Sorsi tal-liġi
- Leġiżlazzjoni
- Dritt konswetudinarju
- Regoli ġeneralment aċċettati tad-dritt internazzjonali
- Id-dritt tal-Unjoni Ewropea
- Konvenzjonijiet internazzjonali
- Ġurisprudenza
Tipi ta’ strumenti legali – deskrizzjoni
Il-Kostituzzjoni (Sýntagma) (il-liġi fundamentali li fuqha hija bbażata l-leġiżlazzjoni kollha)
Id-dritt formali (typikós nómos) (strument statutorju adottat mill-Parlament u mill-President tar-Repubblika)
Strumenti leġiżlattivi (práxeis nomothetikoú periechoménou) (strumenti statutorji adottati mill-President tar-Repubblika, wara proposta mill-Kunsill tal-Ministri, għar-riżoluzzjoni leġiżlattiva ta’ każijiet eċċezzjonali ta’ bżonn urġenti u imprevedibbli)
Digriet regolatorju presidenzjali(kanonistikó proedrikó diátagma) (jistabbilixxi r-regoli legali u jinħareġ mill-President tar-Repubblika wara awtorizzazzjoni leġiżlattiva speċjali jew ġenerali)
Atti amministrattivi regolatorji (kanonistikés práxeis tis dioíkisis) (maħruġin minn korpi amministrattivi; regoli legali impersonali bis-saħħa tal-liġi formali)
Trattati li jistabbilixxu l-UE (fuq il-bażi tat-Trattati, l-istituzzjonijiet tal-UE jistgħu jadottaw atti leġiżlattivi li mbagħad jiġu implimentati mill-Istati Membri)
Regolamenti (atti leġiżlattivi vinkolanti, b’implimentazzjoni immedjata u obbligatorja fil-pajjiżi kollha tal-UE).
Direttivi (atti leġiżlattivi li jistabbilixxu objettiv li għandu jinkiseb mill-pajjiżi kollha tal-UE. Madankollu, kull pajjiż huwa meħtieġ jadotta l-liġijiet tiegħu stess biex jilħaq dawn l-objettivi u jittrasponi d-Direttiva fil-liġi nazzjonali).
Konvenzjonijiet internazzjonali (ftehimiet bejn żewġ partijiet jew aktar soġġetti għal ordinament ġuridiku differenti fuq suġġett speċifiku ta’ kooperazzjoni)
Status tal-konswetudni u l-ġurisprudenza
Id-dritt konswetudinarju jinħoloq minn prattika rikorrenti b’mod kostanti minn sens ta’ obbligu legali (opinio juris) fi kwistjonijiet relatati ma’ oqsma fi ħdan il-kamp ta’ applikazzjoni tal-Kostituzzjoni sostantiva. Id-dritt konswetudinarju huwa sors tal-liġi mhux miktub
Il-ġurisprudenza hija l-korp ta’ deċiżjonijiet meħudin minn qorti, li fih tinterpreta u tapplika l-liġijiet permezz ta’ deċiżjoni legali. Il-ġurisprudenza tista’ titqies bħala sors indirett tal-liġi.
Miżuri meħudin mill-awtoritajiet lokali
L-amministrazzjoni ta’ kwistjonijiet lokali hija r-responsabbiltà tal-ewwel u tat-tieni livell tal-gvern lokali. Hemm preżunzjoni ta’ kompetenza favur l-awtoritajiet lokali u reġjonali tal-awtoritajiet lokali u reġjonali għall-amministrazzjoni ta’ kwistjonijiet lokali. L-awtoritajiet lokali u reġjonali għandhom awtonomija amministrattiva u finanzjarja. L-Istat jieħu l-miżuri leġiżlattivi, regolatorji u baġitarji neċessarji sabiex jiżgura l-awtonomija finanzjarja u r-riżorsi meħtieġa għall-awtoritajiet lokali u reġjonali sabiex iwettqu l-missjoni tagħhom u jeżerċitaw ir-responsabbiltajiet tagħhom, filwaqt li jissalvagwardja t-trasparenza fil-ġestjoni ta’ dawk ir-riżorsi. Liġi tistabbilixxi l-ħlas u l-allokazzjoni lill-awtoritajiet lokali u reġjonali tat-taxxi u tal-imposti stabbiliti favurihom u miġburin mill-Istat.
Sorsi internazzjonali tad-dritt u d-dritt tal-Unjoni Ewropea
Trattati li jistabbilixxu l-UE (fuq il-bażi tat-Trattati, l-istituzzjonijiet tal-UE jistgħu jadottaw atti leġiżlattivi li mbagħad jiġu implimentati mill-Istati Membri)
Regolamenti (atti leġiżlattivi vinkolanti, b’implimentazzjoni immedjata u obbligatorja fil-pajjiżi kollha tal-UE).
Direttivi (atti leġiżlattivi li jistabbilixxu objettiv li għandu jinkiseb mill-pajjiżi kollha tal-UE. Madankollu, kull pajjiż huwa meħtieġ jadotta l-liġijiet tiegħu stess biex jilħaq dawn l-objettivi u jittrasponi d-Direttiva fil-liġi nazzjonali).
Konvenzjonijiet internazzjonali (ftehimiet bejn żewġ partijiet jew aktar soġġetti għal ordinament ġuridiku differenti fuq suġġett speċifiku ta’ kooperazzjoni).
L-aktar atti/leġiżlazzjoni importanti
Il-liġi ċivili
Il-Kodiċi Ċivili (Astikós Kódikas)
Il-Kodiċi tal-Proċedura Ċivili (Kódikas Politikís Dikonomías)
Il-liġi kummerċjali
Il-liġi 4738/2020 «Is-saldu tad-dejn u l-għoti tat-tieni opportunità f’każ ta’ falliment, insolvenza, eċċ.», li ħassret il-Kodiċi dwar il-Falliment
Il-Liġi 2121/1993: Id-drittijiet tal-awtur, id-drittijiet relatati, eċċ.
Liġijiet li jirregolaw il-forma u l-operat tal-kumpaniji
Il-liġi amministrattiva
Il-Kostituzzjoni
Il-Kodiċi tal-Proċedura Amministrattiva (Kódikas Dioikitikís Diadikasías)
Il-Kodiċi tal-Proċedura tal-Qorti Amministrattiva (Kódikas Dioikitikís Dikonomías)
Il-liġi kriminali
Il-Kodiċi Kriminali (Poinikós Kódikas)
Il-Kodiċi tal-Proċedura Kriminali (Kódikas Poinikís Dikonomías)
Ġerarkija tal-istrumenti legali
Il-ġerarkija tal-istrumenti legali hija kif ġej: il-Kostituzzjoni, id-dritt tal-Unjoni Ewropea, il-ftehimiet, il-liġijiet u d-digrieti internazzjonali, ir-regolamenti maħruġin mill-Gvern u r-regolamenti maħruġin mill-ministri. Minbarra l-atti legali applikabbli b’mod ġenerali, atti legali individwali jinħarġu wkoll fuq il-bażi ta’ liġijiet speċifiċi, u jiġu taħt il-liġijiet u r-regolamenti fil-ġerarkija normattiva. L-istrumenti legali fuq kull livell iridu jkunu konformi ma’ dawk f’livell ogħla.
Proċess leġiżlattiv
Inizjattiva leġiżlattiva
L-abbozz ta’ liġi mfassal mill-kumitat tal-abbozzar leġiżlattiv speċjali jintbagħat lill-Kumitat tal-Abbozzar Leġiżlattiv Ċentrali tas-Segretarjat Ġenerali tal-Gvern sabiex jiġi eżaminat b’mod partikolari minn perspettiva sistematika tal-abbozzar legali, filwaqt li tingħata attenzjoni lil punti oħrajn (il-legalità kostituzzjonali, il-kompatibbiltà mad-dritt internazzjonali).
Adozzjoni tal-liġi
L-abbozz ta’ liġi jiġi sottomess lill-Parlament, flimkien ma’ memorandum ta’ spjegazzjoni li jistabbilixxi r-raġunament u l-objettivi tad-dispożizzjonijiet proposti. Meta d-dispożizzjonijiet rilevanti jwasslu għal nefqa mill-baġit tal-Istat, irid jitħejja rapport speċjali dwar in-nefqa u l-Uffiċċju Kontabilistiku Ġenerali tal-Istat (Genikó Logistírio tou Krátous) jeħtieġlu jfassal rapport relatat dwar in-nefqa. Abbozz ta’ leġiżlazzjoni jrid ikun akkumpanjat ukoll minn rapport ta’ valutazzjoni tal-impatt u minn rapport dwar il-konsultazzjoni pubblika li ppreċeda s-sottomissjoni tal-abbozz ta’ leġiżlazzjoni, ħlief f’ċirkustanzi eċċezzjonali.
Il-President tal-Parlament jirreferi l-abbozz ta’ liġi għal dibattitu fis-Sessjoni Plenarja, fid-diviżjonijiet ta’ waqfien tal-Parlament, jew fil-kumitati parlamentari permanenti. Id-digrieti pprovduti għall-infurzar tal-liġijiet jinħarġu mill-President tar-Repubblika wara proposta mill-ministri kompetenti. Fuq il-bażi ta’ dispożizzjonijiet legali speċjali, il-korpi amministrattivi huma awtorizzati joħorġu atti regolatorji fuq kwistjonijiet aktar speċifiċi jew fuq kwistjonijiet ta’ interess lokali jew ta’ natura teknika/dettaljata.
Wara li l-ministri kompetenti kollha jkunu ffirmaw liġi, il-President tar-Repubblika joħroġ u jippubblika l-liġi fi żmien xahar mill-adozzjoni tagħha mill-Parlament.
L-inizjattiva sabiex tiġi emendata l-liġi tittieħed mill-ministru kompetenti. Liġi tkun valida sakemm ma titneħħiex permezz ta’ liġi ġdida.
Promulgazzjoni, pubblikazzjoni u dħul fis-seħħ
Il-liġi tispeċifika meta tkun se tidħol fis-seħħ. Inkella, f’konformità mal-Artikolu 103 tal-Liġi Introduttorja għall-Kodiċi Ċivili, il-liġi tidħol fis-seħħ 10 ijiem wara li tiġi ppubblikata fil-Gazzetta tal-Gvern.
Fil-prinċipju, il-validità ta’ liġi li tirratifika konvenzjoni tibda minn meta tiġi ppubblikata fil-Gazzetta tal-Gvern, u l-konvenzjoni jkollha effett legali mid-data speċifikata fil-konvenzjoni.
Il-liġijiet kollha adottati mit-22 ta’ Ottubru 1993 jistgħu jinstabu fuq is-sit web tal-Parlament Elleniku. Barra minn hekk, fuq is-sit web tal-Uffiċċju Nazzjonali tal-Istampar, int tista’ tuża l-funzjoni ta’ «Tiftix» sabiex issib il-listi annwali ta’ liġijiet u ta’ digrieti presidenzjali adottati sa mill-1890, is-suġġett tagħhom u d-dettalji tal-Gazzetta tal-Gvern li fiha ġew ippubblikati.
Mezzi ta' riżoluzzjoni ta’ kunflitti bejn sorsi legali differenti
Skont l-Artikolu 28 tal-Kostituzzjoni, mill-mument tar-ratifika bil-liġi, il-konvenzjonijiet internazzjonali jifformaw parti integrali mil-liġi domestika tal-Greċja u jieħdu preċedenza fuq kwalunkwe dispożizzjoni legali oħra, dment li jikkostitwixxu liġi sussegwenti, bl-eċċezzjoni tad-dispożizzjonijiet tal-Kostituzzjoni.
Ir-regolamenti tal-Unjoni Ewropea huma vinkolanti u huma applikabbli universalment u direttament fl-Istati Membri kollha.
Id-direttivi jiġu trasposti permezz ta’ liġijiet, digrieti presidenzjali jew deċiżjonijiet ministerjali.
Bażijiet tad-data legali (b’links xierqa)
Il-bażi tad-data tista’ tiġi aċċessata mingħajr ħlas?
L-Uffiċċju Nazzjonali tal-Istampar iżomm u jmantni bażi tad-data legali kompluta.
L-aċċess huwa mingħajr ħlas (l-Artikolu 7 tal-Liġi 3861/2010, il-Gazzetta tal-Gvern, Serje I, Nru 112 tat-13 ta’ Lulju 2010).
Intracom u Hol iżommu u jmantnu bażi tad-data legali kompluta, «ΝΟΜΟS».
L-aċċess huwa soġġett għal tariffa.
Is-sit web tal-Kunsill Legali tal-Istat (Nomikó Symvoúlio tou Krátous)
L-aċċess huwa mingħajr ħlas.
B’liema lingwi hija disponibbli?
Il-kontenut huwa disponibbli bil-Grieg biss.
X’inhuma l-kriterji ta’ tfittxija disponibbli?
L-Uffiċċju Nazzjonali tal-Istampar:
- Serje
- Sena tal-pubblikazzjoni
- Numru tal-ħarġa
Il-bażi tad-data legali ta’ NOMOS.
- Il-leġiżlazzjoni Griega bbażata fuq in-NUMRU u s-SENA (jew il-leġiżlazzjoni kollha għas-sena)
- Il-leġiżlazzjoni Griega bbażata fuq is-serje u n-numru tal-ħarġa tal-Gazzetta tal-Gvern
- Il-LISTA TA’ KODIĊIJIET, il-Kostituzzjoni u leġiżlazzjoni istituzzjonali oħra
- Tiftix bl-użu ta’ KLIEM fil-MAGNA TAT-TIFTIX
Il-Kunsill Legali tal-Istat:
- Numru tal-Appell jew tal-Opinjoni
- Dispożizzjoni kkonċernata
- Applikant
- Data jew sena
- Kliem ewlieni