoszące się do rozwodu stosuje sąd w postępowaniu rozwodowym pomiędzy małżonkami, którzy nie mieszkają w danym państwie członkowskim, lub którzy są obywatelami różnych państw?
Sąd szwedzki rozpatrujący pozew o rozwód co do zasady rozpatruje go zgodnie ze szwedzkim prawem.
W niektórych przypadkach bierze się jednak również pod uwagę przepisy prawa innego państwa. Taka sytuacja ma miejsce:
- jeżeli oboje małżonkowie są cudzoziemcami i żadne z nich nie ma miejsca zamieszkania w Szwecji od co najmniej roku – nie można wówczas wydać wyroku rozwodowego wbrew woli jednego z małżonków, jeżeli nie zachodzą przesłanki rozwodu zgodnie z prawem państwa, którego obywatelstwo posiada co najmniej jedno z małżonków;
- jeżeli oboje małżonkowie są cudzoziemcami i jedno z nich twierdzi, że nie zachodzą przesłanki ustania małżeństwa zgodnie z prawem państwa, którego jest obywatelem – nie można wówczas wydać wyroku rozwodowego, jeżeli ze względu na dobro małżonka lub dobro wspólnego dziecka małżonków istnieją przeciwko temu poważne argumenty.
Ta strona jest częścią portalu Twoja Europa.
Państwa opinia na temat przydatności przedstawionych informacji jest dla nas ważna.