General information

To allow heirs or legatees to benefit from rights created or transferred to them in a cross-border succession, the Succession Regulation provides that a right in rem (right in immovable or movable property) to which an heir or legatee is entitled but which is unknown in the EU country in which the right in rem is invoked must be adapted to the closest equivalent right in rem under the law of that EU country. The aims and interests pursued by the specific right in rem and the effects arising from it should be taken into account when adapting the right.

In that context, the European Judicial Network in civil and commercial matters has published some information sheets on national law which explain:

• the rights in rem that could arise from a succession
• whether such rights are recorded in a register of rights in immovable or movable property
• the effects arising from their registration
• specific rules and procedures for adapting a right in rem.

To consult an information sheet on national law and procedures for adapting rights in rem in an EU country, please click on the corresponding national flag on this page.

Related link

EU-ADAPT - EU Adapt is an IT tool designed to help judges, notaries and other legal practitioners dealing with a cross-border succession to find a closest equivalent right in rem. The user can enter in the tool (i) the law of the Member State applicable to the succession (‘lex successionis’), (ii) the right in rem existing under the law of the Member State applicable to the succession (‘right in rem’), and (iii) the law of the Member State in which the right in rem is invoked (‘lex rei sitae’). The tool then provides guidance and suggests the corresponding right in rem under the law of the Member State in which the right is invoked.

1 Liema huma d-drittijiet in rem li jistgħu jqumu minn suċċessjoni skont il-liġi ta’ dan l-Istat Membru?

Id-drittijiet in rem li jistgħu jqumu minn suċċessjoni skont il-liġi Belġjana huma d-dritt tas-sjieda u s-sottodiviżjonijiet tiegħu, jiġifieri:

- l-użufrutt (l-Artikolu 745a tal-Kodiċi Ċivili (Code civil));

- l-użu u l-abitazzjoni (l-Artikolu 625 tal-Kodiċi Ċivili);

- is-servitujiet (l-Artikolu 637 tal-Kodiċi Ċivili);

- il-bini u l-emfitewsi (id-drittijiet ta’ lokazzjoni fit-tul).

2 Dawn id-drittijiet in rem jiġu reġistrati f’reġistru tad-drittijiet fuq propjetà mobbli jew immobbli u jekk iva, din ir-reġistrazzjoni hija obbligatorja? F’liema reġistru(i) jiġu reġistrati u x’inhuma r-rekwiżiti u l-proċedura ta’ reġistrazzjoni?

Meta persuna ssir id-detentur ta’ dritt ta’ sjieda jew waħda mis-sottodiviżjonijiet tagħha minħabba li dan id-dritt jiġi trasferit mal-mewt, dik il-persuna ssir id-detentur erga omnes. Fi kliem ieħor, meta dritt bħal dan jiġi trasferit mal-mewt (permezz ta’ suċċessjoni jew testment), dan it-trasferiment ma għandux għaliex jiġi reġistrat f’reġistru tal-proprjetà. L-Artikolu 1 tal-Liġi dwar l-Ipoteki (loi hypothécaire), li jispeċifika l-każijiet fejn it-trasferiment ta’ dritt in rem irid jiġi reġistrat sabiex ikun vinkolanti fuq partijiet terzi, ma jirreferix għal dan il-każ.

3 Liema effetti huma marbuta mar-reġistrazzjoni tad-drittijiet in rem?

M/A.

4 Hemm regoli u proċeduri speċifiċi fis-seħħ għall-adattament ta’ dritt in rem li għalih hija intitolata persuna skont il-liġi applikabbli għas-suċċessjonijiet f'każ li l-liġi tal-Istat Membru fejn jiġi invokat id-dritt ma jirrikonoxxix dan id-dritt in rem?

F’dan l-istadju l-ebda regoli jew proċeduri speċifiċi ma ġew stabbiliti għall-adattament ta’ dritt in rem.

1 Liema huma d-drittijiet in rem li jistgħu jqumu minn suċċessjoni skont il-liġi ta’ dan l-Istat Membru?

Id-drittijiet in rem kollha jistgħu jirriżultaw minn suċċessjoni skont il-leġiżlazzjoni Bulgara fis-seħħ. Ma hemm l-ebda dispożizzjoni speċjali li tirrestrinġi jew teskludi xi wieħed minn dawn id-drittijiet mill-patrimonju li jgħaddi għal għand il-werrieta tal-persuna deċeduta wara mewtha.

2 Dawn id-drittijiet in rem jiġu reġistrati f’reġistru tad-drittijiet fuq propjetà mobbli jew immobbli u jekk iva, din ir-reġistrazzjoni hija obbligatorja? F’liema reġistru(i) jiġu reġistrati u x’inhuma r-rekwiżiti u l-proċedura ta’ reġistrazzjoni?

Skont l-Artikolu 112 tal-Att dwar is-Sjieda ( Zakon za sobstvenotta ) (ZS), ir-reġistrazzjoni obbligatorja tapplika għal:

(1) l-atti kollha li jittrasferixxu dritt tas-sjieda jew li jistabbilixxu, jittrasferixxu, jimmodifikaw jew itemmu dritt in rem ieħor fi proprjetajiet immobbli, u atti li jirrikonoxxu tali drittijiet;

(2) il-kuntratti li jittrasferixxu proprjetà ta’ persuna deċeduta inklużi l-proprjetajiet immobbli;

(3) l-atti li jirrinunzjaw drittijiet in rem fi proprjetajiet immobbli;

(4) il-ftehimiet dwar id-diviżjoni ta’ proprjetajiet immobbli u r-rekords tat-tqassim mill-qorti fir-rigward ta’ tali proprjetajiet;

(5) it-talbiet mill-kredituri tad-deċedut jew tal-legatarji għas-segregazzjoni tal-proprjetà immobbli tal-persuna deċeduta;

(6) is-soluzzjoni ta’ tilwim dwar atti li huma soġġetti għal reġistrazzjoni u d-deċiżjonijiet legalment validi tal-qorti li jissostitwixxu l-atti msemmija fil-punt 1, u d-deċiżjonijiet li jaċċertaw l-eżistenza ta’ atti skont il-punti preċedenti li huma soġġetti għal reġistrazzjoni;

(7) il-kopji veri tat-testmenti ppubblikati li jkollhom bħala s-suġġett tagħhom proprjetà immobbli u drittijiet fi proprjetà immobbli;

(8) it-talbiet biex jiġu annullati deċiżjonijiet tal-qorti li huma soġġetti għal reġistrazzjoni.

Ir-reġistrazzjoni tal-atti elenkati hawn fuq hija obbligatorja.

Fil-prinċipju, din ir-reġistrazzjoni għandha l-effett li tagħmel l-atti disponibbli għall-pubbliku li, skont l-Artikolu 1 tar-Regoli dwar ir-reġistrazzjoni (Pravilnik za vpisvaniyata), tikkonsisti fl-għoti ta’ viżibbiltà lill-atti soġġetti għar-reġistrazzjoni.

Din ir-reġistrazzjoni għandha wkoll effett protettiv li, madanakollu, huwa limitat għal każijiet partikolari msemmija fl-Artikolu 114 taż-ZS, fejn l-applikazzjonijiet espressament speċifikati f’dik ir-regola huma rreġistrati sabiex jiġi żgurat li d-drittijiet tar-rikorrent jistgħu jiġu invokati mad-drittijiet kollha akkwistati mill-partijiet terzi wara r-reġistrazzjoni.

Ir-reġistrazzjoni ssir permezz ta’ ordni tal-imħallef tar-reġistrazzjoni tal-uffiċċju tar-reġistru li għandu l-ġurisdizzjoni fuq il-post fejn tinsab il-proprjetà immobbli billi jiġu ppreżentati l-atti soġġetti għar-reġistrazzjoni f’reġistri aċċessibbli għall-pubbliku ġenerali, li jiġu ffurmati:

(1) billi jiġu ppreżentati l-atti notarili msemmija fl-Artikolu 4(a) u

(2) billi jiġu ppreżentati l-atti l-oħra kollha msemmija fl-Artikolu 4.

L-atti notarili msemmija fl-Artikolu 4(a) tar-Regoli dwar ir-Reġistrazzjoni (l-atti kollha li jittrasferixxu dritt tas-sjieda (bejgħ, donazzjoni, tpartit, għoti bi ħlas, ċessjoni kontra l-obbligu li wieħed jieħsu ħsieb u jsostni lil xi ħadd ieħor, eċċ.) jew li jistabbilixxu, jittrasferixxu, jimmodifikaw jew itemmu dritt in rem ieħor (dritt ta’ użu, sjieda ta’ bini, eċċ.) fi proprjetajiet immobbli, u atti li jirrikonoxxu dawn id-drittijiet (atti notarili ta’ aċċertament, atti ta’ sjieda tal-Istat, atti ta’ sjieda muniċipali u atti oħra espressament previsti fil-liġi) jiġu rreġistrati fuq talba bil-miktub tan-nutar li jkun eżegwixxa dawk l-atti, u l-atti l-oħra kollha skont l-Artikolu 4 jew il-kopji veri tagħhom jiġu rreġistrati fuq talba bil-miktub tal-partijiet, ta’ nutar jew ta’ kwalunkwe parti interessata fir-reġistrazzjoni.

L-atti notarili eżegwiti minn imħallef tar-reġistrazzjoni u l-kopji veri tat-testmenti ppubblikati minn imħallef tar-reġistrazzjoni jiġu rreġistrati fuq l-inizjattiva ta’ dak l-imħallef stess.

Għar-reġistrazzjoni tagħhom iridu jiġu ppreżentati żewġ kopji oriġinali identiċi tal-atti notarili msemmija fl-Artikolu 4(a).

L-oriġinal ta’ kull att ieħor msemmi fl-Artikolu 4 u kopja vera ċċertifikata uffiċjalment ta’ dak l-oriġinal jew żewġ kopji bħal dawn iridu jiġu ppreżentati sabiex jiġi rreġistrat dak l-att, u jekk ma jkunx possibbli li jiġi ppreżentat l-oriġinal, żewġ kopji veri ċċertifikati minn nutar tat-testmenti ppubblikati li jkollhom bħala s-suġġett tagħhom proprjetà immobbli u drittijiet fil-proprjetà immobbli għandhom jiġu ppreżentati kif meħtieġ. Meta r-reġistrazzjoni ssir fuq talba ta’ nutar, iridu jiġu ppreżentati tliet oriġinali identiċi u, rispettivament, tliet kopji veri.

Huwa ammissibbli wkoll li jiġu rreġistrati estratti ċċertifikati uffiċjalment, li jridu jiddikjaraw it-termini u l-kundizzjonijiet essenzjali tal-att li jkun qiegħed jiġi rreġistrat.

Ir-reġistrazzjoni ssir permezz ta’ ordni tal-imħallef tar-reġistrazzjoni minnufih wara li l-att jiddaħħal fir-reġistru tad-dħul xieraq u, għal dan il-għan, in-numru li taħtu l-att jiddaħħal fir-reġistru, id-data u l-volum u l-paġna tal-ktieb tar-reġistri li fihom issir l-entrata jinkitbu fuq l-att innifsu.

Fl-uffiċċji tar-reġistru li jużaw software biex iżommu reġistri awżiljarji dwar il-proprjetajiet immobbli, in-numru tar-rekord ukoll jiddaħħal fl-att soġġett għar-reġistrazzjoni.

L-att jiddaħħal fil-ktieb xieraq, u t-tieni oriġinal tal-att kif irreġistrat jintbagħat lura lir-rikorrent fi żmien tlett ijiem.

Jekk ir-reġistrazzjoni ssir fuq talba ta’ nutar, it-tielet oriġinal u kwalunkwe oriġinal ieħor tal-att kif irreġistrat jiġu rritornati bid-dettalji skont il-paragrafu 1 miktuba fuq kull wieħed minn dawn l-oriġinali.

Att eżegwit minn imħallef tar-reġistrazzjoni jiġi rreġistrat immedjatament wara l-eżekuzzjoni tal-att innifsu. L-imħallef tar-reġistrazzjoni ma jistax, taħt piena ta’ responsabbiltà, jordna t-twettiq ta’ xi att ladarba l-atti soġġetti għar-reġistrazzjoni jkunu ġew eżegwiti minn dak l-imħallef u qabel ma dawn l-atti jkunu ġew irreġistrati.

Meta jiġu rreġistrati kuntratti ta’ żwieġ, atti dwar id-diviżjoni, is-saldu u t-tpartit tal-proprjetajiet immobbli li jinsabu f’distretti differenti, iridu jiġu ppreżentati mill-anqas żewġ kopji veri għal kull wieħed mid-distretti, li jinkludu l-ispejjeż meħtieġa.

Ladarba r-reġistrazzjoni tkun saret kif suppost, l-oriġinali applikabbli għal distretti oħra jintbagħtu minnufih għal reġistrazzjoni fil-post tal-proprjetajiet, b’indikazzjoni li t-tariffi dovuti jkunu nġabru. Dawn l-atti jiġu rreġistrati b’ordni tal-imħallef tar-reġistrazzjoni ta’ kull distrett li fih tkun intalbet ir-reġistrazzjoni.

3 Liema effetti huma marbuta mar-reġistrazzjoni tad-drittijiet in rem?

Ir-reġistrazzjoni tapplika għal kwalunkwe att li jittrasferixxi dritt ta’ sjieda jew jistabbilixxi, jittrasferixxi, jimmodifika jew itemm dritt in rem ieħor fi proprjetà immobbli u kwalunkwe att li jirrikonoxxi tali drittijiet ħlief fis-sitwazzjonijiet imsemmija fl-Artikolu 5 tar-Regoli dwar ir-Reġistrazzjoni (meta ma jkunux soġġetti għar-reġistrazzjoni). Dawn l-atti kollha jaqgħu taħt l-Artikolu 113 tal-Att dwar is-Sjieda, li jipprovdi li ma jistgħux jiġu invokati kontra terzi sakemm jiġu rreġistrati jekk dawn it-terzi jkunu kisbu drittijiet in rem preċedenti fil-proprjetà immobbli mingħand l-istess sid u jkunu rreġistraw dawn id-drittijiet.

F’dan is-sens, il-liġi tagħmel l-effett tad-dipendenza kontinġenti fuq il-fatt ta’ reġistrazzjoni fir-rigward tal-atti kollha li jiddisponu minn drittijiet in rem fuq proprjetà immobbli jekk tali reġistrazzjoni tkun prevista għal dawk l-atti peress li l-għan tar-reġistrazzjoni ta’ dawn l-atti huwa sabiex iż-żamma ta’ drittijiet in rem fi proprjetajiet immobbli tkun ċara, ċerta u stabbli u sabiex tiġi rrikonċiljata l-kompetizzjoni bejn atti invokati minn persuni differenti bħala sorsi ta’ drittijiet fl-istess proprjetà mill-istess predeċessur, jiġifieri r-reġistrazzjoni ta’ dawn l-atti għandha l-effett li tagħmilhom disponibbli għall-pubbliku u effett protettiv.

Kif diġà ssemma fil-punt 2, ir-reġistrazzjoni għandha effett bħal dan fir-rigward tal-atti kollha indikati fl-Artikolu 112 tal-Att dwar is-Sjieda u fl-Artikolu 4 tar-Regoli dwar ir-Reġistrazzjoni, u meta żewġ atti bħal dawn jidħlu f’kompetizzjoni, ir-riżoluzzjoni tat-tilwima dwar liema att jieħu preċedenza tiddependi preċiżament fuq il-mument tar-reġistrazzjoni.

4 Hemm regoli u proċeduri speċifiċi fis-seħħ għall-adattament ta’ dritt in rem li għalih hija intitolata persuna skont il-liġi applikabbli għas-suċċessjonijiet f'każ li l-liġi tal-Istat Membru fejn jiġi invokat id-dritt ma jirrikonoxxix dan id-dritt in rem?

Il-leġiżlazzjoni Bulgara ma tistabbilixxi l-ebda regola jew proċedura speċifika għall-adattament ta’ drittijiet in rem mhux magħrufa.

1 Liema huma d-drittijiet in rem li jistgħu jqumu minn suċċessjoni skont il-liġi ta’ dan l-Istat Membru?

Id-drittijiet in rem li ġejjin jistgħu jirriżultaw minn suċċessjoni:

• dritt għall-proprjetà (ir-reġistrazzjoni tiegħu ma xxekkilx drittijiet in rem oħra),
• dritt għall-bini (ir-reġistrazzjoni tiegħu – għal proprjetà immobbli – ma xxekkilx drittijiet in rem oħra),
• servitù (ir-reġistrazzjoni tagħha – għal proprjetà immobbli – ma xxekkilx drittijiet in rem oħra),
• ipoteka (1) fejn biċċa art tiġi ddebitata b’ipoteka, dan jista’ jsir biss bil-qbil tal-kreditur ipotekarju, (2) it-trasferiment tas-sjieda ta’ inġenju tal-ajru ipotekat jeħtieġ il-qbil tal-kreditur ipotekarju,
• rahan,
• trasferiment ta’ titlu bħala sigurtà tal-obbligu (ir-reġistrazzjoni tiegħu – għal każijiet imdaħħla fir-reġistru pubbliku (eż. għal proprjetà immobbli, sehem f’kumpanija b’responsabbiltà limitata, trademark) – ma xxekkilx drittijiet in rem oħra),
• jedd ta’ prelazzjoni (ir-reġistrazzjoni ta’ jedd ta’ prelazzjoni stabbilit kuntrattwalment – għal proprjetà immobbli – ma xxekkilx drittijiet in rem oħra).

2 Dawn id-drittijiet in rem jiġu reġistrati f’reġistru tad-drittijiet fuq propjetà mobbli jew immobbli u jekk iva, din ir-reġistrazzjoni hija obbligatorja? F’liema reġistru(i) jiġu reġistrati u x’inhuma r-rekwiżiti u l-proċedura ta’ reġistrazzjoni?

Titlu possessorju:

• għal proprjetà immobbli, jiġi rreġistrat fir-reġistru tal-artijiet, ir-reġistrazzjoni hija obbligatorja. Għar-rekwiżiti ta’ reġistrazzjoni u l-proċedura ta’ reġistrazzjoni, ara: http://www.cuzk.cz/English/Cadastre-of-Real-Estate/Registration-into-the-Cadastre-of-Real-Estate/Registration-into-the-Cadastre-of-Real-Estate.aspx.
• jiġi rreġistrat għal xi proprjetà mobbli, pereż. għal:
  • ishma f’kumpanija b’responsabbiltà limitata (irreġistrati fir-reġistru kummerċjali): ir-reġistrazzjoni hija obbligatorja, għar-rekwiżiti ta’ reġistrazzjoni u l-proċedura ta’ reġistrazzjoni, ara: https://or.justice.cz/ias/ui/podani,
  • titoli rreġistrati (irreġistrati fid-Depożitorju Ċentrali tat-Titoli): ir-reġistrazzjoni hija obbligatorja, għar-rekwiżiti ta’ reġistrazzjoni u l-proċedura ta’ reġistrazzjoni, ara: https://www.cdcp.cz/index.php/en/general-public/how-to-arrange/legacy,
  • disinji applikati, disinji industrijali, trademarks, privattivi, denominazzjonijiet ġeografiċi u denominazzjonijiet ta’ oriġini (irreġistrati mill-Uffiċċju tal-Proprjetà Industrijali): ir-reġistrazzjoni hija obbligatorja, għar-rekwiżiti ta’ reġistrazzjoni u l-proċedura ta’ reġistrazzjoni, ara: http://www.upv.cz/cs/sluzby-uradu/formulare/vyplnitelne-pdf.html,
  • vetturi (irreġistrati fir-reġistru tal-vetturi): ir-reġistrazzjoni hija obbligatorja, għar-rekwiżiti ta’ reġistrazzjoni u l-proċedura ta’ reġistrazzjoni, ara: https://www.mdcr.cz/Media/Media-a-tiskove-zpravy/Aktualizovane-otazky-a-odpovedi-k-problematice-zna,
  • bastimenti (irreġistrati fir-reġistru tal-bastimenti): ir-reġistrazzjoni hija obbligatorja, għar-rekwiżiti ta’ reġistrazzjoni u l-proċedura ta’ reġistrazzjoni, ara: https://www.mdcr.cz/Dokumenty/Namorni-urad-CR/Namorni-rejstrik-CR,
  • inġenji tal-ajru (irreġistrati fir-reġistru tal-inġenji tal-ajru): ir-reġistrazzjoni hija obbligatorja, għar-rekwiżiti ta’ reġistrazzjoni u l-proċedura ta’ reġistrazzjoni, ara: http://www.caa.cz/letadla/letecky-rejstrik.

Dritt għall-bini: għal proprjetà immobbli, dejjem irreġistrat fir-reġistru tal-artijiet, ir-reġistrazzjoni hija obbligatorja, għar-rekwiżiti ta’ reġistrazzjoni u l-proċedura ta’ reġistrazzjoni, ara d-dritt għall-proprjetà immobbli.

Servitù: għal proprjetà immobbli, dejjem irreġistrata fir-reġistru tal-artijiet, ir-reġistrazzjoni hija obbligatorja, għar-rekwiżiti ta’ reġistrazzjoni u l-proċedura ta’ reġistrazzjoni, ara d-dritt għall-proprjetà immobbli.

Rahan:

• fir-rigward tal-proprjetà immobbli, jiġi rreġistrat fir-reġistru tal-artijiet, ir-reġistrazzjoni hija obbligatorja, għar-rekwiżiti ta’ reġistrazzjoni u l-proċedura ta’ reġistrazzjoni, ara d-dritt għall-proprjetà immobbli,
• fir-rigward ta’ sehem f’kumpanija b’responsabbiltà limitata, jiġi rreġistrat fir-reġistru kummerċjali, ir-reġistrazzjoni hija obbligatorja, għar-rekwiżiti ta’ reġistrazzjoni u l-proċedura ta’ reġistrazzjoni, ara d-dritt għal sehem f’kumpanija b’responsabbiltà limitata,
• fir-rigward ta’ titoli rreġistrati, jiġi rreġistrat fid-Depożitorju Ċentrali tat-Titoli, ir-reġistrazzjoni hija obbligatorja, għar-rekwiżiti ta’ reġistrazzjoni u l-proċedura ta’ reġistrazzjoni, ara d-dritt għal titoli rreġistrati,
• fir-rigward ta’ trademarks, disinji industrijali u privattivi, jiġi rreġistrat mill-Uffiċċju tal-Proprjetà Industrijali, ir-reġistrazzjoni hija obbligatorja, għar-rekwiżiti ta’ reġistrazzjoni u l-proċedura ta’ reġistrazzjoni, ara d-dritt għal disinji applikati, disinji industrijali, eċċ.,
• fir-rigward ta’ proprjetà immobbli mhux irreġistrata fir-reġistru tal-artijiet, proprjetà kollettiva, xogħlijiet u proprjetà mobbli oħra (fejn il-ftehim dwar it-titoli jinkiteb fl-għamla ta’ kuntratt notarili), jiġi rreġistrat fir-reġistru tat-titoli, ir-Reġistrazzjoni hija obbligatorja, għar-rekwiżiti ta’ reġistrazzjoni u l-proċedura ta’ reġistrazzjoni, ara: https://www.nkcr.cz/sluzby/overovani-a-vypisy-z-rejstriku/vyhledavani-v-rejstricich-a-kontaktni-misto-czech-point.

Rahan: ma jiġi rreġistrat f’ebda reġistru.

Trasferiment ta’ titlu bħala sigurtà tal-obbligu:

• fir-rigward tal-proprjetà immobbli, jiġi rreġistrat fir-reġistru kadastrali tal-proprjetà immobbli, ir-reġistrazzjoni hija obbligatorja, għar-rekwiżiti ta’ reġistrazzjoni u l-proċedura ta’ reġistrazzjoni, ara d-dritt għall-proprjetà immobbli,
• fir-rigward ta’ sehem f’kumpanija b’responsabbiltà limitata, jiġi rreġistrat fir-reġistru kummerċjali, ir-reġistrazzjoni hija obbligatorja, għar-rekwiżiti ta’ reġistrazzjoni u l-proċedura ta’ reġistrazzjoni, ara d-dritt għal sehem f’kumpanija b’responsabbiltà limitata,
• fir-rigward ta’ trademarks, disinji industrijali u privattivi, jiġi rreġistrat mill-Uffiċċju tal-Proprjetà Industrijali, ir-reġistrazzjoni hija obbligatorja, għar-rekwiżiti ta’ reġistrazzjoni u l-proċedura ta’ reġistrazzjoni, ara d-dritt għal disinji applikati, disinji industrijali, eċċ.,

Jedd ta’ prelazzjoni:

• jedd ta’ prelazzjoni stabbilit kuntrattwalment fir-rigward tal-proprjetà immobbli jiġi rreġistrat fir-reġistru tal-artijiet, ir-reġistrazzjoni hija obbligatorja, għar-rekwiżiti ta’ reġistrazzjoni u l-proċedura ta’ reġistrazzjoni, ara d-dritt għall-proprjetà immobbli,
• jedd ta’ prelazzjoni stabbilit kuntrattwalment fir-rigward ta’ sehem f’kumpanija b’responsabbiltà limitata jiġi rreġistrat fir-reġistru kummerċjali, ir-reġistrazzjoni hija obbligatorja, għar-rekwiżiti ta’ reġistrazzjoni u l-proċedura ta’ reġistrazzjoni, ara d-dritt għal sehem f’kumpanija b’responsabbiltà limitata,

jedd ta’ prelazzjoni stabbilit kuntrattwalment fir-rigward ta’ trademarks, disinji industrijali u privattivi jiġi rreġistrat mill-Uffiċċju tal-Proprjetà Industrijali, ir-reġistrazzjoni hija obbligatorja, għar-rekwiżiti ta’ reġistrazzjoni u l-proċedura ta’ reġistrazzjoni, ara d-dritt għal disinji applikati, disinji industrijali, eċċ.,

3 Liema effetti huma marbuta mar-reġistrazzjoni tad-drittijiet in rem?

Fir-rigward tar-reġistrazzjoni ta’ drittijiet in rem b’riżultat tal-mewt tas-sid oriġinali (jiġifieri t-trasferiment tad-drittijiet in rem), ir-reġistrazzjoni tagħhom dejjem ikollha effetti dikjaratorji. Is-suċċessjoni tinkiseb, prinċipalment, permezz tal-mewt tat-testatur, fejn din l-akkwiżizzjoni trid tiġi kkonfermata minn qorti. Ir-riżoluzzjoni tal-qorti dwar suċċessjoni tiddikjara r-relazzjonijiet legali effettivi fid-data tal-mewt tat-testatur. Dan il-prinċipju mhuwiex stabbilit b’mod espliċitu bil-liġi b’relazzjoni mar-reġistri pubbliċi individwali.

4 Hemm regoli u proċeduri speċifiċi fis-seħħ għall-adattament ta’ dritt in rem li għalih hija intitolata persuna skont il-liġi applikabbli għas-suċċessjonijiet f'każ li l-liġi tal-Istat Membru fejn jiġi invokat id-dritt ma jirrikonoxxix dan id-dritt in rem?

Ma hemmx regoli speċifiċi għall-adattament ta’ drittijiet in rem barranin li mhumiex magħrufa fis-sistema legali Ċeka.

1 Liema huma d-drittijiet in rem li jistgħu jqumu minn suċċessjoni skont il-liġi ta’ dan l-Istat Membru?

Skont il-liġi Ġermaniża, il-proprjetà kollha tad-deċedut, jiġifieri d-drittijiet u l-obbligi kollha, jiġu trasferiti fuq il-werrieta malli jmut. Jekk id-deċedut iħalli l-patrimonju tiegħu lil bosta werrieta, dan isir il-proprjetà konġunta tal-werrieta f’konformità mal-Artikolu 2032 tal-Kodiċi Ċivili (Bürgerliches Gesetzbuch – BGB). Ma jirriżultawx drittijiet in rem ġodda bis-saħħa tas-suċċessjoni. Legati u struzzjonijiet dwar id-diviżjoni tal-patrimonju mid-deċedut huma effettivi biss skont il-liġi tal-obbligi.

Madankollu, l-esperjenza mid-dħul fis-seħħ tar-Regolament tal-UE dwar is-Suċċessjoni wriet li, b’mod partikolari, il-limitazzjonijiet fuq id-dispożizzjonijiet jistgħu jqajmu xi problemi minħabba f’dispożizzjonijiet relatati mas-suċċessjoni proviżorja u s-suċċessjoni tar-riverżjoni (Vor- und Nacherbfolge) fil-liġi Ġermaniża (it-Taqsimiet minn 2100 sa 2146 tal-Kodiċi Ċivili). Skont dan il-proċess, id-deċedut jaħtar għadd ta’ werrieta suċċessivi, fejn persuna (Nacherbe) ssir il-werriet skont suċċessjoni sussegwenti biss wara li persuna oħra (Vorerbe) kienet il-werriet qabel. Madankollu, il-werriet tar-riverżjoni jakkwista aspettattiva (Anwartschaftsrecht) mal-mewt tad-deċedut. Aspettattiva hija pożizzjoni legalment sigura li tirriżulta f’każijiet ta’ akkwiżizzjoni koperta minn bosta atti, fejn l-ewwel benefiċjarju ma jibqax jista’ jipprevjeni b’mod unilaterali li l-proprjetà tiġi akkwistata sussegwentement (Eigentumserwerb) mill-benefiċjarju l-ieħor. L-aspettattiva mhijiex regolata b’mod espliċitu mill-Kodiċi Ċivili. Għalhekk, minħabba fil-lista eżawrjenti ta’ drittijiet in rem (numerus clausus fil-liġi tal-proprjetà), hija ma tistax tiġi kkaratterizzata bħala dritt. Madankollu, hija tabilħaqq tirrappreżenta dritt suġġettiv b’effett in rem.

Is-suċċessjoni proviżorja u s-suċċessjoni tar-riverżjoni għandhom bosta limitazzjonijiet u obbligi għall-werrieta proviżorji, b’mod partikolari limiti fuq is-setgħat ta’ disponiment tagħhom. Disponimenti tal-art mhumiex validi taħt suċċessjoni sussegwenti jekk jiksru d-drittijiet tal-werriet tar-riverżjoni (l-Artikolu 2113(1) tal-Kodiċi Ċivili). L-istess japplika għal disponimenti permezz ta’ donazzjonijiet (l-Artikolu 2113(2) tal-Kodiċi Ċivili). Madankollu, id-deċedut jista’ jeżenta lill-werriet proviżorju minn xi wħud minn dawn ir-restrizzjonijiet taħt disponiment ta’ proprjetà mal-mewt. Restrizzjonijiet fuq id-disponiment taħt suċċessjoni sussegwenti jridu jiddaħħlu fir-reġistru tal-artijiet Ġermaniż.

2 Dawn id-drittijiet in rem jiġu reġistrati f’reġistru tad-drittijiet fuq propjetà mobbli jew immobbli u jekk iva, din ir-reġistrazzjoni hija obbligatorja? F’liema reġistru(i) jiġu reġistrati u x’inhuma r-rekwiżiti u l-proċedura ta’ reġistrazzjoni?

Skont il-liġi Ġermaniża, id-drittijiet kollha tad-deċedut jiġu trasferiti awtomatikament lill-werriet jew lill-werrieta konġunti mal-mewt tiegħu. Ma hemmx għalfejn li dawn id-drittijiet, u anke d-drittijiet li jeħtieġu reġistrazzjoni, jiddaħħlu f’reġistru għal dan il-għan. Sa fejn huma involuti drittijiet li jeħtieġu reġistrazzjoni, ir-reġistri rilevanti (ir-reġistru tal-artijiet, ir-reġistru tal-kumpaniji) ma jibqgħux preċiżi malli jiġi dovut il-wirt u jridu jiġu emendati. Għal dan il-għan, trid tingħata prova tas-suċċessjoni permezz ta’ strumenti uffiċjali jew awtentikati, jew inkella permezz ta’ Ċertifikat Ewropew tas-Suċċessjoni. Ċerti tranżazzjonijiet sussegwenti (pereż. piżijiet fuq art li tkun intirtet) jeħtieġu korrezzjoni permezz ta’ reġistrazzjoni tal-werriet jew tal-werrieta konġunti fir-reġistru tal-artijiet.

Ir-restrizzjonijiet fuq id-disponiment marbuta mas-suċċessjoni proviżorja u s-suċċessjoni tar-riverżjoni, kif ukoll mal-aspettattiva tal-werriet tar-riverżjoni, jirriżultaw direttament ukoll mal-mewt tad-deċedut. Madankollu, is-suċċessjoni proviżorja u s-suċċessjoni tar-riverżjoni jiġu rreġistrati fir-reġistru tal-artijiet sabiex tiġi evitata akkwiżizzjoni bona fide mingħajr gravami minn terzi persuni.

Jekk werrieta jew benefiċjarji individwali jkollhom pretensjoni (skont il-liġi dwar l-obbligi) fuq assi speċifiċi bil-liġi jew fuq disponiment ta’ proprjetà mal-mewt, is-sjieda ta’ dawn l-assi trid tiġi trasferita lilhom permezz ta’ kuntratt mal-werrieta, u kwalunkwe drittijiet ta’ proprjetà immobbli jridu jiġu rreġistrati fir-reġistru tal-artijiet abbażi ta’ strumenti uffiċjali jew awtentikati.

3 Liema effetti huma marbuta mar-reġistrazzjoni tad-drittijiet in rem?

Ir-reġistrazzjoni ta’ drittijiet in rem trasferiti lil werriet jew lil werrieta konġunti b’riżultat ta’ suċċessjoni hija sempliċiment dikjaratorja. Madankollu, hija tifforma l-bażi għall-bona fide ta’ terzi persuni u hija meħtieġa għal ċerti tranżazzjonijiet sussegwenti.

4 Hemm regoli u proċeduri speċifiċi fis-seħħ għall-adattament ta’ dritt in rem li għalih hija intitolata persuna skont il-liġi applikabbli għas-suċċessjonijiet f'każ li l-liġi tal-Istat Membru fejn jiġi invokat id-dritt ma jirrikonoxxix dan id-dritt in rem?

Drittijiet in rem li mhumiex magħrufa taħt il-liġi Ġermaniża ġeneralment jiġu adattati għal kunċett legali Ġermaniż simili bil-liġi. Billi kwalunkwe proċedura ta’ reġistrazzjoni dejjem teħtieġ bażi sigura għar-reġistrazzjoni, jista’ jkun neċessarju li l-werrieta joħorġu att ta’ trasferiment addizzjonali, kif inhu meħtieġ fil-liġi Ġermaniża għal pretensjonijiet taħt il-liġi dwar l-obbligi. Skont l-Artikolu 1(2)(l) tar-Regolament tal-UE dwar is-Suċċessjoni, proċeduri ta’ reġistrazzjoni mhumiex affettwati mir-Regolament.

1 Liema huma d-drittijiet in rem li jistgħu jqumu minn suċċessjoni skont il-liġi ta’ dan l-Istat Membru?

B’mod ġenerali, il-liġi Estonjana tapplika l-prinċipju tas-suċċessjoni universali, li skontu l-proprjetà tal-persuna deċeduta (il-patrimonju), inklużi d-drittijiet u l-obbligi kollha tad-deċedut, tiġi ttrasferita lil persuna oħra (is-suċċessur). Jekk ikun hemm aktar minn suċċessur wieħed, il-proprjetà tkun proprjetà tiegħu b’mod konġunt skont l-Artikolu 147 tal-Att dwar il-Liġi tas-Suċċessjoni. L-ebda dritt ġdid ma jinħoloq mill-wirt. L-istruzzjonijiet stabbiliti f’testment (legati u struzzjonijiet dwar kif għandu jinqasam il-patrimonju) jaqgħu taħt il-liġi tal-obbligi biss.

F’ċerti każijiet, il-konjuġi superstiti tad-deċedut jista’ jitlob servitù għal proprjetà li kienet id-dar matrimonjali tal-konjuġi (l-Artikolu 16(3) tal-Att dwar il-Liġi tas-Suċċessjoni), dment li dan id-dritt ikun pretensjoni skont il-liġi tal-obbligi u mhux dritt in rem.

Id-dritt tas-suċċessur tad-drittijiet ta’ proprjetà assoċjati mal-patrimonju jista’ jiġi ristrett f’każijiet fejn huwa jew hija j/tkun suċċessur proviżorju li għalih ikun inħatar suċċessur sussegwenti (l-Artikolu 48 tal-Att dwar il-Liġi tas-Suċċessjoni). F’każijiet bħal dawn, issir entrata fir-Reġistru tal-Artijiet li tiddikjara li s-suċċessur huwa suċċessur proviżorju (Artikolu 491 tal-Att dwar ir-Reġistru tal-Artijiet).

2 Dawn id-drittijiet in rem jiġu reġistrati f’reġistru tad-drittijiet fuq propjetà mobbli jew immobbli u jekk iva, din ir-reġistrazzjoni hija obbligatorja? F’liema reġistru(i) jiġu reġistrati u x’inhuma r-rekwiżiti u l-proċedura ta’ reġistrazzjoni?

Il-proprjetajiet immobbli u d-drittijiet relatati jiddaħħlu fir-Reġistru tal-Artijiet. Id-drittijiet kollha tal-proprjetà jiġu trasferiti lis-suċċessur permezz tar-Reġistru tal-Artijiet. F’każ li r-Reġistru tal-Artijiet ma jibqax korrett minħabba t-trasferiment ta’ dritt in rem barra mir-Reġistru tal-Artijiet, id-dipartiment tar-reġistru tal-artijiet jikkoreġi l-entrata fuq il-bażi tal-applikazzjoni għal reġistrazzjoni ppreżentata mis-sid il-ġdid tad-dritt in rem. Dokument li jiċċertifika t-trasferiment tad-dritt in rem (ċertifikat ta’ suċċessjoni) irid ikun mehmuż mal-applikazzjoni għal reġistrazzjoni (Artikolu 65¹(1) tal-Att dwar ir-Reġistru tal-Artijiet). Biex jiġi stabbilit jekk min iħalli l-wirt kienx l-uniku sid tad-dritt in rem jew jekk id-dritt in rem huwiex proprjetà konġunta, f’xi każijiet irid ikun mehmuż ċertifikat tas-sjieda mal-applikazzjoni għal reġistrazzjoni minbarra ċ-ċertifikat ta’ suċċessjoni. Applikazzjoni għal reġistrazzjoni trid tiġi ttimbrata min-nutar jew tiġi ffirmata diġitalment (l-Artikolu 34(2¹) tal-Att dwar ir-Reġistru tal-Artijiet.

Id-dipartiment tar-reġistru tal-artijiet jista’ jitlob li s-sid ta’ dritt in rem jew li l-eżekutur ta’ testment jippreżenta applikazzjoni għal reġistrazzjoni u d-dokumenti neċessarji għall-korrezzjoni u jagħmel entrata fir-Reġistru tal-Artijiet bit-theddida ta’ multa (l-Artikolu 65¹(5) tal-Att dwar ir-Reġistru tal-Artijiet).

Kwalunkwe proprjetà oħra soġġetta għal reġistrazzjoni tiġi trasferita wkoll lis-suċċessur irrispettivament mill-entrata fir-reġistru. Bħala regola, werriet hu meħtieġ jippreżenta lir-reġistru rilevanti l-informazzjoni u d-dokumenti neċessarji rigward il-wirt ta’ assi jew ta’ dritt. Madankollu, fil-każ ta’ wirt ta’ ishma jew ta’ sħubija f’assoċjazzjoni f’kumpanija ta’ responsabbiltà limitata jew f’assoċjazzjoni ta’ bini, nutar pubbliku jkun meħtieġ, wara l-ittimbrar min-nutar taċ-ċertifikat ta’ suċċessjoni, jibgħat avviż tal-wirt tal-ishma jew tas-sħubija lir-Reġistru Kummerċjali.

3 Liema effetti huma marbuta mar-reġistrazzjoni tad-drittijiet in rem?

Id-drittijiet in rem kollha jiġu ttrasferiti lill-werrieta bil-liġi u huma indipendenti mir-reġistrazzjoni ta’ dawn id-drittijiet. Bħala regola, l-entrati fir-reġistri jsiru invalidi meta tinfetaħ suċċessjoni u l-werriet ġeneralment ikun meħtieġ li jara li l-entrati jiġu aġġornati.

4 Hemm regoli u proċeduri speċifiċi fis-seħħ għall-adattament ta’ dritt in rem li għalih hija intitolata persuna skont il-liġi applikabbli għas-suċċessjonijiet f'każ li l-liġi tal-Istat Membru fejn jiġi invokat id-dritt ma jirrikonoxxix dan id-dritt in rem?

Skont l-Artikolu  629¹ tal-Kodiċi tal-Proċedura Ċivili, qorti tista’ tiftaħ proċediment għall-adattament ta’ dritt in rem ta’ pajjiż barrani fuq il-bażi tar-rikors tal-persuna li tkun intitolata għal dan. Jekk ikun hemm bżonn, il-qorti tisma’ lill-petizzjonant. Fis-sentenza dwar l-adattament ta’ dritt in rem, il-qorti tistabbilixxi jekk il-liġijiet Estonjani jippreskrivux dritt in rem li jkun ekwivalenti għad-dritt in rem tal-pajjiż barrani li jkun se jiġi adattat. Jekk ikun jeżisti dritt in rem ekwivalenti, il-qorti tindikah fis-sentenza. Jekk, għall-fini ta’ infurzar ta’ sentenza dwar l-adattament ta’ dritt in rem, il-petizzjonant irid jikkuntattja lil reġistrar mhux ġudizzjarju jew lil persuna jew istituzzjoni oħra, dan il-fatt irid ikun stabbilit bil-miktub. Il-petizzjonant jista’ jippreżenta appell kontra s-sentenza.

Skont l-Artikolu 475 (1)(10¹) tal-Kodiċi tal-Proċedura Ċivili, l-adattament tad-drittijiet in rem skont l-Artikolu 31 tar-Regolament (UE) Nru 650/2012 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill jiġi indirizzat fil-proċedimenti dwar petizzjoni.

1 Liema huma d-drittijiet in rem li jistgħu jqumu minn suċċessjoni skont il-liġi ta’ dan l-Istat Membru?

Skont il-liġi Griega, id-drittijiet in rem li jistgħu jintirtu huma s-sjieda, is-servitù in rem, ir-rhuna, ir-rhuna nozzjonali, l-ipoteki u s-sjieda ta’ minjieri.

2 Dawn id-drittijiet in rem jiġu reġistrati f’reġistru tad-drittijiet fuq propjetà mobbli jew immobbli u jekk iva, din ir-reġistrazzjoni hija obbligatorja? F’liema reġistru(i) jiġu reġistrati u x’inhuma r-rekwiżiti u l-proċedura ta’ reġistrazzjoni?

Mid-drittijiet in rem imsemmija, is-sjieda ta’ proprjetà immobbli, l-ipoteki, is-sjieda ta’ minjieri u r-rhuna nozzjonali jridu jkunu rreġistrati. Is-sjieda ta’ proprjetà immobbli, l-ipoteki u s-sjieda ta’ minjieri jridu jkunu rreġistrati fl-Uffiċċju Kadastrali tar-reġjun fejn tinsab il-proprjetà, filwaqt li r-rhuna nozzjonali jridu jkunu rreġistrati mar-Reġistru tar-Rhuna fil-post tar-residenza ta’ min jirhan jew fis-sede reġistrata tiegħu, jew jekk min jirhan ma jkunx resident jew ma jkollux is-sede reġistrata tiegħu fit-territorju tal-Greċja, fir-Reġistru tar-Rhuna ta’ Ateni.

Hu essenzjali li tiġi ppreżentata applikazzjoni lill-Uffiċċju Kadastrali biex jiġu rreġistrati t-tali drittijiet u jridu jitħallsu wkoll it-tariffi speċifikati bil-liġi (ara l-Liġi 2664/1998). L-applikazzjoni trid tkun akkumpanjata mill-att li jrid jiġi rreġistrat, minn kopja tad-dijagramma tas-servej li tkun tħejjiet u ġiet mehmuża mal-att reġistrabbli, minn sommarju tal-att reġistrabbli u minn silta ċċertifikata mid-dijagramma kadastrali għall-proprjetà li magħha jkun relatat l-att reġistrabbli.

Trid tiġi ppreżentata applikazzjoni, flimkien mal-formola rilevanti, biex rahan jiġi rreġistrat mar-Reġistru tar-Rhuna.

3 Liema effetti huma marbuta mar-reġistrazzjoni tad-drittijiet in rem?

Ir-reġistrazzjoni ta’ dawk id-drittijiet in rem, fil-liġi, hi kostituttiva tad-drittijiet (ara l-Artikolu 12 tal-Liġi 2664/1998), fis-sens li kwalunkwe nuqqas ta’ reġistrazzjoni jimplika li t-trasferiment tas-sjieda tal-proprjetà immobbli ma jseħħx jew inkella l-istabbiliment, it-trasferiment jew l-abolizzjoni tad-dritt in rem fuq il-proprjetà immobbli ma jseħħux. L-istess japplika għar-reġistrazzjoni ta’ rhuna nozzjonali.

4 Hemm regoli u proċeduri speċifiċi fis-seħħ għall-adattament ta’ dritt in rem li għalih hija intitolata persuna skont il-liġi applikabbli għas-suċċessjonijiet f'każ li l-liġi tal-Istat Membru fejn jiġi invokat id-dritt ma jirrikonoxxix dan id-dritt in rem?

Fil-Greċja, ma ġewx stabbiliti regoli legali jew proċeduri sabiex dritt in rem mhux magħruf fil-liġi Griega jiġi adattat għall-eqreb dritt magħruf f’dik il-liġi.

1 Liema huma d-drittijiet in rem li jistgħu jqumu minn suċċessjoni skont il-liġi ta’ dan l-Istat Membru?

Id-drittijiet in rem jiġu trasferiti mal-mewt jekk id-detentur ikun id-deċedut u dawn id-drittijiet ma jintemmewx mal-mewt. Dawn jinkludu d-drittijiet fuq il-propjetà, is-servitujiet (flimkien mad-drittjiet tal-fond f’livell ogħla) u titoli (ipoteki, flimkien ma’ kreditu garantit). Madankollu, id-drittijiet mill-użufrutt jintemmu mal-mewt tal-użufruttwarju (l-Artikolu 513(1) tal-Kodiċi Ċivili Spanjol [Código Civil]).

Is-suċċessjoni tista’ tagħti lok għal drittijiet ġodda in rem, minħabba x-xewqat tad-deċedut (pereżempju legati ta’ drittijiet ta' użufrutt, użu jew abitazzjoni, il-ħolqien ta’ servitù) jew minħabba l-liġi (użufrutt legali li l-liġi tagħti lill-konjuġi f’suċċessjoni b’testment jew ab intestato).

2 Dawn id-drittijiet in rem jiġu reġistrati f’reġistru tad-drittijiet fuq propjetà mobbli jew immobbli u jekk iva, din ir-reġistrazzjoni hija obbligatorja? F’liema reġistru(i) jiġu reġistrati u x’inhuma r-rekwiżiti u l-proċedura ta’ reġistrazzjoni?

Ir-reġistrazzjoni mhix obbligatorja, jiġifieri fil-liġi mhix meħtieġa biex jinkiseb id-dritt (ħlief fil-każ ta’ ipoteki). Madankollu, minħabba li r-reġistrazzjoni fir-Reġistru tal-Artijiet toffri protezzjoni lil dik il-parti li tirreġistra d-dritt tagħha, fil-prattika d-detentur ta’ dritt normalment japplika għar-reġistrazzjoni.

L-istrumenti tas-suċċessjoni jistgħu jieħdu l-forma ta’ testment, kuntratt testamentarju, dikjarazzjoni ta’ werrieta ab intestato jew iċ-Ċertifikat Ewropew tas-Suċċessjoni (l-Artikolu 14 tal-Liġi Spanjola dwar l-Ipoteki [Ley Hipotecaria]). Madankollu, b’mod ġenerali, anke jekk dan l-istrument jikkonferixxi l-istat ta’ werriet jew legatarju lil persuna, ir-reġistrazzjoni mill-ġdid ta’ drittijiet li qabel kienu f’isem id-deċedut mhix possibbli immedjatament. L-allokazzjoni ta’ drittijiet fuq propjetà partikolari mid-diviżjoni tal-partimonju trid issir bil-ftehim tal-werrieta l-oħra kollha (u quddiem nutar biex issir ir-reġistrazzjoni). Jekk ma jintlaħaqx ftehim bejn il-werrieta kollha, il-kwistjoni jkollha tmur quddiem il-qorti.

Qabel issir id-diviżjoni ta’ patrimonju, il-werriet jista’ biss jitlob li ssir nota fir-Reġistru dwar il-fatt li għandu dritt għal oġġett reġistrat speċifiku fil-patrimonju, sabiex terzi persuni jkunu jafu bih.

Il-liġi tagħti d-dritt fuq oġġett speċifiku ta’ propjetà f’patrimonju lil legatarju mal-mewt tad-detentur (l-Artikolu 882 tal-Kodiċi Ċivili), iżda l-legatarju ma jistax jieħu l-pussess tal-ħaġa minn jeddu (l-Artikolu 885 tal-Kodiċi Ċivili) sakemm id-deċedut ma tahx l-awtorizzazzjoni biex jagħmel dan. Il-liġi tagħti lil-legatarju d-dritt li jitlob illi l-werriet jittrasferixxi l-oġġett speċifiku lilu u huwa dan l-att nutarili li jista’ jiġi rreġistrat. Jekk werriet jirrifjuta li jittrasferixxi oġġett speċifiku, il-legatarju jkollu jiftaħ kawża l-qorti.

Hemm eċċezzjonijiet għad-diviżjoni ta’ wirt wara l-mewt, jiġifieri jekk id-diviżjoni mit-testatur kienet suċċessjoni antiċipata jew jekk it-testment jindika werriet wieħed biss.

Qabel ma tista’ ssir ir-reġistrazzjoni ta’ oġġett, trid issir ukoll id-dikjarazzjoni rilevanti mal-awtoritajiet tat-taxxa sabiex jitħallsu t-taxxi għat-trasferiment.

3 Liema effetti huma marbuta mar-reġistrazzjoni tad-drittijiet in rem?

Permezz tar-reġistrazzjoni l-werriet ta’ dritt fuq propjetà jitqies bħala d-detentur legali tiegħu, ikun jista’ jiddisponi minnu u jgawdi mill-istess protezzjoni bħad-detentur oriġinali kontra werrieta potenzjali oħra li ma jkunux irreġistraw id-drittijiet tagħhom.

4 Hemm regoli u proċeduri speċifiċi fis-seħħ għall-adattament ta’ dritt in rem li għalih hija intitolata persuna skont il-liġi applikabbli għas-suċċessjonijiet f'każ li l-liġi tal-Istat Membru fejn jiġi invokat id-dritt ma jirrikonoxxix dan id-dritt in rem?

Il-Liġi 29/2015 dwar il-kooperazzjoni internazzjonali ġuridika tgħid fl-Artikolu 61:

"1. Jekk deċiżjoni jew strument awtentiku barrani jordna miżuri jew jittrasponi drittijiet li mhumiex rikonoxxuti mil-liġi Spanjola, ir-reġistratur jadattahom sa fejn ikun possibbli għal miżura jew dritt previst fil-liġi Spanjola, jew rikonoxxut minnha, li jkollu effetti simili jew għan jew interessi simili, sakemm l-effetti tal-adattament tagħhom ma jmurx lil hinn mill-effetti li kieku kien ikollhom fil-liġi tal-pajjiż tal-oriġini. Qabel issir ir-reġistrazzjoni ta’ dritt, ir-reġistratur jinforma lid-detentur bid-dritt jew miżura li hemm bżonn tiġi adattata.

"2. Kwalunkwe parti interessata tista’ tappella l-adattament ta’ miżura jew dritt fil-qorti.”

Jekk jogħġbok innota li l-verżjoni bil-lingwa oriġinali ta' din il-paġna ġiet emendata reċentement. Il-verżjoni tal-lingwa li qed tara bħalissa attwalment qed tiġi ppreparata mit-tradutturi tagħna.

Adattament ta’ drittijiet in rem - il-Kroazja

1 Liema huma d-drittijiet in rem li jistgħu jqumu minn suċċessjoni skont il-liġi ta’ dan l-Istat Membru?

L-Artikolu 1(1) tal-Att dwar is-Sjieda u Drittijiet in Rem Oħra (Zakon o vlasništvu i drugim stvarnim pravima) (Narodne novine (NN; Gazzetta Uffiċjali tar-Repubblika tal-Kroazja) Nri 91/96, 68/98, 137/99, 22/00, 73/00, 114/01, 79/06, 141/06, 146/08, 38/09, 153/09, 143/12 u 152/14; minn hawn ’il quddiem imsejjaħ: “l-Att”) jiddikjara li, sakemm ma jkunx stipulat b’mod ieħor bil-liġi, kwalunkwe persuna fiżika jew entità ġuridika tista’ tkun id-detentur tad-dritt ta’ sjieda jew ta’ drittijiet in rem oħra: servitù, drittijiet li jirriżultaw minn gravami in rem, id-dritt ta’ bini, u rahan fuq kwalunkwe ħaġa li tista’ tkun l-oġġett tat-tali drittijiet.

L-Artikolu 128(2-3) tal-Att jiddikjara li kwalunkwe werriet hu intitolat jitlob li d-dritt ta’ sjieda tiegħu fi proprjetà immobbli jiddaħħal f’reġistru tal-artijiet u li l-akkwiżizzjoni ta’ titolu b’wirt ma ttemmx kwalunkwe dritt in rem li persuni oħra kellhom qabel fil-proprjetà rilevanti, għajr dawk li għalihom dan ikun stipulat bil-liġi jew dawk li, minħabba n-natura taċ-ċirkustanzi, ma jkunux jistgħu jibqgħu jeżistu.

L-Artikoli 199(2) u 201 tal-Att jispeċifikaw dan li ġej bħala servitujiet personali: użufrutt, dritt ta’ użu u dritt ta’ residenza. L-artikoli jipprevedu wkoll li, sakemm ma jkunx stipulat mod ieħor bil-liġi, is-servitujiet personali jdumu biss għaż-żmien li għalih ikunu ġew stabbiliti u li jintemmu mhux aktar tard mid-data tal-mewt tal-benefiċjarju.

L-Artikolu 285(1) tal-Att jiddikjara li, sakemm ma jkunx stipulat mod ieħor bil-liġi, id-dritt ta’ bini hu aljenabbli u jista’ jintiret bħal proprjetà immobbli oħra.

L-Artikolu 299(1) tal-Att jiddikjara li ebda rahan ma jista’ jkun separat mill-kollateral li jkun marbut miegħu. Dan ifisser li, sakemm ma jkunx stipulat mod ieħor bil-liġi, kull min jakkwiżixxi kollateral fuq kwalunkwe bażi ġuridika jkun kisbu permezz ta’ rahan.

Għaldaqstant, minn dan li ntqal hawn fuq isegwi li d-drittijiet in rem għajr is-servitujiet personali jistgħu jintirtu. Sakemm ma jkunx stipulat mod ieħor bil-liġi, is-servitujiet personali jintemmu mhux aktar tard mid-data tal-mewt tal-benefiċjarju.

2 Dawn id-drittijiet in rem jiġu reġistrati f’reġistru tad-drittijiet fuq propjetà mobbli jew immobbli u jekk iva, din ir-reġistrazzjoni hija obbligatorja? F’liema reġistru(i) jiġu reġistrati u x’inhuma r-rekwiżiti u l-proċedura ta’ reġistrazzjoni?

L-Artikolu 2(3-4) tal-Att jiddefinixxi l-“proprjetà immobbli” bħala lott, ħabel art, jew roqgħa, li tinkludi kwalunkwe ħaġa li tkun marbuta b’mod permanenti mal-art, jew ogħla jew taħt il-livell tal-art, sakemm ma jkunx stipulat mod ieħor bil-liġi, u “proprjetà mobbli” (jew “beni mobbli”) bħala kwalunkwe oġġett li jista’ jitmexxa minn post għal ieħor mingħajr xi telf għall-karatteristiċi jew għas-sustanza essenzjali tiegħu. Għal finijiet legali, proprjetà li skont in-natura tagħha tkun mobbli titqies immobbli jekk tkun tappartjeni għal oġġett ta’ proprjetà immobbli jew jekk il-liġi tqisha ekwivalenti għal proprjetà immobbli.

L-Artikolu 119(1) tal-Att jiddikjara li s-sjieda fil-proprjetà immobbli tinkiseb ladarba l-akkwirent jirreġistra s-sjieda f’reġistru tal-artijiet, kif previst bil-liġi. Biex dan iseħħ, is-sid preċedenti jrid ikun esprima x-xewqa tiegħu li s-sjieda tingħadda lill-akkwirent, sakemm ma jkunx stabbilit mod ieħor bil-liġi. Skont l-Artikolu 122(1) tal-Att, reġistru tal-artijiet jitqies li jirrifletti, b’mod veritier u bis-sħiħ, l-istatus fattwali u legali ta’ oġġett ta’ proprjetà immobbli. Għaldaqstant, kull min jaġixxi f’bona fide, jiġifieri b’fiduċja fil-preċiżjoni tar-reġistri tal-artijiet, li ma jkunx jaf bl-inkompletezza ta’ rekord partikolari fir-reġistru tal-artijiet jew bil-fatt li r-reġistru jvarja mis-sitwazzjoni attwali, se jkollu drittijietu protetti skont il-liġi f’termini ta’ akkwiżizzjoni.

L-Artikolu 277(1) jiddikjara li l-gravami in rem li ma jiddaħħlux f’reġistru tal-artijiet jieqfu jeżistu meta l-oġġett soġġett għall-gravami tal-proprjetà immobbli jiġi akkwiżit minn persuna li la tkun taf u lanqas ma missha kienet taf bil-fatt li kienu jeżistu l-gravami. Barra minn hekk, l-Artikolu 278(1) tal-Att jiddikjara li, sakemm ma jkunx stabbilit mod ieħor, gravami in rem maħluqa għall-benefiċċju ta’ persuna fiżika jew ta’ entità ġuridika jieqfu jeżistu meta l-persuna fiżika tmut jew meta l-personalità tal-entità ġuridika tiskadi.

Il-proċedura li għandha tiġi segwita għat-tidħil f’reġistru tal-artijiet tad-drittijiet in rem miżmuma fi proprjetà immobbli tingħata fid-dispożizzjonijiet tal-Att dwar ir-Reġistru tal-Artijiet (Zakon o zemljišnim knjigama) (NN Nri 91/96, 68/98, 137/99, 114/01, 100/04, 107/07, 152/08, 126/10, 55/13 u 60/13). Reġistru tal-artijiet jikkonsisti fir-reġistru ewlieni (li fih l-irqajja’ kollha ta’ muniċipalità kadastrali partikolari jiddaħħlu u li hu kompost minn atti ta’ titolu) u f’kompendju ta’ dokumenti ta’ identifikazzjoni. Applikazzjoni biex dritt in rem jiddaħħal, b’mod temporanju jew permanenti, fir-reġistru tal-artijiet issir quddiem il-qorti lokali tar-reġistru tal-artijiet minn persuna li tfittex li tikseb, tbiddel jew tirrinunzja d-dritt tagħha li tirreġistra. Applikazzjoni biex dritt in rem jiddaħħal fir-reġistru tal-artijiet fil-forma ta’ nota fir-reġistru ssir minn persuna li jkun fl-interess legali tagħha li tinħoloq nota għall-proprjetà tagħha jew li tkun intitolata għal din il-proċedura permezz ta’ regolament speċjali. L-att ta’ titolu fih id-dettalji tal-patrimonju u kwalunkwe tibdil li jsir fih, kif ukoll id-drittijiet in rem u drittijiet oħra mogħtija u infurzati minn qorti tar-reġistru tal-artijiet. Dan jikkonsisti f’dokument li jispeċifika l-patrimonju taħt pussess (posjedovnica) (skeda ta’ speċifikazzjoni, skeda A), iċ-ċertifikat tat-titolu (vlastovnica) (skeda tal-proprjetarju, skeda B), u l-gravami (teretovnica) (skeda tal-gravami, skeda Ċ)].

Il-proċedura li għandha tiġi segwita għar-reġistrazzjoni tad-drittijiet in rem miżmuma f’vetturi hi mogħtija fir-Regoli dwar (ir-Reġistrazzjoni u l-Markar tal-) Vetturi (Pravilnik o registraciji i označavanju vozila) (NN Nri 151/08, 89/10, 104/10, 83/13, 52/15 u 45/16). Il-Ministeru tal-Intern iżomm rekords tal-vetturi rreġistrati kollha. Bħala tweġiba għal talba mill-awtoritajiet kompetenti (qrati, l-Aġenzija Kroata tas-Servizzi Finanzjarji, nutara, eċċ.), il-Ministeru hu meħtieġ, permezz ta’ regolamenti speċjali, li jżid ċerti noti relatati ma’ vetturi mat-tali rekords u mal-liċenzji tas-sewqan. Jekk vettura tgħaddi mingħand sid għal ieħor, is-sid il-ġdid hu meħtieġ jirreġistra l-vettura f’ismu jew ineħħi r-reġistrazzjoni tagħha fi żmien 15-il jum mid-data tal-akkwiżizzjoni. Applikazzjoni għal dan l-għan issir mad-direttorat responsabbli tal-pulizija għall-post fejn is-sid il-ġdid ikollu indirizz residenzjali permanenti jew sede, jew ma’ stazzjon tal-pulizija jew ma’ ċentru tat-testijiet tal-vetturi, dment li ċ-ċentru jkun approvat u jirrispetta l-kundizzjonijiet stabbiliti.

Il-proċedura li għandha tiġi segwita għar-reġistrazzjoni tad-drittijiet in rem miżmuma f’inġenju nawtiku hi stabbilita fil-Kodiċi Marittimu (Pomorski zakonik) (NN Nri 181/04, 76/07, 146/08, 61/11, 56/13 u 26/15). Id-dritt ta’ sjieda u drittijiet in rem oħra f’bastiment, f’dgħajsa jew f’jott jistgħu jinkisbu, jiġu assenjati, limitati u terminati biss billi jiddaħħlu d-dettalji ta’ azzjoni bħal din f’reġistru xieraq jew fir-rekords miżmuma mill-awtoritajiet tal-port kompetenti, li huma ġestiti mill-ministeru inkarigat mill-affarijiet marittimi. Bħala tweġiba għal applikazzjoni mis-sid, l-operatur jew il-kumpanija tat-trasport marittimu, isiru entrati fir-reġistru ta’ bastimenti fuq il-bażi ta’ deċiżjoni tal-awtorità tal-port rilevanti. Ir-reġistru jikkonsisti fir-reġistru ewlieni u f’kompendju ta’ dokumenti ta’ identifikazzjoni. Ir-reġistru elwieni jikkonssiti f’atti li jinkludu l-iskeda A (dettalji li jidentifikaw il-bastiment marittimu u l-karatteristiċi tekniċi bażiċi tiegħu), l-iskeda B (l-isem u l-uffiċċju rreġistrat tal-kumpanija, jiġifieri l-entità ġuridika, jew l-isem u l-indirizz residenzjali tal-persuna fiżika li tkun is-sid tal-bastiment marittimu u l-limitazzjonijiet personali tas-sid b’rabta mal-uż liberu tal-bastiment) u l-iskeda Ċ (id-drittijiet in rem li fuqhom ikollu gravami l-bastiment marittimu, kif ukoll id-drittijiet li jirriżultaw mit-tali drittijiet).

Il-proċedura li għandha tiġi segwita għar-reġistrazzjoni tad-drittijiet in rem miżmuma f’inġenju tal-ajru fir-Regoli dwar (il-Kontenut u l-Metodu ta’ Żamma ta’) Reġistru tal-Inġenji tal-Ajru Ċivili (Pravilnik o sadržaju i načinu vođenja hrvatskog registra civilnih zrakoplova) (NN Nru 137/12). Ir-Reġistru tal-Inġenji tal-Ajru Ċivili tal-Kroazja jinżamm mill-Aġenzija tal-Avjazzjoni Ċivili tal-Kroazja f’kopja stampata u f’forma elettronika. Il-ktieb tar-reġistru propju jinkludi volumi speċifikati b’numri ordinali, b’kull volum li jikkonsisti f’atti ta’ reġistrazzjoni. Kull inġenju tal-ajru jiddaħħal f’att separat, li jinkludi l-iskeda tar-reġistrazzjoni (li jkun fiha diversi dettalji tal-inġenju tal-ajru), l-iskeda tas-sid (dettalji tas-sid u dawk ta’ kwalunkwe kosid jew sidien konġunti) u l-iskeda tal-gravami (li jispjegaw f’dettall ir-rahan marbut mal-inġenju tal-ajru jew is-sehem ideali miżmum minn kosid, id-dritt tal-ewwel rifjut u ta’ xiri lura, kwalunkwe limitazzjoni relatata mal-użu, u li jkun fiha indikazzjoni tal-parti li magħha tkun relatata l-entrata, id-data ta’ reġistrazzjoni, is-somma tal-flus imħallsa – fejn rilevanti għar-reġistrazzjoni – bi kwalunkwe nota li ssir b’rabta mar-reġistrazzjoni). Ir-reġistru elettroniku jinżamm billi tiddaħħal data fl-atti elettroniċi tar-reġistrazzjoni. F’termini ta’ kontenut, l-atti elettroniċi tar-reġistrazzjoni huma ekwivalenti għal dawk miżmuma stampati. Applikazzjoni għar-reġistrazzjoni ssir mis-sid tal-inġenju tal-ajru jew mill-operatur u tkun akkumpanjata minn ittra ta’ awtorizzazzjoni ċċertifikata mis-sid. L-entrati fir-reġistru jsiru soġġetti għal deċiżjoni mill-Aġenzija tal-Avjazzjoni Ċivili tal-Kroazja.

3 Liema effetti huma marbuta mar-reġistrazzjoni tad-drittijiet in rem?

Il-liġi tistabbilixxi li dokument pubbliku hu dokument maħruġ minn qorti kompetenti jew minn awtorità pubblika, fil-forma stipulata, fi ħdan il-limiti tal-kompetenza tagħha. Barra minn hekk, dokument pubbliku jikkostitwixxi evidenza tal-kwistjoni li hu jikkonferma jew jirregola. Dan ifisser li kull min jaġixxi bona fide, jiġifieri b’fiduċja fil-preċiżjoni tad-dokumenti pubbliċi, li ma jkunx jaf bl-inkompletezza ta’ informazzjoni partikolari mogħtija fih, jew bil-fatt li t-tali informazzjoni tvarja mis-sitwazzjoni vera, ikollu drittijietu protetti skont il-liġi f’termini tal-akkwiżizzjoni ta’ ċerti drittijiet. Barra minn hekk, ħadd ma jista’ jinvoka nuqqas ta’ għarfien dwar il-fatt li saret entrata f’reġistru tal-artijiet, fir-rekords tal-vetturi rreġistrati miżmuma mill-Ministeru tal-Intern, fir-reġistri miżmuma mill-awtoritajiet tal-port ġestiti mill-ministeru inkarigati mill-affarijiet marittimi, jew fir-Reġistru tal-Inġenji tal-Ajru Ċivili tal-Kroazja.

4 Hemm regoli u proċeduri speċifiċi fis-seħħ għall-adattament ta’ dritt in rem li għalih hija intitolata persuna skont il-liġi applikabbli għas-suċċessjonijiet f'każ li l-liġi tal-Istat Membru fejn jiġi invokat id-dritt ma jirrikonoxxix dan id-dritt in rem?

Il-liġi tistabbilixxi li r-regoli li jirregolaw azzjonijiet ex parte għandhom japplikaw għal kull kwistjoni relatata mal-adattament ta’ dritt in rem miżmum minn ċerta persuna skont il-liġi applikabbli għall-wirt, meta tali dritt in rem ma jkunx jeżisti fil-liġi Kroata.

1 Liema huma d-drittijiet in rem li jistgħu jqumu minn suċċessjoni skont il-liġi ta’ dan l-Istat Membru?

Skont id-dritt tal-Lussemburgu, ma hemm l-ebda dritt speċifiku in rem li, skont it-tifsira tal-mistoqsija, jista’ “jirriżulta” minn suċċessjoni. Madankollu, hemm drittijiet in rem li jistgħu jkunu involuti f’suċċessjoni jew, fi kliem ieħor, li jistgħu jiġu trasferiti bħala riżultat tal-mewt.

Dawn huma dawn li ġejjin: sjieda skont it-tifsira tal-Artikolu 544 et seq. tal-Kodiċi Ċivili (Code civil) u s-servitujiet fis-sens tal-Artikolu 637 et seq. tal-istess Kodiċi.

Is-sjieda, kif iddefinita bl-Artikolu 544 tal-Kodiċi Ċivli, hija d-dritt ta’ tgawdija u disponiment ta’ proprjetà, sakemm din ma tintużax b’manjiera projbita mil-liġi jew regolament jew li tikkawża disturb li jeċċedi d-disturbi normali ta’ viċinat u jfixkel il-bilanċ bejn id-drittijiet ekwivalenti. Skont l-Artikolu 546 tal-Kodiċi Ċivili, is-sjieda ta’ proprjetà, kemm jekk mobbli jew immobbli, tagħti d-dritt lis-sid għal dak kollu prodott minn dik il-proprjetà u għal dak kollu li huwa assoċjat naturalment jew artifiċjalment ma’ dik il-proprjetà (id-dritt ta’ aċċessjoni). Skont l-Artikolu 711 tal-Kodiċi Ċivli, is-sjieda ta’ proprjetà tista’ tiġi akkwistata u trasferita permezz tas-suċċessjoni.

Fir-rigward tas-servitujiet, l-Artikolu 637 tal-Kodiċi Ċivili jiddefinixxi lil dawn bħala piż impost fuq proprjetà waħda għall-użu u l-benefiċċju ta’ proprjetà li tappartjeni għal sid ieħor. Skont l-Artikolu 639 tal-Kodiċi Ċivili, id-dritt għall-aċċess jew l-użu jista’ jiġi derivat mis-sitwazzjoni naturali tal-proprjetà (ara l-Artikolu 640 et seq. tal-Kodiċi Ċivili), mill-obbligi imposti mil-liġi (ara l-Artikolu 649 tal-Kodiċi Ċivili), jew minn ftehimiet bejn is-sidien (ara l-Artikolu 686 et seq. tal-Kodiċi Ċivili).

Rigward l-aħħar kategorija ta’ drittijiet għall-aċċess jew l-użu, is-sidien jistgħu fil-prinċipju jistabbilixxu d-drittijiet għall-aċċess jew l-użu li jikkunsidraw xierqa fuq il-proprjetajiet tagħhom jew favur il-proprjetajiet tagħhom, sakemm, madankollu, is-servizzi stabbiliti ma jiġux imposti fuq persuna jew favur persuna, iżda biss fuq art u għall-art, u sakemm dawk is-servizzi mhumiex fi kwalunkwe mod kuntrarju għall-ordni pubbliku (l-Artikolu 686, l-ewwel paragrafu, tal-Kodiċi Ċivili). Skont dawn ir-regoli, id-drittijiet għall-aċċess jew l-użu jistgħu jiġu stabbilit għall-użu ta’ bini jew art (l-Artikolu 687, l-ewwel paragrafu). Barra dan, dawn jistgħu jkunu kontinwi (użu kontinwu mingħajr il-ħtieġa ta’ intervent tal-bniedem, eż pajpijiet tal-ilma, katusi tad-drenaġġ, veduti, eċċ) jew mhux kontinwi (il-ħtieġa ta’ intervent tal-bniedem sabiex jiġu eżerċitati, eż id-drittijiet ta’ passaġġ, id-drittijiet ta’ estrazzjoni, eċċ; ara l-Artikolu 688, l-ewwel paragrafu, tal-Kodiċi Ċivili).

Jenħtieġ li jkun innutat ukoll li d-drittijiet għall-aċċess jew l-użu jistgħu jkunu apparenti – dawk imħabbrin minn strutturi esterni – jew mhux apparenti – dawk li għalihom ma hemm l-ebda sinjal estern tal-eżistenza tagħhom (l-Artikolu 691, l-ewwel paragrafu, tal-Kodiċi Ċivili). Id-drittijiet għall-aċċess jew l-użu kontinwi u apparenti jistgħu jinkisbu permezz ta’ att jew permezz ta’ pussess fuq 30 sena (l-Artikolu 690 tal-Kodiċi Ċivili), filwaqt li d-drittijiet għall-aċċess jew l-użu kontinwi u mhux apparenti u d-drittijiet għall-aċċess jew l-użu mhux kontinwi, kemm jekk apparenti jew mhux apparenti, jistgħu jiġu stabbiliti biss permezz ta’ kuntratt (l-Artikolu 691, l-ewwel paragrafu, tal-Kodiċi Ċivili). Id-dritt ta' servitu jiskadi meta l-art li huwa dovut lilha u l-art li huwa dovut permezz tagħha huma miżmuma mill-istess persuna (l-Artikolu 705 tal-Kodiċi Ċivili).

Għal raġunijiet ta’ kompletezza, id-drittijiet in rem li ġejjin jenħtieġ li jissemmew ukoll, li fir-rigward tagħhom japplikaw regoli speċifiċi meta l-persuna li bbenefikat minnhom tul ħajjitha tmut.

Skont l-Artikolu 617 tal-Kodiċi Ċivili, użufrutt jiskadi mal-mewt minn kawżi naturali tal-użufruttwarju u meta ż-żewġ kapaċitajiet tal-użufruttwarju u s-sid jinżammu mill-istess persuna. It-tieni każ iseħħ, fost affarijiet oħra, meta l-użufruttwarju jikseb, bħala riżultat ta’ mewt, is-sjieda ta’ proprjetà li fuqha kellu d-dritt ta’ użufrutt. Il-kontenut tal-użufrutt huwa definit fl-Artikolu 578 et seq. tal-Kodiċi Ċivli bħala d-dritt li tgawdi proprjetà li hija fis-sjieda ta’ persuna oħra, fl-istess mod bħas-sid stess, iżda bl-użufruttwarju li huwa responsabbli għall-preservazzjoni tas-sustanza tal-proprjetà. Użufrutt jista’ jiġi stabbilit bil-liġi jew bir-rieda tal-bniedem, jista’ jkun sempliċi, limitat biż-żmien jew soġġett għal kundizzjonijiet, u jista’ jkopri kull tip ta’ proprjetà mobbli jew immobbli.

Fl-aħħar nett, drittijiet in rem li jinvolvu drittijiet ta’ użu u abitazzjoni, kif definiti fl-Artikolu 625 et seq. tal-Kodiċi Ċivili, jiskadu bl-istess mod bħall-użufrutt.

2 Dawn id-drittijiet in rem jiġu reġistrati f’reġistru tad-drittijiet fuq propjetà mobbli jew immobbli u jekk iva, din ir-reġistrazzjoni hija obbligatorja? F’liema reġistru(i) jiġu reġistrati u x’inhuma r-rekwiżiti u l-proċedura ta’ reġistrazzjoni?

Fil-Gran Dukat, hemm “reġistru ta’ proprjetà immobbli”, jiġifieri uffiċċji tal-ipoteki (bureaux de la conservation des hypothèques) fejn, skont l-Artikolu 1 tal-Liġi emendata tal-25 ta’ Settembru 1905 dwar ir-reġistrazzjoni tad-drittijiet fil-proprjetà immobbli (loi modifiée sur la transcription des droits réels immobiliers du 25 septembre 1905), l-atti kollha għal tranżazzjonijiet li jdumu tul il-ħajja li jittrasferixxu d-drittijiet ta’ proprjetà immobbli minbarra drittijiet ta’ ħlas preferenzjali u ipoteki, kemm jekk gratwiti jew għall-kunsiderazzjoni, jiġu reġistrati. Ir-reġistrazzjoni ta’ atti bħal dawn hija obbligatorja fis-sens li din tagħmel id-drittijiet inkwistjoni vinkolanti fuq partijiet terzi (ara l-Artikolu 11 tal-Liġi msemmija). Skont il-ġurisprudenza tal-Lussemburgu, it-terminu “drittijiet fi proprjetà immobbli” użat fl-Artikolu 1 tal-Liġi msemmija jinkludi wkoll id-drittijiet għas-servitu fuq il-proprjetà (il-Qorti Distrettwali ta’ Diekirch) (Tribunal d’arrondissement), 17 ta’ Frar 1937).

Jenħtieġ ikun innutat ukoll li huma biss id-deċiżjonijiet tal-qorti, l-istrumenti awtentiċi u l-atti amministrattivi li huma aċċettati għall-iskop ta’ reġistrazzjoni.

Fil-każ tas-suċċessjoni, id-drittijiet in rem imsemmija fil-punt 1 li jistgħu jifformaw parti minn patrimonju jiġu trasferiti skont il-Kodiċi Ċivili.

Aktar speċifikament, skont l-Artikolu 724, l-ewwel u t-tieni paragrafi, tal-Kodiċi Ċivili, il-proprjetà kollha tal-mejjet tiġi trasferita lill-eredi legali tiegħu/tagħha sempliċement bħala riżultat tal-ftuħ tas-suċċessjoni. Dawk l-eredi jistgħu jeżerċitaw id-drittijiet u l-azzjonijiet tal-mejjet mal-mewt ta’ dan tal-aħħar.

Fil-każ imsemmi fl-Artikolu 1004 tal-Kodiċi Ċivili rigward l-uniku legatarju – jiġifieri l-persuna li lilha t-testatur jagħti, permezz ta’ dispożizzjoni testamentarja, il-proprjetà kollha li jħalli wara l-mewt (ara l-Artikolu 1003 tal-Kodiċi Ċivili) – dan tal-aħħar irid jitlob lill-eredi li għalihom hemm riservat parti mill-patrimonju taħt il-liġi tal-eredità sfurzata biex jikkonsenjaw il-proprjetà inkluża fit-testment. Skont l-Artikolu 1005 tal-Kodiċi Ċivili, il-legatarju uniku se jkun jista’ jgawdi l-proprjetà inkluża fit-testment mid-data tal-mewt jekk it-talba tal-kunsinna ssir fi żmien sena minn dik id-data. Jekk le, it-tali godiment se jibda biss mid-data tal-applikazzjoni lill-qorti jew fid-data meta l-kunsinna ssir b’mod volontarju. Meta, mal-mewt tat-testatur, ma jkunx hemm eredi li għalihom hija riservata parti mill-proprjetà skont il-liġi, il-legatarju uniku se jikseb b’mod awtomatiku l-proprjetà mal-mewt tat-testatur, mingħajr ma jkollu jitlob il-kunsinna (l-Artikolu 1006 tal-Kodiċi Ċivili). Fl-aħħar nett, fil-każ imsemmi fl-Artikolu 1006 tal-Kodiċi Ċivili, jekk it-testment huwa olografiku jew issiġillat, il-legatarju uniku jrid jingħata l-pussess permezz ta’ ordni tal-imħallef li qed jippresjedi tal-qorti tal-ewwel istanza (tribunal de première instance) għad-distrett li fiha tinfetaħ is-suċċessjoni.

Jekk proprjetà immobbli waħda jew iktar jiġu inklużi fis-suċċessjoni, huwa meħtieġ trasferiment wara l-mewt, li se jitwettaq fuq il-bażi tad-dikjarazzjoni tas-suċċessjoni li trid tiġi sottomessa mill-eredi lid-Dipartiment tar-Reġistrazzjoni tal-Art u tal-Patrimonju (administration de l’enregistrement et des domaines). Dan tal-aħħar imbagħad jissottometti kopja tad-dikjarazzjoni lill-Uffiċċju tal-Katast u tat-Topografija (administration du cadastre et de la topographie) (ara t-tmiem tal-Artikolu 10 tal-Liġi emendata tal-25 ta’ Lulju 2002 dwar ir-riorganizzazzjoni tal-Uffiċċju tal-Katast u tat-Topografija (loi modifiée du 25 juillet 2002 portant réorganisation de l’administration du cadastre et de la topographie)).

3 Liema effetti huma marbuta mar-reġistrazzjoni tad-drittijiet in rem?

Jekk jogħġbok ara t-tweġiba għall-mistoqsija preċedenti.

4 Hemm regoli u proċeduri speċifiċi fis-seħħ għall-adattament ta’ dritt in rem li għalih hija intitolata persuna skont il-liġi applikabbli għas-suċċessjonijiet f'każ li l-liġi tal-Istat Membru fejn jiġi invokat id-dritt ma jirrikonoxxix dan id-dritt in rem?

Iva. Hemm dispożizzjonijiet fil-Liġi tal-14 ta’ Ġunju 2015 li jimplimentaw ir-Regolament (UE) Nru 650/2012 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal- 4 ta’ Lulju 2012 dwar il-ġuriżdizzjoni, il-liġi applikabbli, ir-rikonoxximent u l-infurzar ta’ deċiżjonijiet u l-aċċettazzjoni u l-infurzar ta’ strumenti awtentiċi fil-qasam tas-suċċessjonijiet u dwar il-ħolqien ta’ Ċertifikat Ewropew tas-Suċċessjoni u li jemendaw (a) il-Liġi emendata tal-25 ta’ Settembru 1905 dwar ir-reġistrazzjoni tad-drittijiet fil-proprjetà immobbli u (b) il-Kodiċi Ġdid tal-Proċedura Ċivili (loi du 14 juin 2015 relative à la mise en application du règlement (UE) n° 650/2012 du Parlement européen et du Conseil du 4 juillet 2012 relatif à la compétence, la loi applicable, la reconnaissance et l’exécution des décisions, et l’acceptation et l’exécution des actes authentiques en matière de successions et à la création d’un certificat successoral européen et modifiant a) la loi modifiée du 25 septembre 1905 sur la transcription des droits réels immobiliers et b) le Nouveau Code de procédure civile).

L-Artikolu 1 ta’ din il-Liġi jipprovdi dan li ġej: “Skont ir-Regolament (UE) Nru 650/2012 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-4 ta’ Lulju 2012 dwar il-ġuriżdizzjoni, il-liġi applikabbli, ir-rikonoxximent u l-infurzar ta’ deċiżjonijiet u l-aċċettazzjoni u l-infurzar ta’ strumenti awtentiċi fil-qasam tas-suċċessjonijiet u dwar il-ħolqien ta’ Ċertifikat Ewropew tas-Suċċessjoni, in-nutara maħtura b’ordni tal-Gran Dukat għandhom ikunu kompetenti biex iwettqu l-adattament tad-drittijiet fil-proprjetà immobbli msemmija fl-Artikolu 31 tar-Regolament imsemmi. L-adattament imsemmi fl-ewwel paragrafu għandu jitwettaq mhux aktar tard mid-data meta l-proprjetà koperta mid-dritt in rem imsemmi fl-Artikolu 31 tar-Regolament (UE) Nru 650/2012 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal- 4 ta’ Lulju 2012 dwar il-ġuriżdizzjoni, il-liġi applikabbli, ir-rikonoxximent u l-infurzar ta’ deċiżjonijiet u l-aċċettazzjoni u l-infurzar ta’ strumenti awtentiċi fil-qasam tas-suċċessjonijiet u dwar il-ħolqien ta’ Ċertifikat Ewropew tas-Suċċessjoni tiġi trasferita inter vivos b’mod gratwit jew għal kunsiderazzjoni”.

Barra dan, il-Liġi msemmija temenda l-Artikolu 1, it-tieni paragrafu, tal-Liġi emendata tal-25 ta’ Settembru 1905 dwar ir-reġistrazzjoni tad-drittijiet fil-proprjetà immobbli billi żżid atti notarili li jadattaw id-drittijiet fi proprjetà immobbli barranija għall-atti li jittrasferixxu d-drittijiet fil-proprjetà immobbli speċifikata fihom, li jridu jiġu reġistrati mal-uffiċċju tal-ipoteki għad-distrett li fih tinsab il-proprjetà.

1 Liema huma d-drittijiet in rem li jistgħu jqumu minn suċċessjoni skont il-liġi ta’ dan l-Istat Membru?

1) Is-sjieda

Il-werriet jikseb is-sjieda fuq il-patrimonju b’mod awtomatiku wara l-mewt tat-testatur. Il-patrimonju hu s-somma tad-drittijiet, tal-proprjetà tanġibbli, tal-pretensjonijiet u tal-obbligi tad-deċedut fil-mument tal-mewt tiegħu li ma jintemmux mal-mewt. Dan kollu hu spjegat b’mod dirett fil-liġi Ungeriża; id-dispożizzjonijiet tal-Kodiċi Ċivili dwar il-liġi tas-suċċessjoni juża l-kunċetti tal-“patrimonju tal-persuna deċeduta” u tal-“assi” b’mod sinonimu. Assi mhuma xejn ħlief proprjetà tanġibbli, dritt jew pretensjoni (l-Artikolu  8:1 tal-Kodiċi Ċivili). L-assi huma s-somma tal-assi kollha bħal dawn. Fil-każ ta’ legat speċifiku (legatum vindicationis), il-legatarju jikseb sjieda (direttament mingħand id-deċedut) fuq l-assi legati.

2) L-użufrutt

Skont il-liġi tal-Ungerija, jekk id-deċeduti jħallu warajhom dixxendenti u konjuġi superstiti (fil-każ ta’ suċċessjoni ab intestato), il-konjuġi superstiti jkunu intitolati għal użufrutt tul ħajjithom kollha fuq ċerti assi li jappartjenu għall-patrimonju, jiġifieri

• l-abitazzjoni li kienu jabitaw fiha b’mod konġunt mad-deċedut u
• l-għamara u l-fittings li jappartjenu għall-abitazzjoni (l-Artikolu 7:58(1)(a) tal-Kodiċi Ċivili).

Ir-regoli ġenerali dwar l-użufrutt skont il-liġi ċivili japplikaw b’mod analogu għas-sustanza tad-dritt tal-konjuġi superstiti għall-użufrutt (id-“dritt tar-romol”) (il-Kapitolu XXX tal-Kodiċi Ċivili). L-użufrutt hu wieħed mill-hekk imsejħa drittijiet limitati in rem. L-użufruttarju jista’ jkollu fil-pussess, juża, jisfruta u jiġbor ir-rikavati ta’ proprjetà tanġibbli li tkun proprjetà ta’ persuna oħra. Id-drittijiet tal-użufruttarju jibqgħu intatti indipendentement minn kwalunkwe tibdil fl-identità tas-sid (l-Artikolu 5:147(1) u (2) tal-Kodiċi Ċivili).

It-testatur jista’ jistabbilixxi użufrutt ukoll fuq assi fit-testment tiegħu.

2 Dawn id-drittijiet in rem jiġu reġistrati f’reġistru tad-drittijiet fuq propjetà mobbli jew immobbli u jekk iva, din ir-reġistrazzjoni hija obbligatorja? F’liema reġistru(i) jiġu reġistrati u x’inhuma r-rekwiżiti u l-proċedura ta’ reġistrazzjoni?

Id-drittijiet imsemmija huma elenkati fir-reġistru tal-proprjetà immobbli (jew f’reġistri pubbliċi oħra). It-tidħil ta’ dawn id-drittijiet f’reġistru hu obbligatorju.

Jekk is-suċċessjoni tirriżulta fi sjieda jew f’użufrutt, in-nutar li jmexxi l-proċediment ta’ validazzjoni fl-Ungerija jikkuntattja lill-awtorità domestika li żżomm ir-reġistru ta’ proprjetà immobbli jew ir-reġistri ta’ kull tip ta’ assi oħra biex dawn id-drittijiet jiġu rreġistrati. F’każijiet bħal dawn in-nutar jibgħat l-għotja tal-validazzjoni (wara li ssir finali) lil din l-awtorità (l-Artikolu 91(2) tal-Att XXXVIII tal-2010 dwar il-proċedimenti tal-validazzjoni (hagyatéki eljárásról szóló 2010. évi XXXVIII. tv.). L-għotja tal-validazzjoni min-nutar isservi bħala l-bażi tar-reġistrazzjoni.

Għall-kuntrarju, il-benefiċjarju (werriet, legatarju) irid jieħu azzjoni hu stess biex jirreġistra d-dritt jekk il-proċedimenti ta’ validazzjoni jkunu saru fi Stat Membru ieħor. F’każijiet bħal dawn, dan għandu jippreżenta l-applikazzjoni għar-reġistrazzjoni direttament mal-awtorità Ungeriża li żżomm ir-reġistru inkwistjoni (pereżempju r-reġistru tal-artijiet).

Ir-reġistri pubbliċi prinċipali li jelenkaw is-sjieda ta’ assi speċifiċi huma:

- ir-reġistru tal-proprjetà immobbli

miżmum minn: ir-reġistru tal-artijiet

oġġett tar-reġistru: il-proprjetà immobbli

regoli: l-Att CXLI tal-1997 dwar ir-reġistrazzjoni tal-proprjetà immobbli (az ingatlan-nyilvántartásról szóló 1997. évi CXLI törvény) (ara t-Artikolu 16 tal-Att)

- ir-Reġistru Nazzjonali tal-Inġenji tal-Ajru (Magyarország Légijármű Lajstroma)

miżmum minn: l-Uffiċċju tal-Avjazzjoni tal-Awtorità Nazzjonali tat-Trasport (Nemzeti Közlekedési Hatóság Légügyi Hivatal)

oġġett tar-reġistru: inġenji tal-ajru ċivili

regoli:

l-Artikolu 12 tal-Att XCVII tal-1995 dwar it-trasport bl-ajru (a légiközlekedésről szóló 1995. évi XCVII. törvény)

l-Artikolu 5 tad-Digriet Governattiv Nru 141/1995 tat-30 ta’ Novembru 1995 li jimplimenta l-Att XCVII tal-1995 (Korm. rendelet a légi közlekedésről szóló 1995. évi XCVII. törvény végrehajtásáról) dwar it-trasport bl-ajru (a légiközlekedésről szóló 1995. évi XCVII. törvény)

- ir-reġistru tal-bastimenti li jżommu fil-wiċċ

miżmum minn: il-Ministeru tal-Iżvilupp Nazzjonali u l-Uffiċċju tal-Gvern Metrapolitan ta’ Budapest bħala awtoritajiet tat-trasport marittimu

oġġett tar-reġistru: bastimenti li jżommu fil-wiċċ (apparat, strutturi u tagħmir li jżommu fil-wiċċ xierqa għat-trasport bl-ilma, xogħol fuq l-ilma u t-twettiq ta’ attivitajiet relatati)

regoli:

l-Artikoli 7 sa 15 u b’mod partikolari l-Artikolu 11(3) tal-Att XLII tal-2000 dwar it-trasport bl-ilma (a víziközlekedésről szóló 2000. évi XLII. törvény)

id-Digriet Governattiv Nru 198/2000 tad-29 ta’ Novembru 2000 dwar ir-reġistrazzjoni ta’ bastimenti li jżommu fil-wiċċ (az úszólétesítmények lajstromozásáról szóló 198/2000. Korm. rendelet)

- ir-reġistru tal-vetturi

miżmum minn: il-Ministeru tal-Intern (id-Deputat ministeru tal-Istat Responsabbli għar-reġistri) bħala l-korp tar-reġistrazzjoni tat-traffiku tat-triq

oġġett tar-reġistru: vetturi tat-trasport bit-triq

regoli:

l-Att LXXXIV tal-1999 dwar ir-rekords tat-trasport bit-triq (közúti közlekedési nyilvántartásról szóló 1999. évi LXXXIV. törvény), b’mod partikolari l-Artikolu 9

- ir-reġistru tan-negozji:

miżmum minn: il-qrati reġjonali bħala l-qrati tar-reġistrazzjoni

l-oġġett tar-reġistru: in-negozji (negozju hu entità ġuridika li tinħoloq għall-fini ta’ twettiq ta’ attivitajiet kummerċjali fuq bażi kummerċjali permezz tar-reġistrazzjoni fir-reġistru tan-negozji (dawn jinkludu b’mod partikolari kumpaniji, soċjetajiet kooperattivi, fergħat Ungeriżi ta’ intrapriżi barranin, Raggruppamenti ta’ Interess Ekonomiku Ewropew, Soċjetajiet Kooperattivi Ewropej, kummerċjanti waħdiena, eċċ.).

regoli: l-Att V tal-2006 dwar informazzjoni fuq il-kumpaniji pubbliċi, ir-reġistrazzjoni tal-kumpaniji u l-proċeduri ta’ stralċ (a cégnyilvánosságról, a bírósági cégeljárásról és a végelszámolásról szóló 2006. évi V. törvény), b’mod partikolari l-Artikoli 24 sa 25.

3 Liema effetti huma marbuta mar-reġistrazzjoni tad-drittijiet in rem?

1) Reġistrazzjoni tas-sjieda

B’mod ġenerali, is-sjieda tal-proprjetà immobbli tista’ tinkiseb biss skont il-liġi Ungeriża permezz tar-reġistrazzjoni fir-reġistru tal-proprjetà immobbli; fi kliem ieħor, ir-reġistrazzjoni tas-sjieda fir-reġistru tal-proprjetà immobbli għandha effett kostituttiv (jinħoloq dritt) (il-prinċipju ta’ reġistrazzjoni).

Madankollu, il-liġi tagħmel eċċezzjoni fi ftit każijiet; eċċezzjoni minnhom hi s-suċċessjoni. Il-liġi Ungeriża ssegwi l-prinċipju ta’ suċċessjoni ipso jure. Dan ifisser li l-werriet jikseb il-patrimonju unikament permezz tal-liġi mal-ftuħ tas-suċċessjoni, mingħajr aċċettazzjoni jew kwalunkwe att legali ieħor (l-Artikolu 7:87 tal-Kodiċi Ċivili). B’hekk, fil-każ tas-suċċessjoni, is-sjieda tinkiseb mill-werriet fil-mument tal-ftuħ tas-suċċessjoni, jew fil-mewt tad-deċedut. Għaldaqstant, ir-reġistrazzjoni tas-sjieda f’reġistru tal-proprjetà immobbli miksuba b'suċċessjoni għandha effett dikjaratorju biss. L-istess japplika wkoll għall-akkwiżizzjoni ta’ proprjetà fuq il-bażi ta’ legat speċifiku (legatum per vindicationem).

Bħala riżultat tas-suċċessjoni ipso jure, ir-reġistrazzjoni tas-sjieda fir-reġistri pubbliċi għal assi oħra għandha effett dikjaratorju wkoll, jekk it-tibdil fis-sid iseħħ b’suċċessjoni.

2) Ir-reġistrazzjoni tal-użufrutt

Id-dritt ta’ użufrutt tal-konjuġi superstiti (id-dritt tar-romol) jirriżulta bl-operat tal-liġi. Fid-dawl ta’ dan, ir-reġistrazzjoni tal-użufrutt fir-reġistru tal-proprjetà immobbli (b’mod simili għar-reġistrazzjoni tas-sjieda miksuba b’suċċessjoni) għandha effett dikjaratorju; b'hekk, id-dritt minnu nnifsu ma jinħoloqx bir-reġistrazzjoni.

Skont l-Artikolu 5:146(2) tal-Kodiċi Ċivili, jekk użufrutt li jirriżulta fuq il-bażi tal-leġiżlazzjoni ma jiġix irreġistrat fir-reġistru tal-proprjetà immobbli, dan id-dritt ikun jista’ jiġi infurzat biss kontra akkwirent mala fede tal-proprjetà immobbli jew kontra akkwirent li ma jkunx ħallas xi korrispettiv għall-proprjetà. Għaldaqstant, biex dritt ta’ użufruttarju fuq proprjetà immobbli jgawdi protezzjoni sħiħa skont il-liġi ċivili, ir-reġistrazzjoni tiegħu fir-reġistru tal-proprjetà immobbli hi neċessarja anki jekk dan id-dritt jinħoloq bl-operat tal-liġi (u mhux bir-reġistrazzjoni).

4 Hemm regoli u proċeduri speċifiċi fis-seħħ għall-adattament ta’ dritt in rem li għalih hija intitolata persuna skont il-liġi applikabbli għas-suċċessjonijiet f'każ li l-liġi tal-Istat Membru fejn jiġi invokat id-dritt ma jirrikonoxxix dan id-dritt in rem?

Iva.

Jekk benefiċjarju kkonċernat minn kwistjoni ta’ suċċessjoni (pereżempju, werriet jew legatarju) jixtieq jinfurza fl-Ungerija dritt in rem maħluq b’suċċessjoni li ma jitħalliex mil-leġiżlazzjoni Ungeriża fir-reġistru tal-proprjetà immobbli (jew f’reġistru ieħor skont il-każ partikolari), l-operazzjoni skont l-Artikolu 31 tar-Regolament (adattament tad-drittijiet in rem) titwettaq fi proċediment separat. Dan hu magħruf bħala l-“proċediment ta’ adattament”, li hu rregolat bl-Att LXXI tal-2015.

Proċediment ta’ adattament hu proċediment kontenzjuż li jaqa’ taħt il-kompetenza tal-qrati. Peress li l-applikazzjoni tal-Artikolu 31 tar-Regolament teħtieġ għarfien espert speċjali, qorti waħda biss (il-Qorti Distrettwali Ċentrali ta’ Buda (Budai Központi Kerületi Bíróság) li topera f’Budapest) taġixxi bħala Qorti tal-Prim’Istanza għat-territorju sħiħ tal-Ungerija. Din il-qorti tiddeċiedi dwar kwistjonijiet li jikkonċernaw liema dritt ieħor jista’ jiġi rreġistrat minflok id-dritt barrani inkwistjoni (jew l-eqreb ekwivalenti għal dritt magħruf fil-liġi Ungeriża f’termini tas-sustanza u tal-iskop tiegħu). Id-deċiżjoni tal-qorti hi vinkolanti fuq ir-rikorrent.

Il-persuna kkonċernata mis-suċċessjoni (pereżempju l-werriet jew il-legatarju) ma tiftaħx dan il-proċediment ta’ adattament hi stess bħala rikorrent. L-awtorità li żżomm ir-reġistru pubbliku (bħar-reġistru tal-artijiet) li quddiemha jkun pendenti l-proċediment ta’ reġistrazzjoni (il-proċediment ewlieni) tidher quddiem il-qorti bħala rikorrent.

Matul il-proċedimenti, il-qorti teżamina l-leġiżlazzjoni barranija fir-rigward tad-dritt barrani inkwistjoni. Il-qorti tiżgura b’mod indipendenti li n-natura tad-dritt barrani tkun aċċertata, iżda tista’ titlob ukoll lill-persuna kkonċernata mis-suċċessjoni sabiex tehmeż informazzjoni u kwalunkwe dokument disponibbli għaliha rigward it-tifsira tad-dritt barrani.

Inkella, il-qorti tieħu d-deċiżjoni tagħha fuq il-bażi tad-dokumenti biss u ma tikkumpila ebda evidenza oħra (pereżempju mingħand ix-xhieda).

Kemm ir-rikorrent (l-awtorità li żżomm ir-reġistru inkwistjoni) kif ukoll il-persuna kkonċernata mill-kwistjoni tas-suċċessjoni jistgħu jappellaw id-deċiżjoni tal-Qorti Distrettwali Ċentrali ta’ Buda. L-appell irid jiġi indirizzat lill-qorti reġjonali u ppreżentat quddiem il-qorti li tieħu d-deċiżjoni. Il-Qorti Reġjonali Kapitali ta’ Budapest taġixxi fil-kwistjoni tal-appell.

L-ispejjeż ta’ dawn il-proċedimenti jiġġarrbu mill-persuna kkonċernata mill-kwistjoni tas-suċċessjoni, li trid tħallashom fil-proċediment ewlieni nnifsu (jiġifieri fil-proċediment quddiem l-awtorità li żżomm ir-reġistru).

Jekk jogħġbok innota li l-verżjoni bil-lingwa oriġinali ta' din il-paġna ġiet emendata reċentement. Il-verżjoni tal-lingwa li qed tara bħalissa attwalment qed tiġi ppreparata mit-tradutturi tagħna.
Jekk jogħġbok innota li dawn il-lingwi li ġejjin: diġà ġew tradotti.

Adattament ta’ drittijiet in rem - Olanda

1 Liema huma d-drittijiet in rem li jistgħu jqumu minn suċċessjoni skont il-liġi ta’ dan l-Istat Membru?

Din il-kwistjoni hija rregolata fin-Netherlands fl-Artikolu 4:182 tal-Kodiċi Ċivili (Burgerlijk Wetboek).

L-Artikolu 182 tal-Kodiċi Ċivili jaqra:

• Meta persuna tmut, l-eredi għandhom jirtu ipso jure d-drittijiet, il-proprjetajiet u l-azjendi trasferibbli ta’ dik il-persuna. L-ewwel sentenza ma għandhiex tapplika meta l-patrimonju tal-persuna deċeduta jinqasam skont l-Artikolu 13. F’dak il-każ, il-konjuġi għandu jiret ipso jure l-proprjetajiet u l-azjendi tal-persuna deċeduta.
• Huma għandhom isiru d-debituri ipso jure tad-djun tal-persuna deċeduta li ma waqfux jeżistu fil-ħin tal-mewt. Meta l-eżekuzzjoni tkun diviżibbli, kull wieħed minnhom għandu jkun responsabbli għal parti, ugwali għas-sehem tagħhom fil-wirt, sakemm ma jkollhomx obbligazzjoni in solidum.

Il-prinċipju ta’ “seisin” japplika fin-Netherlands, li permezz tiegħu l-eredi jieħdu f’idejhom il-pożizzjoni ipso jure tal-persuna deċeduta. Is-sjieda tal-assi u tad-djun tas-suċċessjoni tiġi ttrasferita taħt it-titolu universali lill-eredi li jkunu aċċettaw is-suċċessjoni.

Fil-każ ta’ diviżjoni legali tal-patrimonju (wettelijke verdeling), jekk il-persuna deċeduta tmut ab intestato, il-konjuġi superstiti/sieħeb irreġistrat jieħu f’idejh l-assi u d-djun kollha u d-dixxendenti jirċievu biss pretensjoni. Id-dixxendenti mhumiex responsabbli għad-djun mis-suċċessjoni. Huwa biss il-konjuġi superstiti jew is-sieħeb irreġistrat li huwa responsabbli għad-djun jekk tiġi applikata d-diviżjoni legali tal-patrimonju.

Il-prinċipju ta’ “seisin” jimplika li l-ebda dritt ta’ proprjetà in rem jew dritt ta’ proprjetà ma joħroġ mis-suċċessjoni bħala tali. Il-patrimonju ma jikkostitwixxi ebda assi separat fin-Netherlands. Ma japplika ebda trażżin fir-rigward tad-disponiment tal-assi tal-patrimonju u l-patrimonju ma jistax jiġi assenjat. L-assenjazzjoni tal-beni mill-patrimonju fost l-eredi huwa possibbli.

2 Dawn id-drittijiet in rem jiġu reġistrati f’reġistru tad-drittijiet fuq propjetà mobbli jew immobbli u jekk iva, din ir-reġistrazzjoni hija obbligatorja? F’liema reġistru(i) jiġu reġistrati u x’inhuma r-rekwiżiti u l-proċedura ta’ reġistrazzjoni?

Billi l-patrimonju nnifsu mhuwiex assi separat, ma tinħoloq ebda reġistrazzjoni f’reġistru.

Iċ-Ċertifikat tas-Suċċessjoni jew iċ-Ċertifikat Ewropew tas-Suċċessjoni jista’ jiġi rreġistrat fir-reġistru tal-artijiet, ara l-Artikoli 27 u 27a tal-Att dwar ir-Reġistru tal-Artijiet (Kadasterwet). Dan jagħti ċ-ċans lill-eredi jgħarrfu li s-sid miet u li s-sjieda ġiet ittrasferita lilhom taħt titolu universali. Madankollu, ir-reġistrazzjoni mhijiex rekwiżit kostituttiv. Mingħajr reġistrazzjoni, is-sjieda tiġi ttrasferita wkoll ipso jure. Jekk l-eredi mbagħad jaqsmu l-assi mill-patrimonju, tkun meħtieġa kunsinna. Dan imbagħad jikkostitwixxi trasferiment taħt titolu partikolari. Id-diviżjoni hija rregolata skont l-Artikolu 3:186 tal-Kodiċi Ċivili.

L-Artikolu 186 tal-Kodiċi Ċivili jaqra:

• Għat-trasferiment tal-porzjon allokat lil kull wieħed mis-sidien konġunti, kunsinna formali għandha tkun meħtieġa bl-istess mod kif previst għat-trasferiment.
• Il-porzjon miksub minn sid konġunt għandu jinżamm taħt l-istess titolu kif inżamm mis-sidien konġunti flimkien qabel id-diviżjoni.

Għal kunsinna formali ta’ proprjetà immobbli jew drittijiet limitati fuq din il-proprjetà, l-Artikolu 3:89 tal-Kodiċi Ċivili jipprevedi att notarili li għandu jitfassal u jiġi rreġistrat fir-reġistri pubbliċi.

L-Artikolu 89 tal-Kodiċi Ċivili jaqra:

• Il-kunsinna formali meħtieġa għat-trasferiment ta’ proprjetà immobbli għandha sseħħ permezz ta’ att notarili, imfassal għal dan l-iskop bejn il-partijiet, segwit mir-reġistrazzjoni tiegħu fir-reġistri pubbliċi maħsuba għal dan l-iskop. Kemm iċ-ċessjonarju kif ukoll iċ-ċedent jista’ jkollhom l-att irreġistrat.
• L-att tal-kunsinna formali għandu jiddikjara b’mod preċiż it-titolu tat-trasferiment; il-kundizzjonijiet anċillari li ma jikkonċernawx it-trasferiment jistgħu jitħallew barra mill-att.
• Jekk rappreżentant awtorizzat jaġixxi għal waħda mill-partijiet sabiex ifassal l-att ta’ kunsinna formali, il-prokura għandha tiġi ddikjarata b’mod preċiż fl-att.
• Id-dispożizzjonijiet ta’ dan l-Artikolu għandhom japplikaw mutatis mutandis għall-kunsinna formali meħtieġa għat-trasferiment ta’ proprjetà rreġistrata oħra.

3 Liema effetti huma marbuta mar-reġistrazzjoni tad-drittijiet in rem?

Ara t-tweġiba ta’ hawn fuq.

4 Hemm regoli u proċeduri speċifiċi fis-seħħ għall-adattament ta’ dritt in rem li għalih hija intitolata persuna skont il-liġi applikabbli għas-suċċessjonijiet f'każ li l-liġi tal-Istat Membru fejn jiġi invokat id-dritt ma jirrikonoxxix dan id-dritt in rem?

Le, ma tapplika ebda regola speċifika fil-Kodiċi Ċivili jew fl-Att dwar ir-Reġistru tal-Artijiet.

1 Liema huma d-drittijiet in rem li jistgħu jqumu minn suċċessjoni skont il-liġi ta’ dan l-Istat Membru?

Skont il-liġi Awstrijaka, wara l-mewt, il-patrimonju bħala persuna ġuridika jissokta l-istatus legali tal-mejjet (Taqsima 546 tal-Kodiċi Ċivili Awstrijak - Allgemeines Bürgerliches Gesetzbuch - ABGB). Meta l-patrimonju jiġi devolut (Einantwortung), l-eredi jieħu l-istatus legali tal-patrimonju. L-istess japplika għal deċiżjonijiet li jeżiġu li l-patrimonju għandu jiġi approprjat mill-Gvern Federali (l-Artikolu 547 tal-Kodiċi Ċivili Awstrijak). Ħadd ma jista’ jieħu pussess ta’ patrimonju mingħajr l-awtorità xierqa. Il-patrimonju ġeneralment jinkiseb wara proċeduri ta’ prova permezz ta’ devoluzzjoni, jiġifieri t-trasferiment tas-sjieda legali lill-werriet (l-Artikolu 797 tal-Kodiċi Ċivili Awstrijak).

2 Dawn id-drittijiet in rem jiġu reġistrati f’reġistru tad-drittijiet fuq propjetà mobbli jew immobbli u jekk iva, din ir-reġistrazzjoni hija obbligatorja? F’liema reġistru(i) jiġu reġistrati u x’inhuma r-rekwiżiti u l-proċedura ta’ reġistrazzjoni?

Skont il-liġi Awstrijaka, l-akkwiżizzjoni, it-trasferiment, il-limitazzjoni u r-revoka tad-drittijiet in rem (sjieda, servitù, tariffa fuq l-art, rahan, drittijiet ta’ kostruzzjoni) tal-proprjetajiet, drittijiet ta’ xiri mill-ġdid, drittijiet ta’ prelazzjoni u oħrajn ta’ lokazzjoni għandhom jiġu rreġistrati fir-reġistru tal-artijiet ġestit mill-qrati distrettwali (Bezirksgerichte) sabiex jidħlu fis-seħħ.

Madankollu, werriet ikun diġà akkwista d-drittijiet in rem għal proprjetà meta sseħħ id-devoluzzjoni, u mhux biss meta d-drittijiet tal-pussess tiegħu/tagħha jkunu ġew irreġistrati fir-reġistru tal-artijiet. Ir-reġistrazzjoni fir-reġistru tal-artijiet hija, għalhekk, aktar dikjaratorja fin-natura tagħha. Madankollu, id-dispożizzjonijiet fit-Taqsima 21 u 94 tal-Att dwar ir-Reġistru tal-Artijiet (Grundbuchsgesetz) ma jippermettix li d-drittijiet tal-pussess attwali jiġu kkunsidrati f’materji li jirrigwardaw ir-reġistru tal-artijiet jekk dawn ma jkunux riflessi fir-reġistru tal-artijiet. Reġistrazzjoni kontra l-eredi (li ma jkunux għadhom ġew irreġistrati) hija għalhekk, bi ftit eċċezzjonijiet, inammissibbli, anki jekk dawn ikunu diġà proprjetarji skont liġi sostantiva. Fir-rigward ta’ reġistrazzjonijiet fir-reġistru tal-artijiet, il-fatt li d-devoluzzjoni tkun saret konsegwentement m’għandux jiġi kkunsidrat u dan sakemm id-drittijiet tas-sjieda tal-eredi jkunu ġew irreġistrati fir-reġistru tal-artijiet.

Fl-Awstrija, id-drittijiet tal-werrieta jiġu rreġistrati skont il-proċess ta’ emendar tar-reġistru tal-artijiet li huwa regolat mill-Artikolu 136 tal-Att dwar ir-Reġistru tal-Artijiet. Dan jinvolvi l-fatt li r-reġistru tal-artijiet jiġi emendat sabiex jirrifletti s-sitwazzjoni legali attwali. Dan iseħħ meta l-bidliet legali jkunu saru sussegwentement iżda ma jkunux għadhom ġew implimentati fir-reġistru tal-artijiet. Għalhekk, ir-reġistrazzjoni hija, fin-natura tagħha, sempliċement dikjaratorja. Skont il-proċess kopert bit-Taqsima 136 tal-Att dwar ir-Reġistru tal-Artijiet, "prova ta’ ineżattezza" tkun biżżejjed biex tawtorizza reġistrazzjoni; din tieħu post id-dokumenti li jkunu meħtieġa fin-nuqqas tagħha. Din il-prova tingħata jekk l-ineżattezza tkun manifestata jew ippruvata permezz ta’ strumenti awtentiċi (bħalma huwa ċ-ċertifikat ta’ devoluzzjoni maħruġ mill-qorti jew iċ-Ċertifikat Ewropew tas-Suċċessjoni). Ineżattezza titqies li tkun ovvja jekk, pereżempju, it-trasferiment ripetut tad-drittijiet mhux irreġistrati fir-reġistru tal-artijiet msemmija mill-applikant u s-suċċessjoni universali sussegwenti għall-proprjetà mill-predeċessur legali jirriżultaw direttament mil-liġi.

Ir-reġistrazzjonijiet isiru fir-reġistru tal-artijiet fuq talba mill-partijiet. Ir-reġistrazzjonijiet jistgħu jsiru biss mill-awtoritajiet f’każijiet eċċezzjonali li ma japplikawx hawnhekk.

3 Liema effetti huma marbuta mar-reġistrazzjoni tad-drittijiet in rem?

Skont il-liġi Awstrijaka s-suċċessjoni universali mill-eredi sseħħ mingħajr reġistrazzjoni fir-reġistru tal-artijiet meta d-devoluzzjoni tidħol fis-seħħ. Ir-reġistrazzjoni fir-reġistru tal-artijiet f’dawn il-każijiet hija, għalhekk, dikjaratorja biss.

4 Hemm regoli u proċeduri speċifiċi fis-seħħ għall-adattament ta’ dritt in rem li għalih hija intitolata persuna skont il-liġi applikabbli għas-suċċessjonijiet f'każ li l-liġi tal-Istat Membru fejn jiġi invokat id-dritt ma jirrikonoxxix dan id-dritt in rem?

Skont il-liġi Awstrijaka dwar il-proprjetà residenzjali, is-sehem minimu relatat b’mod inevitabbli ma’ proprjetà residenzjali ma jistax jiġi diviż sakemm il-proprjetà residenzjali tkun teżisti, għajr jekk ikun hemm "sħubija ta’ sjieda" (Eigentümerpartnerschaft). Din hija komunità legali ta’ żewġ persuni fiżiċi li jkunu koproprjetarji tal-proprjetà residenzjali.

Jekk numru ta’ persuni jkunu akkwistaw sjieda tas-sehem minimu permezz ta’ suċċessjoni mingħajr ma jiffurmaw sħubija ta’ proprjetarji, pereżempju jekk il-patrimonju jkun inqasam barra l-pajjiż u s-suċċessjoni legali tkun tinvolvi diversi persuni, il-proprjetà tagħhom ma tkunx tista’ tiġi rreġistrata fir-reġistru tal-artijiet. Jekk isir rikors għar-reġistrazzjoni tad-drittijiet ta’ proprjetà, il-Qorti tar-Reġistru tal-Artijiet jenħtiġilha tiċħad ir-rikors, tinforma lir-rikorrenti li d-drittijiet mixtieqa ma jistgħux jiġu rreġistrati fir-reġistru tal-artijiet u tagħtihom perjodu raġonevoli ta’ żmien biex isiru l-arranġamenti għall-akkwiżizzjoni tas-sehem minimu minn persuna waħda jew minn sħubija ta’ proprjetarji minflok. Jekk dan il-perjodu jiskadi u ma jkun sar ebda arranġament bħal dan, il-Qorti tar-Reġistru tal-Artijiet għandha tagħmel l-arranġamenti għal bejgħ pubbliku (l-Artikolu 12(3) tal-Att dwar il-Proprjetà Residenzjali tal-2002 - Wohnungeigentumsgesetz).

1 Liema huma d-drittijiet in rem li jistgħu jqumu minn suċċessjoni skont il-liġi ta’ dan l-Istat Membru?

Id-drittijiet in rem minn wirt jinkludu d-drittijiet tal-pussess ta’ proprjetà mobbli u immobbli, l-użufrutt perpetwu, drittijiet limitati in rem, bħalma huma s-servitù (inkluż id-dritt ta’ sjieda fil-patrimonju dominanti), ipoteki u garanziji (inklużi d-djun assigurati bihom), id-drittijiet tas-sjieda ta’ membri ta’ koperattiva f’koperattiva ta’ proprjetà residenzjali, id-drittijiet u l-obbligi tal-ġirien, azzjonijiet ta’ rkupru u azzjonijiet biex jiġu miċħuda s-servitù, talbiet għal xiri skont l-Artikolu 231 tal-Kodiċi Ċivili (jiġifieri talbiet għal xiri ta’ art kontra persuna li tkun tellgħet bini jew faċilità oħra fuq art ta’ ħaddieħor).

Id-drittijiet tal-użu u s-servitù personali ma jintirtux.

2 Dawn id-drittijiet in rem jiġu reġistrati f’reġistru tad-drittijiet fuq propjetà mobbli jew immobbli u jekk iva, din ir-reġistrazzjoni hija obbligatorja? F’liema reġistru(i) jiġu reġistrati u x’inhuma r-rekwiżiti u l-proċedura ta’ reġistrazzjoni?

Bħala regola, id-drittijiet in rem jiġu rreġistrati fir-reġistri tal-artijiet li jinżammu mill-qrati distrettwali kompetenti (il-qrati tar-reġistru tal-artijiet) (sądy wieczystoksięgowe). Reġistrazzjoni bħal din, madankollu, mhux dejjem tkun mandatorja u mhux dejjem tkun kostituttiva fl-effett, pereżempju, id-dritt tal-pussess ta’ membru ta’ koperattiva jista’ jintiret fil-każ ta’ koperattiva ta’ bini residenzjali, li għal dan ma jkun ġie stabbilit l-ebda reġistru tal-artijiet.

Id-drittijiet tal-pussess miksuba permezz ta' suċċessjoni f’proprjetà immobbli, li għaliha jkun ġie stabbilit reġistru tal-artijiet, għandhom jiddaħħlu fir-reġistru tal-artijiet abbażi ta’ dokument xieraq li juri s-suċċessjoni legali fir-rigward tas-sid (it-testatur) li jkun ġie rreġistrat fir-reġistru tal-artijiet. Ir-reġistrazzjoni tal-pussess b’suċċessjoni mhijiex kostituttiva fl-effett.

L-inklużjoni fir-reġistru tal-artijiet hija meħtieġa sabiex tinħoloq ipoteka. Ammissjoni bħal din hija kostituttiva fl-effett, li jfisser li d-dritt jinkiseb meta jiġi rreġistrat fir-reġistru tal-artijiet.

Ammissjoni fir-reġistru tal-artijiet li fih dritt limitat in rem ikun ġie rreġistrat diġà hija kostituttiva fl-effett u hija kondizzjoni għall-validità tat-trasferiment ta’ dritt.

Drittijiet bħal dawn jiġu rreġistrati fir-reġistru tal-artijiet jew fuq talba mis-sid tal-proprjetà immobbli (drittijiet ta’ passaġġ, preskrizzjoni akwiżittiva) jew ex officio, pereżempju, fil-każ ta’ deċiżjoni amministrattiva.

L-applikazzjoni għar-reġistrazzjoni għandha tintbagħat bil-miktub lill-qorti tar-reġistru tal-artijiet permezz tal-formola uffiċjali KW-WPIS. Il-formoli huma disponibbli fuq il-websajt tal-Ministeru tal-Ġustizzja u mid-Dipartimenti tar-Reġistru tal-Artijiet tal-Qrati Distrettwali.

Sabiex jiġi rreġistrat dritt limitat in rem għal proprjetà immobbli, ikun biżżejjed li s-sid jiddikjara li tali dritt inħoloq.

Sakemm ma jkunx stipulat mod ieħor permezz ta’ regolament speċifiku, għandu jitħallas id-dritt fiss ta’ PLN 200 għall-applikazzjoni għar-reġistrazzjoni tas-sjieda, l-użufrutt perpetwu jew id-dritt limitat in rem fir-reġistru tal-artijiet. Sa fejn hija kkonċernata s-sjieda kondiviża, parti mid-dritt fiss għandha titħallas fi proporzjon għas-sehem li wieħed ikollu, iżda din m’għandhiex tkun inqas minn PLN 100.

Fir-rigward tas-sjieda, l-użufrutt perpetwu jew id-dritt ta’ pussess ta’ membru ta’ koperattiva li jkun ġej minn suċċessjoni, legat, jew diviżjoni ta’ wirt jew dissoluzzjoni ta’ pussess konġunt, għandu jitħallas dritt fiss wieħed ta’ PLN 150 għall-applikazzjoni għall-ammissjoni fir-reġistru tal-artijiet, ikun xi jkun in-numru ta’ ishma miżmuma f'tali drittijiet. Id-dritt irid jitħallas flimkien mal-applikazzjoni. Applikazzjoni soġġetta għal dritt fiss li ma jitħallasx kif dovut tintbagħat lura mingħajr talba biex isir dan il-ħlas.

3 Liema effetti huma marbuta mar-reġistrazzjoni tad-drittijiet in rem?

Drittijiet limitati in rem li jiġu rreġistrati fir-reġistru tal-artijiet huma protetti bil-prinċipju tal-kredibbiltà pubblika tar-reġistri tal-artijiet. Jekk ma jiġux irreġistrati, dawn jiskadu f’każ ta’ akkwist li jsir taħt kondizzjonijiet ta’ kredibbiltà pubblika. Barra minn hekk, dritt limitat in rem għal proprjetà immobbli li jkun ġie rreġistrat fir-reġistru tal-artijiet jirbaħ fuq dak id-dritt li ma jkunx tniżżel fir-reġistru.

4 Hemm regoli u proċeduri speċifiċi fis-seħħ għall-adattament ta’ dritt in rem li għalih hija intitolata persuna skont il-liġi applikabbli għas-suċċessjonijiet f'każ li l-liġi tal-Istat Membru fejn jiġi invokat id-dritt ma jirrikonoxxix dan id-dritt in rem?

M’hemmx regoli speċifiċi.

Jekk jogħġbok innota li l-verżjoni bil-lingwa oriġinali ta' din il-paġna ġiet emendata reċentement. Il-verżjoni tal-lingwa li qed tara bħalissa attwalment qed tiġi ppreparata mit-tradutturi tagħna.
Jekk jogħġbok innota li dawn il-lingwi li ġejjin: diġà ġew tradotti.

Adattament ta’ drittijiet in rem - Portugall

1 Liema huma d-drittijiet in rem li jistgħu jqumu minn suċċessjoni skont il-liġi ta’ dan l-Istat Membru?

KUMMENT PRELIMINARI

L-ewwel nett, għandu jiġi nnotat li d-drittijiet in rem jistgħu jkunu drittijiet ta’ użu (direitos reais de gozo) jew drittijiet ta’ garanzija (direitos reais de garantia).

It-tieni, minnbarra d-drittijiet in rem fuq oġġetti materjali, parti mid-duttrina tiddefendi l-eżistenza tad-drittijiet in rem fuq oġġetti mhux materjali.

Fl-aħħar nett, fil-Portugall il-liġi tiġbor fiha l-prinċipju ta’ numerus clausus, jew in-natura eżawrjenti tad-drittijiet in rem (l-Artikolu 1306 tal-Kodiċi Ċivili (Código Civil)).

DRITTIJIET LI JISTGĦU JKUNU SOĠĠETTI GĦAS-SUĊĊESSJONI

Il-ġabra ta’ drittijiet li ma jiskadux mal-mewt tal-utent tagħhom iżda li jissoktaw wara jistgħu jkunu soġġetti għas-suċċessjoni.

L-Artikolu 2025 tal-Kodiċi Ċivili Portugiż jiddikjara dan li ġej rigward x’jista’ jkun soġġett għas-suċċessjoni:

“1 - Ir-relazzjonijiet legali li jintemmu mal-mewt tas-sid rispettiv tagħhom, minħabba n-natura tagħhom jew bis-saħħa tal-liġi, ma humiex soġġetti għas-suċċessjoni.

2 - Id-drittijiet rinunzjabbli wkoll jistgħu jintemmu mal-mewt tal-utent jekk dan ikun xtaq hekk.”

Bħala eżempju, l-użufrutt u d-dritt in rem tal-użu u l-abitazzjoni huma drittijiet in rem li jintemmu mal-mewt tal-utent tagħhom, bis-saħħa tal-liġi (l-Artikoli 1476(1)(a) u 1485 tal-Kodiċi Ċivili).

Il-verżjoni preżenti tal-Kodiċi Ċivili tista’ tiġi kkonsultata bil-Portugiż fuq

http://www.pgdlisboa.pt/leis/lei_mostra_articulado.php?nid=775&tabela=leis&so_miolo=&

Bl-eċċezzjoni tal-użufrutt (l-Artikolu 1443 tal-Kodiċi Ċivili), tad-dritt in rem tal-użu u l-abitazzjoni (l-Artikolu 1485 tal-Kodiċi Ċivili), tad-drittijiet in rem li jaqgħu taħt kwalunkwe waħda mis-sitwazzjonijiet previsti fl-Artikolu 2025 tal-Kodiċi Ċivili, jew każijiet oħrajn previsti speċifikament f’dispożizzjonijiet legali oħrajn, bħala regola, id-drittijiet in rem li jifdal jistgħu jkunu soġġetti għas-suċċessjoni.

Jeżistu limitazzjonijiet fuq ċerti drittijiet, bħalma huma d-drittijiet in rem li jikkonċernaw armi ddikjarati, li jistgħu jkunu biss soġġetti għas-suċċessjoni taħt ċerti kondizzjonijiet previsti fl-Artikolu 37 tal-qafas legali dwar l-armi u l-munizzjon (Regime Jurídico das Armas e Munições), li jiddikjara dan li ġej:

“1 - L-akkwist b’suċċessjoni għall-patrimonju ta’ persuna mejta ta’ kwalunkwe arma ddikjarata jiġi awtorizzat bil-permess tad-direttur nazzjonali tal-Polícia de Segurança Pública – PSP (korp tal-pulizija).

2 - Għall-finijiet tal-paragrafu preċedenti, l-eżistenza ta’ armi għandha tiġi ddikjarata lill-PSP fi żmien 90 ġurnata mill-mewt tas-sid preċedenti, jew mill-iskoperta tal-armi minn min ikollu dawn l-armi fil-pussess tiegħu.

3 - Id-direttur nazzjonali tal-PSP jista’ jawtorizza li l-arma tiġi rreġistrata f’isem l-amministratur tal-patrimonju sakemm tinqasam il-proprjetà tal-mejjet, li f’dan il-każ ikun obbligat li jiddepożita l-arma fil-kustodja tal-PSP.

4 - Fl-eventwalità li l-amministratur tal-beni jew werriet ieħor jissodisfa l-kondizzjonijiet legali għall-pussess tal-arma, ir-reġistrazzjoni tista’ tintalab f’isimhom, jekk din tibqa’ fil-kustodja tagħhom.

5 - Mal-applikazzjoni tal-amministratur tal-patrimonju, l-arma tkun tista’ tiġi ttrasferita lil dik il-parti li tissodisfa l-kriterji għall-pussess tagħha, bil-parti li tkun qed takkwista tintgħażel mill-parti interessata; jew l-arma tista’ tinbiegħ mill-PSP fi rkant, bil-valur taċ-ċessjoni, bl-ispejjeż imnaqqsa, imħallas lill-patrimonju.

6 - Wara li sseħħ id-diviżjoni, l-arma tingħata lill-werriet benefiċjarju, dment li dan jissodisfa l-kondizzjonijiet legali għall-pussess tagħha.

7 - Wara 10 snin mingħajr ma tkun saret talba għall-pussess, din tiġi ddikjarata bħala mħollija lill-Istat.”

Il-qafas legali dwar l-armi u l-munizzjon approvat bil-Liġi Nru 5/2006 tat-23 ta’ Frar 2006 jista’ jiġi kkonsultat bil-Portugiż fuq http://www.pgdlisboa.pt/leis/lei_mostra_articulado.php?nid=692&tabela=leis&so_miolo=

DRITTIJIET IN REM TAL-UŻU

Il-liġi tipprevedi dawn id-drittijiet in rem tal-użu (l-Artikoli 1302 sa 1575 tal-Kodiċi Ċivili u l-qafas legali dwar it-timesharing (Regime Jurídico da Habitação Periódica) imsemmija hawn taħt):

• Id-dritt tal-proprjetà (direito de propriedade) (l-Artikolu 1302 tal-Kodiċi Ċivili)
• Il-koproprjetà (compropriedade) (l-Artikolu 1403 tal-Kodiċi Ċivili)
• Il-proprjetà ta’ appartament (propriedade horizontal) (l-Artikolu 1414 tal-Kodiċi Ċivili)
• L-użufrutt (usufruto) (l-Artikolu 1439 tal-Kodiċi Ċivili)
• Id-dritt in rem tal-użu u l-abitazzjoni (direito real de uso e habitação) (l-Artikolu 1484 tal-Kodiċi Ċivili)
• Id-drittijiet in rem tat-timesharing (direito real de habitação periódica)
• Id-dritt tas-superfiċe (direito de superfície) (l-Artikolu 1524 tal-Kodiċi Ċivili)
• Is-servitujiet (servidões prediais) (l-Artikolu 1543 tal-Kodiċi Ċivili)

Il-qafas legali dwar it-timesharing kien approvat bid-Digriet Amministrattiv Nru 275/93 tal-5 ta’ Awwissu 1993, li jista’ jiġi kkonsultat bil-Portugiż fuq http://www.pgdlisboa.pt/leis/lei_mostra_articulado.php?nid=648&tabela=leis

DRITTIJIET IN REM DWAR IL-GARANZIJI

Il-Kodiċi Ċivili jipprevedi d-drittijiet in rem dwar il-garanziji li ġejjin:

• Iċ-ċessjoni ta’ kera (consignação de rendimentos) (l-Artikolu 656)
• Ir-rahan (penhor) (l-Artikolu 666)
• L-ipoteka (hipoteca) (l-Artikolu 686)
• Il-privileġġ fuq proprjetà immobbli (privilégios imobiliários) (l-Artikoli 743 u 744)
• Il-garanzija (Direito de retenção) (l-Artikoli 754 u 755).

DRITTIJIET IN REM FUQ OĠĠETTI MATERJALI

L-Artikolu 1302 tal-Kodiċi Ċivili jipprovdi li l-oġġetti materjali mobbli u immobbli biss (inkluż l-ilma) jistgħu jkunu soġġetti għad-dritt tal-pussess li hu regolat b’dak il-kodiċi.

DRITTIJIET IN REM FUQ OĠĠETTI IMMATERJALI

L-Artikolu 1303 tal-Kodiċi Ċivili jirreferi għall-proprjetà intellettwali, li min-naħa tagħha hija regolata bil-Kodiċi dwar il-Proprjetà Industrijali (Código da Propriedade Industrial). Parti mid-duttrina tistabbilixxi li l-proprjetà intellettwali hija kunċett li jinkorpora d-dritt tal-awtur u d-drittijiet relatati, u l-proprjetà industrijali. Il-liġi Portugiża żżomm iż-żewġ denominazzjonijiet: il-proprjetà intellettwali (fil-Kodiċi Ċivili) u l-proprjetà industrijali (fil-Kodiċi dwar il-Proprjetà Industrijali, ippubblikat fl-Anness tad-Digriet Amministrattiv Nru 110/2018 tal-10 ta’ Diċembru 2018).

Skont l-Artikolu 2 tal-Kodiċi tal-Proprjetà Industrijali, is-sajd, l-agrikoltura, il-forestrija, il-bhejjem u l-industriji estrattivi, l-industrija u l-kummerċ fis-sens strett, kif ukoll il-prodotti naturali jew manifatturati kollha u servizzi, jaqgħu taħt il-kamp ta’ applikazzjoni tal-proprjetà industrijali.

Id-duttrina ma hijiex waħda unanima dwar jekk il-liġi nazzjonali taċċettax id-dritt tal-proprjetà u drittijiet oħra in rem fuq oġġetti immaterjali, pereżempju l-proprjetà ta’ stabbiliment kummerċjali jew proprjetà intellettwali. Din il-materja hija soġġetta għall-interpretazzjoni tal-qrati.

Il-Kodiċi tal-Proprjetà Industrijali jirregola d-drittijiet għall-privattivi, il-mudelli ta’ utilità, il-prodotti semikondutturi, id-diżinji, it-trade marks, il-premjijiet, il-logos, it-titolu ta’ oriġini u l-indikazzjonijiet ġeografiċi, kif ukoll il-modifikazzjoni jew it-trasferiment tagħhom.

Id-drittijiet li jiġu minn privattivi jew mudelli ta’ utilità, kif ukoll ir-reġistrazzjonijiet ta’ topografiji ta’ prodotti semikondutturi, diżinji jew trade marks, u sinjali kummerċjali distintivi oħra jistgħu jingħataw b’rahan - l-Artikolu 6 tal-Kodiċi tal-Proprjetà Industrijali.

Il-verżjoni attwali tal-Kodiċi tal-Proprjetà Industrija jista’ jiġi kkonsultat bil-Portugiż fuq

http://www.pgdlisboa.pt/leis/lei_mostra_articulado.php?nid=2979&tabela=leis&ficha=1&pagina=1

Rigward kumpaniji kummerċjali, is-suċċessjoni għad-drittijiet fuq interessi parteċipanti jew ishma dovuta għall-mewt ta’ wieħed mis-soċji u r-rekwiżiti ta’ dawn, hija regolata fil-Kodiċi tal-Kumpaniji Kummerċjali (Código das Sociedades Comerciais), jiġifieri:

• l-Artikolu 184, dwar is-suċċessjoni kkawżata bil-mewt ta’ membru ta’ soċjetà ordinarja,
• l-Artikoli 198, 225 u 252 dwar is-suċċessjoni kkawżata bil-mewt ta’ membru ta’ kumpanija privata b’responsabbiltà limitata,
• l-Artikoli 469 u 475 dwar is-suċċessjoni kkawżata bil-mewt ta’ soċju ta’ soċjetà limitata.

Il-verżjoni attwali tal-Kodiċi tal-Kumpaniji Kummerċjali tista’ tiġi kkonsultata bil-Portugiż fuq

http://www.pgdlisboa.pt/leis/lei_mostra_articulado.php?nid=524&tabela=leis&so_miolo=&

2 Dawn id-drittijiet in rem jiġu reġistrati f’reġistru tad-drittijiet fuq propjetà mobbli jew immobbli u jekk iva, din ir-reġistrazzjoni hija obbligatorja? F’liema reġistru(i) jiġu reġistrati u x’inhuma r-rekwiżiti u l-proċedura ta’ reġistrazzjoni?

Iva, bħala regola ġenerali dawn id-drittijiet jiġu rreġistrati f’reġistru, kif spjegat hawn taħt.

UFFIĊĊJI TAR-REĠISTRU TAL-ARTIJIET

Fl-Uffiċċji tar-Reġistru tal-Artijiet (Conservatórias do Registo Predial), l-atti relatati mal-istatus legali tal-binjiet jiġu rreġistrati, inklużi d-drittijiet in rem li ġejjin (l-Artikoli 1 u 2 tal-Kodiċi tar-Reġistru tal-Artijiet (Código de Registo Predial)):

• L-atti legali li jiddeterminaw l-istabbiliment, ir-rikonoxximent, l-akkwist jew il-modifika tad-drittijiet ta’ proprjetà, użufrutt, użu u abitazzjoni, superfiċi jew servitù;
• L-atti legali li jiddeterminaw l-istabbiliment jew il-modifika tal-proprjetà ta’ appartament u d-drittijiet ta’ timesharing;
• Il-bidliet fil-proprjetà ta’ art li jirriżultaw mid-diviżjoni tal-art, il-konverżjoni tal-istruttura tal-koproprjetà u d-diviżjoni, kif ukoll l-emendi rispettivi;
• L-offerta ta’ ċessjoni jew ta’ togħbija ta’ piż, il-ftehimiet preferenzjali u d-dispożizzjoni preferenzjali ta’ testment, jekk dawn ikunu ngħataw effett reali, kif ukoll iċ-ċessjoni tal-pożizzjoni kuntrattwali li tirriżulta minn dawk l-atti;
• Iċ-ċessjoni ta’ assi lill-kredituri;
• L-ipoteka, iċ-ċessjoni jew il-modifika tagħha, iċ-ċessjoni tal-grad ta’ prijorità tar-reġistrazzjoni rispettiva u ċ-ċessjoni ta’ kera;
• It-trasferiment ta’ oġġetti riċevibbli assigurati b’ipoteka jew iċ-ċessjoni ta’ kera, meta jkun involut it-trasferiment tal-garanzija;
• Kera għal iktar minn sitt snin u t-trasferiment tagħha jew ta’ sullokazzjonijiet, ħlief għall-qbiela;
• Ir-rahan ta’ kreditu assigurat b’ipoteka jew iċ-ċessjoni ta’ kera, u kwalunkwe att jew arranġament ieħor li jaffettwa l-istess oġġetti riċevibbli;
• Restrizzjonijiet oħrajn dwar id-dritt tal-proprjetà, soġġett għar-reġistrazzjoni skont il-liġi;
• Atti legali li jiġġeneraw l-estinzjoni ta’ drittijiet, piżijiet jew ipoteki reġistrati.

Huwa mandatorju li dawn il-atti msemmijin hawn fuq jiġu rreġistrati, ħlief għal dawk elenkati fl-Artikolu 8-A tal-Kodiċi tar-Reġistru tal-Artijiet.

Skont l-Artikolu 687 tal-Kodiċi Ċivili, l-ipoteka għandha tiġi rreġistrata, jew inkella ma tiġix rikonoxxuta fir-rigward tal-partijiet.

Il-kondizzjonijiet għar-reġistrazzjoni tal-art huma speċifikati fid-dispożizzjonijiet legali li ġejjin tal-Kodiċi tar-Reġistru tal-Artijiet:

• Dawk soġġetti għall-obbligu li jirreġistraw l-iskadenzi u l-eliġibbiltà tad-drittijiet fuq proprjetà immobbli kif stabbilit fl-Artikoli 8-B, 8-C, 8-D u 9;
• Il-prereġistrazzjoni, il-kontinwazzjoni tar-reġistrazzjoni – b’mod partikolari l-prinċipju tas-suċċessjoni fit-titolu u l-eżenzjoni mill-prereġistrazzjoni fir-reġistru tax-xiri bbażata fuq diviżjoni/suċċessjoni – huma stabbiliti fl-Artikoli 34 sa 35;
• L-eliġibbiltà għall-applikazzjoni għar-reġistrazzjoni u l-possibbiltà ta’ rappreżentazzjoni huma previsti fl-Artikoli 36 sa 39;
• Il-forma u l-mezzi sabiex tiġi ppreżentata l-applikazzjoni għar-reġistrazzjoni – partikolarment id-dritt għal reġistrazzjoni elettronika – huma stabbiliti fl-Artikoli 41 sa 42-A;
• Id-dokumenti li jridu jiġu ppreżentati huma dawk previsti fl-Artikoli 43 sa 46.

Il-Kodiċi tar-Reġistru Kummerċjali jista’ jiġi kkonsultat bil-Portugiż fuq http://www.pgdlisboa.pt/leis/lei_mostra_articulado.php?nid=488&tabela=leis

Aktar informazzjoni dettaljata dwar applikazzjonijiet għar-reġistrazzjoni ta’ artijiet, dawk kummerċjali u ta’ vetturi, bħal kif wieħed għandu jibgħat l-applikazzjoni, ir-rekwiżiti u s-servizzi, hija disponibbli online fuq https://justica.gov.pt/

L-UFFIĊĊJI TAR-REĠISTRU KUMMERĊJALI

L-atti intenzjonati biex jippubbliċizzaw l-istatus legali ta’ negozjanti individwali, kumpaniji kummerċjali, assoċjazzjonijiet taħt il-liġi ċivili f’forma kummerċjali u stabbilimenti individwali b’responsabbiltà limitata jiġu rreġistrati fl-Uffiċċji tar-Reġistru Kummerċjali (Conservatórias do Registo Comercial). Ir-reġistrazzjoni ta’ ċerti atti dwar l-istatus legali ta’ koperattivi, intrapriżi pubbliċi, gruppi kumplimentari ta’ intrapriżi u raggruppamenti Ewropej ta’ interess ekonomiku wkoll tiġi rreġistrata fl-Uffiċċji tar-Reġistru Kummerċjali (l-Artikolu 1 tal-Kodiċi tar-Reġistru Kummerċjali - Código do Registo Comercial).

L-atti stabbiliti fl-Artikolu 15 tal-Kodiċi tar-Reġistru Kummerċjali għandhom ikunu rreġistrati fir-reġistru tal-Uffiċċji tar-Reġistru Kummerċjali, jiġifieri:

“Artikolu 15 (Atti soġġetti għal reġistrazzjoni mandatorja)

1- Ir-reġistrazzjoni tal-atti msemmija fil-paragrafi (a) sa (c) u (e) sa (z) tal-Artikolu 3(1) u (2), l-Artikolu 4, l-Artikolu 5(a), (e) u (f), l-Artikoli 6, 7 u 8 u l-Artikolu 10(c) u (d), hija mandatorja.

2 - Ħlief għal kif previst fil-paragrafi li ġejjin, ir-reġistrazzjoni tal-atti msemmija fil-paragrafu preċedenti għandha tintalab fi żmien xahrejn mid-data tal-ħruġ.

3 - L-atti msemmija fl-Artikolu 5(a), (e) u (f) għandhom jintalbu fi żmien xahrejn mid-data tal-pubblikazzjoni tad-digriet li jiddeterminahom.

4 - L-applikazzjoni għar-reġistrazzjoni tal-kontijiet ta’ kumpanija u l-kontijiet ta’ stabbilimenti individwali b’responsabbiltà limitata għandha tiġi ppreżentata sal-15-il jum tas-seba’ xahar wara l-għeluq tas-sena finanzjarja.

5 - L-azzjonijiet, id-deċiżjonijiet, il-proċeduri u l-miżuri kawtelatorji previsti fl-Artikolu 9 huma soġġetti wkoll għar-reġistrazzjoni mandatorja.

6 - Ir-reġistrazzjoni tal-ordni proviżorja ma hijiex mandatorja jekk l-applikazzjoni biex tiġi rreġistrata l-miżura kawtelatorja mitluba tkun saret diġà, u r-reġistrazzjoni ta’ din ma tkunx obbligatorja jekk l-applikazzjoni għar-reġistrazzjoni tal-azzjoni prinċipali tkun saret diġà.

7 - Ir-reġistrazzjoni tal-azzjonijiet u l-ordnijiet proviżorji għas-sospensjoni ta’ riżoluzzjonijiet korporattivi għandha tintalab fi żmien xahrejn mid-data tal-proposta tagħhom.

8 - Ir-reġistrazzjoni tad-deċiżjonijiet finali ppronunzjati fl-azzjonijiet u fl-ordnijiet msemmija fil-paragrafu preċedenti għandha tintalab fi żmien xahrejn mid-deċiżjoni finali u inappellabbli.”

Il-kondizzjonijiet għar-reġistrazzjoni fir-reġistru kummerċjali huma speċifikati fl-Artikoli 28 sa 53 tal-Kodiċi tar-Reġistru Kummerċjali.

Skont l-Artikolu 32(1) u (2) tal-Kodiċi tar-Reġistru Kummerċjali:

• Atti stabbiliti f’dokumenti li jissostanzjawhom legalment biss jistgħu jiġu rreġistrati;
• Dokumenti miktubin b’lingwa barranija jistgħu jiġu aċċettati biss meta jkunu tradotti, sakemm dawn ma jkunux jirreferu għal fatti li jkunu soġġetti għal reġistrazzjoni permezz ta’ traskrizzjoni, ikunu miktubin bl-Ingliż, bil-Franċiż jew bl-Ispanjol, u l-uffiċjal kompetenti jkollu għarfien tajjeb ta’ dik il-lingwa.

Rigward l-obbligi fiskali, skont l-Artikolu 51(1) tal-Kodiċi tar-Reġistru Kummerċjali, l-ebda att li jkun soġġett għal piżijiet ta’ natura fiskali ma jista’ jiġi rreġistrat b’mod definittiv mingħajr ma jkunu tħallsu jew ġew assigurati t-taxxi.

Il-Kodiċi tar-Reġistru Kummerċjali jista’ jiġi kkonsultat bil-Portugiż fuq http://www.pgdlisboa.pt/leis/lei_mostra_articulado.php?nid=506&tabela=leis

REĠISTRAZZJONI TA’ TITOLI

Dawn li ġejjin, fost oħrajn li huma kkwalifikati bħala tali skont il-liġi, huma eliġibbli bħala titoli:

• stokks u ishma;
• bonds;
• ekwità;
• unitajiet f’intrapriżi ta’ investiment kollettiv;
• id-drittijiet responsabbli tat-titoli msemmija fil-paragrafi preċedenti, dment li r-responsabbiltà tkopri l-kwistjoni kollha jew sensiela, jew inkella tkun prevista fil-mument tal-ħruġ;
• ċertifikati awtonomi;
• dokumenti oħrajn li jirrappreżentaw sitwazzjonijiet legali omeġenji, sakemm dawn ikunu jistgħu jiġu ttrasferiti fis-suq.

(L-Artikolu 1 tal-Kodiċi Portugiż tat-Titoli - Código dos Valores Mobiliários)

It-titoli huma f’forma rreġistrata (l-Artikolu 52 tal-Kodiċi tat-Titoli Portugiż).

L-akkwist ta’ titoli, kif ukoll l-istabbiliment, il-modifikazzjoni jew l-estinzjoni ta’ użufrutt, rahan jew sitwazzjonijiet legali oħra li jfixklu t-titoli għandhom jiġu rreġistrati (bħala regola mal-entità li toħroġhom jew ma’ entità ta’ ġestjoni) u jistgħu jkunu soġġetti għas-suċċessjoni.

Ir-reġistrazzjoni ta’ titoli, l-entitajiet tar-reġistrazzjoni, ir-rekwiżiti tar-reġistrazzjoni, l-effetti tar-reġistrazzjoni fuq l-istabbiliment, it-trasferiment u l-eżerċizzju tad-drittijiet u s-suċċessjoni għal dawn id-drittijiet, ivarjaw skont il-kategoriji tat-titoli msemmija aktar ’il fuq.

Din il-materja hija regolata mill-Kodiċi tat-Titoli Portugiż, approvat permezz tad-Digriet Amministrattiv Nru 486/99 tat-13 ta’ Novembru 1999, li l-verżjoni attwali tiegħu hija disponibbli bil-Portugiż fuq

http://www.pgdlisboa.pt/leis/lei_mostra_articulado.php?nid=450&so_miolo=&tabela=leis&nversao==

REĠISTRI TA’ VETTURI BIL-MUTUR

L-atti li jirrigwardaw l-istatus legali ta’ vetturi bil-mutur u t-trejlers tagħhom għandhom jiġu rreġistrati fir-Reġistri tal-Vetturi bil-Mutur (Conservatórias do Registo Automóvel).

Għall-finijiet ta’ reġistrazzjoni, il-vetturi jiġu kkunsidrati bħala vetturi bil-mutur u t-trejlers tagħhom li, skont il-Kodiċi tat-Toroq (Código da Estrada), ikunu soġġetti għar-reġistrazzjoni.

L-Artikolu 117 tal-Kodiċi tat-Toroq jiddikjara li vetturi u trejlers huma soġġetti għal reġistrazzjoni obbligatorja. Il-Kodiċi tat-Toroq approvat permezz tad-Digriet Amministrattiv Nru 114/94 tat-3 ta’ Mejju 1994, fil-verżjoni attwali tiegħu, jista’ jiġi kkonsultat bil-Portugiż fuq:

http://www.pgdlisboa.pt/leis/lei_mostra_estrutura.php?tabela=leis&artigo_id=&nid=349&nversao=&tabela=leis&so_miolo==

L-Artikolu 5 tal-Kodiċi tar-Reġistrazzjoni ta’ Vetturi bil-Mutur (Código de Registo Automóvel) jipprevedi dan li ġej fir-rigward tar-reġistrazzjoni obbligatorja ta’ vetturi bil-mutur:

“Artikolu 5

1 - Dawn li ġejjin huma soġġetti għal reġistrazzjoni:
a) Id-dritt tal-proprjetà u tal-użu tal-vettura;
b) Iż-żamma ta’ titolu stabbilit fil-kuntratti għall-bejgħ ta’ vetturi bil-mutur;
c) L-ipoteka, il-modifika u ċ-ċessjoni ta’ din, kif ukoll iċ-ċessjoni tal-grad ta’ prijorità tar-reġistrazzjoni rispettiva;
d) Il-kirja finanzjarja u t-trasferiment tad-drittijiet li jirriżultaw minnha;
e) Il-kirja għal terminu ta’ iktar minn sena, meta l-kuntratt rispettiv jirriżulta fi trasferiment ta’ pussess mistenni;
f) L-allokazzjoni tal-vettura għall-kiri mingħajr xufier;
g) It-trasferiment tad-drittijiet jew krediti rreġistrati u r-rahan, il-qbid u s-sekwestru ta’ dawn il-krediti;
h) Il-qbid u kull miżura amministrattiva li taffettwa d-disponiment liberu tal-vetturi;
i) Il-piżijiet tal-inaljenabbiltà u tat-tassazzjoni residwa previsti fil-leġiżlazzjoni fiskali;
j) L-utent mhux proprjetarju;
k) Dikjarazzjoni ta’ insolvenza;
l) L-iskadenza jew il-modifika ta’ drittijiet jew ipoteki li jkunu ġew irreġistrati qabel, bidla fil-kompożizzjoni tal-isem jew id-denominazzjoni u l-bidla fir-residenza abitwali jew tal-uffiċċju ewlieni tal-proprjetarji, l-użufruttwarji u l-kerrejja tal-vetturi;
m) Il-konfiska ta’ ċertifikat tar-reġistrazzjoni f’każijiet li fihom dan jiġi ordnat mill-awtoritajiet amministrattivi u tal-pulizija, kif ukoll talba ta’ sekwestru u l-konfiska ta’ vetturi previsti skont il-proċedura speċjali għar-regolarizzazzjoni tal-proprjetà;
n) Il-konfiska fi proċedimenti kriminali;
o) Is-sekwestru ta’ vettura abbażi ta’ ordni amministrattiv ta’ natura kriminali, skont l-Artikolu 147(3) tal-Kodiċi tat-Toroq, approvat mid-Digriet Amministrattiv Nru 114/94 tat-3 ta’ Mejju 1994, kif emendat;
p) Dikjarazzjoni ta’ konfiska tal-vettura lill-Istat b’ordni ta’ sentenza definittiva tal-qorti;
q) kwalunkwe att ieħor li jrid jiġi rreġistrat bil-liġi.
2 - Ir-reġistrazzjoni tal-atti msemmija fil-punti a), b), d), e), f) u i) tal-paragrafu preċedenti u r-reġistrazzjoni tal-bidla fl-isem jew fid-denominazzjoni u r-residenza abitwali jew tal-uffiċċju prinċipali tal-proprjetarji, l-użufruttwarji u l-kerrejja tal-vetturi hija mandatorja.
3 - Ir-reġistrazzjoni tas-sjieda, f’każ ta’ suċċessjoni ereditarja, tiġi eżentata meta l-vettura tkun intenzjonata li tiġi ttrasferita mill-werriet(a).”

Il-vetturi bil-mutur ma jistgħux jiġu mirhuna – l-Artikolu 8 tal-Kodiċi tar-Reġistrazzjoni ta’ Vetturi bil-Mutur.

Ir-rekwiżiti għar-reġistrazzjonijiet ta’ vetturi bil-mutur jistgħu jiġu kkonsultati fuq https://justica.gov.pt/Registos/Veiculos/Documentos-do-veiculo

Ir-Reġistrazzjoni ta’ Vettura bil-Mutur hija regolata bid-Digriet Amministrattiv Nru 54/75 tat-12 ta’ Frar 1975, li jista’ jiġi kkonsultat fuq

http://www.pgdlisboa.pt/leis/lei_mostra_articulado.php?nid=598&tabela=leis

Ta’ min jinnota wkoll ir-Regolament dwar ir-Reġistrazzjoni ta’ Vetturi bil-Mutur (Regulamento do Registo de Automóveis), irregolat bid-Digriet Amministrattiv Nru 55/75 tat-12 ta’ Frar 1975, li jista’ jiġi kkonsultat fuq http://www.pgdlisboa.pt/leis/lei_mostra_articulado.php?nid=606&tabela=leis

REĠISTRU NAZZJONALI TAL-INĠENJI TAL-AJRU

L-inġenji tal-ajru jew it-tagħmir awtonomu (magni, rotor, skrejjen, eċċ.) għandhom ikunu rreġistrati fir-Reġistru Nazzjonali tal-Inġenji tal-Ajru (Registo Aeronáutico Nacional).

L-applikazzjoni għar-reġistrazzjoni ssir bl-użu tal-formola li tkun akkumpanjata bid-dokumentazzjoni li ġejja:

1. Kuntratt ta’ Xiri u Bejgħ jew att ieħor ta’ bejgħ;
2. Ċertifikat ta’ skrappjar fir-reġistru tal-inġenji tal-ajru tal-pajjiż ta’ reġistrazzjoni preċedenti, jew ċertifikat ta’ nonreġistrazzjoni;
3. Ċertifikat ta’ kklerjar doganali fil-każ ta’ inġenju tal-ajru impurtat minn pajjiż li mhux membru tal-UE;
4. Żewġ ritratti tal-inġenju tal-ajru, wieħed minn quddiem u l-ieħor tal-profil, bin-nazzjonalità u l-marki tar-reġistrazzjoni miżbugħin, f’format 9x12, mingħajr borduri u stampati b’kuluri newtrali.

Id-dokumenti maħruġin f’pajjiżi barranin għandu jkun hemm fuqhom il-firem ta’ persuni notarizzati u legalizzati kif suppost, bil-postilla mehmuża magħhom, skont id-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 3 u 4 tal-Konvenzjoni ta’ The Hague tal-5 ta’ Ottubru 1961 li tabolixxi r-rekwiżit tal-legalizzazzjoni għal dokumenti pubbliċi barranin, ratifikata bid-Digriet Amministrattiv Nru 48450 tal-24 ta’ Ġunju 1968, jew notarizzati u legalizzati kif suppost minn aġent diplomatiku jew konsulari Portugiż f’dak il-pajjiż.

Id-dokumenti maħruġa fil-Portugall minn entità legali għandu jkollhom il-firem tar-rappreżentanti legali rikonoxxuti bil-liġi bil-kelmiet “awtorizzati debitament waqt l-eżerċizzju tas-setgħat tagħhom.”

Aktar informazzjoni tista’ tinstab fuq is-sit web tal-Awtorità Nazzjonali tal-Avjazzjoni Ċivili (Autoridade Nacional de Aviação Civil) http://www.anac.pt/vPT/Generico/Aeronaves/RegistoAeronauticoNacional/RegistodeAeronaves/Paginas/RegistodeAeronaves.aspx

REĠISTRU TAL-BASTIMENTI

Ir-reġistrazzjoni tal-bastimenti hija rregolata mid-Digriet Amministrattiv Nru 265/72 tal-31 ta’ Lulju 1972 (ir-Regolament Ġenerali dwar l-Awtoritajiet tal-Portijiet - Regulamento Geral das Capitanias), li jista’ jiġi kkonsultat fuq:

http://www.pgdlisboa.pt/leis/lei_mostra_articulado.php?nid=1721&tabela=leis&ficha=1&pagina=1&so_miolo=&

Id-Digriet Amministrattiv Nru 96/89 tat-28 ta’ Marzu 1989 li jistabbilixxi r-Reġistru Internazzjonali tal-Bastimenti ta’ Madeira (Registo Internacional de Navios da Madeira) u l-Ordni ta’ Implimentazzjoni Ministerjali Nru 715/89 tat-23 ta’ Awwissu 1989, (https://dre.pt/application/file/a/618419), li jirregola ċerti aspetti tiegħu, huma applikabbli wkoll.

Nota: Id-Digriet Amministrattiv Nru 96/89 tat-28 ta’ Marzu 1989 huwa ppubblikat mill-ġdid bħala anness mal-Liġi Nru 56/2020 tas-27 ta’ Awwissu 2020. Din tista’ tiġi kkonsultata fil-formulazzjoni attwali tagħha fuq:

https://dre.pt/application/file/a/141259926

Taħt dan il-qafas legali:

• Il-bastimenti nazzjonali, għajr dawk li huma proprjetà navali, għandu jkollhom il-proprjetà tagħhom irreġistrata sabiex iwettqu l-attività li huma kklassifikati taħtha (l-Artikolu 72(1) tar-Regolament Ġenerali dwar l-Awtoritajiet tal-Port).
• Il-bastimenti tal-merkanzija huma wkoll soġġetti għal reġistrazzjoni kummerċjali skont il-liġi rilevanti (l-Artikolu 72(3) tar-Regolament Ġenerali dwar l-Awtoritajiet tal-Port).
• Il-bastimenti nazzjonali huma rreġistrati mal-uffiċċji marittimi, bl-eċċezzjoni ta’ dgħajjes illi jintużaw għad-divertiment, li huma rreġistrati mal-organizzazzjonijiet indikati fil-leġiżlazzjoni prevalenti (l-Artikolu 73(1) tar-Regolament Ġenerali dwar l-Awtoritajiet tal-Port).
• Fil-każ ta’ akkwiżizzjonijiet ġodda jew ta’ kostruzzjonijiet ġodda, huwa kompetenti l-uffiċċju marittimu indikat fl-awtorizzazzjoni rispettiva (l-Artikolu 73(2) tar-Regolament Ġenerali dwar l-Awtoritajiet tal-Port).
• Fil-każ ta’ akkwiżizzjonijiet jew ta’ kostruzzjonijiet ta’ sostituzzjoni, l-uffiċċju marittimu li fih ġew irreġistrati l-unitajiet sostitwiti huwa kompetenti għar-reġistrazzjoni (l-Artikolu 73(3) tar-Regolament Ġenerali dwar l-Awtoritajiet tal-Port).
• Bastiment mibni jew akkwistat f’port fi kwalunkwe parti tat-territorju nazzjonali jista’ jinbiegħ jew jiġi rreġistrat f’port ieħor tal-istess territorju jew ta’ parti oħra tat-territorju, sakemm dan ikollu l-awtorizzazzjoni korrispondenti (l-Artikolu 73(4) tar-Regolament Ġenerali dwar l-Awtoritajiet tal-Port).
• Bċejjeċ tal-baħar ħfief li jkunu abbord, anke jekk ikunu bċejjeċ tas-salvataġġ, bċejjeċ tas-sajd awżiljari żgħar u bċejjeċ żgħar tax-xtajta bla mutur u mingħajr qlugħ, bħalma huma dingis, skiffs, dgħajjes jintnefħu u pedalos, li jistgħu jintużaw sa 300 m f’marea baxxa, huma eżentati mir-reġistrazzjoni iżda huma soġġetti għall-ġuriżdizzjoni tal-awtorità marittima, li hija responsabbli għall-ħruġ ta’ liċenzji għat-tħaddim tagħhom (l-Artikolu 77 tar-Regolament Ġenerali dwar l-Awtoritajiet tal-Port).

Ir-rekwiżiti għar-reġistrazzjoni ta’ bastiment huma stabbiliti fl-Artikolu 78 tar-Regolament Ġenerali dwar l-Awtoritajiet tal-Port.

B’mod partikolari, rigward ir-reġistrazzjoni ta’ bastimenti f’każ ta’ suċċessjoni b’mewt:

• Fil-każ ta’ suċċessjoni, l-emendi għar-reġistrazzjoni jkunu bbażati fuq id-dikjarazzjoni tal-att tad-diviżjoni, jew it-tabella tad-diviżjoni u d-deċiżjoni tar-ratifikazzjoni rispettiva, akkumpanjati b’dokument maħruġ mill-uffiċċju fiskali kompetenti li jikkonferma li t-taxxa tas-suċċessjoni rispettiva (l-Artikolu 82(2) tar-Regolament Ġenerali dwar l-Awtoritajiet tal-Port) tkun tħallset, ġiet assigurata jew ma tkunx dovuta;
• Il-bastimenti barranin akkwistati b’suċċessjoni jew f’kawża mressqa quddiem il-qrati Portugiżi għandhom ikunu rreġistrati fl-uffiċċju marittimu stabbilit minn awtorità ogħla (l-Artikolu 75(3) tar-Regolament Ġenerali dwar l-Awtoritajiet tal-Port).

REĠISTRU TAL-ARMI

Il-qafas legali dwar l-armi u l-munizzjon approvat bil-Liġi Nru 5/2006 tat-23 ta’ Frar 2006 jista’ jiġi kkonsultat bil-Portugiż fuq http://www.pgdlisboa.pt/leis/lei_mostra_articulado.php?artigo_id=692A0037&nid=692&tabela=leis&pagina=1&ficha=1&so_miolo=&nversao=#artigo

L-armi u l-munizzjon huma soġġetti għad-dikjarazzjoni u r-reġistrazzjoni mandatorja tal-PSP (Pulizija tas-Sigurtà Pubblika).

Is-suċċessjoni causa mortis hija soġġetta għar-rekwiżiti stabbiliti fl-Artikolu 37 tal-Qafas Legali dwar l-armi u l-Munizzjon msemmi aktar ’il fuq.

IR-REĠISTRAZZJONI TAL-PROPRJETÀ INTELLETTWALI sseħħ fl-Istitut Nazzjonali tal-Proprjetà Industrijali (Instituto Nacional da Propriedade Industrial).

L-għoti ta’ privattivi, mudelli ta’ utilità, prodotti semikondutturi, u d-disinn jew mudell, trade mark, reġistrazzjonijiet ta’ premjijiet jew logos, reġistrazzjonijiet ta’ titolu ta’ oriġini u indikazzjoni ġeografika jsir mill-Istitut Nazzjonali tal-Proprjetà Industrijali, fejn iridu jiġu ppreżentati l-applikazzjonijiet rispettivi.

Ir-rekwiżiti u l-effetti tal-applikazzjoni għall-għoti jew għar-reġistrazzjoni huma stabbiliti fil-Kodiċi tal-Proprjetà Industrijali għal kull waħda mill-kategoriji ta’ hawn fuq, mingħajr preġudizzju għal-leġiżlazzjoni tal-Unjoni Ewropea u l-konvenzjonijiet internazzjonali applikabbli.

Għal informazzjoni prattika dwar kif wieħed għandu jissottometti u jipprepara applikazzjoni għal għoti jew reġistrazzjoni, wieħed jista’ jikkonsulta s-sit web tal-Istitut Nazzjonali tal-Proprjetà Industrijali fuq http://www.marcasepatentes.pt/index.php?section=69

3 Liema effetti huma marbuta mar-reġistrazzjoni tad-drittijiet in rem?

Bħala regola, ir-reġistrazzjoni tad-drittijiet in rem fuq proprjetà immobbli ma tikkostitwix intitolament fil-liġi. Madankollu, għal kategoriji ta’ proprjetà oħrajn din ir-regola tista’ tinkludi eċċezzjonijiet previsti f’dispożizzjonijiet legali speċjali.

EFFETTI TAR-REĠISTRAZZJONI TAL-ARTIJIET

L-effetti assoċjati mar-reġistrazzjoni ta’ drittijiet in rem fuq proprjetà immobbli huma dawk previsti fl-Artikoli 4 sa 7 tal-Kodiċi tar-Reġistru tal-Artijiet, kif ġej:

“Artikolu 4 (Effetti bejn il-partijiet)

1 - Atti soġġetti għal reġistrazzjoni jistgħu jiġu invokati bħala atti bejn il-partijiet infushom jew il-werrieta tagħhom, anke jekk dawn ma jkunux ġew irreġistrati.

2 - Id-dispożizzjoni ta’ hawn fuq ma għandhiex tapplika għal atti li jikkostitwixxu ipoteka, li l-effett tagħhom bejn il-partijiet infushom ikun jiddependi fuq ir-reġistrazzjoni li tkun qed tiġi effettwata.’

“Artikolu 5 (Eżegwibbiltà kontra terzi)

1 - Atti li jkunu soġġetti għal reġistrazzjoni għandhom jipproduċu biss l-effetti kontra terzi wara d-data tar-reġistrazzjoni tagħhom.

2 - Id-dispożizzjonijiet tal-paragrafu preċedenti ma għandhomx japplikaw fil-każijiet li ġejjin:

a) l-akkwist, abbażi ta’ użukapjun, tad-drittijiet imsemmija fl-Artikolu 2(1)(a);

b) servitujiet evidenti;

c) atti relatati ma’ oġġetti indeterminati, fejn dawn ma jkunux ġew iddikjarati u speċifikati kif dovut.

3 - In-nuqqas ta’ reġistrazzjoni ma jistax jiġi infurzat kontra l-parti interessata minn dawk li huma obbligati li jippromwovu tali reġistrazzjoni, lanqas mill-werrieta tagħhom.

4 - Għall-finijiet tar-reġistrazzjoni, it-terzi jkunu dawk li jkunu akkwistaw drittijiet inkompatibbli b’mod reċiproku mingħand awtur komuni.

5 - Kirja mhux irreġistrata ta’ iktar minn sitt snin ma għandhiex tkun eżegwibbli kontra terzi.’

“Artikolu 6 (Prijorità tar-reġistrazzjoni)

1 - L-ewwel dritt irreġistrat għandu jirbaħ fuq id-drittijiet li jkunu ġew irreġistrati wara fir-rigward tal-istess oġġetti, skont id-data tar-reġistrazzjonijiet u, fl-istess data, fl-ordni temporali tas-sottomissjonijiet korrispondenti.

2 - (Revokat).

3 - Reġistrazzjoni li ssir definittiva żżomm il-prijorità li kellha meta kienet proviżorja.

4 - Fil-każ ta’ ċaħda, ir-reġistrazzjoni li ssir wara appell meqjus bħala fondat għandha żżomm il-prijorità li tikkorrispondi mas-sottomissjoni tad-dokument miċħud.”

“Artikolu 7 (Preżunzjonijiet naxxenti mir-reġistrazzjoni)

Reġistrazzjoni definittiva tikkostitwixxi preżunzjoni li d-dritt jeżisti u jappartjeni lill-utent irreġistrat, fit-termini preċiżi li fihom ir-reġistrazzjoni tiddefinih.’

L-EFFETTI TAR-REĠISTRAZZJONI KUMMERĊJALI

L-effetti tar-reġistrazzjoni kummerċjali jiġu essenzjalment mid-dispożizzjonijiet tal-Artikoli 11 sa 14 tal-Kodiċi tar-Reġistru Kummerċjali, kif ġej:

“Artikolu 11 (Preżunzjonijiet naxxenti mir-reġistrazzjoni)

Reġistrazzjoni permezz ta’ traskrizzjoni definittiva tikkostitwixxi preżunzjoni li s-sitwazzjoni legali teżisti, fit-termini preċiżi li fihom din tkun definita.”

“Artikolu 12 (Prijorità tar-reġistrazzjoni)

L-ewwel att irreġistrat għandu jirbaħ fuq atti sussegwenti, fir-rigward tal-istess ishma jew parteċipazzjonijiet f’kumpanija, fl-ordni tal-applikazzjoni rispettiva.”

“Artikolu 13 (Effetti bejn il-partijiet)

1 - Atti soġġetti għal reġistrazzjoni jistgħu jiġu invokati bħala atti bejn il-partijiet infushom jew il-werrieta tagħhom, anke jekk dawn ma jkunux ġew irreġistrati.

2 - Eċċezzjonijiet għall-paragrafu preċedenti huma l-istrumenti ta’ inkorporazzjoni tal-kumpaniji u l-emendi għalihom, li għalihom japplikaw id-dispożizzjonijiet tal-Kodiċi tal-Kumpaniji Kummerċjali u l-leġiżlazzjoni dwar il-kumpaniji pubbliċi limitati Ewropej.”

“Artikolu 14 (Eżegwibbiltà kontra terzi)

1 - Atti li jkunu soġġetti għal reġistrazzjoni għandhom jipproduċu biss l-effetti kontra terzi wara d-data tar-reġistrazzjoni tagħhom.

2 - Atti soġġetti għal reġistrazzjoni u pubblikazzjoni obbligatorja skont l-Artikolu 70(2) għandhom jipproduċu effetti biss kontra terzi wara d-data tal-pubblikazzjoni.

3 - In-nuqqas ta’ reġistrazzjoni ma jistax jiġi eżegwit kontra l-partijiet interessati mir-rappreżentanti legali tagħhom li għalihom ikun neċessarju li jippromwovu tali reġistrazzjoni, u lanqas mill-werrieta tagħhom.

4 - Id-dispożizzjonijiet ta’ dan l-Artikolu huma mingħajr preġudizzju għad-dispożizzjonijiet tal-Kodiċi tal-Kumpaniji Kummerċjali u l-liġi applikabbli għall-kumpaniji pubbliċi limitati Ewropej.’

L-EFFETTI TAR-REĠISTRAZZJONIJIET TA’ TITOLI

L-effetti tar-reġistrazzjoni ta’ titoli jistgħu jiġu kkonsultati fil-Kodiċi tat-Titoli msemmi fuq (Código dos Valores Imobiliários) u jvarjaw skont il-kategorija ta’ titoli kkonċernati. Ir-reġistrazzjoni tista’ tikkostitwixxi dritt fir-rigward ta’ ċerti kategoriji ta’ titoli (l-Artikolu 73 tal-Kodiċi dwar it-Titoli msemmi aktar ’il fuq).

L-EFFETTI TAR-REĠISTRAZZJONI TAL-KATEGORIJI TA’ OĠĠETTI LI JIFDAL IMSEMMIJA AKTAR ’IL FUQ

L-effetti tar-reġistrazzjoni ta’ armi, inġenji tal-ajru, bastimenti, vetturi bil-mutur, proprjetà intellettwali jew industrijali jistgħu jiġu kkonsultati fil-liġi speċjali msemmija diġà, għal kull waħda minn dawk il-kategoriji ta’ oġġetti.

4 Hemm regoli u proċeduri speċifiċi fis-seħħ għall-adattament ta’ dritt in rem li għalih hija intitolata persuna skont il-liġi applikabbli għas-suċċessjonijiet f'każ li l-liġi tal-Istat Membru fejn jiġi invokat id-dritt ma jirrikonoxxix dan id-dritt in rem?

Id-dispożizzjonijiet legali li jistgħu jiġu applikati għall-adattament tad-drittijiet in rem f’każijiet ta’ suċċessjoni huma, fil-prinċipju, l-Artikolu 15 tal-Kodiċi Ċivili (pereżempju, meta l-adattament isir mill-qorti fi proċess ġudizzjarju) u 43-A tal-Kodiċi tar-Reġistru tal-Artijiet (pereżempju, meta l-adattament isir mir-reġistratur fl-att tar-reġistrazzjoni).

L-Artikolu 15 tal-Kodiċi Ċivili (Eliġibbiltà):

“Il-kompetenza assenjata lil liġi tkopri biss dawk ir-regoli li, minħabba l-kontenut u l-funzjoni tagħhom f’dik il-liġi, ikunu jiffurmaw parti mis-sistema tad-duttrina msemmija fir-regola tal-kunflitt.”

L-Artikolu 43-A tal-Kodiċi tar-Reġistru tal-Artijiet (Evidenza ta’ liġi barranija)

“Meta l-vijabbiltà tal-applikazzjoni għal reġistrazzjoni trid tiġi vverifikata abbażi ta’ liġi barranija, il-parti interessata għandha tagħti prova tal-kontenut tagħha permezz ta’ dokument apposta.”

Barra dawn id-dispożizzjonijiet legali, hemm ukoll regoli ta’ interpretazzjoni li huma żviluppati mid-duttrina. Skont dawn ir-regoli dottrinali, il-kunċett wiesa’ ta’ adattament jinkludi minn tal-inqas żewġ sitwazzjonijiet differenti.

L-adattament fis-sens strett tal-kelma, li jista’ jseħħ meta jkun hemm problema teknika li tirriżulta mill-applikazzjoni ta’ żewġ liġijiet differenti ta’ suċċessjoni. Pereżempju, fil-każ ta’ wild minuri adottat li l-ġenituri adottivi u bijoloġiċi tiegħu jmutu, jekk il-liġi ta’ pajjiż X tiġi applikata għas-suċċessjonijiet minħabba l-mewt tal-ġenituri adottivi, u l-liġi ta’ pajjiż Y tiġi applikata għas-suċċessjonijiet minħabba l-mewt tal-ġenituri bijoloġiċi, dan jista’ jwassal għal riżultat li ma jkunx intenzjonat minn ebda waħda miż-żewġ sistemi legali kkonċernati (pereżempju, il-wild adottat ikun, fl-aħħar mill-aħħar, la werriet tal-ġenituri adottivi u lanqas tal-ġenituri bijoloġiċi). Il-qorti għandha tirrisolvi din il-problema permezz ta’ adattament.

Sitwazzjoni oħra, mhux adattament fis-sens strett tal-kelma iżda aktar bħala sostituzzjoni/traspożizzjoni, isseħħ meta duttrina inkluża f’liġi oħra tiġi sostitwita minn duttrina magħrufa fil-liġi nazzjonali.

Il-kunċett ta’ sostituzzjoni/traspożizzjoni jipprovdi qafas aktar xieraq għal każijiet ta’ adattament tad-drittijiet in rem kif imsemmi fl-Artikolu 31 tar-Regolament (UE) Nru 650/2012 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-4 ta’ Lulju 2012 dwar il-ġuriżdizzjoni, il-liġi applikabbli, ir-rikonoxximent u l-infurzar ta’ deċiżjonijiet u l-aċċettazzjoni u l-infurzar ta’ strumenti awtentiċi fil-qasam tas-suċċessjonijiet u dwar il-ħolqien ta’ Ċertifikat Ewropew tas-Suċċessjoni. Pereżempju, il-każ klassiku jkun meta tiġi ssostitwita d-duttrina ta’ “kirja” (sanċita fil-liġi ta’ Stat ieħor iżda li ma teżistix fil-leġiżlazzjoni Portugiża) mad-dritt in rem tas-superfiċe (kontemplata fil-liġi Portugiża).

Kemm il-Qorti, f’azzjoni ġudizzjarja, kif ukoll ir-reġistratur, fil-mument tar-reġistrazzjoni, jistgħu jwettqu tali sostituzzjoni/traspożizzjoni. Id-deċiżjoni tar-reġistratur tista’ tiġi appellata quddiem il-qorti (l-Artikoli 140 sa 146 tal-Kodiċi tar-Reġistru tal-Artijiet).

NOTA

L-informazzjoni inkluża f’din l-iskeda informattiva ma hijiex eżawrjenti u lanqas ma hija vinkolanti fuq il-Punt ta’ Kuntatt, il-qrati jew entitajiet u awtoritajiet oħra. Għalkemm jiġu aġġornati regolarment, l-iskedi informattivi ma jistgħux jinkludu r-reviżjonijiet kollha li jkunu saru fil-liġi, u għalhekk ma hijiex sostitut biex wieħed jikkonsulta t-testi legali fis-seħħ fi kwalunkwe żmien.

1 Liema huma d-drittijiet in rem li jistgħu jqumu minn suċċessjoni skont il-liġi ta’ dan l-Istat Membru?

Minbarra d-dritt tas-sjieda, jew minn sehem fid-dritt tas-sjieda, id-drittijiet in rem li ġejjin jistgħu jinkisbu permezz ta’ suċċessjoni:

1. Id-dritt tal-użufrutt

2. Id-dritt tal-użu

3. Id-dritt tar-residenza

4. Id-dritt tas-superfiċje

5. Id-dritt tas-servitù

Fil-kuntest ta’ suċċessjoni legali, il-liġi Rumena ma tippermettix li l-eredi legali jkunu jistgħu jagħżlu bejn li jkollhom sehem fil-patrimonju li jkunu intitolati għalih u d-dritt tal-użufrutt fuq il-patrimonju. Meta wieħed iżomm f’moħħu li d-drittijiet tal-użufrutt, tal-użu u tar-residenza li minnhom tibbenefika persuna fiżika ħafna drabi jitgawdew matul il-ħajja, u jintemmu mal-mewt tal-persuna intitolata, dawn ma jistgħux jinkisbu b’eredità legali, iżda abbażi ta’ dispożizzjoni ta’ mortis causa. Rigward kemm l-eżerċitar ta’ dawn id-drittijiet kif ukoll ta’ drittijiet oħrajn in rem, l-awtur jista’ jimponi ċerti restrizzjonijiet.

Barra minn hekk, fejn il-persuna mejta kienet l-utent ta’ garanzija in rem (ipoteka fuq proprjetà mobbli jew immobbli, pleġġ, eċċ.), dan id-dritt jiġi ttrasferit b’suċċessjoni, bit-talba garantita.

Teżisti sitwazzjoni speċjali fejn il-konjuġi superstiti ma jkollux dritt in rem għall-użu ta’ residenza. Wara l-ftuħ tas-suċċessjoni, din il-persuna tgawdi minn dritt legali ta’ residenza fid-dar li fiha kienet tgħix mal-persuna li tkun mietet, jekk ir-residenza kkonċernata tkun tifforma parti minn assi ta’ suċċessjoni, għalkemm ikun possibbli li l-eredi l-oħrajn iressqu talba, taħt ċerti ċirkostanzi, li d-dritt ta’ residenza għandu jkun ristrett jew li inkella jkun hemm bidla fir-residenza. Id-dritt ta’ residenza miksub f’dawn il-kundizzjonijiet ma jistax jintuża għall-qligħ finanzjarju mill-konjuġi superstiti, peress li dan ma jkollux dritt, pereżempju, li jikri r-residenza. Id-dritt ta’ residenza jintemm bil-kondiviżjoni, iżda mhux qabel sena mid-data tal-ftuħ tal-eredità. Dan id-dritt jintemm anki qabel it-tmiem tal-perjodu ta’ sena, f’każ li l-konjuġi superstiti jerġa’ jiżżewweġ.

2 Dawn id-drittijiet in rem jiġu reġistrati f’reġistru tad-drittijiet fuq propjetà mobbli jew immobbli u jekk iva, din ir-reġistrazzjoni hija obbligatorja? F’liema reġistru(i) jiġu reġistrati u x’inhuma r-rekwiżiti u l-proċedura ta’ reġistrazzjoni?

B’mod ġenerali, it-trażmissjoni b’suċċessjoni għandha ssir effettiva b’mod sħiħ mid-data tal-ftuħ tal-eredità, bil-mewt tal-utent tad-dritt biss, mingħajr ma jkun hemm il-ħtieġa li tiġi rreġistrata.

Skont il-Kodiċi Ċivili, il-pubblikazzjoni għandha ssir fir-reġistru tal-artijiet (cartea funciară), fl-Arkivju Elettroniku għall-Interessi tas-Sigurtà fi Proprjetà Mobbli (Arhiva Electronică de Garanții Reale Mobiliare), fir-reġistru tal-kumpaniji u f’forom oħra ta’ pubblikazzjoni previsti bil-liġi. Bħalissa, id-dikjarazzjoni f’reġistru ġeneralment ma toħloq l-ebda dritt, iżda pjuttost tiżgura l-pubblikazzjoni u l-eżegwibilità tad-drittijiet reġistrati.

Ir-reġistrazzjoni ta’ drittijiet in rem għall-proprjetà immobbli fir-reġistru tal-artijiet toħloq dritt, iżda biss wara li jkun tlesta x-xogħol katastali kollu kkonċernat f’kull unità amministrattiva-territorjali u l-ftuħ, b’talba jew ex officio, tar-rekords tal-artijiet għall-proprjetajiet immobbli rispettivi. Minkejja dan, anke f’każ bħal dan, skont il-Kodiċi Ċivili, id-drittijiet in rem jistgħu jinkisbu mingħajr ir-reġistrazzjoni fir-reġistru tal-artijiet meta dawn ikunu ġejjin minn wirt. Madankollu, ir-reġistrazzjoni fir-reġistru tal-artijiet tkun meħtieġa qabel ma l-eredi jkollu d-dritt ta’ disponiment inter vivos fir-rigward ta’: bejgħ, donazzjoni, ipoteka, eċċ.

Id-drittijiet in rem jitniżżlu f’reġistri oħrajn (pereżempju, id-dħul fl-Arkivju Elettroniku għall-Interessi tas-Sigurtà fi Proprjetà Mobbli, bħala riżultat tat-trażmissjoni ta’ talba assigurata permezz ta’ suċċessjoni) għall-finijiet ta’ pubblikazzjoni, jekk id-dritt trażmess kien ukoll ġie rreġistrat.

Ir-reġistrazzjonijiet fir-reġistri jsiru abbażi tad-dokument li jistabbilixxi l-istatus tal-eredi (ċertifikat ta’ eredità, deċiżjoni ġudizzjarja) u fejn applikabbli, id-drittijiet u l-assi li jinkludu l-patrimonju jiġu rreġistrati wkoll.

3 Liema effetti huma marbuta mar-reġistrazzjoni tad-drittijiet in rem?

Ir-reġistrazzjonijiet fir-reġistri għandhom ikunu għall-finijiet ta’ pubblikazzjoni u bl-għan li jiżguraw l-eżegwibilità fir-rigward ta’ partijiet terzi. Rigward l-effett tar-reġistrazzjoni tad-drittijiet in rem fir-reġistru tal-artijiet fuq proprjetà immobbli miksuba b’suċċessjoni, ara t-tweġiba t’hawn fuq.

4 Hemm regoli u proċeduri speċifiċi fis-seħħ għall-adattament ta’ dritt in rem li għalih hija intitolata persuna skont il-liġi applikabbli għas-suċċessjonijiet f'każ li l-liġi tal-Istat Membru fejn jiġi invokat id-dritt ma jirrikonoxxix dan id-dritt in rem?

Skont id-dispożizzjonijiet tal-Liġi Nru 206/2016, l-applikazzjonijiet għall-adattament ta’ drittijiet in rem skont l-Artikolu 31 tal-istess Regolament huma materja għall-qrati (tribunali).

1 Liema huma d-drittijiet in rem li jistgħu jqumu minn suċċessjoni skont il-liġi ta’ dan l-Istat Membru?

Id-drittijiet in rem li jistgħu iqumu minn suċċessjoni jinkludu d-dritt ta’ sjieda fuq il-propjetà mobbli u immobbli u l-għodda tax-xogħol ta’ bniedem tas-sengħa u kummerċjant waħdieni u drittijiet oħra in rem (id-dritt ta’ pleġġ, id-dritt ta’ aċċess, id-drittijiet u l-obbligi ġejjin minn relazzjonijiet legali mhux ta’ negozju, id-drittijiet tal-awtur, (l-assi kemm finanzjarji u l-komponent mhux materjali), id-drittijiet ta’ applikazzjoni għal privattiva jew bħala sid ta’ privattiva, id-dritt għal kumpens tal-awtur ta’ titjib tekniku, drittijiet ta’ disinn.

Id-drittijiet fuq il-propjetà li huma relatati ma’ persuna partikolari, bħal servitujiet personali, id-dritt għal vitalizju annwali, u d-dritt għall-manteniment, ma jistgħux ikunu soġġetti għal suċċessjoni.

2 Dawn id-drittijiet in rem jiġu reġistrati f’reġistru tad-drittijiet fuq propjetà mobbli jew immobbli u jekk iva, din ir-reġistrazzjoni hija obbligatorja? F’liema reġistru(i) jiġu reġistrati u x’inhuma r-rekwiżiti u l-proċedura ta’ reġistrazzjoni?

Mat-tlestija tal-proċedimenti ta’ probate, il-qorti tagħti deċiżjoni dwar is-suċċessjoni, li hija deċiżjoni tal-qorti fuq il-mertu tal-każ li min-natura tagħha hija dikjaratorja. Dan ifisser li d-deċiżjoni tiddikjara lill-persuni eredi, legatarji jew benefiċjarji oħra li kisbu d-dritt li jirtu, id-dritt għal legat jew drittijiet oħra għall-wirt mal-mewt tat-testatur. Dan ikompli jfisser li d-deċiżjoni dwar il-wirt ma timponix obbligi ta’ twettiq jew dmirijiet speċifiċi, iżda li dawk il-persuni li d-drittijiet tagħhom ġew identifikati fid-deċiżjoni finali dwar il-wirt/legat huma responsabbli huma nfushom għall-eżekuzzjoni ta’ dawk id-drittijiet.

Ir-regoli mfissra hawn fuq ma japplikawx għall- konsenja tal-propjetà miżmuma mill-qorti. Il-qorti tordna l-konsenja tal-propjetà malli d-deċiżjoni fuq is-suċċessjoni ssir finali u tordna r-reġistrazzjoni fir-reġistru tal-artijiet. Madankollu, qabel il-konsenja, il-benefiċjarji jridu jagħtu prova li wettqu jew taw garanzija għall-obbligi mposti fuqhom mit-testatur għall-benefiċċju ta’ persuni li ma jistgħux jieħdu ħsieb l-affarijiet u l-benefiċċji tagħhom jew għan ġeneralment utli (l-Artikolu 216 tal-Att dwar il-Wirt).

Reġistrazzjoni fir-Reġistru tal-Artijiet:

F'dak li għandu x’jaqsam mar- reġistrazzjoni tad-drittijiet in rem fuq il-propjetà immobbli tapplika wkoll regola speċifika. Huma rreġistrati fir-Reġistru tal-Artijiet. Il-qorti għandha ex officio tordna li jsiru l-entrati meħtieġa fir-rigward tal-propjetà fir-Reġistru tal-Artijiet malli ssir finali id-deċiżjoni dwar il-wirt. Dan jinkludi, pereżempju, ir-reġistrazzjoni tad-dritt ta’ sjieda tal-eredi kif ukoll kull piż jew restrizzjoni oħra fuq id-dritt ta’ sjieda (id-dritt tal-legatarju għall-użufrutt jew tħassir ta’ dejn, it-tnejn fl-għamla ta’ legat).

Reġistrazzjoni fir-reġistru kummerċjali:

Il-parteċipazzjoni fil-kumpaniji u l-assi tal-kummerċjant waħdieni jidħlu fir-reġistru kummerċjali. Il-bidliet reġistrati kollha rigward imsieħba f’kumpanija fir-reġistru tal-qorti huma biss ta’ natura dikjaratorja, għaliex l-istatus ta’ sieħeb jinkiseb biss wara r-reġistrazzjoni fir-reġistru tal-qorti. F’każ ta’ wirt ta’ interess ta’ parteċipazzjoni, hija meħtieġa s-sottomissjoni ta’ test konsolidat tad-dispożizzjoni emendata tal-memorandum ta' assoċjazzjoni, inkluż id-dispożizzjonijiet emendati dwar l-imsieħba u l-interessi ta’ parteċipazzjoni tagħhom, b’ċertifikat notarili li d-dispożizzjonijiet emendati tal-memorandum ta' assoċjazzjoni huma skont id-deċiżjoni finali fuq is-suċċessjoni. Kummerċjant waħdieni jiġi rreġistrat fir-reġistru kummerċjali permezz tal-applikazzjoni sħiħa tiegħu. F’każ ta’ applikazzjoni mhux kompluta, l-amministratur tar-reġistru isaqsi lill-applikant biex jissupplimenta l-applikazzjoni fi żmien tmint ijiem. Jekk l-applikant jonqos milli jissupplimenta l-applikazzjoni fiż-żmien speċifiku stabbilit l-amministratur tar-reġistru jiċħad l-applikazzjoni permezz ta’ deċiżjoni. Jista jiġi ppreżentat appell kontra din id-deċiżjoni mal-amministratur tar-reġistru fi żmien tmint ijiem mid-data ta’ notifika tad-deċiżjoni.

Reġistrazzjoni f’reġistri oħra:

• Reġistru ta’ kontijiet ta’ tranżazzjoni (reġistrazzjoni ta’ kontijiet ta’ tranżazzjonijiet)
• Reġistru ta’ titoli b'entrata fil-kotba, provduti mill-Korporazzjoni Ċentrali tal-Ikklerjar tat-Titoli (Centralna klirinško depotna družba d.d.- KDD)
• reġistru E-RISK (Reġistru tal-armi tan-nar, Reġistru tal-vetturi bil-mutur)
• Reġistru tad-Dgħajjes
• Reġistru tal-Inġenji tal-Ajru
• Reġistru tad-drittijiet tal-awtur u tal-awturi, Reġistru tad-drittijiet u l-kumpens mir-riproduzzjoni ta’ xogħlijiet soġġetti għad-drittijiet tal-awtur, Reġistru ta ‘ xogħlijiet soġġetti għad-drittijiet tal-awtur, Reġistru ta’ xogħlijiet awdjoviżivi
• benefiċċji tal-pensjoni.

3 Liema effetti huma marbuta mar-reġistrazzjoni tad-drittijiet in rem?

Reġistrazzjoni fir-Reġistru tal-Artijiet:

Ir-reġistrazzjoni ta’ drittijiet in rem fuq proprjetà immobbli fir-Reġistru tal-Artijiet hija regolata mill-Att dwar ir-Reġistru tal-Artijiet (Zakon o zemljiški knjigi) (Gazzetta Uffiċjali tar-Repubblika tas-Slovenja, Nri 58/03, 37/08 – ZST-1, 45/08, 28/09, 25/11 u 14/15 – ZUUJFO).

Ir-reġistrazzjoni ta’ drittijiet in rem fuq propjetà immobbli fir-Reġistru tal-Artijiet ibbażata fuq id-deċiżjoni dwar il-wirt għandha effett dikjaratorju għaliex l-eredi akkwista d-dritt ta’ sjieda mal-mewt tat-testatur.

Ir-reġistrazzjoni fir-Reġistru tal-Artijiet tagħti effett pubbliku lid-drittijiet. Dan ifisser li jekk id-dritt jinsab reġistrat fir-Reġistru tal-Artijiet, ħadd ma jista’ jgħid li ma jafx bih.

Il-prinċipju ta’ fiduċja fir-Reġistru tal-Artijiet japplika wkoll. Persuna li isimha huwa mniżżel fir-Reġistru tal-Artijiet hija preżunta l-benefiċjarja (is-sid).

Reġistrazzjoni fir-reġistru kummerċjali:

Il-proċedura ta’ reġistrazzjoni hija regolata mill-Att dwar ir-Reġistru Kummerċjali tas-Slovenja (Zakon o poslovnem registru) (Gazzetta Uffiċjali tar-Repubblika tas-Slovenja, Nri 49/06, 33/07 – ZSReg-B u 19/15). Ir-reġistrazzjoni fir-reġistru kummerċjali hija ta’ natura purament dikjaratorja. Eredi ma għandux għalfejn jistenna sakemm issir entrata fir-reġistru tal-qorti sabiex jakkwista l-istatus ta’ sieħeb, għaliex il-patrimonju tat-testatur, inkluż is-sehem fin-negozju, jiġi trasferit lill-eredi tiegħu ma’ mewtu.

Reġistrazzjoni f’reġistri oħra:

Fir-Reġistru tal-kontijiet ta' tranżazzjoni:

Ir-Reġistru tal-Kontijiet ta’ Tranżazzjoni (RTR) hija bażi tad-data unika kompjuterizzata dwar il-kontijiet ta’ tranżazzjoni u d-detenturi tagħhom, kemm jekk huma entitajiet tan-negozju kif ukoll persuni fiżiċi. Meta persuna ssir id-detentur ta’ kont ta’ tranżazzjoni, l-informazzjoni dwar il-kont tidħol fir-reġistru.

Fir-Reġistru tat-titolu b'entrata fil-kotba:

Id-detentur jakkwista titolu b'entrata fil-kotba meta t-titolu b'entrata fil-kotba jitniżżel fil-kont tad-detentur fir-reġistru ċentrali tat-titoli b'entrata fil-kotba.

Fir-reġistru E-RISK, ir-Reġistru tad-Dgħajjes u r-Reġistru tal-Inġenji tal-Ajru:

Ir-reġistru tal-vetturi rreġistrati fih l-informazzjoni kollha dwar vettura partikolari li trid tidher fuq iċ-ċertifikat ta’ reġistrazzjoni, ir-reġistrazzjoni tagħha, iċ-ċertifikat ta’ reġistrazzjoni tal-vettura maħruġ, sid il-vettura jew il-persuna li fuq isimha hija rreġistrata l-vettura, l-ispezzjonijiet tekniċi, l-assigurazzjoni obbligatorja u informazzjoni oħra. L-entrata fir-reġistru tal-vetturi rreġistrati ma sservix ta’ pubblikazzjoni, għaliex dan ir-rekord mhux reġistru pubbliku. L-istess japplika għar-rekords ta’ armi tan-nar għall-użu ċivili (unitajiet amministrattivi jżommu rekords ta’ ċertifikati maħruġa għal armi tan-nar, filwaqt li l-ministeru responsabbli għall-affarijiet interni jżomm ir-reġistru ċentrali taċ-ċertifikati maħruġa għall-armi tan-nar, rekords tal-awtorizzazzjonijiet maħruġa għan-negozjanti tal-armi tan-nar u operaturi ta’ poligoni tal-isparar. Min-naħa l-oħra, l-entrati fir-Reġistru tad-Dgħajjes u r-Reġistru tal-Inġenji tal-Ajru għandhom effett pubbliku.

Fir-Reġistru tax-xogħolijiet tad-drittijiet tal-awtur:

Entrata fir-reġistru toħloq preżunzjoni legali li l-awtur jew id-detentur ta’ drittijiet tal-awtur ta’ xogħol partikolari huwa dak li huwa mniżżel fir-reġistru sakemm ma jiġix ippruvat mod ieħor. Ir-reġistru huwa pubbliku.

Fir-Reġistru tal-Persuni Assigurati u l-Benefiċjarji ta’ Drittijiet Provduti b’Assigurazzjoni għall-Pensjoni u d-Diżabilità:

Ir-reġistru tal-persuni assigurati jinkludi: Ir-reġistru tal-benefiċjarji ta’ drittijiet mogħti mill-assigurazzjoni għall-pensjoni u d-diżabilità, ir-reġistru tal-pagamenti tal-benefiċċji tal-assigurazzjoni, ir-reġistru ta’ persuni li jridu jħallsu l-kontribuzzjonijiet tas-sigurtà soċjali obbligatorji u r-reġistru tal-perizji. L-Att li jirregola r-reġistru uffiċjali ma jistipulax li dan ir-reġistru huwa pubbliku u li r-reġistrazzjoni fih tati effett pubbliku.

4 Hemm regoli u proċeduri speċifiċi fis-seħħ għall-adattament ta’ dritt in rem li għalih hija intitolata persuna skont il-liġi applikabbli għas-suċċessjonijiet f'każ li l-liġi tal-Istat Membru fejn jiġi invokat id-dritt ma jirrikonoxxix dan id-dritt in rem?

Mhemmx regoli jew proċedura speċifika għall-adattazzjoni tad-drittijiet in rem fil-liġi nazzjonali.

1 Liema huma d-drittijiet in rem li jistgħu jqumu minn suċċessjoni skont il-liġi ta’ dan l-Istat Membru?

A – Drittijiet tal-proprjetà (l-Artikoli minn 123 sa 151 tal-Kodiċi Ċivili):

1/pussess uniku

2/pussess kondiviż (proprjetà matrimonjali diviżibbli u indiviżibbli)

B- Drittijiet fuq proprjetà ta’ persuni oħra (l-Artikoli minn 151a sa 151v tal-Kodiċi Ċivili)

1/garanziji (stabbiliment ta’ talbiet, subgaranziji)

2/servitujiet

3/drittijiet ta’ żamma

Id-dritt tal-pussess jiġi ttrasferit b’wirt mit-testatur lill-eredi fid-data tal-mewt tat-testatur. It-trasferiment tas-sjieda ta’ proprjetà immobbli jrid dejjem jiġi rreġistrat fir-reġistru tal-proprjetà.

Il-garanziji jintużaw biex jiżguraw talbiet u spejjeż assoċjati billi lill-persuna li tirċievi l-pleġġ jagħtuha l-jedd li tikseb jew inkella tfittex is-sodisfazzjon tad-dejn mill-pleġġ, jekk id-dejn ma jkunx tħallas kollu kemm hu fil-ħin.

Garanzija tiġi stabbilita b’kuntratt bil-miktub, bi ftehim biex tiġi konkluża s-suċċessjoni milħuqa bejn l-eredi, b’deċiżjoni tal-qorti jew ta’ awtorità amministrattiva jew b’att tal-liġi, u din normalment tidħol fis-seħħ meta tiġi rreġistrata fir-reġistru.

Is-servitujiet jillimitaw lill-proprjetarji ta’ proprjetajiet immobbli favur persuni oħra billi jobbligawhom li jittolleraw, joqogħdu lura minn jew milli jwettqu ċerti azzjonijiet. Id-drittijiet li jikkorrispondu għas-servitujiet huma assoċjati jew mal-pussess ta’ proprjetà immobbli partikolari (bħalma huwa d-dritt li tgħaddi minn biċċa art) jew ma’ persuna partikolari (kera għal għomrok).

Servitujiet assoċjati ma’ pussess ta’ proprjetà immobbli (servitujiet in rem) jgħaddu fuq il-parti li takkwista flimkien mal-pussess tal-proprjetà. Servitujiet assoċjati ma’ individwu (servitujiet in personam) jiskadu mal-mewt tal-persuna li f’isimha dawn ikunu ġew stabbiliti.

Id-dritt taż-żamma jagħti l-jedd lil persuna sabiex iżżomm proprjetà mobbli li din tkun obbligata ċċedi sabiex tassigura t-talba finanzjarja dovuta lilha kontra persuna li kieku tkun obbligata ċċedi l-proprjetà lilha. Madankollu, il-proprjetà miksuba b’mod arbitrarju jew b’qerq ma tistax tinżamm. Abbażi tad-dritt taż-żamma, meta deċiżjoni ġudizzjarja tiġi eżegwita, il-kreditur ikollu l-jedd għal sodisfazzjon preferenzjali qabel kredituri oħrajn mid-dħul tal-proprjetà miżmuma, inkluż il-kredituri tal-garanzija.

2 Dawn id-drittijiet in rem jiġu reġistrati f’reġistru tad-drittijiet fuq propjetà mobbli jew immobbli u jekk iva, din ir-reġistrazzjoni hija obbligatorja? F’liema reġistru(i) jiġu reġistrati u x’inhuma r-rekwiżiti u l-proċedura ta’ reġistrazzjoni?

A – Id-drittijiet tal-proprjetà għal proprjetà immobbli, proprjetà residenzjali u bini mhux residenzjali jridu dejjem jitniżżlu fir-reġistru tal-proprjetà, li ġeneralment ikollhom effett vinkolanti. Għal kuntratti ta’ trasferiment ta’ proprjetà, id-drittijiet tal-pussess ma jidħlux fis-seħħ qabel ma dawn il-kuntratti jiġu rreġistrati fir-reġistru. Fi kliem ieħor, id-dħul fir-reġistru għandu effett kostituttiv.. F’każ ta’ mewt l-effetti tar-reġistrazzjoni huma differenti, peress li huwa biss qabel meta tkun saret ir-reġistrazzjoni li t-trasferiment tal-pussess lill-eredi jiġi ddikjarat b’mod retroattiv fid-data tal-mewt skont il-proċeduri tas-suċċessjoni. Din il-proċedura hija regolata bl-Att dwar ir-Reġistru tal-Proprjetà 162/1995 u r-reġistrazzjoni tat-trasferiment tal-pussess meta jitlestew il-proċeduri tas-suċċessjoni hija obbligatorja. L-applikazzjoni għar-reġistrazzjoni fir-reġistru tal-proprjetà tiġi ppreżentata minn nutar maħtur mill-qorti li jitqabbad biex imexxi l-proċeduri tas-suċċessjoni jew minn persuna awtorizzata oħra (l-eredi). L-applikazzjoni tiġi ppreżentata lid-Dipartiment Katastali tal-Uffiċċju Distrettwali kompetenti għat-territorju.

Id-dritt tal-pussess f’ċerti proprjetajiet mobbli għandu jiġi rreġistrat fir-reġistri rilevanti. Dawn ir-reġistri jinkludu: Ir-Reġistru tan-Negozju (Att Nru 530/2003 dwar ir-Reġistru tan-Negozju) - il-qrati tar-reġistru huma l-qrati distrettwali fis-sede tal-Qorti Reġjonali.

Ir-Reġistru tal-Vetturi bil-Mutur, li għalih huwa responsabbli l-ispettorat distrettwali tat-traffiku tat-toroq tal-Pulizija.

L-Uffiċċju tal-Proprjetà Industrijali f’Banská Bystrica, li l-kompetenza tiegħu hija għas-Slovakkja kollha, jirreġistra l-privattivi, it-trade marks, id-diżinji u data proprjetarja oħra.

Id-Depożitarju tat-Titoli Ċentrali - trasferiment ta’ titoli ta’ dħul fil-kotba - id-Depożitarju tat-Titoli Ċentrali tar-Repubblika Slovakka huwa kompetenti għas-Slovakkja kollha.

Ir-Reġistru Marittimu - reġistrazzjoni ta’ opri tal-baħar għar-rikreazzjoni - ir-Reġistru Marittimu tar-Repubblika Slovakka, miżmum mill-Ministeru tat-Trasport u l-Kostruzzjoni tas-Slovakkja, huwa kompetenti għas-Slovakkja kollha.

B – Drittijiet għall-proprjetà ta’ persuna oħra

Ir-reġistri jirreġistraw ukoll drittijiet fuq il-proprjetà ta’ persuni oħra li jillimitaw kif il-proprjetarju jista’ jiddisponi mill-proprjetà. B’mod ġenerali, il-garanziji fir-rigward ta’ proprjetà immobbli, proprjetà residenzjali u mhux residenzjali jiġu stabbiliti meta dawn jiddaħħlu fir-reġistru tal-proprjetà.

1/ Id-dritt taż-żamma fir-rigward ta’ proprjetà mobbli jiġi stabbilit meta dan jiddaħħal fir-Reġistru Notarili Ċentrali tad-Drittijiet taż-Żamma (l-Artikoli 73d – 73i tal-Att Nru 323/1992 dwar in-nutara u l-attivitajiet notarili (il-Kodiċi tan-Nutara) u r-regoli interni tal-Kamra tan-Nutara), li jinżamm mill-Kamra tan-Nutara; meta jkun hemm reġistru separat għall-proprjetà kkonċernata, ir-reġistrazzjoni ssir f’dak ir-reġistru (kif iddikjarat taħt il-punt A aktar ’il fuq). Id-dritt taż-żamma, emendi fl-informazzjoni dwar id-dritt taż-żamma, u l-bidu tal-eżekuzzjoni tad-dritt jiġu rreġistrati minn nutar abbażi ta’ talba li ssir minn persuna awtorizzata kif stabbilit fil-liġi rilevanti. L-istess japplika għat-tħassir ta’ dritt ta’ żamma mir-Reġistru tad-Drittijiet taż-Żamma. Persuni li japplikaw għal reġistrazzjoni jridu jagħtu prova tal-identità tagħhom lin-nutar; jew, jekk japplikaw f’isem ħaddieħor, dawn iridu jagħtu prova li huma awtorizzati jagħmlu dan. Persuni li japplikaw sabiex jirreġistraw garanzija għandhom jipprovdu lin-nutar bl-informazzjoni kollha meħtieġa bil-liġi, u din imbagħad tiddaħħal fir-reġistru tal-garanziji. Meta l-garanzija tiġi stabbilita bi ftehim ta’ suċċessjoni milħuq bejn l-eredi jew permezz ta’ deċiżjoni tal-qorti jew awtorità amministrattiva, il-persuna li tapplika biex tirreġistra l-garanzija trid tipprovdi lin-nutar bid-deċiżjoni li tistabbilixxi l-garanzija.

2/Servitujiet in rem jiġu stabbiliti meta dawn ikunu rreġistrati fir-reġistru tal-proprjetà.

3/Id-drittijiet taż-żamma ammissibbli biss fir-rigward ta’ proprjetà mobbli mhumiex soġġetti għar-reġistrazzjoni.

3 Liema effetti huma marbuta mar-reġistrazzjoni tad-drittijiet in rem?

F’każ li t-testatur imut, id-dritt tal-pussess jiġi ttrasferit lill-eredi fid-data tal-mewt tat-testatur. Ir-reġistrazzjoni fir-reġistru għandha biss effett dikjaratorju.

4 Hemm regoli u proċeduri speċifiċi fis-seħħ għall-adattament ta’ dritt in rem li għalih hija intitolata persuna skont il-liġi applikabbli għas-suċċessjonijiet f'każ li l-liġi tal-Istat Membru fejn jiġi invokat id-dritt ma jirrikonoxxix dan id-dritt in rem?

Fl-1 ta’ Diċembru 2015, daħal fis-seħħ l-Artikolu 67a tal-Att Nru 97/1963 dwar il-Liġi Privata Internazzjonali u r-Regoli ta’ Proċedura, li għamilha possibbli li jiġu adattati dritt in rem, miżura jew ordni ddikjarati f’deċiżjoni barranija. Meta tittieħed deċiżjoni fuq id-dikjarazzjoni tal-eżegwibilità ta’ deċiżjoni ta’ suċċessjoni barranija li tinvolvi dritt in rem, l-Att jirregola l-adattament tad-dritt in rem mhux magħruf skont dawk il-proċeduri.

1 Liema huma d-drittijiet in rem li jistgħu jqumu minn suċċessjoni skont il-liġi ta’ dan l-Istat Membru?

Fil-prinċipju, kwalunkwe persuna li tirċievi proprjetà b’suċċessjoni tieħu dik il-proprjetà bid-drittijiet ta’ pussess sħiħ. Jekk il-mejjet ikun miżżewweġ, il-patrimonju tiegħu għandu jintiret mill-konjuġi superstiti bid-dritt liberu ta’ disponiment. Dan ifisser li dan il-konjuġi jkun jista’ jagħmel li jrid bil-proprjetà matul ħajtu/ħajjitha - anke jużaha kompletament - iżda ma jistax jiddisponi minnha b’testment. Il-konjuġi lanqas ma jista’ jikkawża tnaqqis sostanzjali fil-proprjetà tiegħu/tagħha b’rigal jew permezz ta’ kwalunkwe att komparabbli ieħor mingħajr il-kunsiderazzjoni dovuta għall-ewwel eredi tal-mejjet.

Barra minn hekk, il-mejjet jista’ wkoll jistipula b’testment li persuna għandha tgawdi l-użufrutt fuq il-proprjetà. Sakemm ma jkunx stipulat mod ieħor b’testment, l-użufruttwarju għandu jkollu l-ġestjoni tal-proprjetà u jkollu jedd għal kwalunkwe dħul minnha, iżda dan ikun irid iħallas ukoll kwalunkwe spiża meħtieġa għall-proprjetà. L-użufruttwarju jrid jikkunsidra wkoll id-drittijiet u l-aħjar interessi tas-sid u ma jistax jittrasferixxi l-użufrutt. Is-sid tal-proprjetà ma jistax jittrasferixxi jew jiddisponi b'mod ieħor mill-proprjetà mingħajr il-kunsens tal-użufruttwarju.

2 Dawn id-drittijiet in rem jiġu reġistrati f’reġistru tad-drittijiet fuq propjetà mobbli jew immobbli u jekk iva, din ir-reġistrazzjoni hija obbligatorja? F’liema reġistru(i) jiġu reġistrati u x’inhuma r-rekwiżiti u l-proċedura ta’ reġistrazzjoni?

Kwalunkwe persuna li tkun akkwiżiet proprjetà immobbli bid-drittijiet tal-pussess trid tapplika biex l-akkwiżizzjoni tiġi rreġistrata (reġistrazzjoni ta’ titolu) fir-reġistru tal-artijiet li jinżamm mir-Reġistru Nazzjonali tal-Artijiet tal-Iżvezja (Lantmäteriet). Bħala regola ġenerali, l-applikazzjoni għandha ssir fi żmien tliet xhur mill-akkwist. Kwalunkwe persuna li tapplika għar-reġistrazzjoni ta’ titolu trid tippreżenta l-kuntratt tal-akkwiżizzjoni u d-dokumenti l-oħrajn meħtieġa li jissostanzjaw l-akkwiżizzjoni. Fil-każ ta’ xiri, dan ifisser li d-dokument tax-xiri jrid jiġi ppreżentat. Jekk il-proprjetà tiġi akkwiżita b’wirt, f’ċerti każijiet (jekk ikun hemm biss parti waħda għall-beni) ikun biżżejjed fil-prinċipju li jiġi ppreżentat l-inventarju rreġistrat oriġinali tal-beni, flimkien ma’ kopja awtentikata. F’każijiet oħrajn, id-dokument tad-distribuzzjoni tal-patrimonju jrid jiġi ppreżentat ukoll fl-oriġinal flimkien ma’ kopja awtentikata. Dokumenti oħrajn jistgħu jkunu meħtieġa li jiġu ppreżentati wkoll, bħalma huma l-kunsens tal-kap gwardjan jekk parti għall-beni tkun għadha minorenni jew legalment mhux kompetenti. F’ċerti każijiet, ir-reġistrazzjoni ta’ titolu tista’ tinkiseb bil-preżentazzjoni ta’ testment li jkun kiseb forza legali minflok dokument ta’ distribuzzjoni ta’ beni.

L-użufrutt li jkun inkiseb b’dokument miktub għandu jiġi rreġistrat fir-reġistru tal-artijiet. L-applikazzjonijiet għar-reġistrazzjonijiet għandhom isiru lir-Reġistru Nazzjonali tal-Artijiet tal-Iżvezja, flimkien mad-dokument li fuqu huwa bbażat l-intitolament.

Id-drittijiet in rem rigward proprjetà mobbli ma jiġux irreġistrati.

3 Liema effetti huma marbuta mar-reġistrazzjoni tad-drittijiet in rem?

Il-persuna li l-aktar riċentement tkun applikat għal reġistrazzjoni ta’ titolu tkun ikkunsidrata bħala sid il-proprjetà.

Bħala regola ġenerali, jekk l-użufrutt ikun ġie rreġistrat, dan ikun japplika għal sid ġdid tal-proprjetà.

4 Hemm regoli u proċeduri speċifiċi fis-seħħ għall-adattament ta’ dritt in rem li għalih hija intitolata persuna skont il-liġi applikabbli għas-suċċessjonijiet f'każ li l-liġi tal-Istat Membru fejn jiġi invokat id-dritt ma jirrikonoxxix dan id-dritt in rem?

Le.

1 Liema huma d-drittijiet in rem li jistgħu jqumu minn suċċessjoni skont il-liġi ta’ dan l-Istat Membru?

L-ebda dritt in rem ma jista’ jirriżulta minn suċċessjoni waħedha skont il-liġi Ingliża.

2 Dawn id-drittijiet in rem jiġu reġistrati f’reġistru tad-drittijiet fuq propjetà mobbli jew immobbli u jekk iva, din ir-reġistrazzjoni hija obbligatorja? F’liema reġistru(i) jiġu reġistrati u x’inhuma r-rekwiżiti u l-proċedura ta’ reġistrazzjoni?

Mhux applikabbli.

3 Liema effetti huma marbuta mar-reġistrazzjoni tad-drittijiet in rem?

Mhux applikabbli.

4 Hemm regoli u proċeduri speċifiċi fis-seħħ għall-adattament ta’ dritt in rem li għalih hija intitolata persuna skont il-liġi applikabbli għas-suċċessjonijiet f'każ li l-liġi tal-Istat Membru fejn jiġi invokat id-dritt ma jirrikonoxxix dan id-dritt in rem?

Mhux applikabbli.

1 Liema huma d-drittijiet in rem li jistgħu jqumu minn suċċessjoni skont il-liġi ta’ dan l-Istat Membru?

L-ebda dritt in rem ma jista’ jirriżulta minn suċċessjoni waħedha skont il-liġi Ingliża.

2 Dawn id-drittijiet in rem jiġu reġistrati f’reġistru tad-drittijiet fuq propjetà mobbli jew immobbli u jekk iva, din ir-reġistrazzjoni hija obbligatorja? F’liema reġistru(i) jiġu reġistrati u x’inhuma r-rekwiżiti u l-proċedura ta’ reġistrazzjoni?

Mhux applikabbli.

3 Liema effetti huma marbuta mar-reġistrazzjoni tad-drittijiet in rem?

Mhux applikabbli.

4 Hemm regoli u proċeduri speċifiċi fis-seħħ għall-adattament ta’ dritt in rem li għalih hija intitolata persuna skont il-liġi applikabbli għas-suċċessjonijiet f'każ li l-liġi tal-Istat Membru fejn jiġi invokat id-dritt ma jirrikonoxxix dan id-dritt in rem?

Mhux applikabbli.