1 Είναι δυνατή η κίνηση δικαστικής διαδικασίας μέσω του διαδικτύου;
Γενικά ναι, σε όλη την επικράτεια.
Στη μεγάλη πλειονότητα των περιοχών, είναι υποχρεωτική για τους δικηγόρους και λοιπούς επαγγελματίες του νομικού κλάδου που εκπροσωπούν τους διαδίκους και για τα νομικά πρόσωπα, αν και σε ορισμένες περιοχές η εφαρμογή του συστήματος δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί.
Για τα φυσικά πρόσωπα είναι προαιρετική από την 1.1.2017, αν και ορισμένες περιοχές βρίσκονται σε στάδιο ανάπτυξης του συστήματος.
Στο Υπουργείο Δικαιοσύνης υπάρχει γενική ηλεκτρονική θυρίδα πρόσβασης στη Δικαιοσύνη («PUNTO DE ACCESO GENERAL DE LA ADMINISTRACIÓN DE JUSTICIA»), όπου τηρείται κατάλογος των ηλεκτρονικών υπηρεσιών Δικαστηρίου που παρέχει πρόσβαση στις υπηρεσίες, στις δικαστικές διαδικασίες και σε πληροφορίες σχετικά με το δικαστικό σώμα, το Aνώτατο Δικαστικό Συμβούλιο, τη Γενική Εισαγγελία του Κράτους και τους δημόσιους φορείς που συνδέονται με αυτήν ή υπάγονται σε αυτήν, καθώς και στις υπηρεσίες του Δημοσίου που είναι αρμόδιες στον τομέα της δικαιοσύνης και σε άλλες δημόσιες υπηρεσίες ή επαγγελματικές ενώσεις που εκπροσωπούν τα συμφέροντα των επαγγελματιών του νομικού κλάδου.
Κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο μπορεί να υποβάλλει έγγραφα ηλεκτρονικά, εφόσον διαθέτει ηλεκτρονικό δελτίο ταυτότητας ή ψηφιακό πιστοποιητικό.
Επίσης, στην ηλεκτρονική υπηρεσία Δικαστηρίου («SEDE JUDICIAL ELECTRÓNICA») μπορούν να εκτελούνται διατυπώσεις με ηλεκτρονικά προσβάσιμο μητρώο το οποίο περιέχει πληροφορίες, σχετικά στοιχεία και διευθύνσεις· επίσης, από την ηλεκτρονική υπηρεσία Δικαστηρίου είναι δυνατό να παρασχεθεί στον δικηγόρο γενική εξουσία εκπροσώπησης για δικαστικές διαφορές και άλλες πρακτικές υπηρεσίες.
Απαιτείται η χρήση κατατεθείσας ηλεκτρονικής υπογραφής που διασφαλίζει τη γνησιότητα του περιεχομένου των σχετικών δικογράφων και αποτελεί απόδειξη της αποστολής και της παραλαβής τους.
Για τις διαδικασίες που κινούνται από τις 20.3.2024:
- για όλα τα είδη διαδικασιών, καθιερώνεται η ψηφιακή πρόσβαση, η κατάθεση αιτήσεων και συνημμένων εγγράφων και η επίδοση διαδικαστικών αποφάσεων με ηλεκτρονικά μέσα για όσους επαγγελματίες και φυσικά πρόσωπα το επιθυμούν,
- καθιερώνεται ηλεκτρονικός φάκελος δικογραφίας και εικονική πρόσβαση των διαδίκων στον ηλεκτρονικό φάκελο,
- οι διαδικαστικές πράξεις διενεργούνται κατά προτίμηση μέσω τηλεματικών συστημάτων με μέσο ψηφιακής ταυτοποίησης σε ασφαλές περιβάλλον ή μέσω τηλεδιάσκεψης με δικαστικό επιμελητή, εκτός εάν ο δικαστής αποφασίσει να εγκρίνει παρέκκλιση από αυτά βάσει του τόπου κατοικίας του διαδίκου και λόγω των διαδικαστικών περιστάσεων συγκεκριμένης υπόθεσης.
- θα ισχύει κανονιστική ρύθμιση σχετικά με τις ασφαλείς ηλεκτρονικές θυρίδες και τα ασφαλή περιβάλλοντα.
2 Αν ναι, για τι είδους υποθέσεις είναι αυτό δυνατό; Υπάρχουν διαδικασίες που μπορεί να κινηθούν μόνο μέσω του διαδικτύου;
Είδος διαδικασιών:
Είναι δυνατό για όλες τις διαδικασίες εσωτερικού δικαίου που αφορούν αστικές υποθέσεις και υποθέσεις εμπορικού δικαίου και κοινωνικής ασφάλισης, αν και βρίσκεται ακόμη υπό υλοποίηση σε ορισμένες περιοχές. Παρόλο που ενίοτε παρουσιάζονται σφάλματα λειτουργίας λόγω δυσλειτουργιών κατά την εφαρμογή, υπάρχει συνεχής διαδικασία γενικής καθιέρωσης και βελτίωσης.
Το έγγραφο κίνησης της διαδικασίας ευρωπαϊκής διαταγής πληρωμής και της διαδικασίας μικροδιαφορών μπορεί επίσης να υποβληθεί μέσω διαδικτύου αν και, σε ορισμένες περιοχές, τα συστήματα βρίσκονται σε στάδιο επικαιροποίησης.
Η πρόσβαση των ιδιωτών βρίσκεται υπό υλοποίηση και σε ορισμένες περιοχές είναι δυνατό να υπόκειται προσωρινά σε περιορισμούς.
Μόνο μέσω διαδικτύου:
Για τους δικηγόρους και λοιπούς επαγγελματίες του νομικού κλάδου που εκπροσωπούν τους διαδίκους και για τα νομικά πρόσωπα, η κίνηση όλων των διαδικασιών μέσω του διαδικτύου είναι υποχρεωτική και γενικά εφαρμόζεται σταδιακά σε ολόκληρη την εθνική επικράτεια.
3 H δυνατότητα αυτή παρέχεται ανά πάσα στιγμή (π.χ. 24 ώρες το 24ωρο, 7 ημέρες την εβδομάδα) ή μόνο συγκεκριμένες ώρες; Αν ναι ποιες είναι αυτές οι συγκεκριμένες ώρες;
Κατά κανόνα, η δυνατότητα υποβολής κάθε είδους δικογράφων παρέχεται 24 ώρες το 24ωρο, 7 ημέρες την εβδομάδα. Ωστόσο, αν η κατάθεση γίνει μη εργάσιμη ημέρα, παράγονται αποτελέσματα μόνο από την επόμενη εργάσιμη ημέρα.
Επιπλέον, το σύστημα ενίοτε παραμένει εκτός λειτουργίας τις μη εργάσιμες ημέρες, λόγω τεχνικών προβλημάτων ή για λόγους συντήρησης, ιδίως τον μήνα Αύγουστο.
4 Πρέπει οι λεπτομέρειες της αγωγής να παρέχονται βάσει ειδικού μορφότυπου;
Συνιστώνται οι ακόλουθοι μορφότυποι: .pdf, .rtf, jpeg, .jpg, .tiff, .odt, .zip.
Τα συμπιεσμένα αρχεία .zip μπορούν να περιέχουν μόνο έγγραφα .pdf, .rtf, .jpeg, .jpg, .tiff, .odt.
Σε καμία περίπτωση δεν είναι δυνατή η αποστολή μέσω LexΝΕΤ αρχείων ήχου, βίντεο ή συμπιεσμένων αρχείων .zip που περιέχουν αρχεία σε μορφότυπους διαφορετικούς από αυτούς που αναφέρονται ανωτέρω.
Αν το έγγραφο είναι πολύ μεγάλο και μπλοκάρει το σύστημα, πρέπει να υποβληθεί σε έντυπη μορφή, αλλά δεν είναι ορθή πρακτική η συγκέντρωση διαφορετικών εγγράφων σε ένα ψηφιακό αρχείο.
5 Με ποιον τρόπο διασφαλίζονται η διαβίβαση και αποθήκευση των δεδομένων;
Οι αρμόδιες δημόσιες υπηρεσίες πρέπει να διαθέτουν τα κατάλληλα ηλεκτρονικά μέσα για τη διασφάλιση της διαβίβασης και της αποθήκευσης χρησιμοποιείται ένα σύστημα προηγούμενης πιστοποίησης της ψηφιακής υπογραφής των επαγγελματιών του νομικού κλάδου που εκπροσωπούν τους διαδίκους και των φυσικών προσώπων, καθώς και κρυπτογραφικές κάρτες και ψηφιακά πιστοποιητικά πρόσβασης των εντεταλμένων υπαλλήλων. Το σύστημα πρέπει να εγγυάται τη γνησιότητα του περιεχομένου και να παρέχει αποδείξεις της αποστολής και της παραλαβής των δικογράφων.
Θα εκδοθεί εκτελεστική νομοθεσία για τη ρύθμιση των ασφαλών ηλεκτρονικών θυρίδων και των μέσων ψηφιακής ταυτοποίησης σε ασφαλές περιβάλλον.
6 Απαιτείται η χρήση οποιασδήποτε ηλεκτρονικής υπογραφής και/ή καταγραφής του χρόνου;
Ναι, με χρήση συστήματος προηγούμενης πιστοποίησης.
7 Καταβάλλονται δικαστικά έξοδα; Αν ναι, με ποιον τρόπο; Είναι διαφορετικά από εκείνα των μη ηλεκτρονικών διαδικασιών;
Για τις αγωγές από νομικά πρόσωπα καταβάλλονται δικαστικά έξοδα, ενώ για τις αγωγές από φυσικά πρόσωπα δεν καταβάλλονται.
Η πληρωμή πραγματοποιείται ηλεκτρονικά μέσω του διαδικτύου και η σχετική απόδειξη επισυνάπτεται στο δικόγραφο (με δυνατότητα εκπλήρωσης της εν λόγω υποχρέωσης σε μεταγενέστερο στάδιο).
Δεν υπάρχει διαφορά μεταξύ ηλεκτρονικών και μη ηλεκτρονικών διαδικασιών.
Πληροφορίες διατίθενται στη διεύθυνση.
Τα δικαστικά τέλη μπορούν να καταβληθούν στον ιστότοπο της φορολογικής υπηρεσίας (κάντε κλικ εδώ).
8 Είναι δυνατή η ανάκληση αγωγής που έχει ασκηθεί μέσω του διαδικτύου;
Δεν επιτρέπεται ακύρωση υποβληθείσας αγωγής.
Πρέπει να υποβληθεί ηλεκτρονικό έγγραφο επίσημης παραίτησης.
9 Εάν ο ενάγων κινήσει διαδικασία μέσω του διαδικτύου είναι δυνατόν και/ή υποχρεωτικό για τον εναγόμενο να απαντήσει επίσης μέσω του διαδικτύου;
Κάθε παρεμβαίνων προβαίνει στις ενδεδειγμένες ενέργειες ανάλογα με την ιδιότητά του, όπως περιγράφεται ανωτέρω.
10 Όσον αφορά την ηλεκτρονική διαδικασία, τι συμβαίνει στην περίπτωση που ο εναγόμενος απαντήσει στην αγωγή;
Η αυτοματοποίηση των διαδικαστικών εγγράφων βρίσκεται σε στάδιο υλοποίησης.
Επί του παρόντος, η ηλεκτρονική διαδικασία αφορά μόνο την υποβολή δικογράφων και γραπτής επικοινωνίας στους επαγγελματίες του νομικού κλάδου που εκπροσωπούν τους διαδίκους. Η δικαστική διαδικασία δεν είναι αυτόματη.
Το δικαστήριο παρέχει το έγγραφο σε ηλεκτρονική μορφή και το κοινοποιεί ηλεκτρονικά ή εγγράφως, ανάλογα με την περίπτωση και τη μορφή που έχει επιλεχθεί για κάθε κατηγορία παρισταμένων.
11 Όσον αφορά την ηλεκτρονική διαδικασία, τι συμβαίνει στην περίπτωση που ο εναγόμενος δεν απαντήσει στην αγωγή;
Η αυτοματοποίηση των διαδικαστικών εγγράφων βρίσκεται σε στάδιο υλοποίησης.
Επί του παρόντος, η δικαστική διαδικασία δεν είναι αυτόματη. Το δικαστήριο παρέχει το έγγραφο σε ηλεκτρονική μορφή και το κοινοποιεί ηλεκτρονικά ή εγγράφως, ανάλογα με την περίπτωση και τη μορφή που έχει επιλεχθεί για κάθε κατηγορία παρισταμένων.
12 Είναι δυνατή η ηλεκτρονική υποβολή εγγράφων στο δικαστήριο; Αν ναι, σε τι είδους διαδικασίες και υπό ποιους όρους είναι αυτό δυνατό;
Ναι, η κατάθεση των διαδικαστικών εγγράφων και η υποβολή εγγράφων πραγματοποιούνται με τους ίδιους όρους που αναφέρονται στο σημείο 1 για την κίνηση της διαδικασίας, με περιορισμούς μόνο ως προς το είδος και το μέγεθος του εγγράφου.
Αν ζητηθεί από το δικαστήριο, το πρωτότυπο πρέπει να προσκομιστεί ή να αποσταλεί με το ταχυδρομείο.
13 Είναι δυνατόν δικαστικά έγγραφα και ειδικότερα δικαστικές αποφάσεις να επιδοθούν ή κοινοποιηθούν μέσω του διαδικτύου;
Κατά κανόνα, η γραπτή επικοινωνία γίνεται ηλεκτρονικά, ενώ για τους επαγγελματίες του νομικού κλάδου που εκπροσωπούν τους διαδίκους η διαβίβαση των διαδικαστικών εγγράφων πραγματοποιείται υποχρεωτικά με ηλεκτρονικά μέσα.
Η αυτοματοποίηση της επικοινωνίας μετά τη δικαστική ή τη διαδικαστική απόφαση βρίσκεται στο στάδιο της υλοποίησης.
Σε ορισμένες περιοχές είναι επίσης υποχρεωτικό για τους ιδιώτες και τα νομικά πρόσωπα. Ωστόσο, σε άλλες περιοχές που βρίσκονται σε στάδιο ανάπτυξης του συστήματος δεν είναι ακόμη εφικτό λόγω τεχνικών προβλημάτων.
Για τα φυσικά πρόσωπα είναι εφικτό προαιρετικά, κατόπιν πιστοποίησης, στις περιοχές όπου εφαρμόζεται ήδη.
Εάν οι διάδικοι έχουν υποβάλει την αίτησή τους και έχουν καταθέσει έγγραφα μέσω του διαδικτύου, θα ενημερωθούν για τις δικαστικές αποφάσεις με τον ίδιο τρόπο.
14 Μπορεί να διαβιβασθούν δικαστικές αποφάσεις ηλεκτρονικά;
Ναι, με τους ίδιους όρους της παραγράφου 13.
15 Μπορεί να ασκηθεί ένδικο μέσο και η σχετική απόφαση να επιδοθεί ή κοινοποιηθεί μέσω του διαδικτύου;
Ναι, με τους ίδιους όρους των παραγράφων 1 και 13.
16 Μπορεί να κινηθεί διαδικασία εκτέλεσης μέσω του διαδικτύου;
Ναι, με τους ίδιους όρους που αναφέρονται στην παράγραφο 1 για την κίνηση της τακτικής διαδικασίας.
17 Μπορούν οι διάδικοι ή οι νόμιμοι εκπρόσωποί τους να συμβουλευθούν επιγραμμικά (on-line) υποθέσεις; Αν ναι, με ποιον τρόπο μπορεί να γίνει αυτό;
Κατά κανόνα ναι, σε όλη τηνεθνική επικράτεια, μέσω των εφαρμογών πληροφορικής ACCEDA και HORUS, αν και ενδέχεται να υπάρχουν κάποια προβλήματα ως προς την αποτελεσματική εφαρμογή.
Κατά κανόνα, η εν λόγω πρόσβαση πρέπει να ζητηθεί από το αντίστοιχο δικαστήριο πληροφορίες και πρόσβαση παρέχονται από την προαναφερθείσα στην παράγραφο 1 ηλεκτρονική υπηρεσία δικαστηρίου του Υπουργείου Δικαιοσύνης.